Η επιρροή της παλίνδρομης κύησης στο αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας εξαρτάται καταρχήν από την αντιμετώπισή της από τον ιατρό και συγκεκριμένα από το αν παραστεί χρεία καθαρισμού της ενδομητρικής κοιλότητας με απόξεση του ενδομητρίου. Αν η παλινδρόμηση λάβει χώρα σε πολύ αρχικά στάδια της κύησης, σε πολλές περιπτώσεις το όποιο περιεχόμενο της ενδομητρικής κοιλότητας αποβάλλεται από τον οργανισμό με τη μορφή ήπιας κολπικής αιμόρροιας, η οποία μοιάζει με έμμηνο ρύση. Στις περιπτώσεις αυτές συνήθως το ζευγάρι μπορεί να ξεκινήσει άμεσα τις προσπάθειες για επίτευξη νέας εγκυμοσύνης.
του Δρ. Μενέλαου Κων. Λυγνού* για το newsbomb.gr
Συχνά όμως χρειάζεται καθαρισμός της ενδομητρικής κοιλότητας από τα υπολείμματα της κύησης με απόξεση ενδομητρίου. Πρόκειται για μια σύντομη επέμβαση, η οποία σε γενικές γραμμές δεν διαρκεί περισσότερο από 15 λεπτά και σκοπό έχει την αφαίρεση του περιεχομένου της ενδομητρικής κοιλότητας, προς αποφυγή λοιμώξεων και αιμορραγίας. Στις περιπτώσεις αυτές συνήθως συνιστάται το ζευγάρι να περιμένει περίπου δύο μήνες πριν αρχίσει πάλι προσπάθειες για νέα εγκυμοσύνη, δηλαδή συστήνεται οι προσπάθειες αυτές να ξεκινήσουν μετά την έλευση του δεύτερου κύκλου από την επέμβαση.
Υπάρχουν όμως περιπτώσεις, που η παλίνδρομος κύηση μπορεί να συνδέεται με υπογονιμότητα;
Αν και σπάνιες υπάρχουν, αλλά σε μεγάλο ποσοστό ακόμα και αυτές είναι αντιμετωπίσιμες.
Αρχικά θα αναφερθούμε σε ένα σπάνιο σύνδρομο, το οποίο ονομάζεται Σύνδρομο Asherman. Πρόκειται για μία κλινική οντότητα, που χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία συμφύσεων εντός της ενδομητρικής κοιλότητας. Δηλαδή η ενδομητρική κοιλότητα καταλαμβάνεται από κάποιου είδους μεμβράνες, οι οποίες εκτείνονται μεταξύ των τοιχωμάτων της. Οι μεμβράνες αυτές (οι συμφύσεις) εμποδίζουν την κίνηση του σπέρματος προς τις σάλπιγγες, όπου γίνεται η γονιμοποίηση του ωαρίου, αλλά ακόμα και αν αυτή επιτευχθεί, εμποδίζουν την εμφύτευση του εμβρύου στα τοιχώματα της ενδομητρικής κοιλότητας.
Το Σύνδρομο Asherman είναι εξαιρετικά σπάνιο και εμφανίζεται μετά από απόξεση του ενδομητρίου. Η πιθανότητα εμφάνισης του συνδρόμου αυτού μετά από μία απόξεση του ενδομητρίου είναι περίπου 1%, ενώ η πιθανότητα αυτή αυξάνεται με την αύξηση του αριθμού των αποξέσεων. Αφού λοιπόν συχνά μετά από μία παλινδρόμηση κύησης απαιτείται απόξεση του ενδομητρίου, η παλινδρόμηση μπορεί – έμμεσα – να δυσχεράνει την επίτευξη επόμενης κύησης.
Εντούτοις, το σύνδρομο αυτό εκτός από εξαιρετικά σπάνιο, είναι και αντιμετωπίσιμο. Οι μεμβράνες αυτές διαλύονται με μια υστεροσκοπική επέμβαση. Εξάλλου, από μελέτες φαίνεται, πως η χορήγηση οιστρογόνων μετά από μια απόξεση, ενδεχομένως να προλαμβάνει την εμφάνιση των συμφύσεων του ενδομητρίου.
Μία παλίνδρομος κύηση μπορεί να μην επηρεάζει με άμεσο τρόπο το αναπαραγωγικό σύστημα της γυναίκας, αλλά σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να αποτελεί ένα «καμπανάκι», για περαιτέρω έλεγχο, προκειμένου να αποφευχθούν επόμενες παλινδρομήσεις. Συγκεκριμένα, σε μερικές περιπτώσεις, αν η παλινδρόμηση έλαβε χώρα αφού ακούστηκε η καρδιά του εμβρύου, φαίνεται πως είναι χρήσιμος ένας έλεγχος για παράγοντες, που οδηγούν σε καθ’ έξιν αποβολές. Φυσικά εδώ πρέπει να τονιστεί, πως σε καμία περίπτωση μία παλινδρόμηση της κύησης δεν συνεπάγεται κατ’ απόλυτο τρόπο, πως θα ακολουθήσει κι άλλη παλινδρόμηση! Εντούτοις, τα στατιστικά στοιχεία κατατείνουν, πως σε τέτοιες περιπτώσεις η πιθανότητα επανάληψης του περιστατικού είναι ελαφρώς αυξημένη και ίσως αξίζει να γίνει ένας περαιτέρω έλεγχος.
Τέλος χρειάζεται να αναφερθούμε στην πιθανότητα επαναλαμβανόμενων αποβολών, δηλαδή στις καθ’ έξιν αποβολές. Αν από το ιστορικό της γυναίκας προκύπτει, πως είχε κι άλλες παλινδρομήσεις στο παρελθόν («επισήμως» ομιλούμε για καθ’ έξιν αποβολές μετά από 3 παλινδρομήσεις), τότε ο περεταίρω σχετικός έλεγχος είναι επιβεβλημένος.
Η παλίνδρομος κύηση είναι λοιπόν μια οπωσδήποτε δυσάρεστη εμπειρία, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία των ζευγαριών, που αντιμετώπισαν τέτοιο περιστατικό απέκτησαν τελικά ένα ή και περισσότερα παιδιά.
*MSc, PhD, Μαιευτήρας Χειρούργος Γυναικολόγος, Master of Science University College London & Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας