Τα ανησυχητικά γεγονότα στην Ουκρανία, αποτελούν άμεση απειλή για τα συμφέροντα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, αλλά και μια έμμεση απειλή, δίνοντας μια δυναμική να οπλίσει ισχυρά τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.
Η Τουρκική απόκτηση προηγμένου όπλου, οι πιο πρόσφατες προσπάθειές της να αγοράσει προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη F-16, είναι το θέμα στο οποίο αυτή η δυναμική έχει εμφανιστεί πιο ξεκάθαρα.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Bob Menendez (D-NJ), μόλις έθεσε αυτό το θέμα μπροστά και στο επίκεντρο, εισάγοντας μια τροποποίηση που περιορίζει την δυνατότητα της Τουρκίας να αγοράσει προηγμένα F-16.
Σύμφωνα με τον Clifford Smith (διευθυντής του Middle East Forum's Washington Project), αλλά και άλλους μελετητές, έχει επισημανθεί εδώ και καιρό η «πανισλαμιστική, νεο-οθωμανική» ιδεολογία του Ερντογάν, ως απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα.
Ως εκ τούτου, η Τουρκία βρισκόταν ήδη σε καθοδική πορεία στη σχέση της με τις ΗΠΑ. Μετά την αγορά των πυραύλων S-400 της Τουρκίας από τη Ρωσία, οι σχέσεις πήραν μια καθοδική πορεία. Η Τουρκία αποτέλεσε αντικείμενο του νόμου για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων (CAATSA), λόγω ακριβώς της συμφωνίας της με τη Ρωσία και αφαιρέθηκε από το πρόγραμμα F-35 . Αντί να αντιστρέψει την πορεία της, η Άγκυρα απλώς κατέθεσε το αίτημά της να αγοράσει προηγμένα F-16 για να εκσυγχρονίσει την αεροπορία της.
Η υπόθεση της Άγκυρας, ανάγκασε τις ΗΠΑ να την διώξουν από το πρόγραμμα των F-35, πιστεύοντας ότι μόλις γινόταν αυτό, τα πράγματα θα επέστρεφαν στο φυσιολογικό.
Ο γερουσιαστής Bob Menendez (D-NJ), ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας, αντιτάχθηκε επίσης στην πώληση , και ο Γερουσιαστής Jim Risch (R-ID) ήταν επίσης διστακτικός , λέγοντας «Μέχρι τα ζητήματα γύρω από τους S-400 επιλυθούν δεν μπορώ και δεν θα υποστηρίξω τις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία».
Εξίσου κακό για την Άγκυρα
Η κυβέρνηση Μπάιντεν ήταν «χλιαρή» και δεν ανέλαβε σταθερές δεσμεύσεις. Ο σημερινός όμως Πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Τουρκία, Τζεφ Φλέικ, υποσχέθηκε περαιτέρω κυρώσεις CAATSA σε περίπτωση που η Τουρκία αγοράσει περισσότερα Ρωσικά όπλα.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έδωσε στον Ερντογάν μια νέα «πνοή ζωής». Τώρα παρουσιάζοντας την Τουρκία, ως σταθερό σύμμαχο της θέσης του ΝΑΤΟ για την Ουκρανία, ή εναλλακτικά ως χρήσιμο διαιτητή μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, ο Ερντογάν είχε νέα μόχλευση.
Αυτή η μόχλευση, έκανε τον γερουσιαστή Risch να αμβλύνει τη στάση του, λέγοντας «Οι Τούρκοι έχουν ένα αξιόπιστο επιχείρημα, γιατί πρέπει να πάρουν τα F-16. Είμαι θετικά διατεθειμένος προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά δεν είμαι εντελώς εκεί ακόμα». Ο γερουσιαστής Marco Rubio (R-FL), συνήθως επικριτής της Τουρκίας, είπε «Υποστηρίζω την πώληση. Ενώ έχουμε διαφορές με την τουρκική κυβέρνηση, η Τουρκία είναι σύμμαχος του ΝΑΤΟ και πρέπει να ενισχύσουμε αυτή τη συμμαχία».
Αυτή η δυναμική, επιταχύνθηκε όταν η Σουηδία και η Φινλανδία, υπέβαλαν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είπε ότι «οι χώρες που υποστηρίζουν την τρομοκρατία δεν πρέπει να είναι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ», αναφερόμενος στην υποστήριξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στην καταπιεσμένη κουρδική μειονότητα της Τουρκίας. Γρήγορα, οι χώρες του ΝΑΤΟ εργάστηκαν για να εξασφαλίσουν ότι η Τουρκία δεν θα σταματήσει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ.
Αφού η Τουρκία συμφώνησε με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, ο Μπάιντεν ανακοίνωσε την υποστήριξή του στην πώληση των F-16. Ωστόσο, ο Μπάιντεν τόνισε προσωπικά ότι, «χρειάζομαι την έγκριση του Κογκρέσου για να μπορέσω να το κάνω αυτό».
Κατά την πρόσφατη ψήφιση του NDAA από τη Βουλή, οι εκπρόσωποι Chris Pappas (D-NH) και Frank Pallone (D-NJ), πρότειναν μια τροπολογία που θα απαγόρευε την πώληση εκτός εάν, πιστοποιηθεί από την κυβέρνηση ότι, είναι απαραίτητο για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ και καταδείξει συγκεκριμένα μέτρα που έχουν ληφθεί για να διασφαλιστεί ότι, δεν θα χρησιμοποιηθούν για επαναλαμβανόμενες μη εξουσιοδοτημένες υπερπτήσεις σε άλλα μέλη του ΝΑΤΟ (και της Ελλάδας) .
Φυσικά, κανείς δεν θα πίστευε ότι ένας σύμμαχος του ΝΑΤΟ θα εκτελούσε επιθετικές αποστολές πάνω από τον εναέριο χώρο κάποιου άλλου. Όμως μόλις τον περασμένο μήνα, η Τουρκία παραβίασε τον Ελληνικό εναέριο χώρο 110 φορές σε μια μέρα , ένα θέμα που έχει γίνει «καθημερινή πηγή έντασης», σύμφωνα με τα ελληνικά ειδησεογραφικά μέσα.
Η διπλωματική ένταση μεταξύ των δύο κρατών είναι σοβαρή
Πρόκειται εν μέρει για τον «αγώνα» δεκαετιών για το νησί της Κύπρου , αλλά και για άλλα θέματα , όπως ο αγωγός πετρελαίου μεταξύ Ισραήλ και Ελλάδας, μεταξύ άλλων. Έγγραφα που διέρρευσαν δείχνουν ότι, η Τουρκία έχει ακόμη και έτοιμα σχέδια για εισβολή στην Ελλάδα. Αυτά δεν είναι επιπολαιότητες.
Έτσι, όταν η τροπολογία πέρασε με άνετη δικομματική πλειοψηφία 244 έναντι 179, η Τουρκία βρέθηκε σε δύσκολη θέση. Ο Τσαβούσογλου χαρακτήρισε «απαράδεκτους» οποιουσδήποτε τέτοιους περιορισμούς, ένα αίσθημα που εκφράζει και ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος ωστόσο επέμεινε ότι η τροπολογία της Βουλής θα μπορούσε να ξεπεραστεί λόγω «εργασίας που πρέπει να γίνει τόσο στον Λευκό Οίκο όσο και στη Γερουσία». Επίσης είναι γνωστό ότι, ο Ερντογάν, απείλησε να αγοράσει τζετ από τη Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο ή τη Γαλλία.
Ωστόσο, ο γερουσιαστής Μενέντεζ θα εισηγηθεί τώρα παρόμοια τροπολογία στη Γερουσία, κάτι που αναμένεται να ψηφιστεί τις επόμενες εβδομάδες. Ένας συνασπισμός από διάφορες εθνοτικές ομάδες και στοχαστές, έχουν σηματοδοτήσει την υποστήριξή του. Αυτή η τροπολογία, θα θέσει το θέμα στο επίκεντρο. Θα δεσμεύει την Τουρκία ότι, αν αγοράσει τα F-16 δεν θα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει εναντίον της Ελλάδας."Τι θα κάνει σε αυτήν την περίπτωση η Τουρκία; Θα αρνηθεί να αγοράσει F-16 αν δεν μπορεί να τα χρησιμοποιήσει εναντίον της Ελλάδας;", αναφέρει ο Clifford Smith.
Η λογική της κατάστασης είναι ξεκάθαρη: οι ΗΠΑ είναι πρόθυμες να κατευνάσουν την Τουρκία, εάν αυτό σημαίνει ενότητα του ΝΑΤΟ, σε αντίθεση με την απερίσκεπτη και εγκληματική επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αλλά η Τουρκία, δεν μπορεί να ισχυριστεί αξιόπιστα ότι η πώληση θα προσφέρει αυτού του είδους την ενότητα, εάν δηλώσει ανοιχτά ότι σκοπεύει να χρησιμοποιήσει αμερικανικά τζετ εναντίον της Ελλάδας.
«Η Τουρκία ελπίζει ότι η Γερουσία, θα παραβλέψει αυτή την αντίφαση. Ο Ερντογάν περιφρονεί «ιδιωτικά» το ΝΑΤΟ και απλώς, το χρησιμοποιεί ως εργαλείο για να αποκτήσει μόχλευση. Ο Ερντογάν, είναι πάρα πολύ έτοιμος να πλησιάσει τη Ρωσία , το Ιράν και να υποδεχθεί τα πιο ριζοσπαστικά ισλαμιστικά κινήματα. Η Τουρκία πρέπει να αλλάξει τη συμπεριφορά της και όχι να ζητά και να απαιτεί.
Μέχρι να έρθει εκείνη η ώρα, οι ΗΠΑ θα πρέπει να απορρίψουν τις τουρκικές απαιτήσεις να τους επιτραπεί να χρησιμοποιήσει την αμερικανική τεχνολογία, για να ανταγωνιστεί ένα άλλο μέλος του ΝΑΤΟ», αναφέρει ο Clifford Smith.