Στις 19 Μαΐου, ημέρα μνήμης για τα αθώα θύματα της Γενοκτονίας των Ποντίων, με όση λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια επιτρέπουν οι συνθήκες που έχει δημιουργήσει η πανδημία του κορονοϊού, θα γίνουν τα πρώτα εγκαίνια του Πάρκου «Ποντιακής Γενοκτονίας» στην Πάφο της Κύπρου, του πρώτου που δημιουργείται σε ολόκληρη τη μεγαλόνησο, προκειμένου να τιμηθεί η πιο μαύρη σελίδα του ποντιακού ελληνισμού, αλλά και μία από τις θλιβερότερες της ιστορίας ολόκληρου του ελληνισμού.
Όπως αναφέρει στο pontosnews.gr ο δήμαρχος Πάφου Φαίδων Φαίδωνος, τα επίσημα εγκαίνια, παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη αλλά και επισήμων από την Ελλάδα, θα γίνουν λίγο αργότερα, όταν βελτιωθούν οι επιδημιολογικές συνθήκες, προκειμένου να αποδοθούν στην τελετή και στο μνημείο η μεγαλοπρέπεια που τους αρμόζει.
«Πρόσφατα ως Δημοτικό Συμβούλιο Πάφου πήραμε την απόφαση να δημιουργήσουμε ένα πάρκο-μνημείο αφιερωμένο στα 353.000 αθώα θύματα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Θέλουμε να δείξουμε ότι η Πάφος αναγνωρίζει τη Γενοκτονία των Ποντίων. Το πάρκο-μνημείο μας δεν θα έχει σκοπό να στείλει ένα μήνυμα στους Έλληνες του Πόντου. Αυτοί, άλλωστε γνωρίζουν πολύ καλά τα γεγονότα της Γενοκτονίας αλλά και τον πόνο που βίωσαν οι πρόγονοί τους. Το πάρκο θα αποτελεί ένα σημείο συμβολικής μνήμης για τους Ελληνοκύπριους, που και αυτοί υποφέρουν από τα όσα έκαναν στο νησί μας το 1974 οι Κεμαλιστές», τονίζει στο pontosnews.gr ο Φαίδων Φαίδωνος.
35 κολώνες, μάρμαρα από το Πεντελικό και πέντε ελιές
Το πάρκο μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου βρίσκεται σε περίοπτη θέση σε ένα από τα κεντρικότερα σημεία της πανέμορφης και ιδιαίτερα τουριστικής Πάφου. Θα περιλαμβάνει συνολικά 35 κολώνες με συμβολική σημασία, αφού η κάθε μία από αυτές θα είναι αφιερωμένη σε περίπου 10.000 θύματα της Γενοκτονίας του ποντιακού ελληνισμού.
Στο κέντρο αυτών θα υπάρχει μία μεγαλύτερη κολώνα, από την οποία θα λείπει ένα κομμάτι. Αυτή η κολώνα θα συμβολίζει το ελληνικό έθνος, το οποίο, παρά το ότι έκοψαν ένα κομμάτι, εξακολουθεί να παραμένει μεγάλο.
«Το πάρκο για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου θα βρίσκεται στο πιο κεντρικό σημείο της πόλης μας. Τα μάρμαρα, που θα αποτελούν το μνημείο, προέρχονται από το Πεντελικό όρος. Επίσης, στο πάρκο θα υπάρχουν πέντε μεγάλα ελαιόδεντρα. Η ελιά αποτελεί σύμβολο ειρήνης, αλλά συνδέεται άμεσα και με την Αθήνα, αφού αυτήν παρέδωσε κατά τη Μυθολογία η θεά Αθηνά στους κατοίκους της και έδωσαν στην πόλη το όνομά της. Τα πρώτα εγκαίνια του πάρκου-μνημείου θα γίνουν στις 19 Μαΐου και θα καταθέσουμε στεφάνια στη μνήμη των 353.000 θυμάτων της Γενοκτονίας. Λόγω της πανδημίας του κορονοϊού τα επίσημα εγκαίνια θα γίνουν λίγο αργότερα, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας αλλά και επισήμων από την Ελλάδα», λέει ο Φαίδων Φαίδωνος.
Μνημεία για τη Γενοκτονία των Αρμενίων και τα 31 χωριά της Τσάλκας
Το εν λόγω πάρκο δεν είναι το πρώτο μνημείο που αφιερώνει ο Δήμος Πάφου στον ποντιακό ελληνισμό. Πριν από περίπου ένα χρόνο ένας άλλος χώρος πρασίνου ονομάστηκε ως πάρκο Τσάλκας. Σε αυτό υπάρχει πλακέτα, όπου αναγράφονται τα ονόματα των 31 χωριών της Τσάλκας, στα οποία κατοικούσαν αλλά και εξακολουθούν να κατοικούν Έλληνες από τον Πόντο.
Επίσης, ο Δήμος Πάφου δεν έχει παραλείψει να τιμήσει και τα θύματα της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Πριν από περίπου δύο χρόνια δημιούργησε ένα πάρκο αφιερωμένο σε αυτά, στο οποίο έχουν τοποθετηθεί οι πέτρινοι σταυροί-σύμβολο των Αρμενίων, Χασκάρ.
Τέλος, να σημειωθεί ότι ο Δήμος Πάφος είναι ο μοναδικός σε ολόκληρη την Κύπρο, κατά τον δήμαρχο, ο οποίος έχει αλλάξει μετά τα δραματικά γεγονότα του 1974 κάποιο τουρκικό όνομα οδού σε ελληνικό. «Αφαιρέσαμε το όνομα του Ταλαάτ Πασά, του υπουργού Εσωτερικών και ενορχηστρωτή της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και των Αρμενίων και δώσαμε στην οδό το όνομα Δικαιοσύνη», τονίζει ο δήμαρχος Πάφου.
Χιλιάδες Πόντιοι από την πρώην Σοβιετική Ένωση
Μία από τις τέσσερις ελεύθερες πόλεις της Κύπρου είναι η Πάφος (Λευκωσία, Λεμεσός και Λάρνακα οι άλλες τρεις), η οποία έχει πληθυσμό περίπου 38.000 κατοίκους. Όπως σημειώνει ο Φαίδων Φαίδωνος, από αυτούς περίπου 6.500-8.000 είναι Έλληνες Πόντοι από την πρώην Σοβιετική Ένωση, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στο νησί από το 1992 έως το 2002. Περίπου το 90% αυτών προέρχεται από τα 31 χωριά της Τσάλκας με αμιγώς ή πολύ μεγάλο ελληνικό πληθυσμό.
«Οι πρόγονοι των ανθρώπων αυτών εκδιώχθηκαν από τους Οθωμανούς και τους Κεμαλιστές και μετοίκησαν στα χωριά της Τσάλκας. Έφεραν στην Πάφο τον πολιτισμό τους, τις μνήμες τους και τον πόνο του ξεριζωμού που βίωσαν οι εκδιωχθέντες πρόγονοί τους», αναφέρει.
Πλέον η κατάσταση έχει αλλάξει και οι Πόντιοι από την πρώην Σοβιετική Ένωση έχουν ενσωματωθεί στην τοπική κοινωνία.
«Ο υποφαινόμενος από το 2003 ακόμα, πριν γίνω δήμαρχος, φώναζα ότι πρέπει να γνωρίσουμε την ιστορία τους και την εμπειρία τους και μετά να τους κρίνουμε. Να μάθουμε πρώτα πόσο Έλληνες είναι και μετά να τους χαρακτηρίσουμε ως Τούρκους ή Ρώσους. Πλέον, ευτυχώς, η κατάσταση έχει αλλάξει. Τα παιδιά τους προοδεύουν στα σχολεία της Πάφου, οι άνθρωποι αγόρασαν σπίτια, έκαναν επιχειρήσεις και οι ντόπιοι τους βλέπουν ως κομμάτι της κοινωνίας της Πάφου. Κατάλαβαν απολύτως ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι Έλληνες και χριστιανοί ορθόδοξοι. Μάλιστα, τελευταία εκλέχτηκε στο Δήμο της Πάφου και η πρώτη γυναίκα ποντιακής καταγωγής (σ.σ: Νίνα Γκαρακλίδου), η οποία είναι και πολύ νέα στην ηλικία», υπογραμμίζει στο pontosnews ο Φαίδων Φαίδωνος.
Στην αρχή, είπε, οι κάτοικοι της Πάφου έβλεπαν με καχυποψία και αρκετά αρνητικά τους Πόντιους από την πρώην Σοβιετική Ένωση, ίσως διότι και πολλοί από τους τελευταίους δεν μπόρεσαν άμεσα να προσαρμοστούν στη ζωή μιας αστικής περιοχής. «Σημαντικό ρόλο σε αυτήν την αρνητική προδιάθεση των ντόπιων έπαιξε και το γεγονός ότι κάποιοι από τους Ποντίους αναγκάστηκαν στο παρελθόν να τουρκοφωνήσουν, προκειμένου να μην αλλαξοπιστήσουν. Οι ντόπιοι δυσανασχετούσαν πάρα πολύ, όταν τους άκουγαν να μιλάνε τα πρώτα χρόνια τουρκικά», λέει ο Φαίδων Φαίδωνος.
Ρωμανός Κοντογιαννίδης
- Επιμέλεια: Πόπη Παπαγεωργίου.
