Την ώρα που ο Ερντογάν βρίσκεται αντιμέτωπος με τεράστια προβλήματα στο εσωτερικό της χώρας του, με τις μαζικές διαδηλώσεις υπέρ του συλληφθέντος Δημάρχου Κων/πόλεως Ιμάμογλου να διαδέχονται η μία την άλλη, στο Διεθνές πεδίο και ιδιαίτερα αναφορικά με την πορεία των Αμερικανοτουρκικών σχέσεων, τα πράγματα εξελίσσονται ιδιαίτερα ευοίωνα για τον Τούρκο Πρόεδρο.
Θετικός ο Τράμπ στην απόκτηση F-35 από την Τουρκία αρκεί απενεργοποιηθούν οι S-400
Δημοσιογραφικές πηγές αναφέρουν ότι κατά τη διάρκεια της πρόσφατης τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Τούρκο Πρόεδρο, ο Τραμπ φέρεται να εξετάζει το ενδεχόμενο άρσης των κυρώσεων προς την Τουρκία , επαναφέροντάς την στο πρόγραμμα μαχητικών αεροσκαφών F-35, υπό την προϋπόθεση να καταστήσει ανενεργά τα ρωσικά συστήματα αεράμυνας S-400 που έχει προμηθευθεί.
Ο Λευκός Οίκος ωστόσο δεν έχει εκδώσει επίσημη δήλωση που να επιβεβαιώνει τα παραπάνω.
Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί μια πιθανή αλλαγή στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, οι οποίες έχουν ενταθεί από την αγορά των ρωσικών συστημάτων από την Τουρκία το 2019 και οδήγησε την απομάκρυνσή της από το πρόγραμμα των F-35 και τις επακόλουθες κυρώσεις.
Τώρα, τα μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι ο Τραμπ μπορεί να επιδιώκει ένα ψήφισμα που να επαναφέρει την Τουρκία στο πρόγραμμα των F-35, αν και οι λεπτομέρειες του τρόπου με τον οποίο τα συστήματα S-400 θα καταστούν ανενεργά παραμένουν ασαφείς.
Πως οι " τουρκικοί "S-400 θα καταστούν ανενεργοί
Μια επιλογή που φέρεται να κυκλοφορεί περιλαμβάνει την αποσυναρμολόγηση βασικών στοιχείων των συστημάτων, απενεργοποιώντας ουσιαστικά τη λειτουργική τους ικανότητα.
Μια άλλη πιθανότητα περιλαμβάνει τη μεταφορά των S-400 σε τοποθεσία υπό την επίβλεψη των ΗΠΑ, όπως η αεροπορική βάση Ιντσιρλίκ στη νότια Τουρκία, όπου σταθμεύουν ήδη αμερικανικές δυνάμεις.
Αυτές οι προτάσεις στοχεύουν να αντιμετωπίσουν τους φόβους ότι η ρωσική τεχνολογία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη συλλογή ευαίσθητων δεδομένων για το F-35, μια ανησυχία που καθοδηγεί την πολιτική των ΗΠΑ σε αυτό το ζήτημα εδώ και χρόνια.
Η ιδέα της απενεργοποίησης των S-400 ως προϋπόθεση για την επανείσοδο της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35 δεν είναι εντελώς νέα. Σε προηγούμενες διαπραγματεύσεις, αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν πιέσει την Τουρκία να εγκαταλείψει εντελώς τα ρωσικά συστήματα, ένα αίτημα που η Άγκυρα απέρριπτε σταθερά, επικαλούμενη το κυρίαρχο δικαίωμα της να επιλέγει τους αμυντικούς εταίρους της.
Ο Ερντογάν έχει υποστηρίξει πολλές φορές, ότι η αγορά των S-400 ήταν μια απάντηση στις καθυστερήσεις στην απόκτηση των αμερικανικών πυραυλικών συστημάτων Patriot, τα οποία η Τουρκία ζητούσε εδώ και χρόνια.
Ωστόσο, τώρα χωρίς επίσημο σχόλιο από τον Λευκό Οίκο, παραμένει αβέβαιο εάν αυτές οι ιδέες αντιπροσωπεύουν προτάσεις ή διερευνητικές συζητήσεις, αφού πολλά εξαρτώνται από τεχνικά και διπλωματικά εμπόδια που δεν έχουν ακόμη αντιμετωπιστεί πλήρως.
Η τουρκική οπτική για τυχόν απενεργοποίηση των S-400
Από την τουρκική πλευρά, οι αξιωματούχοι παρέμειναν αισιόδοξοι αλλά δεν δεσμεύτηκαν.
Μια δήλωση από το γραφείο του Ερντογάν μετά τη συνομιλία με τον Τραμπ περιέγραψε τη συνομιλία ως «παραγωγική» και επικεντρώθηκε στην «ενίσχυση των διμερών δεσμών», αν και δεν έκανε καμία αναφορά στις λεπτομέρειες των F-35 ή S-400.
Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ δήλωσε σε δημοσιογράφους στην Άγκυρα την περασμένη εβδομάδα ότι η Τουρκία συνεχίζει να επιδιώκει την επιστροφή στο πρόγραμμα των F-35, χαρακτηρίζοντας τον αρχικό αποκλεισμό «άδικο» δεδομένης της συνεισφοράς της ως εταίρου.
Ο Γκιουλέρ δεν αναφέρθηκε απευθείας στους S-400, αλλά παλαιότερες παρατηρήσεις από Τούρκους ηγέτες υποδηλώνουν απροθυμία να εγκαταλείψουν πλήρως τα συστήματα, τα οποία θεωρούν ως ζωτικό αποτρεπτικό παράγοντα έναντι περιφερειακών απειλών όπως η Συρία και οι κουρδικές πολιτοφυλακές.
Οι ευρύτερες επιπτώσεις αυτής της πιθανής συμφωνίας εκτείνονται πέρα από τις δύο εμπλεκόμενες χώρες.
Η διαμάχη για τους S-400 έχει πυροδοτήσει συζητήσεις σχετικά με τη δέσμευση της Τουρκίας στις αρχές του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα καθώς ο Ερντογάν έχει εμβαθύνει τους δεσμούς με τη Μόσχα τα τελευταία χρόνια.
Το πρόγραμμα των F-35
Από πέρυσι, η Lockheed Martin είχε παραδώσει περισσότερα από 900 τζετ σε όλο τον κόσμο, με τον αμερικανικό στρατό να αντιπροσωπεύει την πλειοψηφία.
Το συνολικό κόστος του προγράμματος προβλέπεται να ξεπεράσει τα 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια κατά τη διάρκεια ζωής του, καθιστώντας το ένα από τα πιο ακριβά οπλικά συστήματα που έχουν αναπτυχθεί ποτέ.
Η αρχική επένδυση της Τουρκίας περιελάμβανε προκαταβολή 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τα αεροσκάφη της, ένα ποσό που προσπάθησε να ανακτήσει μετά την ανατροπή της.
Η επανένταξη της Τουρκίας πιθανότατα θα περιλαμβάνει οικονομικές διαπραγματεύσεις, παράλληλα με τους τεχνικούς και πολιτικούς όρους που συνδέονται με τους S-400.
Για τον Τραμπ, η κίνηση ευθυγραμμίζεται με την ευρύτερη προσέγγισή του στην εξωτερική πολιτική, η οποία έχει δώσει συχνά έμφαση στη σύναψη συμφωνιών έναντι της αντιπαράθεσης. Κατά την πρώτη του θητεία, επαίνεσε τον Ερντογάν ως «φίλο» και αντιστάθηκε στις εκκλήσεις για σκληρότερα μέτρα παρά τις δικομματικές πιέσεις.
Η σημασία για την Ελλάδα τυχόν απόκτησης F-35 από την Τουρκία
Η Ελλάδα μέχρι στιγμής, κυρίως χάρη στα RAFALE με τους πυραύλους METEOR και τα F-16 VIPER έχει αεροπορική υπεροχή έναντι του γερασμένου αεροπορικού στόλου των τουρκικών F-16, η οποία μετριάζεται κάπως λόγω της αδιαμφισβήτητης υπεροχής των γειτόνων σε drones , τόσο σε ποικιλία , όσο και σε αριθμούς.
Η πρόσφατη κίνηση της Τουρκίας να αγοράσει 40 Eurofighter Tayfoon μαζί με πυραύλους METEOR, αποσκοπεί να αντισταθμίσει την Ελληνική αεροπορική υπεροχή, όταν υλοποιηθεί.
Ακόμη και έτσι όμως η Ελλάδα θα επανακτήσει σχεδόν άμεσα την αεροπορική της υπεροχή έναντι της Τουρκίας, αφού θα προμηθευτεί μοίρα μαχητικών F-35, που δεν θα έχει η Τουρκία, με το εγχώριο μαχητικό της KAAN να αργεί.
Κατόπιν αυτών των υπολογισμών ο Ερντογάν επανέρχεται στο θέμα των F-35, ώστε να τα αποκτήσει σε μεγαλύτερους αριθμούς από τη χώρα μας και συντομότερα.
Με τον τρόπο αυτό θα αποκτήσει η Τουρκία αεροπορική υπεροχή έναντι της Ελλάδας, ανοίγοντας τον δρόμο στον Ερντογάν για να επιχειρήσει κατάληψη των νησιών μας στο Αιγαίο.
Η Ελλάδα θα πρέπει να παρέμβει ΑΜΕΣΑ μέσω της ομογένειας, ελληνοαμερικανών γερουσιαστών, του ελληνικού λόμπυ αλλά και του φίλα προσκείμενου εβραϊκού στις ΗΠΑ, για να αποτρέψει μια τέτοια κίνηση από τον Τράμπ.
Άλλωστε εκτός από τη χώρα μας και το Ισραήλ έχει κάθε συμφέρον η εχθρική προς αυτό Τουρκία να μην αποκτήσει τα μαχητικά F-35, αφού σε τέτοια περίπτωση θα κινδυνεύει η ασφάλειά του.