Σε προγραμματική συμφωνία που μπορεί να δρομολογήσει σχηματισμό κυβέρνησης κατάληξαν στην Ιταλία το Κίνημα των Πέντε Αστέρων και η Λέγκα, όπως μεταδίδει το κρατικό πρακτορείο ANSA, δύο και πλέον μήνες μετά τις ατελέσφορες εκλογές του Μαρτίου.
Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες νίκες των αντι-συστημικών κομμάτων στην Ευρώπη, με δύο ευρω-σκεπτικιστικά κόμματα να αναλαμβάνουν τα ηνία της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας στην ευρωζώνη προτείνοντας πολιτικές που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την δημοσιονομική γραμμή των Βρυξελλών.
Οι ηγέτες των δύο παρατάξεων, Λουίτζι ντι Μάιο και Ματέο Σαλβίνι, αναμένεται να μεταβούν την Δευτέρα στο Κυρηνάλιο Προεδρικό Μέγαρο ώστε να παρουσιάσουν τις θέσεις τους στον πρόεδρο Σέρτζιο Ματαρέλα. Οι δύο αρχηγοί συναντήθηκαν το απόγευμα της Κυριακής και στη συνέχεια επικοινώνησαν τηλεφωνικά με το προεδρικό γραφείο.
Άγνωστο παραμένει το όνομα του πρωθυπουργού. Οι κύριοι ντι Μάιο και Σαλβίνι αναμένεται να επιλέξουν τρίτο, πολιτικό πρόσωπο ως επικεφαλής της κυβέρνησης, καθώς ο ένας δεν θέλει να δει τον άλλο στην πρωθυπουργία. Κατά πάσα πιθανότητα θα αναλάβουν κομβικούς ρόλους είτε στο υπουργικό συμβούλιο είτε στο παρασκήνιο.
Η επιλογή πρωθυπουργού περνά ωστόσο και από τον πρόεδρο Ματαρέλα.
Το ANSA μεταδίδει πως υπό συζήτηση βρίσκονται ακόμα και ονόματα υπουργών, ενώ οι διαβουλεύσεις δεν αποκλείεται να διαρκέσουν λίγες ακόμα ημέρες.
Τις προηγούμενες ημέρες τα δύο κόμματα είχαν διαμηνύσει πως το κυβερνητικό πρόγραμμά τους θα περιλαμβάνει θεσμοθέτηση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, οριζόντιο φορολογικό συντελεστή της τάξης του 15% και κατάργηση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης του 2011, η οποία αύξησε τα ηλικιακά όρια για συνταξιοδότηση.
Πολλές από τις προτάσεις των δύο δυνάμεων αποτελούν ανάθεμα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς εκτιμάται πως θα αυξήσουν κατά δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ το έλλειμμα του προϋπολογισμού, ανατρέποντας την δημοσιονομική προσαρμογή που επιδίωκε η Ρώμη την τελευταία τριετία.
Ειδικά ο κ. Σαλβίνι έχει ταχθεί υπέρ της αναθεώρησης των ευρωπαϊκών συνθηκών και της χαλάρωσης των δημοσιονομικών κανόνων. Τα Πέντε Αστέρα έχουν μετριάσει ελαφρώς τις αξιώσεις τους έναντι της ΕΕ τους τελευταίους μήνες, σε μια προσπάθεια να κερδίσουν ψηφοφόρους του κέντρου και της αριστεράς.
Πρόσφατη δημοσκόπηση της «Ρεπούμπλικα» εμφανίζει τη Λέγκα να κερδίζει περίπου 5% (από 17% τον Μάρτιο σε 22%) και το Κίνημα των 5 Αστέρων να παραμένει στάσιμα στο 33%. Την ίδια στιγμή, ο Σαλβίνι έχει ξεπεράσει σε επίπεδο δημοτικότητας τον Ντι Μάιο με 44% έναντι 37%. Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι πλέον ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για τον 81χρονο Μπερλουσκόνι. «Τώρα πιστεύω ότι μπορούμε να πούμε πράγματι ότι σήμανε το τέλος εποχής για τον Μπερλουσκόνι», είπε στον «Γκάρντιαν» ο Μασιμιλιάνο Παναράρι, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο «Γκίντο Κάρλι», Ελεύθερο Πανεπιστήμιο με έδρα τη Ρώμη.
Ντι Μάιο και Σαλβίνι δηλώνουν διατεθειμένοι να θυσιάσουν την πρωθυπουργία, αναλαμβάνοντας το υπουργείο Εξωτερικών και Εσωτερικών αντίστοιχα. Αμφότεροι δεν έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους και ανήκουν στη μεσαία τάξη. Ναπολιτάνος ο πρώτος, Μιλανέζος ο δεύτερος, επαίρονται για την καταγωγή τους. Πρώην γκαρσόνι αποκαλεί ο Τύπος τον Ντι Μάιο, ενώ ο ίδιος ο Σαλβίνι αρέσκεται να θυμίζει πόσο ακαλλιέργητος είναι: Αν πάει σε κάποια έκθεση ζωγραφικής θα φύγει σε πέντε λεπτά, από το θέατρο αποχωρεί στο διάλειμμα.
Ο Ντι Μάιο έχει καταγράψει μια εντυπωσιακή πολιτική σταδιοδρομία και στην ηλικία των 31 ετών ηγείται του μεγαλύτερου σχηματισμού στην Ιταλία. Γόνος ενός νεοφασίστα μικροεπιχειρηματία και μιας δασκάλας, έγινε ο νεότερος αντιπρόεδρος της ιταλικής Βουλής το 2013.
Θερμός υποστηρικτής του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπαν, ο Σαλβίνι φέρνει τη χώρα του εγγύτερα στη Βουδαπέστη από το Βερολίνο, δυσχεραίνοντας τις προσπάθειες του γαλλογερμανικού άξονα για μεταρρυθμίσεις στην Ε.Ε.
Οι βασικές του προτάσεις για ανάκληση των αλλαγών στο συνταξιοδοτικό σύστημα, που θεσπίστηκαν το 2011 και για ενιαία φορολογία 15% σε εισοδήματα και επιχειρήσεις απειλούν να βυθίσουν τα κρατικά έσοδα. Η επιβάρυνση εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 20 δισ. ευρώ.
Μπορεί ο Ντι Μάιο να έχει εγκαταλείψει την ιδέα ενός δημοψηφίσματος για το ευρώ στην Ιταλία, αλλά όλες του οι προτάσεις και πρωτοβουλίες είναι υπονομευτικές για την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης και τις κυοφορούμενες αλλαγές στην Ε.Ε. Ετι σκληρότερος είναι ο Σαλβίνι, ο οποίος επιμένει πως η χώρα πρέπει να βγει όσο το δυνατόν ταχύτερα από το ενιαίο νόμισμα, όποτε τουλάχιστον αυτό καταστεί πολιτικά εφικτό. Ο Ματαρέλα, πάντως, προειδοποίησε τους δύο επίδοξους εταίρους να αποφύγουν μια σύγκρουση με τις Βρυξέλλες.
