Το εκρανοπλάνο ήταν γενικά ένα από τα πιο μυστηριώδη και πρωτοφανή δημιουργήματα στην ιστορία της στρατιωτικής βιομηχανίας. Τα αεροπλάνα αυτά ήταν τεράστια και είχαν ένα αρκετά επιθετικό σχεδιασμό. Σχεδιάστηκαν για να πετούν γρήγορα σε μικρό ύψος πάνω από το νερό και παράλληλα να καταστρέφουν στόχους.
Αλλά τι συνέβει στο εκρανοπλάνο που κατασκευάστηκε για να γίνει το καλύτερου του είδους του; Το σοβιετικό εκρανοπλάνο σχεδιάστηκε το 1975 από τον Rostislav Alexeyev και υπηρέτησε το σοβιετικό και ρωσικό ναυτικό από το 1987 μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του '90.
Για να δούμε γιατί το 'Τέρας της Κασπίας' εγκαταλείφθηκε και δεν γύρισε πότε πίσω.
Το Σοβιετικό Εκρανοπλάνο Ήταν Το Τέρας Της Κασπίας
Το Τέρας της Κασπίας ήταν το μεγαλύτερο εκρανοπλάνο που κατασκευάστηκε ποτέ με μήκος 92 μέτρων και συνολική χωρητικότητα 50 ανθρώπων. Τα εκρανοπλάνα είναι οχήματα που εκμεταλλεύονται την αρχή επίδρασης του εδάφους για να πετούν ελάχιστα πάνω από την επιφάνεια του νερού. Ο σχεδιασμός εκμεταλλεύεται την αλληλεπίδραση μεταξύ των φτερών του κινούμενου σκάφους και της επιφάνειας του νερού για να δώσει ώθηση στο όχημα.
Τα πρώτα στρατιωτικά εκρανοπλάνα σχεδιάστηκαν υπό την ηγεσία του Rostislav Alexeyev, ενός γνωστού Ρώσου διευθυντή και επικεφαλή σχεδιασμού. Το πρώτο στρατιωτικό εκρανοπλάνο παρατηρήθηκε από αμερικανικό δορυφόρο την δεκαετία του '60 και κατευθείαν ονομάστηκε το Τέρας της Κασπίας Θάλασσας λόγω του τεράστιου μεγέθους του. Στα μάτια των Ηνωμένων Πολιτειών, το όχημα έμοιαζε με αεροπλάνο αν και έγινε ξεκάθαρο από την αρχή ότι τα μικρά φτερά του δεν του επέτρεπαν να πετάξει, τουλάχιστον όχι με τον κλασσικό τρόπο.
Ο σοβιετικός στρατός σχεδίασε το KM (Korabl Market) -όπως ήταν η επίσημη ονομασία του- ή αλλιώς το Τέρας της Κασπίας, για να πετάει στα 3 μέτρα πάνω από το νερό. Στην πράξη, το όχημα απέδιδε καλύτερα σε ύψος 20 μέτρων αφού εκεί μπορούσε να φτάσει την μέγιστη ταχύτητα των 560-740 χλμ/ώρα. Αργότερα, περισσότερα εκρανοπλάνα κατασκευάστηκαν με αρχικό σκοπό να ταξιδεύουν στην Κασπία και στην Μαύρη Θάλασσα με υψηλές ταχύτητες.
Όσο επιχειρούσε, το Τέρας της Κασπίας ήταν το μεγαλύτερο αεροσκάφος που είχε κατασκευαστεί, αν και πλέον δεν διατηρεί τον τίτλο. Έκανε την πρώτη του πτήση στις 16 Οκτωβρίου 1966 και αποσύρθηκε το 1980, την χρονιά που συγκρούστηκε στην Κασπία. Πιστεύεται ότι το όχημα συγκρούστηκε λόγω ανθρώπινου λάθους, αφού ο πιλότος προσπάθησε να το απογειώσει χωρίς να του δώσει πλήρη ισχύ.
Τώρα, το κάποτε μεγαλύτερο αεροσκάφος της Γης, διατηρείται σε μία από τις νοτιότερες ακτές της Ρωσίας και σχεδιάζεται να γίνει το κέντρο ενός μελλοντικού στρατιωτικού μουσείου.
Γιατί Το Σοβιετικό Εκρανοπλάνο Απέτυχε
Το Τέρας της Κασπίας απέτυχε μαζί με τα περισσότερο προγράμματα εκρανοπλάνων. Ο λόγος πίσω από την απόσυρσή αυτού του τύπου στρατιωτικών αεροσκαφών ήταν αρκετά απλός. Τα σοβιετικά εκρανοπλάνα δεν μπορούσαν να επιτύχουν διαμήκης στατική σταθερότητα (longitudinal stability) αλλά ούτε και αξιόπιστη πλοήγηση.
Εκτός από αυτό, το 1991 η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκε και ο σοβιετικός στρατός ήταν σχεδόν ο μόνος που κατασκεύαζε τέτοια αεροσκάφη. Την δεκαετία του '80, τα τελευταία προγράμματα εκρανοπλάνων είτε περιορίστηκαν σε λιγότερες μονάδες είτε ακυρώθηκαν πλήρως εξαιτίας των τεράστιων κεφαλαίων που απαιτούνταν για έρευνα και ανάπτυξη.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι τα αεροσκάφη ήταν και τεράστια σε μέγεθος και ήταν εξοπλισμένα με τεχνολογίες μεγάλου ρίσκου. Το Τέρας της Κασπίας πέθανε το 1980 και τα υπόλοιπα εκρανοπλάνα κάποια χρόνια αργότερα. Σίγουρα όμως κατάφεραν να σημαδέψουν την στρατιωτική ιστορία.