Αν και χαρακτήριζαν «φρούρια» τα νησιά του Αιγαίου και την περιοχή της Θράκης, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες στο τέλος της δεκαετίας του ’80 προέβλεπαν μια σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, με φόντο και την κρίση του «Σισμίκ» του 1987.
Μόλις πρόσφατα η CIA αποδέσμευσε έναν τεράστιο όγκο εγγράφων σχετικά με το τι πίστευε η Ουάσιγκτον για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, την ισορροπία των δυνάμεων στην περιοχή και την απειλή πολέμου.
«Αν τολμήσουν μια επέμβαση οι Τούρκοι θα φάνε τα μούτρα τους» σημείωναν, μεταξύ άλλων, οι Αμερικανοί, οι οποίοι προέβλεπαν και την απόλυτη κυριαρχία της Τουρκίας στην Κύπρο σε βάθος χρόνου.
Η CIA πίστευε ότι σε περίπτωση στρατιωτικής σύγκρουσης οι απώλειες θα ήταν βαρύτατες και για την Ελλάδα και για την Τουρκία, και θεωρούσε ότι η Άγκυρα θα επέλεγε ως πρώτο στόχο το Καστελόριζο διότι είναι μικρό νησί χωρίς «βάθος» στον αμυντικό του χώρο, σε κοντινή απόσταση από τις τουρκικές ακτές.
Η απόρρητη έκθεση που αποχαρακτηρίστηκε έχει ημερομηνία 16 Οκτωβρίου 1987, έκταση 37 σελίδων, και σύμφωνα με την μετάφραση που έχει κάνει το militaire.gr, οι Αμερικανοί:
Προέβλεπαν από το 1984 ότι η ισορροπία στο Αιγαίο θα διατηρηθεί μέχρι το 1992, και μετά η «ψαλίδα» θα αρχίσει να ανοίγει υπέρ της Τουρκίας.
Πίστευαν ότι ένας ελληνοτουρκικός πόλεμος θα είχε μεγάλες απώλειες και για τις δύο πλευρές. Η ισορροπία στρατιωτικών δυνάμεων που υπήρχε τότε, και την οποία προέβλεπαν ότι θα διατηρούταν μέχρι τις αρχές του 1990, ήταν κατά τη γνώμη τους ο πιο αξιόπιστος αποτρεπτικός παράγοντας για έναν ελληνοτουρκικό πόλεμο.
Οι επιπτώσεις μιας στρατιωτικής ελληνοτουρκικής σύγκρουσης για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θα ήταν σοβαρές, αφού η άμυνα της Συμμαχίας στο νοτιοανατολικό της άκρο θα αποδυναμωνόταν τελείως.
Επισήμαιναν ότι η Τουρκία έχει πολύ μεγαλύτερο στρατό αλλά ένας μεγάλος αριθμός των δυνάμεών της είναι απασχολημένο με εσωτερικές απειλές και μέτωπα.
Οι Τούρκοι, έγραφαν, δεν νιώθουν να απειλούνται από τους Έλληνες. Αντιθέτως, οι Αμερικανοί τόνιζαν ότι οι Έλληνες –ειδικά μετά από το 1974 και τον Αττίλα στην Κύπρο–, έχουν επικεντρώσει την άμυνα και την ασφάλειά τους στην Τουρκία και μόνο.
Η Θράκη, κατά το έγγραφο της CIA, ήταν απροσπέλαστη.
Για την ελληνική Πολεμική Αεροπορία, οι Αμερικανοί έγραφαν ότι μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’80 είχε το απόλυτο πλεονέκτημα όχι μόνο λόγω εξοπλισμού, αλλά κυρίως λόγω της ανωτερότητας του προσωπικού της. Σε περίπτωση πολέμου εκείνη την εποχή έγραφαν ότι «οι Τούρκοι θα πλήρωναν πολύ υψηλό τίμημα απωλειών», ωστόσο εκτιμούσαν ότι η αντιαεροπορική άμυνα της Τουρκίας θα έκανε πιο δύσκολη τη ζωή των Ελλήνων χειριστών.
Στο έγγραφο της CIA γίνεται ιδιαίτερη αναφορά σε Ρόδο, Κω, Σάμο, Χίο, Λέσβο και Λήμνο. Η άμυνα των συγκεκριμένων νησιών πίστευαν ότι ήταν επαρκής στην αντιμετώπιση της 4ης Τουρκικής Στρατιάς του Αιγαίου.
Το συμπέρασμα που προκύπτει από το έγγραφο είναι ότι ο χρόνος θα λειτουργούσε εις βάρος της Ελλάδας. Οι Αμερικανοί έκαναν αυτή την εκτίμηση στηριζόμενοι στα οικονομικά μεγέθη των δύο χωρών, που έδειχναν ότι η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αντέξει την κούρσα των εξοπλισμών.
fnews.gr
