Δίπλα η μία στην άλλη, είναι καταδικασμένες από την γεωγραφία να ζουν Ελλάδα και Τουρκία. Το πρόβλημα ξεκινά από το γεγονός πως το τουρκικό «βαθύ κράτος», είτε κεμαλικό είτε ισλαμικό είναι αυτό, ποτέ δεν αποδέχτηκε το τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Αυτή η άρνηση σε συνδυασμό με το γεγονός πως η σύγχρονη Τουρκία έχει έναν πληθυσμό που αυξάνεται αλματωδώς και στην συντριπτική του πλειοψηφία είναι νέοι που πρέπει να εργαστούν, κάτι που γεννά την ανάγκη για δημιουργία θέσεων εργασίας και που με την σειρά του σημαίνει πως η Άγκυρα χρειάζεται πόρους και ειδικά ενέργεια, μας φέρνει στην «λύση» που βρήκαν οι κυβερνώντες της γειτονικής χώρας, που ακούει στο όνομα: «Γαλάζια Πατρίδα».
Πρόκειται για ένα εξόχως αναθεωρητικό δόγμα, που θυμίζει έντονα το.. Lebensraum, τον «ζωτικό χώρο» της Γερμανίας του Χίτλερ πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στόχος η αλλαγή με κάθε πρόσφορο μέσο του ισχύοντος status quo και μέσω αυτού η υφαρπαγή των ενεργειακών πόρων της περιοχής που στην πλειοψηφία τους είναι σε περιοχές της Κυπριακής και της δυνητικής Ελληνικής ΑΟΖ, με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η εξοπλιστική κούρσα της Τουρκίας που σκοπό έχει να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της «Γαλάζιας Πατρίδας» και της ακόμα πιο πρόσφατα αναφερθείσας από τούρκους αξιωματούχους «Ουράνιας Πατρίδας», εστιάζει στην αύξηση του τουρκικού στόλου και αεροπορίας. Με δεδομένη την οικονομική κατάσταση της Τουρκίας που και σε αυτό το κομμάτι θυμίζει έντονα την Γερμανία πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο μόνος ενδεδειγμένος τρόπος είναι αυτή η αύξηση να γίνει με δικά της μέσα. Με την ανάπτυξη δηλαδή της δικής της αμυντικής βιομηχανίας.
Στην Αθήνα το έχουν δει όλο αυτό και παρά το γεγονός πως σε κάθε ευκαιρία τείνουν χείρα φιλίας, με κλασσικό πρόσφατο παράδειγμα την Διακήρυξη των Αθηνών, δεν τρέφουν αυταπάτες.
Η Ελλάδα παρά το γεγονός πως είναι σε πολύ καλύτερη οικονομική κατάσταση από την εποχή των μνημονίων, σε καμιά περίπτωση δεν είναι σε θέση να προχωρήσει σε μια εξοπλιστική κούρσα με την Τουρκία, ειδικά εάν αυτό είναι να γίνει με…αγορές από το «ράφι».
Απαντώντας στην ανάγκη να μην διαταραχθεί η ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας προχώρησαν στην θέσπιση ενός προγράμματος. Ενός σχεδίου που ακούει στο όνομα «Ατζέντα 2030».
«Ο τομέας της Εθνικής Άμυνας έχει ανάγκη από μια βαθιά μεταρρύθμιση. Οι συνθήκες υπό τις οποίες διαμορφώνεται το διεθνές γίγνεσθαι, οι συγκρούσεις των
τελευταίων ετών, οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι νέες συμβατικές και υβριδικές απειλές, αλλά και η περιφερειακή κατάσταση, έχουν δραματικά επιδεινωθεί. Έχουν αλλάξει συνολικά»: έχει δηλώσει σχετικά ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας.
Η «Ατζέντα 2030» δίνει βάρος
- στη νέα δομή οργάνωσης και λειτουργίας των Ενόπλων Δυνάμεων,
- στη χρήση κι αξιοποίηση σύγχρονων οπλικών συστημάτων, αντλώντας πολύτιμες εμπειρίες από τις πρόσφατες πολεμικές συγκρούσεις,
- σε ένα σύγχρονο μοντέλο θητείας κι εφεδρείας, που λαμβάνει υπόψη τις δημογραφικές εξελίξεις στην χώρα,
- στην ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, ώστε να πάψει η Ελλάδα να ψωνίζει από το ράφι οπλικά συστήματα και μέσα,
- στην δημιουργία ενός αμυντικού οικοσυστήματος για την ανάπτυξη της Καινοτομίας και της Τεχνολογίας.
- σε ολοκληρωμένες δράσεις για την αναβάθμιση της εκπαίδευσης και τις προοπτικές εξέλιξης του προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και της κάλυψης των στεγαστικών και υγειονομικών τους αναγκών
Ειδικότερα ως προς την επικαιροποίηση και προτεραιοποίηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων καθώς πλέον η οικονομική κατάσταση επιβάλλει την ιεράρχησή τους η «ατζέντα 2030» προβλέπει πως ο συνολικός επανασχεδιασμός του μακρόπνοου δωδεκαετούς εξοπλιστικού προγράμματος, θα πρέπει να εξυπηρετεί τη νέα Δομή των Ενόπλων Δυνάμεων και να υλοποιείται με γνώμονα την εναρμόνιση των αναγκών των Γενικών Επιτελείων με τις νέες συνθήκες αλλά και τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας.
Βασική προτεραιότητα αποτελεί η συνέχιση των εξοπλιστικών προγραμμάτων που είναι ήδη σε εξέλιξη, όπως η πρόσκτηση των νέων μαχητικών αεροσκαφών Rafale, των ελικοπτέρων Romeo και των φρεγατών Belharra, αλλά και η αναβάθμιση των μαχητικών F16 στην έκδοση Viper.
Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στην ομογενοποίηση, κατά το δυνατόν, των τύπων των αεροσκαφών και των αυτόνομων ιπτάμενων συστημάτων, στον εκσυγχρονισμό των φρεγατών, αλλά και στην αύξηση της διαθεσιμότητας του στόλου των μεταγωγικών αεροσκαφών και στην συντήρηση του στόλου των ελικοπτέρων.
Ταυτόχρονα, εξετάζεται η συμμετοχή της χώρας στον σχεδιασμό και την ναυπήγηση φρεγατών τύπου Constellation.
Εξετάζεται επίσης η υλοποίηση προγραμμάτων χαμηλού κόστους και υψηλής επιχειρησιακής αξίας, με έμφαση συστήματα drones (αέρος, εδάφους, επιφάνειας και υποβρύχια), την κυβερνοασφάλεια και την τεχνητή νοημοσύνη.
Στο πλαίσιο αυτό, εμβληματικό έργο αποτελεί η δημιουργία ενός θόλου anti-drone, που θα επιτρέπει στις Ένοπλες Δυνάμεις μας να επιχειρούν προστατευμένες από την απειλή των drones.
Ως προς την εξυγίανση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας για να μπορεί να γίνει πραγματικότητα το εξοπλιστικό πρόγραμμα και στην συνέχεια να στηριχθεί το αμυντικό οικοδόμημα προβλέπεται μια σειρά από βήματα.
Πρώτο βήμα για την δημιουργία μιας σύγχρονης, σοβαρής ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας είναι η εξυγίανση της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ), της ραχοκοκαλιάς που θα μπορεί να στηρίζει το μυϊκό σύστημα της Πολεμικής Αεροπορίας.
Βασικός στόχος η επιτάχυνση της υλοποίησης προγραμμάτων Drone και της ολοκλήρωσης υφισταμένων προγραμμάτων επισκευής πτητικών μέσων (C-130, Super Puma κλπ.)
Ασφαλώς δεν μπορεί να υπάρξει ολοκληρωμένη ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας χωρίς τη συμμετοχή των Ναυπηγείων τονίζουν πηγές του ΥΠΕΘΑ
Στο πλαίσιο αυτό, στόχος είναι η ανάθεση προγραμμάτων αναβάθμισης φρεγατών και εκσυγχρονισμού υποβρυχίων και πυραυλακάτων.
Παράλληλα, εξετάζεται η συμμετοχή των ελληνικών ναυπηγείων στην υλοποίηση προγραμμάτων κατασκευής μη επανδρωμένων σκαφών και υποβρυχίων, στο πρόγραμμα σχεδιασμού και ναυπήγησης έως 7 φρεγατών κλάσης Constellation, καθώς και σε μελλοντικές συνεργασίες με την Naval Group, την εταιρία που κατασκευάζει τις υπό πρόσκτηση φρεγάτες FDI..
Τέλος, εξετάζονται οι βέλτιστες επιλογές για την βιωσιμότητα των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ), προκειμένου να επανεκκινίσει η παραγωγή πυρομαχικών στα εργοστάσια της εταιρείας παρά το γεγονός πως δεν είναι υπό τον έλεγχο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας όπως πλέον είναι η ΕΑΒ.
Οι ένοπλες δυνάμεις της Ελλάδας
- 410.500 αριθμεί σήμερα κατά προσέγγιση το έμψυχο δυναμικό των ενόπλων δυνάμεων της Ελλάδας – 142.500 εν ενεργεία, 220.000 έφεδροι, 55.000 παραστρατιωτικοί (Λιμενικο, αστυνομία κ.λπ), 4,5 εκατ. είναι ικανοί να υπηρετήσουν σε περίπτωση γενικής επιστράτευσης.
- 160 μαχητικά αεροσκάφη, εκ των οποίων το σύνολο σχεδόν (πλην 33 F-4) είναι F-16 διάφορων τύπων, μεταξύ αυτών 17 F-16 Viper, Mirage 2000-5 και Rafale, κάτι που προκαλεί θέμα πολυτυπίας με ότι αυτό συνεπάγεται για την αλυσίδα τεχνικής υποστήριξης. Η Ελλάδα προτίθεται να αναβαθμίσει 83 συνολικά F-16 στο επίπεδο Viper, ένας αριθμός που μπορεί να αυξηθεί καθώς εξετάζεται η αναβάθμιση και των 38 F-16 Block 50. Στόχος είναι στο τέλος της δεκαετίας να διαθέτει περίπου 200 μαχητικά συμπεριλαμβανομένων συνυπολογίζοντας F-35 και επιπλέον Rafale. Επίσης, διαθέτει 37 drones με στόχο μέχρι το 2030 να διαθέτει περί τα 100.
- 13 φρεγάτες εκ των οποίων από τις 9 κλάσης «S» τουλάχιστον 3 θα πρέπει να αποσυρθούν και οι 4 χρίζουν εκσυγχρονισμού και 10 υποβρύχια.Στόχος είναι γύρω στο 2030 ή λίγο μετά να έχει τις 3 φρεγάτες κλάσης Κίμων, τις 2-4 εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ, έως και 4 φρεγάτες LCS και να ξεκινά η κατασκευή έως και 7 φρεγατών Constellation. Εκτιμάται πως στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα θα αποσυρθούν κάποιες από τις φρεγάτες κλάσης «S» ενώ ευελπιστεί να διατηρεί επιχειρησιακά 10 υποβρύχια.
- 1.200 περίπου κύρια άρματα μάχης (τανκς) διαθέτει ο ελληνικός στρατός και περίπου 5.500 χιλιάδες τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και αυτοκινούμενα και μη πυροβόλα.
Σε αριθμούς
- 0,9% των παγκόσμιων εισαγωγών οπλικών συστημάτων έγιναν το χρονικό διάστημα 2019-2023 από την Ελλάδα, σύμφωνα με το σουηδικό ινστιτούτο Sipri.
- 80 εταιρείες αποτελούν σήμερα το ελληνικό αμυντικό οικοσύστημα, σύμφωνα με έκθεση του καθηγητή Σπυρίδωνα Πλακούδα – αύξηση 22% από το 2019. Οι περισσότερες από αυτές τις εταιρείες αναλαμβάνουν στρατιωτικά και πολιτικά έργα εξίσου. Μόνο οι μισές από αυτές (4 κρατικές και 35 ιδιωτικές) εκτελούν αποκλειστικά αμυντικές συμβάσεις. Αυτές οι 39 εταιρείες απασχολούσαν 6.268 άτομα το 2019 και ο κύκλος λειτουργίας τους ανήλθε σε 318 εκατομμύρια ευρώ (ή 382 εκατομμύρια δολάρια). Αυτές οι εταιρείες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν περαιτέρω ως εξής: 25 μικροί (<2 εκατ. ευρώ ετήσιος κύκλος εργασιών), 11 μικρομεσαίες (<50 εκατ. ευρώ) και 3 μεσαίες ( = >50 εκατ. ευρώ).Ενδεικτικά της κατάστασης του ελληνικού αμυντικού οικοσυστήματος, μόνο μία από αυτές τις 26 εταιρείες ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια ευρώ σε ετήσιο τζίρο. Μόνο ο Όμιλος EFA (με THEON Sensors και SKY-TALYS) κατάφερε να υπερηφανεύεται για ετήσιο κύκλο εργασιών 200 εκατομμυρίων ευρώ το 2021.
- Το 10% είναι ο στόχος συμμετοχής Ελληνικών Κατασκευαστικών Εταιρειών Αμυντικού Εξοπλισμού ή Υλικών διττής χρήσης στην υλοποίηση εξοπλιστικών προγραμμάτων της Χώρας το 2024.
- 3,69% του ΑΕΠ ήταν οι στρατιωτικές δαπάνες της Ελλάδας το 2022 σύμφωνα με το σουηδικό ινστιτούτο Sipri.
- 6.123 εκατ. ευρώ είναι για το 2024 ο προϋπολογισμός της Ελλάδας για τις στρατιωτικές της δαπάνες, έναντι 5.672 εκατ. ευρώ το 2023 – αύξηση περίπου 7,9%. Για φέτος το ποσό των 2.570 εκατ. ευρώ αφορά σε δαπάνες υλοποίησης εξοπλιστικών προγραμμάτων ενώ πέρυσι ήταν 2.122 εκατ. Ευρώ, αύξηση 21,1% περίπου.
Η Ελλάδα σε αντίθεση με την Τουρκία δεν διέπετε από μεγαλοϊδεατισμό και επεκτατισμό και για αυτό ούτε Casus beli έχει σε βάρος κάποιας άλλης χώρας ούτε στρατιωτικές βάσεις στο εξωτερικό.