Ενώ έχουν πραγματοποιηθεί πολλές μελέτες για τη διερεύνηση των θετικών επιδράσεων των βοτάνων στην καρδιακή υγεία ή/και τους πνεύμονες, πολύ λιγότερες έρευνες έχουν πραγματοποιηθεί σχετικά με τα βότανα που βοηθούν για πιο υγιή νεφρά.
Παρόλα αυτά, βάσει των σχετικά περιορισμένων μελετών που έχουν πραγματοποιηθεί, ορισμένα βότανα έχουν αναδειχθεί ως σημαντικά για την διατήρηση και βελτίωση της υγείας των νεφρών:
Πράσινο Τσάι
Το Πράσινο τσάι έχει στυπτικές, αντι-φλεγμονώδεις και διουρητικές ιδιότητες, στοιχεία που το καθιστούν εξαιρετικό για την υγεία των νεφρών. Επίσης, περιέχει πολυφαινόλες, που βοηθούν στην πρόληψη του σχηματισμού πέτρας στα νεφρά. Εξαιτίας των αντιοξειδωτικών του ιδιοτήτων, μπορεί επίσης να μειώσει τις βλάβες στα νεφρά που προκαλούνται από το οξειδωτικό stress.
Αγριάδα - Couch Grass
Αυτό το βότανο, πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία, χρησιμοποιείται πολύ καιρό για τη θεραπεία των λοιμώξεων των ουροφόρων οδών και στην υποβοήθηση της αύξησης της παραγωγής ούρων. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι βοηθά στην πρόληψη του σχηματισμού πέτρας στα νεφρά, ειδικότερα εάν ληφθεί σε συνδυασμό με κιτρικό κάλιο.
Ρεμανία - Rehmannia
Αν και δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό στο Δυτικό κόσμο, αυτό το βότανο χρησιμοποιείται στην Κίνα για την προαγωγή της συνολικότερης νεφρικής υγείας και την θεραπεία αρκετών παθήσεων των νεφρών. Μελέτες που διεξήχθησαν σε νεφροπαθείς που έλαβαν αυτό το βότανο, απέδειξαν τη χρησιμότητά του στη μείωση των επιπέδων κρεατινίνης, γεγονός που αποτελεί κλινική ένδειξη της βελτίωσης της λειτουργίας των νεφρών.
Banaba
Καλλιεργείται στην Αυστραλία και τη Νοτιανατολική Ασία. Αυτό το βότανο έχει μακρά ιστορία χρήσης ως διουρητικό και ως τονωτικό για τα νεφρά και την ουροφόρο οδό. Θεωρείται ότι είναι αποτελεσματική θεραπεία για λοιμώξεις.
Τσάι της Ιάβας (Java Tea)
Αυτό το φυσικό διουρητικό βοηθά τα νεφρά να απομακρύνουν το άζωτο από τον οργανισμό και αποτελεί επίσης θεραπεία για τις πέτρες των νεφρών και τις λοιμώξεις, καθώς και ένα γενικότερο τονωτικό για τη βελτίωση της συνολικότερης νεφρικής λειτουργίας.
Οξύκοκκο - Cranberries
Τα cranberries αποτελούν μία δημοφιλέστατη θεραπεία για το ουροποιητικό σύστημα, και βοηθούν στη μείωση των λοιμώξεων και στην πρόληψη του σχηματισμού πέτρας στα νεφρά. Τα cranberries περιέχουν ένα συστατικό που ονομάζεται κουινικό οξύ (σ.σ. pentapostagma.gr – quinic acid) που συντελεί στη πρόληψη του σχηματισμού πέτρας.
Πικραλίδα
Το τσάι από πικραλίδα αποτελεί ένα εξαιρετικό τονωτικό τόσο για τα νεφρά όσο και για το συκώτι. Είναι φυσικό διουρητικό, αλλά είναι επίσης πλούσια πηγή βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων και τα ενεργά του συστατικά έχουν την ικανότητα να διασπούν τις πέτρες στα νεφρά και να οδηγήσουν σε «φυσική θεραπεία»..
Τζίντζερ
Οι ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες του ginger βοηθούν στην προστασία της συνολικότερης νεφρικής υγείας και της μείωσης του οξειδωτικού stress.
Δείτε στο παρακάτω βίντεο τα 7 βότανα για να «καθαρίσετε» τα νεφρά σας
Μια αποτελεσματική «μονάδα καθαρισμού»
Τα νεφρά μας είναι τα φυσικά φίλτρα καθαρισμού του οργανισμού. Το νεφρικό σύστημα λειτουργεί ως «μονάδα καθαρισμού» που αποβάλλει κάθε περιττή και επικίνδυνη ουσία από το αίμα (π.χ. φαρμακευτικές ουσίες). Η απομάκρυνση των τοξινών και της περίσσειας νερού από το αίμα είναι μία από τις κύριες λειτουργίες των νεφρών, τα οποία καθημερινά φιλτράρουν και καθαρίζουν 200 λίτρα αίματος (ποσότητα που αντιστοιχεί περίπου σε 1.000 φλιτζάνια του τσαγιού). Με αυτό τον τρόπο, τα νεφρά μας διατηρούν την ισορροπία των υγρών του σώματος, ενώ παράλληλα ρυθμίζουν την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων και ενεργοποιούν τη βιταμίνη D.
Βήματα για υγιή νεφρά
Εκτός από την υπέρταση, το σακχαρώδη διαβήτη και τη λήψη ορισμένων φαρμάκων, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που φθείρουν τις νεφρικές μας λειτουργίες, όπως είναι η παχυσαρκία, το κάπνισμα, οι πέτρες στα νεφρά. Για να προστατεύσετε τα φυσικά φίλτρα καθαρισμού του οργανισμού, λοιπόν, πρέπει:
1. Να ρυθμίζετε την αρτηριακή σας πίεση.
2. Να ελέγχετε τη γλυκόζη στο αίμα σας.
3. Να μειώσετε τη χοληστερίνη σας.
4. Να διατηρείτε το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα ή να χάσετε βάρος όσοι είστε υπέρβαροι.
5. Να σταματήσετε το κάπνισμα.
6. Να αυξήσετε τη σωματική σας δραστηριότητα.
7. Να αντιμετωπίσετε την αναιμία και τις πέτρες στα νεφρά, όσοι έχετε.
Τι παθαίνουν τα νεφρά όταν…
●Ανεβαίνει η πίεσή μας Η υπέρταση είναι μια σημαντική απειλή για τα νεφρά. Όσο υψηλότερη είναι η χρόνια αρτηριακή πίεση τόσο νωρίτερα καταστρέφεται η δομή των νεφρών και πλήττεται η λειτουργικότητά τους, καθώς δυσκολεύονται πλέον να εκτελέσουν αποτελεσματικά τις ζωτικές τους λειτουργίες. Από την άλλη, τα νεφρά διαδραματίζουν και αυτά σημαντικό ρόλο στην αύξηση της πίεσης. Μελέτες δείχνουν ότι οι πιθανότητες να έχει ένας ασθενής αρτηριακή πίεση αυξάνονται όταν τα νεφρά υπολειτουργούν. Με άλλα λόγια, τα νεφρά και η καρδιά μας είναι δύο όργανα που συνεργάζονται στενά μεταξύ τους. Η δυσλειτουργία του ενός προκαλεί δυσλειτουργία στο άλλο, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχει ο όρος «καρδιονεφρική νόσος» ή «καρδιονεφρικό σύνδρομο».
Τι να κάνουμε; Ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης αποτελεί σήμερα την πιο σημαντική παρέμβαση. Γι’ αυτό και η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού φέτος εστιάζει στην αντιμετώπιση της υπέρτασης.
●Ανεβαίνει το σάκχαρό μας Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τα νεφρά. Οι συχνές υπεργλυκαιμίες και γενικότερα ο αρρύθμιστος διαβήτης μπορούν να προκαλέσουν μη αναστρέψιμες βλάβες στα νεφρά (νεφρική ανεπάρκεια).
Τι να κάνουμε; Είναι επιτακτική ανάγκη να ελέγχετε τo σάκχαρο στο αίμα σας και να το κρατάτε ρυθμισμένο.
Tο 15,8% των ελλήνων ενήλικων υπερτασικών εμφανίζει νεφρική δυσλειτουργία. Η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης ευθύνονται για το 80% των ασθενών που καταλήγουν στο τεχνητό νεφρό.
Τα φάρμακα που «φαρμακώνουν» τα νεφρά
Έχει διαπιστωθεί ότι ορισμένα φάρμακα μπορεί να βλάψουν τα νεφρά, ειδικά όταν η λήψη τους είναι χρόνια ή γίνεται υπερκατανάλωση. Γι’ αυτό, δεν πρέπει να παίρνετε κανένα φάρμακο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού. Αυτά που θεωρούνται επικίνδυνα για τα νεφρά είναι:
●Αναλγητικά που λαμβάνονται σε συνδυασμό, για να έχουν πιο άμεση και ισχυρή δράση (π.χ. ασπιρίνη σε συνδυασμό με φαινακετίνη ή ακεταμινοφαίνη).
●Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, που χορηγούνται συνήθως για ρευματικούς και αρθριτικούς πόνους.
●Ενδοφλέβια αντιβιοτικά του τύπου των αμινογλυκοσιδών.
Μετά τα 40 μας χρόνια, χάνουμε 1% της νεφρικής μας λειτουργίας κάθε χρόνο
Προσοχή στα σκιαγραφικά
Νεφρά: Καθαρίστε τα… φίλτρα του οργανισμού σας με φυσικούς τρόπους
Οι σκιαγραφικές ουσίες που χρησιμοποιούν οι ακτινολόγοι και οι καρδιολόγοι για την απεικόνιση των αγγείων μας (στεφανιαίων αρτηριών) μπορεί να αποβούν τοξικές για τα νεφρά, ειδικά σε ανθρώπους ευαίσθητους για νεφρική βλάβη, όπως είναι οι υπερτασικοί, οι διαβητικοί, οι ηλικιωμένοι, αυτοί που έχουν ήδη επηρεασμένη νεφρική λειτουργία, αυτοί που έχουν αναιμία. Ανάλογα με την περίπτωση, θα πρέπει να χορηγείται η μικρότερη δυνατή ποσότητα σκιαγραφικού, και να γίνεται καλύτερη ενυδάτωση πριν και μετά την εξέταση.
Το νερό καθαρίζει τα νεφρά και το αλάτι τα βλάπτει;
Συχνά ακούμε ότι το αλάτι βλάπτει τα νεφρά μας και ότι το νερό τα καθαρίζει. Η αλήθεια, όμως, βρίσκεται κάπου στη μέση:
●Το αλάτι δεν επιβαρύνει άμεσα τη λειτουργία των νεφρών. Ωστόσο, επειδή η υπερκατανάλωσή του αυξάνει την αρτηριακή πίεση, η οποία αποτελεί βασικό παράγοντα που βλάπτει τα νεφρά, πρέπει να το αποφεύγετε ή να το καταναλώνετε σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας. Κατά τον ίδιο τρόπο, πρέπει να αποφεύγονται τα γλυκά, όταν κάποιος έχει σάκχαρο, ή τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε ασβέστιο από ανθρώπους που υποφέρουν από πέτρες στα νεφρά. Με άλλα λόγια, οι τροφές που πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο ή να αποφεύγονται είναι αυτές που επιδεινώνουν συνήθως τους παράγοντες που προκαλούν νεφρικές βλάβες.
●Όσον αφορά το νερό, οι ειδικοί συμβουλεύουν να πίνουμε όσο νερό χρειαζόμαστε και να μην υπερβάλλουμε. Περισσότερο νερό πρέπει να πίνουν μόνο όσοι έχουν πέτρες στα νεφρά. Επιπλέον, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι η ενυδάτωση του οργανισμού μας δεν επιτυγχάνεται μόνο με το νερό, αλλά και με άλλα υγρά (π.χ. χυμούς φρούτων).
Τα νεφρά σας δουλεύουν σωστά;
Δυστυχώς, η φθορά των νεφρών δεν έχει συμπτώματα. Οι νεφρικές παθήσεις, εξάλλου, εκτός από τη νεφρολιθίαση, δεν πονάνε και έτσι δεν μας ειδοποιούν έγκαιρα. Όταν φτάσουμε να έχουμε συμπτώματα, δηλαδή πολυουρία, νυκτουρία, πρήξιμο στα βλέφαρα και τα πόδια, μπορεί να έχει χαθεί ήδη το 50% της λειτουργίας και των δύο νεφρών. Για να μάθουμε πόσο καλά λειτουργούν τα νεφρά μας, υπάρχει μόνο ένας τρόπος: οι προληπτικές εξετάσεις. Οι περισσότερες, άλλωστε, μορφές νεφροπάθειας μπορούν να προληφθούν ή να αντιμετωπιστούν και η εξέλιξη της νόσου να περιοριστεί αν εντοπιστεί νωρίς. Είναι απαραίτητο, λοιπόν, όλοι στο πλαίσιο της πρόληψης να ελέγχουμε κατά διαστήματα τη λειτουργία τους με απλές εξετάσεις αίματος. Η κυριότερη μέτρηση είναι αυτή της κρεατινίνης, που δείχνει πόσο καλά τα νεφρά καθαρίζουν το αίμα. Επιβάλλεται, επίσης, η ανάλυση ούρων για την ανίχνευση κυρίως πρωτεϊνουρίας και αιματουρίας. Οι εξετάσεις αυτές είναι ανώδυνες και αξιόπιστες.
Με πληροφορίες από το vita.gr και τον κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΣΙΑΜΟΠΟΥΛΟ, νεφρολόγο, καθηγητή Παθολογίας-Νεφρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
