Ακολουθώντας δεκαετίες ανάπτυξης, η Boeing παρήγαγε το RAH-66, το πρώτο stealth πολεμικό ελικόπτερο του αμερικανικού στρατού. Το αεροσκάφος έκανε την πρώτη του πτήση το 1996. Αν και το πρόγραμμα ήταν πολύ φιλόδοξο, μόνο δύο ελικόπτερα κατασκευάστηκαν πριν το πρόγραμμα ακυρωθεί τον Φεβρουάριου του 2004.
Τα πρωτότυπα Comanche εντυπωσίασαν τον στρατιωτικό κόσμο στα μέσα της δεκαετίας του '90 και πολλοί πίστεψαν πως το RAH-66 ήρθε για να μείνει στην αεροπορία των Ηνωμένων Πολιτειών. Αν και ο λόγος πίσω από τον τερματισμό του προγράμματος ήταν λογικός, η ακύρωσή ήταν ταυτόχρονα αρκετά απροσδόκητη. Ας ρίξουμε όμως πρώτα μια ματιά στο αεροσκάφος πριν συζητήσουμε τους λόγους του "θανάτου του".
Τι Έκανε Το Rah-66 Τόσο Ιδιαίτερο
Το Boeing-Sikorsky RAH-66 Comanche ήταν ένα αμερικανικό επιθετικό και αναγνωριστικό ελικόπτερο χαμηλής παρατηρησιμότητας με πλήρωμα δύο πιλότων. Το stealth προφίλ του το χρωστάει στα υλικά με τα οποία κατασκευάστηκε ο εξωτερικός σκελετός του, τα οποία είναι ικανά να απορροφούν τα κύματα ραντάρ. Επιπλέον, η κατάλληλη βαφή (infrared-suppressant paint) βοηθάει ακόμα περισσότερο στο να μένει το ελικόπτερο αόρατο. Για να μην παρατηρείται εύκολα το ελικόπτερο είχε και μειωμένο ακουστικό ίχνος λόγω του σύνθετου ρότορα πέντε λεπίδων. Στην σχετικά αθόρυβη λειτουργεία του συνέδραμε και το γεγονός πως το αεροσκάφος ήταν 360 φορές μικρότερο από ένα AH-64 Apache (έτσι τουλάχιστον δήλωσε η εταιρεία κατασκευής του).
Εκτός όμως από την τεχνολογία stealth, το Comanche ήταν εξαιρετικό και σε άλλες πλευρές. Το ελικόπτερο έπαιρνε ενέργεια από ένα ζευγάρι LHTEC T800 turboshaft κινητήρων, ικανοί να παράγουν 1.563 άλογα ο καθένας. Εξαιτίας του μικρού του μεγέθους και σε συνδυασμό με τους ισχυρούς του κινητήρες, το ελικόπτερο ήταν πολύ ευκίνητο στον αέρα. Η άτρακτος του RAH-66 ήταν μόνο 13 μέτρα και γενικά ο σχεδιασμός του ήταν πολύ συμπαγής. Ο λόγος πίσω από αυτές τις σχεδιαστικές επιλογές ήταν η δυνατότητα του αεροσκάφους να χωράει σε μεταφορικά πλοία.
Το RAH-66 είχε μέγιστη ταχύτητα τα 323 χλμ/ώρα και η βασική του ταχύτητα ήταν 305 χλμ/ώρα. Αν και το Comanche ήταν αρκετά μακριά από το ταχύτερο στρατιωτικό ελικόπτερο, θεωρούνταν αρκετά γρήγορα στον αέρα. Ο Αμερικανικός Στρατός ήθελε ένα ευκίνητο ελικόπτερο που θα μπορούσε να επιχειρήσει όπου χρειαζόταν. Λόγω της χωρητικότητάς του σε καύσιμα, το Comanche είχε εμβέλεια 1.000 ναυτικών μιλιών.
Δεδομένου αυτού, θα μπορούσε να πετάξει μόνο του σε κάποιο επίμαχο σημείο και όχι να μεταφερθεί. Λόγω των μοντέρνων συστημάτων, το Comanche ήταν ικανό να επιχειρεί τη νύχτα αλλά και σε αντισυμβατικές καιρικές συνθήκες. Αν και ο βασικός ρόλος του ελικοπτέρου ήταν να ανιχνεύει στόχους χωρίς να το ανακαλύψουν, το RAH-66 μπορούσε να εκτελέσει ελαφριές επιθέσεις με το 20 χιλιοστών κανόνι τριών βαρελιών XM301. Το αεροσκάφος μπορούσε επίσης να κουβαλήσει 6 AGM-11 Hellfire πυραύλους αέρος-εδάφους ή 12 AIM-92 Stinger πυραύλους αέρος-αέρος. Ωστόσο, η χωρητικότητα πυραύλων μπορούσε να επεκταθεί σε ακόμη 8 Hellfire ή 16 Stinger πυραύλους. Αυτή η επέκταση γινόταν εξωτερικά, άρα καταλαβαίνετε ότι ουσιαστικά "κατέστρεφε" την χαμηλή παρατηρησιμότητα του ελικοπτέρου.
Το Πρόγραμμα Ακυρώθηκε Λόγω Κόστους Και Χαμηλής Ζήτησης
Για να καταλάβουμε τον λόγο που ο αμερικανικός στρατός ακύρωσε το πρόγραμμα πρέπει πρώτα να δούμε τον αρχικό σκοπό του ελικοπτέρου. Κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες έψαχναν ένα ελικόπτερο που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τα αναγνωριστικά -ελαφρώς επιθετικά ελικόπτερα της εποχής του Βιετνάμ. Το 1991, ανακοινώθηκε επίσημα ότι η Boeing θα παρήγαγε αυτό το ελικόπτερο με την ονομασία RAH-66 Comanche.
Δεδομένου των stealth δυνατοτήτων του, ήταν σχεδιασμένο να χρησιμοποιηθεί για να σκανάρει περιοχές και μετά τα επιθετικά ελικόπτερα -όπως το AH-64 Apache- να εμπλέκονταν στη μάχη. Το πλάνο αυτό ταίριαζε πλήρως με τον σχεδιασμού του RAH-66: ήταν stealth, μικρό και ελαφρύ. Αλλά... το πρόγραμμα του ελικοπτέρου ήταν υπερβολικά ακριβό και τελικά αυτός ήταν και ο λόγος πίσω από την ακύρωσή του. Για να καταλάβετε, το συνολικό πρόγραμμα υπολογιζόταν πως θα κόστιζε πάνω από $39 δισεκατομμύρια.
Κατά την διάρκεια της ανάπτυξής του, ο Ψυχρός Πόλεμος τελείωνε και πολλοί επίσημοι του αμερικανικού στρατού έβλεπαν το ελικόπτερο ως μία μη απαραίτητη δαπάνη. Για αυτό κάθε χρόνο έκαναν περικοπές στα συνολικά ελικόπτερα που είχαν αρχικά παραγγείλει από την Boeing. Για αυτό, ο αμερικανικός στρατός τελικά αποφάσισε να ακυρώσει πλήρως το πρόγραμμα και να ξοδέψει τον προϋπολογισμό του σε μία ασφαλέστερη επιλογή, η οποία θα κάλυπτε τις κρίσιμες ανάγκες του και θα ταίριαζε περισσότερο στον 21ο αιώνα.
Θυμηθείτε ότι ο βασικός σκοπός του RAH-66 ήταν να ανιχνεύει στόχους πίσω από τις γραμμές του εχθρού, κάτι που τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μπορούν να κάνουν φθηνότερα και με μικρότερο ρίσκο. Τέλος, αποφασίστηκε ότι το Comanche θα χρειαζόταν πολλές αλλαγές για να γίνει σίγουρο ότι θα επιβίωνε στο πεδίο της μάχης εναντίων σύγχρονων αντιαεροπορικών συστημάτων. Για να επιτευχθεί αυτό όμως, το κόστος παραγωγής θα αυξανόταν ακόμα παραπάνω.
Αν και το πρόγραμμα ακυρώθηκε, η Boeing κατασκεύασε ένα παρόμοιο φουτουριστικό ελικόπτερο - το Sikorsky's SB-1, 20 χρόνια μετά το RAH-66. Οι stealth του τεχνολογίες σε συνδυασμό με τα υπερσύγχρονα συστήματά του έκαναν το RAH-66 ένα επαναστατικό ελικόπτερο της στρατιωτικής βιομηχανίας. Αν και δεν κατάφερε ποτέ να πετάξει δίπλα στα θρυλικά Apache, θα μείνει σίγουρα στην ιστορία.