Κρούσματα της λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου εμφανίζονται σε πολλές χώρες παγκοσμίως, όπως και σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, σε ετήσια βάση. Από το 2010 και μετά, εμφανίζονται κρούσματα σχεδόν κάθε χρόνο (και) στη χώρα μας, σε διάφορες περιοχές, κατά τους καλοκαιρινούς και φθινοπωρινούς μήνες.
Ως εκ τούτου, θεωρείται αναμενόμενη η επανεμφάνιση περιστατικών σε κάθε περίοδο μετάδοσης. Τον Μάιο 2023, ο ΕΟΔΥ ενημέρωσε τους επαγγελματίες υγείας πανελλαδικά για την ανάγκη εγρήγορσής τους για τη νόσο και εξέδωσε σχετικό Δελτίο Τύπου για την ενημέρωση του κοινού, με συστάσεις για τη λήψη μέτρων προφύλαξης από τα κουνούπια.
Σε κάθε περίοδο μετάδοσης, με στόχο την έγκαιρη εφαρμογή στοχευμένων μέτρων απόκρισης και πρόληψης, ο ΕΟΔΥ διενεργεί ενισχυμένη επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, διερευνά άμεσα τα περιστατικά και βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία και συνεργασία με τις αρμόδιες εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές.
Καθώς η επιδημιολογία του ιού καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, οι περιοχές κυκλοφορίας του ιού και εμφάνισης κρουσμάτων δεν μπορούν να προβλεφθούν με ασφάλεια. Ως εκ τούτου, o ΕΟΔΥ συνιστά να τηρείτε τα ατομικά μέτρα προστασίας από τα κουνούπια, σε όλη την επικράτεια, καθόλη την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών:
Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα εντομοαπωθητικά σώματος και περιβάλλοντος (σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης), σήτες, κουνουπιέρες, κλιματιστικά/ ανεμιστήρες, κατάλληλα (μακριά) ρούχα.
Μην αφήνετε στάσιμα νερά πουθενά (έτσι, βοηθάτε ουσιαστικά στον περιορισμό των εστιών αναπαραγωγής των κουνουπιών στους ιδιωτικούς χώρους).
Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα πρέπει να παίρνουν τα μέτρα τους με ιδιαίτερη συνέπεια.
Περισσότερες πληροφορίες για τον ιό του Δυτικού Νείλου και τα μέτρα προστασίας από τα κουνούπια μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ (https://eody.gov.gr/disease/ios-toy-dytikoy-neiloy/), όπου -επίσης- κάθε Τρίτη θα αναρτάται εβδομαδιαία έκθεση με επικαιροποιημένα επιδημιολογικά δεδομένα».
Πώς επηρεάζουν τα αρώματα
Υποψήφια διδάκτωρ για την Οικολογία των κουνουπιών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, η Maisie Vollans, απαριθμεί τις μυρωδιές που αποδεδειγμένα προσελκύουν ή απωθούν τα κουνούπια.
Σαπούνι
Τα σαπούνια επηρεάζουν τη μυρωδιά του σώματος, ωστόσο τελικά ακόμα και η χρήση του ίδιου σαπουνιού οδηγεί σε διαφορετικές μυρωδιές. Σύμφωνα με μια μελέτη , τα διαφορετικά σαπούνια έπαιζαν ρόλο στην προσέλκυση των κουνουπιών, καθώς συγκεκριμένες μάρκες έλκυαν περισσότερο τα κουνούπια από άλλες.
Μπανάνες
Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, μια αμερικανική μελέτη διαπίστωσε ότι, για ορισμένους ανθρώπους, τα κουνούπια προσελκύονταν περισσότερο από τη μυρωδιά των χεριών τους, αφού είχαν φάει μπανάνα. Ωστόσο, αυτό το μοτίβο δεν ισχύει για όλα τα φρούτα, αφού το πείραμα με τα σταφύλια δεν αποκάλυψε καμία διαφορά στην έλξη των κουνουπιών.
Μπύρα
Μια διαφορετική μελέτη κατέγραψε πόσο ελκυστικά έβρισκαν τα κουνούπια τους ανθρώπους πριν και μετά την κατανάλωση μπύρας ή νερού. Διαπιστώθηκε ότι μετά την κατανάλωση μπύρας, η μυρωδιά του σώματος των εθελοντών ήταν πιο ελκυστική για τα κουνούπια. Αντίθετα, όσοι ήπιαν νερό, δεν ήταν το ίδιο ελκυστικοί για τα κουνούπια.
Αποσμητικό
Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature συμπέρανε ότι μια ένωση των αποσμητικών (isopropyl tetradecanoate) απωθεί τα κουνούπια εμποδίζοντάς τα να προσγειωθούν στην επιφάνεια που είναι καλυμμένη με το αποσμητικό. Στην πραγματικότητα, παρατηρήθηκε μείωση κατά 56% στον αριθμό των κουνουπιών. Εκτός αυτού, μια άλλη μελέτη δημοσιευμένη στο Nature διαπίστωσε ότι τα κουνούπια έλκονται από τον ιδρώτα.
Σκόρδο και βιταμίνη Β
Σε μια μελέτη του 2005, οι συμμετέχοντες εκτέθηκαν σε κουνούπια μετά την κατανάλωση σκόρδου ή εικονικού φαρμάκου. Ο αριθμός των τσιμπημάτων κουνουπιών, μαζί με άλλες μετρήσεις, καταγράφηκε και τα αποτελέσματα δεν παρείχαν καμία απόδειξη ότι το σκόρδο απωθεί τα κουνούπια. Αντίστοιχα, μια διαφορετική μελέτη διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε καμία επίδραση της λήψης συμπληρωμάτων βιταμίνης Β στην απώθηση των κουνουπιών.
Απωθητικό διαιθυλοτολουαμίδιο
Το πιο κοινό δραστικό συστατικό στα εντομοαπωθητικά (το Deet ή διαιθυλοτολουαμίδιο), δεν έχει πολύ ευχάριστο άρωμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε γυμνό δέρμα και προσφέρει τη μεγαλύτερη προστασία από τα τσιμπήματα κουνουπιών, σε σύγκριση με άλλα εντομοαπωθητικά.
Εντομοαπωθητικά στα ρούχα
Εάν δε θέλετε την άμεση επαφή του εντομοαπωθητικού στο δέρμα σας, θα μπορούσατε να ψεκάσετε τα ρούχα σας, για παράδειγμα με την ουσία περμεθρίνη. Έτσι, μπορείτε αποτελεσματικά να αποτρέψετε τα τσιμπήματα.
Τέλος, επισημαίνεται πως, εάν έχετε δοκιμάσει τις παραπάνω στρατηγικές αλλά ακόμα δέχεστε αμέτρητα τσιμπήματα, ενδεχομένως να εμπλέκονται τα γονίδιά σας, καθώς επηρεάζουν κι αυτά τη μυρωδιά σας και το πόσο ελκύετε τα κουνούπια.