Σύμφωνα με τον Eric Schuzle, αντιπρόεδρο προϊόντων και κανονισμών στην UPSIDE Foods, αυτά τα προϊόντα είναι “πραγματικό κρέας, που παρασκευάζεται χωρίς την ανάγκη εκτροφής και σφαγής ζώων”.
Το κρέας εργαστηριακής καλλιέργειας μπορεί να ακούγεται σαν κάτι από το μέλλον, αλλά είναι πιο κοντά στο να φτάσει στα ράφια των σούπερ μάρκετ από ό,τι νομίζετε. Μάλιστα, το πρώτο κομμάτι κρέατος που καλλιεργήθηκε στο εργαστήριο εμφανίστηκε στην παγκόσμια σκηνή το 2013, όταν μια ομάδα στο πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ παρουσίασε το πρώτο μπιφτέκι από βλαστοκύτταρα βοοειδών. Εκείνη την εποχή, αυτό το πρωτότυπο μπιφτέκι κόστιζε περισσότερα από 300.000 δολάρια για να δημιουργηθεί! Αλλά οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι δύο χρόνια αργότερα, κατάφεραν να μειώσουν το κόστος στα 11,36 δολάρια.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών ο παγκόσμιος πληθυσμός θα ξεπεράσει τα 9,1 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, οπότε τα γεωργικά συστήματα δεν θα είναι σε θέση να παρέχουν αρκετή τροφή για όλους. Θα μπορούσε όμως το κρέας καλλιέργειας να βοηθήσει στην κάλυψη αυτού του κενού; Να τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής.
Πώς παράγεται το κρέας εργαστηριακής καλλιέργειας
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Διατροφή: Γιατί κάποια λαχανικά δεν πρέπει να τα τρώτε ωμά;
Σύμφωνα με έρευνα στο Journal of Integrative Agriculture, το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο παρασκευάζεται με τη χρήση της τεχνικής της in vitro ανάπτυξης μυϊκού ιστού, η οποία υπάρχει εδώ και έναν αιώνα.
“Η διαδικασία παρασκευής κρέατος καλλιέργειας είναι παρόμοια με την παρασκευή μπύρας, καθώς πρόκειται για μια βιομηχανική διαδικασία κυτταροκαλλιέργειας που βασίζεται στην τεχνολογία ζύμωσης”, λέει ο Schuzle. “Ωστόσο, αντί να αναπτύσσουμε μαγιά ή βακτήρια, αναπτύσσουμε ζωικά κύτταρα. Ξεκινάμε παίρνοντας μια μικρή ποσότητα κυττάρων από ζώα κτηνοτροφίας υψηλής ποιότητας, όπως αγελάδα ή κοτόπουλο, και στη συνέχεια καταλαβαίνουμε ποια από αυτά τα κύτταρα έχουν την ικανότητα να πολλαπλασιάζονται και να σχηματίζουν νόστιμα προϊόντα διατροφής με βάση το κρέας.
Από εκεί, βάζουμε τα κύτταρα σε ένα καθαρό και ελεγχόμενο περιβάλλον και τους παρέχουμε τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για να αναπαραχθούν φυσικά και να ωριμάσουν. Στην ουσία, μπορούμε να αναδημιουργήσουμε τις συνθήκες που υπάρχουν φυσικά μέσα στο σώμα ενός ζώου, έτσι ώστε τα κύτταρα να συνεχίσουν να αναπτύσσονται. Μόλις το κρέας είναι έτοιμο, το μαζεύουμε, το επεξεργαζόμαστε όπως τα συμβατικά προϊόντα κρέατος και μετά το συσκευάζουμε, το μαγειρεύουμε ή αλλιώς το προετοιμάζουμε για κατανάλωση”, περιγράφει ο ίδιος.
Και προσθέτει: “Είμαστε ενθουσιασμένοι με αυτό ως έναν νέο τρόπο παραγωγής κρέατος, επειδή τα κύτταρά μας μπορούν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται πολλές φορές παραπάνω σε σύγκριση με αυτά του ζώου. Μάλιστα, μπορούμε να αναπτύξουμε κρέας πολλών ζώων από τα κύτταρα ενός μόνο ζώου για πολλά χρόνια ακόμα”.
Είναι το κρέας εργαστηριακής καλλιέργειας πιο βιώσιμο από το φυσικό κρέας;
Η εκτροφή ζώων έχει τεράστιο περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών αναφέρει ότι οι συνολικές εκπομπές από την παγκόσμια κτηνοτροφία αντιπροσώπευαν το 14,5% του συνόλου των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG), με τα βοοειδή που εκτρέφονται για βόειο κρέας και γάλα να αντιπροσωπεύουν περίπου το 65% των εκπομπών του κτηνοτροφικού τομέα.
Στη συνέχεια, πρέπει να εξεταστεί η χρήση γης και νερού. Έρευνα αναφέρει ότι η παραγωγή ενός κιλού βοείου κρέατος απαιτεί κατά μέσο όρο 15,4 τόνους νερού, ενώ σχεδόν το 80% της παγκόσμιας έκτασης γεωργικής γης χρησιμοποιείται για την παραγωγή βοείου κρέατος, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύτηκε από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Η βελτιωμένη απόδοση των εκπομπών GHG έχει προταθεί ως ένα από τα μεγαλύτερα πιθανά πλεονεκτήματα του κρέατος καλλιέργειας σε σύγκριση με τα συμβατικά συστήματα κτηνοτροφίας. Ωστόσο, αυτό εξακολουθεί να αποτελεί θέμα διαμάχης. Σύμφωνα με μια μελέτη του 2019 στο Journal of Scientific Research, η αντικατάσταση του κρέατος συμβατικής κτηνοτροφίας με κρέας εργαστηριακής καλλιέργειας θα μπορούσε ενδεχομένως να βοηθήσει στον μετριασμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, επειδή αντί να χρησιμοποιείται περισσότερη γη για τις απαραίτητες γεωργικές καλλιέργειες που απαιτούνται για την κτηνοτροφία, μεγάλες περιοχές θα μπορούσαν να απελευθερωθούν και να αναπτυχθούν εκ νέου ή να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς.
Και μια συγκριτική μελέτη του 2011 στο περιοδικό Environmental Science & Technology καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα: “Σε σύγκριση με το ευρωπαϊκό κρέας συμβατικής παραγωγής, το κρέας εργαστηριακής καλλιέργειας καταγράφει περίπου 7%-45% χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας, 78%-96% χαμηλότερες εκπομπές GHG, 99% χαμηλότερη χρήση γης και 82%-96% χαμηλότερη χρήση νερού«.
Ωστόσο, μια έρευνα του 2020, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα: “Οι κλιματικές επιπτώσεις της παραγωγής κρέατος εργαστηριακής καλλιέργειας θα εξαρτηθούν από το επίπεδο παραγωγής ενέργειας με απεξάρτηση από τον άνθρακα και τα συγκεκριμένα περιβαλλοντικά αποτυπώματα της γραμμής παραγωγής. Υπάρχει ανάγκη για λεπτομερείς και διαφανείς αξιολογήσεις του κύκλου ζωής των συστημάτων παραγωγής πραγματικού καλλιεργημένου κρέατος. Με βάση τα επί του παρόντος διαθέσιμα δεδομένα, η καλλιεργούμενη παραγωγή δεν δίνει απαραίτητα άδεια για απεριόριστη κατανάλωση κρέατος”.
Είναι πιο υγιεινό το κρέας εργαστηριακής καλλιέργειας από το παραδοσιακό κρέας κτηνοτροφίας;
Όταν το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο φτάσει στα ράφια των καταστημάτων, θα μπορούσε να είναι πιο υγιεινό από το κρέας που εκτρέφεται από ζώα. Σύμφωνα με έρευνα στο Journal of Scientific Research αυτό οφείλεται στην ικανότητα της τεχνολογίας να τροποποιεί το προφίλ των απαραίτητων αμινοξέων και λιπών και να εμπλουτίζεται σε βιταμίνες, μέταλλα και βιοδραστικές ενώσεις.
Η Grace Derocha, εκπρόσωπος της αμερικανικής Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, συμφωνεί: “Πρέπει να γίνει περισσότερη έρευνα, αλλά θα μπορούσε να είναι πιο υγιές μακροπρόθεσμα. Ο παράγοντας ελέγχου παίζει ρόλο, που σημαίνει ότι το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο πρέπει να παραχθεί σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον σε σύγκριση με την μαζική σίτιση των ζώων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΕΟΦ: Ανακαλούνται δύο συμπληρώματα διατροφής
Υπάρχουν λιγότερα αντιβιοτικά και περιβαλλοντικές επιπτώσεις στα κρέατα που καλλιεργούνται στο εργαστήριο. Επιπλέον, στο μέλλον θα μπορούσε η επιστήμη να τροποποιεί και να ελέγχει την ποσότητα του λίπους ή να μειώνει την χοληστερόλη ή ακόμη και να προσθέτει πιο υγιεινά για την καρδιά λίπη, όπως τα ωμέγα-3 λιπαρά, που συνήθως προέρχονται από λιπαρά ψάρια”.
Θεωρείται vegan προϊόν το κρέας εργαστηριακής καλλιέργειας;
Όχι, το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο δεν είναι vegan. Για να χαρακτηριστεί ένα προϊόν ως κατάλληλο για vegan διατροφή, πρέπει να μην περιέχει ζωικά προϊόντα ή υποπροϊόντα και απαγορεύεται να έχει δοκιμαστεί σε ζώα. Και, όπως είδαμε λεπτομερώς, το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο δημιουργείται με την ανάπτυξη ζωικών κυττάρων που λαμβάνονται από ζώα εκτροφής υψηλής ποιότητας.
