Όπως έχουνε γράψει πολλές φορές οι καλές ειδήσεις βγαίνουν πάντα από το ταξίδι επιστροφής του Πάπα μετά από τις επισκέψεις του και την συνέντευξη που παραχωρεί μέσα στο αεροπλάνο.
Έτσι κ αυτήν την φορά μετά την επίσκεψη στην Μάλτα.
Ο ποντίφικας εστίασε κατά βάση στον πόλεμο της Ουκρανίας και στο μεταναστευτικό.
Μίλησε για την υγεία του:
Η υγεία μου είναι λίγο ασταθής, έχω αυτό το πρόβλημα με το γόνατό μου που μου δημιουργεί προβλήματα με το περπάτημα. Είναι λίγο ενοχλητικό, αλλά βελτιώνεται, και τουλάχιστον μπορώ να βγαίνω έξω. Πριν από δύο εβδομάδες, δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Είναι ένα αργό πράγμα- θα δούμε αν θα επανέλθει. Ωστόσο, σε αυτή την ηλικία γεννιέται μια αμφιβολία για το ότι δεν ξέρεις πώς θα τελειώσει το παιχνίδι. Ας ελπίσουμε ότι θα πάει καλά.
Μίλησε για την μετανάστευση:
Το πρόβλημα των μεταναστών είναι σοβαρό, διότι η Ελλάδα, η Κύπρος, η Μάλτα, η Ιταλία και η Ισπανία: αυτές είναι οι πιο κοντινές χώρες στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή, και αποβιβάζονται εδώ, φτάνουν εδώ... Οι μετανάστες πρέπει πάντα να είναι ευπρόσδεκτοι! Το πρόβλημα είναι ότι κάθε κυβέρνηση πρέπει να πει πόσους μπορεί να δέχεται τακτικά για να ζουν εκεί. Αυτό απαιτεί μια συμφωνία μεταξύ των χωρών της Ευρώπης, και δεν είναι όλες πρόθυμες να υποδεχθούν μετανάστες. Ξεχνάμε ότι η Ευρώπη φτιάχτηκε από τους μετανάστες, σωστά; Αλλά έτσι έχουν τα πράγματα, αλλά τουλάχιστον ας μην αφήσουμε όλο το βάρος σε αυτές τις γειτονικές χώρες που είναι τόσο γενναιόδωρες, και η Μάλτα είναι μία από αυτές.
Σήμερα βρέθηκα στο κέντρο υποδοχής μεταναστών και τα πράγματα που άκουσα εκεί είναι τρομερά, η ταλαιπωρία αυτών των ανθρώπων για να φτάσουν εδώ... και στη συνέχεια τα στρατόπεδα, υπάρχουν στρατόπεδα, τα οποία βρίσκονται στις ακτές της Λιβύης, όταν τους στέλνουν πίσω. Αυτό φαίνεται εγκληματικό, έτσι δεν είναι; Γι' αυτό νομίζω ότι είναι ένα πρόβλημα που αγγίζει την καρδιά όλων μας. Ακριβώς όπως η Ευρώπη κάνει χώρο τόσο γενναιόδωρα για τους Ουκρανούς που χτυπούν την πόρτα, έτσι και για τους άλλους που βγαίνουν από τη Μεσόγειο.
Ένας από αυτούς που μίλησαν σήμερα έπρεπε να πληρώσει τέσσερις φορές! Σας ζητώ να το σκεφτείτε αυτό. Σας ευχαριστώ.
Μίλησε για το ταξίδι στο Κίεβο:
Σας ευχαριστώ για τη μετάδοση αυτών των σημερινών ειδήσεων που δεν γνώριζα ακόμη. Ο πόλεμος είναι πάντα μια πράξη σκληρότητας, ένα απάνθρωπο πράγμα, που αντιτίθεται στο ανθρώπινο πνεύμα- δεν λέω χριστιανικό, [λέω] ανθρώπινο. Είναι το πνεύμα του Κάιν, το "καϊνικό" πνεύμα... Είμαι πρόθυμος να κάνω ό,τι χρειάζεται να γίνει, και η Αγία Έδρα, ιδιαίτερα η διπλωματική πλευρά, ο καρδινάλιος Παρολίν και ο αρχιεπίσκοπος Gallagher, κάνουν ό,τι... ό,τι είναι δυνατόν. Δεν μπορούμε να δημοσιοποιήσουμε όλα όσα κάνουν, για λόγους σύνεσης, για λόγους εμπιστευτικότητας, αλλά διευρύνουμε τα όρια της δουλειάς μας.
Μεταξύ των δυνατοτήτων υπάρχει το ταξίδι- υπάρχουν δύο πιθανά ταξίδια: ο Πρόεδρος της Πολωνίας πρότεινε το ένα ταξίδι όταν μου ζήτησε να στείλω τον Καρδινάλιο Κραγιέφσκι να επισκεφθεί τους Ουκρανούς που έχουν γίνει δεκτοί στην Πολωνία- έχει ήδη πάει εκεί δύο φορές - έφερε δύο ασθενοφόρα και ήταν εκεί μαζί τους για κάποιο χρονικό διάστημα, και θα πάει ξανά- είναι πρόθυμος να το κάνει.
Η άλλη επιλογή είναι το ταξίδι για το οποίο κάποιοι από εσάς ρωτήσατε- απάντησα με ειλικρίνεια ότι σχεδιάζω να πάω, ότι η διαθεσιμότητά μου παραμένει σταθερή. Δεν υπάρχει κανένα "όχι": Είμαι διαθέσιμος. Ποιες είναι οι σκέψεις μου σχετικά με ένα τέτοιο ταξίδι; Αυτή ήταν η ερώτηση: "ακούσαμε ότι σκέφτεστε ένα ταξίδι στην Ουκρανία"- είπα ότι είναι στο τραπέζι- είναι εκεί, μια από τις προτάσεις που έχω λάβει, αλλά δεν ξέρω αν μπορεί να γίνει, αν ταιριάζει και αν θα ήταν προς το καλύτερο ή αν ταιριάζει να το αναλάβω, αν πρέπει να πάω... όλα αυτά είναι στον αέρα.
Εδώ και αρκετό καιρό έχουν γίνει σκέψεις σχετικά με μια συνάντηση με τον Πατριάρχη Κύριλλο- αυτό είναι που επεξεργάζονται, με την πιθανότητα της Μέσης Ανατολής ως τόπο διεξαγωγής μιας τέτοιας συνάντησης. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο εξετάζονται τα πράγματα αυτή τη στιγμή.
Όταν μίλησα με τον Πατριάρχη, στη συνέχεια εξέδωσε μια ωραία δήλωση για το τι είπαμε ο ένας στον άλλον.
Μίλησα με τον Πρόεδρο της Ρωσίας στα τέλη του περασμένου έτους, όταν μου τηλεφώνησε για να μου ευχηθεί "χρόνια πολλά". Έχω μιλήσει δύο φορές με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας. Στη συνέχεια, την πρώτη ημέρα του πολέμου, αισθάνθηκα ότι έπρεπε να πάω στη ρωσική πρεσβεία για να μιλήσω στον πρέσβη που είναι ο εκπρόσωπος του λαού, να κάνω ερωτήσεις και να καταθέσω τις εντυπώσεις μου σχετικά με την κατάσταση. Αυτές είναι οι επίσημες επαφές που είχα. Με τη Ρωσία το έκανα μέσω της Πρεσβείας.
Επίσης, μίλησα με τον Αρχιεπίσκοπο Κιέβου Shevchuk (σ.σ. Ουνίτες). Έχω επίσης μιλήσει τακτικά -κάθε δύο ή τρεις ημέρες- με μία από εσάς, την Elisabetta Piqué, η οποία βρισκόταν στο Λβιβ και τώρα βρίσκεται στην Οδησσό. Μου λέει πώς είναι τα πράγματα. Έχω επίσης μιλήσει με τον επικεφαλής της ιερατικής σχολής. Αλλά όπως είπα, είμαι επίσης σε επαφή με έναν από εσάς.
Μιλώντας γι' αυτό, θα ήθελα να σας εκφράσω τα συλλυπητήριά μου για τους συναδέλφους σας που έπεσαν. Σε όποια πλευρά και αν βρίσκονται, δεν έχει σημασία.
Σε ερώτημα τέλος “Ποιο θα ήταν όμως το μήνυμά σας για τον Πούτιν αν είχατε την ευκαιρία να του μιλήσετε;” ο ποντίφικας απάντησε:
Τα μηνύματα που έχω στείλει σε όλες τις αρχές είναι αυτά που έχω κάνει δημόσια. Δεν κάνω διπλή ομιλία. Μιλάω πάντα το ίδιο.
Νομίζω ότι στην ερώτησή σας υπάρχει επίσης αμφιβολία σχετικά με τους δίκαιους και άδικους πολέμους. Κάθε πόλεμος πηγάζει από μια αδικία, πάντα, γιατί αυτό είναι το μοτίβο του πολέμου. Αυτό δεν είναι ένα πρότυπο για την ειρήνη. Για παράδειγμα, η πραγματοποίηση επενδύσεων για την αγορά όπλων. Κάποιοι άνθρωποι λένε: "Μα τα χρειαζόμαστε για να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας". Αυτό είναι το μοτίβο του πολέμου. Όταν τελείωσε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος, όλοι ανέπνευσαν λέγοντας "ποτέ πόλεμος" και ειρήνη. Ξεκίνησε ένα κύμα εργασίας για την ειρήνη με την καλή θέληση να μην δοθούν όπλα, ατομικά όπλα εκείνη την εποχή, για λογαριασμό της ειρήνης, μετά τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Υπήρχε μια μεγάλη καλή θέληση.
Εβδομήντα χρόνια αργότερα τα έχουμε ξεχάσει όλα αυτά. Έτσι επιβάλλεται το μοτίβο του πολέμου. Υπήρχε τόση μεγάλη ελπίδα στο έργο των Ηνωμένων Εθνών τότε. Αλλά το μοτίβο του πολέμου έχει επιβληθεί ξανά. Δεν μπορούμε να φανταστούμε ένα άλλο μοτίβο. Δεν έχουμε συνηθίσει πια να σκεφτόμαστε το πρότυπο της ειρήνης. Υπήρξαν σπουδαίοι άνθρωποι όπως ο Γκάντι και άλλοι τους οποίους αναφέρω στο τέλος της εγκυκλίου Fratelli tutti που πόνταραν στο πρότυπο της ειρήνης.
Αλλά ως ανθρωπότητα είμαστε πεισματάρηδες. Είμαστε ερωτευμένοι με τους πολέμους, με το πνεύμα του Κάιν. Δεν είναι τυχαίο ότι στην αρχή της Βίβλου παρουσιάζεται αυτό το πρόβλημα: το "καϊνικό" πνεύμα του φόνου αντί του πνεύματος της ειρήνης. 'Πατέρα, δεν μπορείς!
Θα σας πω κάτι προσωπικό: Το 2014, όταν βρέθηκα στη Ρεντιπούλια και είδα τα ονόματα των νεκρών, έκλαψα. Πραγματικά έκλαψα από πικρία. Στη συνέχεια, ένα ή δύο χρόνια αργότερα, για την Ημέρα των Νεκρών πήγα να γιορτάσω στο Άντζιο και είδα τα ονόματα των ανδρών που έπεσαν εκεί. Ήταν όλοι νέοι άνδρες και έκλαψα και εκεί. Πραγματικά έκλαψα. Πρέπει να κλαίμε στους τάφους.
Υπάρχει κάτι το οποίο σέβομαι γιατί υπάρχει ένα πολιτικό πρόβλημα. Όταν έγινε ο εορτασμός της απόβασης στη Νορμανδία, συγκεντρώθηκαν αρκετοί αρχηγοί κυβερνήσεων για να τιμήσουν τον εορτασμό. Ωστόσο, δεν θυμάμαι να μίλησε κανείς για τα 30.000 νεαρά αγόρια που έμειναν στις παραλίες. Η νεολαία δεν έχει σημασία. Αυτό με κάνει να αναρωτιέμαι. Θλίβομαι. Δεν μαθαίνουμε ποτέ. Είθε ο Κύριος να μας λυπηθεί, όλους μας. Όλοι μας είμαστε ένοχοι!
