Πριν από λίγες ημέρες, η ισραηλινή εφημερίδα Yedioth Ahronoth αναφέρθηκε στην επίσκεψη στην Τουρκία του Γενικού Διευθυντή του Ισραηλινού Υπουργείου Εξωτερικών Alon Ushpiz, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την επίσκεψη του ισραηλινού προέδρου Issac Herzog στην Άγκυρα
Η συνάντησή του με τον εκπρόσωπο της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν έρχεται, καθώς νωρίτερα ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε δηλώσει ότι ο Ισραηλινός πρόεδρος θα ταξιδέψει στην Τουρκία στις αρχές Φεβρουαρίου.
Πολλοί πολιτικοί παρατηρητές συμφωνούν ότι ως μέρος της πολιτικής αποκλιμάκωσης και βελτίωσης των σχέσεων της Τουρκίας με διάφορες χώρες που έχει ξεκινήσει τους τελευταίους μήνες, ο Ερντογάν θα επιχειρήσει να εξομαλύνει τις σχέσεις του με το Τελ Αβίβ.
Από τη διακοπή των δεσμών μέχρι το πισωγύρισμα για ομαλοποίηση
Η προσέγγιση του Ερντογάν και άλλων τουρκικών κυβερνητικών αξιωματούχων καταδεικνύει ξεκάθαρα ότι ο Τούρκος ηγέτης επιδιώκει να εξομαλύνει τις σχέσεις με το Τελ Αβίβ και να διατηρήσει τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών.
Η νέα τουρκική κίνηση έρχεται, καθώς από το 2018 και μετά τις ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα και τη μεταφορά της αμερικανικής πρεσβείας από τον τότε Πρόεδρο των ΗΠΑ Τραμπ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ, η Τουρκία ανακάλεσε τον πρεσβευτή της από το ισραηλινό καθεστώς, προκαλώντας παρόμοια απάντηση από το Τελ Αβίβ.
Το τελευταίο χρονικό διάστημα, ο Ερντογάν έχει υποχωρήσει από την επιθετική και τεταμένη προσέγγισή του με διάφορες χώρες- παίκτες στη Μ.Ανατολή, πραγματοποιώντας επίθεση φιλίας , ακολουθώντας μια στρατηγική αποκλιμάκωσης και εξομάλυνσης των σχέσεων με τις αραβικές χώρες και πιο πρόσφατα, με την ισραηλινή κυβέρνηση.
Εκτός από την αποστολή πολιτικών σημάτων, ο Ερντογάν μίλησε για ετοιμότητα συνεργασίας με τους Ισραηλινούς σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένου του τομέα του φυσικού αερίου. Στις 4 Φεβρουαρίου, ο Ερντογάν είπε ότι η Τουρκία μπορεί να χρησιμοποιήσει το ισραηλινό αέριο και να συνεργαστεί με το Τελ Αβίβ για να το στείλει στην Ευρώπη.
Οι δηλώσεις Ερντογάν έχουν βασικά σκοπό να επιβληθούν στην περιφερειακή συμμαχία στην οποία μετέχουν Κύπρος-Ισραήλ -Αίγυπτο και Ελλάδα.
Η εξερεύνηση αερίου της Τουρκίας στη Μεσόγειο Θάλασσα τα τελευταία χρόνια, σε συγκερασμό με την ακραία επιθετική συμπεριφορά της, έχει οδηγήσει την Ελλάδα, την Κύπρο, την Αίγυπτο και το Ισραήλ σε συμμαχία.
Επίσης, το 2018, ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν εκείνος που υποστήριξε το έργο του αγωγού EastMed που στοχεύει στη μεταφορά ισραηλινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Κύπρου και Ελλάδας.
Ωστόσο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του Μπάιντεν, η υποστήριξη για το σχέδιο άρθηκε σιωπηλά, με τους νέους αξιωματούχους της κυβέρνησης να αναφέρουν το έργο ως πηγή έντασης και αστάθειας στην περιοχή.
Τώρα ο Ερντογάν θέλει η Τουρκία να είναι εκείνη μέσω της οποίας το ισραηλινό αέριο θα φτάνει στην Ευρώπη σε μια προσπάθεια να σπάσει την συμμαχία που προαναφέραμε.
Οι παράδοξες πολιτικές ενέργειες του Ερντογάν
Μετά το 2009, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπάθησε επανειλημμένα να εμφανιστεί ως υποστηρικτής των Παλαιστινίων και της υπόθεσης τους, καθώς και σύμμαχος των πολιτικών ομάδων της αντίστασης, με προεξέχουσα την Χαμάς.
Φιλοδοξούσε μάλιστα να προβληθεί ως ο ηγέτης των ισλαμικών χωρών στην παλαιστινιακή υπόθεση. Σε διάφορες δηλώσεις και συναντήσεις επιτέθηκε φραστικά στο ισραηλινό καθεστώς. Αυτή η τάση κορυφώθηκε το 2018 και οδήγησε στη διακοπή των σχέσεων με το Τελ Αβίβ, αλλά το γεγονός είναι ότι ο Ερντογάν και το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) δεν υπήρξαν ποτέ αληθινοί σύμμαχοι του παλαιστινιακού λαού.
Στο τρέχον πλαίσιο, ο Ερντογάν υποστήριξε ότι οι προσπάθειές του για εξομάλυνση των σχέσεων με τους Ισραηλινούς δεν σημαίνουν ότι γυρίζει την πλάτη του στις παλαιστινιακές ομάδες και ότι η Άγκυρα θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των μουσουλμάνων στα κατεχόμενα από το Ισραήλ εδάφη.
Ωστόσο, οποιαδήποτε φιλία με το ισραηλινό καθεστώς, στην πραγματικότητα, θα πρέπει να θεωρείται ως αντίθετη προς τα συμφέροντα της Παλαιστίνης. Στα τέλη του περασμένου έτους, ο Ερντογάν κάλεσε τους Εβραίους ραβίνους στην Κωνσταντινούπολη, σηματοδοτώντας τις προσπάθειές του να πείσει το ισραηλινό λόμπι στις ΗΠΑ να επηρεάσει την πολιτική Μπάιντεν για το καλό της Τουρκίας.
Ως εκ τούτου στην περίπτωση της εξομάλυνσης των σχέσεων της Τουρκίας με το Ισραήλ, ο ισχυρισμός της διατήρησης δεσμών με την Παλαιστινιακή αντίσταση, θα είναι πολιτική προπαγάνδα και προσπάθεια εξαπάτησης της κοινής γνώμης στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Μια σειρά από λόγους μπορεί να οδηγήσει την απόφαση του Ερντογάν για ύφεση και βελτίωση των σχέσεων με τους Ισραηλινούς, μεταξύ των οποίων ο στόχος να θεραπεύσει την οικονομική κρίση και επίσης να κερδίσει την υποστήριξη των φιλοϊσραηλινών λόμπι για να παραμείνει στην εξουσία στις επόμενες εκλογές.
Αλλά η νέα του προσέγγιση, η οποία υιοθετείται χρησιμοποιώντας την ομαλοποίηση, μπορεί να φέρει το αντίστροφο και να κοστίσει βαριά σε αυτόν και στο κόμμα του.
Στην πραγματικότητα, τώρα ένα μεγάλο μέρος της τουρκικής κοινωνίας, αλλά και του μουσουλμανικού κόσμου, θεωρούν την όποια απόψυξη με το Τελ Αβίβ μια ασυγχώρητη προδοσία της παλαιστινιακής υπόθεσης.
Εάν γίνει, η εξομάλυνση των σχέσεων Τουρκίας-Ισραήλ θα έβλαπτε την εικόνα του Ερντογάν στο εσωτερικό και σε ολόκληρο τον μουσουλμανικό κόσμο, κάτι που δυνητικά ανοίγει τον δρόμο για την ήττα του AKP στις επόμενες εκλογές και θα βαρύνει τον ίδιο τον Τούρκο Πρόεδρο και το πολιτικό του μέλλον.
Τέλος κρίνεται σκόπιμο να αναφέρουμε ότι το Ισραήλ είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικό στην προσέγγιση που επιχειρεί ο Ερντογάν λόγω πολλών ζητημάτων με προεξέχοντα την προσέγγιση Τουρκίας-Ιράν και την φιλοξενία και υποστήριξη που παρέχει η 'Αγκυρα στην τρομοκρατική οργάνωση της Χαμάς.
