Τα anti-fraud (κατά της απάτης) συστήματα της ΗΔΙΚΑ και οι έλεγχοι του ΕΟΠΥΥ έχουν οδηγήσει σε πρόοδο το τρέχον έτος ώστε να εντοπίζονται φαινόμενα υπερ-συνταγογράφησης. Τα νέα φίλτρα που προετοιμάζουν το υπουργείο Υγείας και οι αρμόδιες υπηρεσίες στοχεύουν στο να μην αφήσουν κανέναν γιατρό να παρανομεί, κανέναν ασθενή να πέφτει «θύμα» απάτης και τη φαρμακευτική δαπάνη να μην ξεφεύγει εξαιτίας παραβατικών συμπεριφορών.
H χρήση πληροφοριακών συστημάτων κατά της απάτης που ανέπτυξε η ΗΔΙΚΑ «έπιασε» 100 ύποπτες περιπτώσεις υπερ-συνταγογράφησης εις βάρος του ΕΟΠΥΥ. Ενδεικτικά, το πρώτο οκτάμηνο του έτους, οι συγκεκριμένοι ιατροί συνταγογράφησαν από 250 έως 422 διαφορετικά φαρμακευτικά σκευάσματα ανά ασθενή, με συνολικές ποσότητες που κυμαίνονταν από 250 έως 1.630 τεμάχια.
Συγκεκριμένα παραδείγματα παρουσιάστηκαν χθες από τον Υπουργό Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, κατά τη διάρκεια Συνέντευξης Τύπου που πραγματοποίησε για αυτό το θέμα. Κάποια, μάλιστα, έγιναν viral με πλέον χαρακτηριστικό εκείνο μιας παθολόγου από τη Μυτιλήνη που έγραφε στατίνες στην 15χρονη κόρη της και έλαβε τηλέφωνο από τον Υπουργό Υγείας, απαντώντας του ότι «έχει μια πολύ σπάνια πάθηση» και «δεν θα ξαναγίνει».
Σήμερα, στους γιατρούς αποστέλλεται μήνυμα μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφισης όταν ξεπερνούν το μέσο όρο συνταγογράφησης που έχει τεθεί για παθήσεις, τεμάχια φαρμάκων κτλ. Δεν μπορεί το κράτος να «κόψει» τον γιατρό από το να γράψει φάρμακα. Μπορεί, όμως, όταν βλέπει περίεργες συμπεριφορές να τον καλέσει σε εξηγήσεις. Η ενσωμάτωση διαγνωστικών και θεραπευτικών πρωτοκόλλων έχει ως στόχο να μην μπορούν οι γιατροί να γράφουν φάρμακα όταν δεν είναι διαγνωσμένοι οι ασθενείς με την πάθηση στην οποία στοχεύουν τα φάρμακα.
Ηλεκτρονικός φάκελος και Τεχνητή Νοημοσύνη
Εκείνο που σίγουρα εκτιμάται ότι θα φέρει μεγάλη αλλαγή στον περιορισμό περίεργων συνταγογραφικών συμπεριφορών είναι η ενεργοποίηση του Ηλεκτρονικού Ατομικού Φακέλου Υγείας. Όταν ενσωματωθούν στον ηλεκτρονικό φάκελο υγείας κάθε ασθενή οι διαγνωστικές εξετάσεις στις οποίες υποβάλλεται, το σύστημα μπορεί να «διαβάζει» και να διασταυρώνει όλα τα στοιχεία που θα επιβεβαιώνουν τη διάγνωση. Ο Ηλεκτρονικός Φάκελος θα είναι έτοιμος σε ένα χρόνο, σύμφωνα με όσα ανέφερε χθες ο υπουργός Υγείας και χρηματοδοτείται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Παράλληλα, εξελίσσονται οι έλεγχοι του ΕΟΠΥΥ και μπαίνει τεχνητή νοημοσύνη, όπως σημείωσε η διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ, Θεανώ Καρποδίνη. Έτσι, τα συστήματα αναμένεται να γίνουν περισσότερο προηγμένα και να μπορούν ταχύτερα να μοντελοποιούν περιπτώσεις διαφθοράς.
Την ίδια στιγμή, ο κ. Γεωργιάδης με αφορμή το κύκλωμα απάτης με τις εικονικές συνταγογραφήσεις που αποκαλύφθηκε τον περασμένο μήνα, είχε προαναγγείλει την εγκατάσταση ενός νέου συστήματος συναίνεσης του πολίτη στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, με κωδικό (One Time Password, OTP), όπως γίνεται στις τραπεζικές συναλλαγές. Στο συγκεκριμένο μέτρο δεν αναφέρθηκε στη χθεσινή Συνέντευξη Τύπου, ωστόσο θεωρείται ότι θα υλοποιηθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν πολλοί πολίτες στα ΑΜΚΑ των οποίων μπορεί να συνταγογραφούνται φάρμακα και εξετάσεις ωστόσο να μην το γνωρίζουν καθώς δεν διαθέτουν άυλη συνταγογράφηση, σύστημα που ενημερώνει με sms για κάθε κίνηση.
Έλεγχοι και ταυτόχρονα καταπολέμηση της πολυφαρμακίας
Οι υπηρεσίες του ΕΟΠΥΥ και της ΗΔΙΚΑ πρόκειται να επεκταθούν εξυπηρετώντας ταυτόχρονα με τον έλεγχο της συνταγογράφησης και ακόμη έναν σκοπό: Την καταπολέμηση τυχόν πολυφαρμακίας.
Πιο συγκεκριμένα, αναμένεται έλεγχος στα φάρμακα που λαμβάνουν άτομα από 60 ετών και πάνω, έτσι ώστε όταν λαμβάνουν περισσότερα από πέντε διαφορετικά σκευάσματα να ειδοποιείται με sms ο θεράπων γιατρός να ελέγχει την αλληλεπίδραση και πιθανές αντενδείξεις. Επιπλέον, εάν πρέπει να λαμβάνει ένα ηλικιωμένο άτομο τόσα σκευάσματα, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις οι πολίτες αυτοί ακολουθούν μια αυτοματοποιημένη διαδικασία. Γνωρίζουν επί χρόνια τις συνταγές τους και πηγαίνουν στο φαρμακείο ζητώντας και αγοράζοντας τα φάρμακά τους.
Σε παρόμοιο πνεύμα, ο υπουργός Υγείας έχει ζητήσει την ενσωμάτωση όλων των φύλλων οδηγιών των φαρμάκων στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, ώστε να μη χορηγούνται φάρμακα που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους στον ίδιο άνθρωπο. Είναι ένα μέτρο προστασίας της Δημόσιας Υγείας και ταυτόχρονα οικονομικό, αφού με το «φιλτράρισμα» όσων σκευασμάτων χορηγούνται θα περιοριστεί η δαπάνη.
Μεταξύ των όσων αναμένονται το επόμενο διάστημα είναι οι λεπτομερέστεροι έλεγχοι στις φαρμακαποθήκες αλλά και τα φαρμακεία. Το Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων (ΗΣΠΑΔΙΦ) που παρακολουθεί τα φάρμακα σε έλλειψη σε όλους τους «κρίκους» της αλυσίδας του φαρμάκου θα επεκταθεί και θα ενταχθούν σε αυτό πολύ περισσότερα σκευάσματα, σε σχέση με τα 500 φάρμακα που παρακολουθούνται σήμερα.
«Ξέρουμε τι μπαίνει από τις φαρμακαποθήκες, τι πωλούν οι φαρμακαποθήκες ανά ΑΦΜ φαρμακείου, ξέρουμε τι βγαίνει δεδομένου ότι έχουμε το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Λαμβάνουμε λοιπόν εμείς αυτή την πληροφορία και μετά είναι αρμοδιότητα του σχετικού οργανισμού ή φορέα να κάνει τον έλεγχο για να επαληθεύσει αν τα δεδομένα είναι αληθινά. Οπότε υπάρχει και η πληροφορία και ο ελεγκτικός μηχανισμός», σημείωσε ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Υγείας, Άρης Αγγελής.
