Τα όρια της συνάντησης με τον Τούρκο πρόεδρο έθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ξεκαθαρίζοντας πως βασική διαφορά με την Τουρκία αποτελεί ο καθορισμός των θαλάσσιων ζωνών.
Όπως είπε ο πρωθυπουργός, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο CNN αναμένει οι δύο χώρες, να συνεργαστούν στα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, μία κοινή πρόκληση που αντιμετωπίζουν και η Ελλάδα και η Τουρκία.
Συνέντευξη στο CNN παραχώρησε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στο περιθώριο της παρουσίας του στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και λίγο πριν από τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.
Αναφερόμενος στην επικείμενη συνάντηση ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε πως «θα είναι η δεύτερη μας συνάντηση από τότε που επανεκλεγήκαμε με ισχυρή εντολή και προσδοκώ να οικοδομήσουμε πάνω στο θετικό momentum που έχει δημιουργηθεί στη σχέση μεταξύ των δύο χωρών. Έχουμε μακρές διαφορές, αλλά θα προσπαθήσουμε να τις επιλύσουμε με γνώμονα το διεθνές δίκαιο και ειδικά το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, τον μόνο τρόπο που είναι διαθέσιμος».
Συνεχίζοντας για τις διαφορές μεταξύ των δύο χωρών ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε πως «είναι μακρές και έχουμε μια βασική διαφορά με την Τουρκία, τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι εύκολο να επιλυθεί, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να συνεργαστούμε σε άλλα πεδία ή να έχουμε έναν βαθμό τουρκικής επιθετικής συμπεριφοράς που ωθεί τις δύο χώρες στις παρυφές μιας ένοπλης σύγκρουσης».
«Ακόμα και αν συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε σε συγκεκριμένα θέματα που έχουν να κάνουν με την εδαφική κυριαρχία μπορούμε να αφήσουμε την πόρτα ανοικτή και αυτό θα επιδιώξω στην συνάντησή μου με τον Ερντογάν», είπε χαρακτηριστικά ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Για την Οικονομία και την κλιματική αλλαγή
Μεταξύ άλλων ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην πορεία της οικονομίας λέγοντας «πάει πάρα πολύ καλά. Μετά από 13 χρόνια καταφέραμε να σταθούμε στα πόδια μας. Εχουμε ρεκόρ φέτος στον τουρισμό».
Μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε: «Χτυπηθήκαμε από τις πλημμύρες. Ως Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να δαπανήσουμε πολλά χρήματα για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Παγκόσμια συμμαχία χρειάζεται για την κλιματική αλλαγή».
Κλείσιμο
Στο ερώτημα αν ο τουρισμός κινδυνεύει, ο κ. Μητσοτάκης απάντησε: «Δεν συμφωνώ ότι η βαριά βιομηχανία του τουρισμού κινδυνεύει. Αυτό που θέλουμε να επικοινωνήσουμε στον κόσμο είναι ότι η τουριστική περίοδος μπορεί να μην περιορίζεταο στο καλοκαίρι και ότι μπορεί να έρθει στην Ελλάδα τον Μάρτιο».
«Θα χτυπήσω το χέρι μου στο τραπέζι ότι χρειαζόμαστε να ξοδέψουμε περισσότερα χρήματα ως ΕΕ για την προσαρμογή. Ξοδέψουμε τρισ. για τη μείωση των εκπομπών ρύπων. Και τα χρήματα που η ΕΕ βάζει στο τραπέζι για να υποστηρίξει ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν αυτές τις κρίσεις είναι εξαιρετικά περιορισμένα. Χρειαζόμαστε μια παγκόσμια συμμαχία για την προσαρμογή. Η κλιματική αλλαγή είναι ήδη σε εξέλιξη», είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Τα «ήρεμα νερά του Αιγαίου» στην ατζέντα της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν
Με κυρίαρχο στόχο να επιβεβαιωθούν τα «ήρεμα νερά του Αιγαίου» που επικρατούν τους τελευταίους μήνες στις ελληνοτουρκικές σχέσεις προσέρχεται ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο «τουρκικό σπίτι» στη Νέα Υόρκη, δηλαδή στην έδρα της διπλωματικής αποστολής της Άγκυρας στα Ηνωμένα Έθνη.
Ωστόσο, στην έκτη κατά σειρά συνάντηση των δύο ηγετών από το 2019 (όταν είχαν το πρώτο τετα τετ και πάλι στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ) η ελληνική πλευρά διατηρεί χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών, αν και ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε στη ΔΕΘ ότι από μόνη της η συνάντηση αποτελεί «αντικείμενο μεγάλου ενδιαφέροντος». . Σε κάθε περίπτωση, πηγές αναφέρουν ότι είναι «εκτός κάθε συζήτησης» τόσο το καθεστώς των ελληνικών νησιών όσο και η λύση των δύο κρατών στην Κύπρο.
Η ελληνική διπλωματία παρακολουθεί προσεκτικά τη ρητορική του προέδρου Ερντογάν, που έχει εγκαταλείψει φραστικές προκλήσεις και απειλές και μιλά για «ελληνοτουρκική φιλία». Παρά τη ρητορική μεταστροφή όμως, συνεχίζει να ζητά την αναγνώριση του ψευδοκράτους στην Κύπρο με τον διαμελισμό του νησιού σε κράτη. Ο Τούρκος πρόεδρος επιτέθηκε και στον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Αμερικανικής Γερουσίας Μπομπ Μενέντεζ και γνωστό υποστηρικτή των ελληνικών θέσεων, ο οποίος παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στο «μπλόκο» του Κογκρέσου για την πώληση πολεμικών αεροσκαφών στην Τουρκία.
Δεν αναμένεται «κάτι συγκλονιστικό»
Στο πλαίσιο προετοιμασίας της συνάντησης, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης συναντήθηκε τη Δευτέρα στη Νέα Υόρκη με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν.
Συνεργάτες του πρωθυπουργού δήλωναν στο protothema.gr ότι «δεν αναμένουν κάτι συγκλονιστικό» από τη σημερινή συνάντηση ενώ παρέπεμπαν στα όσα είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη Τύπου της Κυριακής στη ΔΕΘ. «Πάντα θα αποτελεί μία συνάντηση δική μου με τον Πρόεδρο Ερντογάν αντικείμενο μεγάλου ενδιαφέροντος, αλλά η κανονικοποίηση των διαύλων επικοινωνίας είναι καλοδεχούμενη για δύο χώρες οι οποίες είναι καταδικασμένες από τη γεωγραφία να είναι γείτονες», είχε πει χαρακτηριστικά.
Να μην είμαστε μονίμως «στα κόκκινα»
«Δεν είμαι αφελής και γνωρίζω πολύ καλά ότι οι πολιτικές των χωρών δεν αλλάζουν από τη μια στιγμή στην άλλη», είχε αναφέρει, συμπληρώνοντας. «Οφείλω, όμως, να διερευνήσω αυτό το παράθυρο ευκαιρίας, αν μας δίνει τη δυνατότητα πραγματικά να πετύχουμε κάτι το οποίο ενδεχομένως οι προκάτοχοί μου να μην μπόρεσαν να το πετύχουν. Αλλά και να μην μπορέσουμε να το πετύχουμε, διότι πολύ απλά θα καταλήξουμε ότι δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε, αυτό δεν μας υποχρεώνει να είμαστε μονίμως “στα κόκκινα” και στην ένταση την οποία βιώσαμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια».
Παράλληλα στην ίδια συνέντευξη, ο πρωθυπουργός είχε ξεκαθαρίσει ότι «τα ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την εθνική κυριαρχία, την εθνική ακεραιότητα της χώρας, είναι ζητήματα τα οποία δεν πρόκειται ποτέ να μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από εμένα. Είναι εκτός της συζήτησης την οποία κάνουμε με την Τουρκία». Και είχε τονίσει ότι «ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και με τα αυτονόητα δικαιώματα τα οποία απορρέουν από την ελληνική κυριαρχία σε αυτά τα νησιά, είναι ζητήματα τα οποία δεν είμαι διατεθειμένος, υπό οποιονδήποτε όρο, να συζητήσω με την Τουρκία».
Η Ελλάδα αποκλείει κάθε συζήτηση για λύση δύο κρατών στο Κυπριακό
Η ελληνική πλευρά απορρίπτει κάθε αναφορά για λύση δύο κρατών στην Κύπρο. Ο Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας σε εκδήλωση ελληνοαμερικανικών οργανώσεων στη Νέα Υόρκη έδωσε έμμεση απάντηση στα όσα δήλωσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Θέλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής σε σχέση με την Κύπρο, η οποία είναι κορυφαία μας προτεραιότητα σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής και διπλωματίας. Είμαστε πλήρως ευθυγραμμισμένοι με την Κυπριακή κυβέρνηση όσον αφορά την προώθηση της ιδέας μιας ενωμένης Κύπρου στη βάση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Στηρίζουμε αναφανδόν τη λύση ενός ενιαίου κράτους που θα βασίζεται σε μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Σχέδια για λύση δύο κρατών είναι εκτός συζήτησης», είπε χαρακτηριστικά.