«Φρένο» στη χρήση του Ozempic και άλλων φαρμάκων για τον διαβήτη και την απώλεια βάρους μόνο και μόνο για αισθητικούς λόγους επιχειρεί να βάλει ο ευρωπαϊκός οργανισμός φαρμάκων, EMA. Κι αυτό γιατί συνεχίζονται οι ελλείψεις και οι ασθενείς που τα χρειάζονται περισσότερο από τον καθένα και πρέπει να έχουν προτεραιότητα.
Εξετάζοντας την κατάσταση γύρω από τη χρήση του Ozempic, ο EMA καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν «μέτρα για τον έλεγχο και τη βελτιστοποίηση της διανομής αυτών των φαρμάκων», καθώς και τις φαρμακοβιομηχανίες να διασφαλίζουν ότι τα μηνύματα που χρησιμοποιούν για την εμπορική προώθησή τους έχουν εγκριθεί από τις αρμόδιες ρυθμιστικές Αρχές.
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του Οργανισμού, ο EMA και οι επικεφαλής των Οργανισμών Φαρμάκων (HMA), μέσω της Εκτελεστικής Διευθύνουσας Ομάδας του EMA για τις Ελλείψεις και την Ασφάλεια των Φαρμακευτικών Προϊόντων (MSSG), έχουν εκδώσει συστάσεις για την αντιμετώπιση των ελλείψεων που υπάρχουν σε φάρμακα της κατηγορίας των αγωνιστών των υποδοχέων του γλυκαγονοειδούς πεπτιδίου-1 (GLP-1). Μεταξύ αυτών είναι το Ozempic (σεμαγλουτίδη), το Saxenda (λιραγλουτίδη), το Trulicity (ντουλαγλουτίδη) και το Victoza (λιραγλουτίδη). Τα φάρμακα αυτά είναι εγκεκριμένα για τη θεραπεία του διαβήτη ή για τη διαχείριση του βάρους υπό προϋποθέσεις ή και για τα δύο, επίσης υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο EMA, τα τελευταία δύο χρόνια, η αύξηση της ζήτησης για ορισμένα από αυτά τα φάρμακα, σε συνδυασμό με άλλα ζητήματα, όπως η μη δυνατότητα μεγάλης αύξησης της παραγωγής, έχουν οδηγήσει σε ελλείψεις σε ολόκληρη την ΕΕ.
Η χρήση αγωνιστών των υποδοχέων GLP-1 για αδυνάτισμα που εξυπηρετεί μόνο αισθητικούς σκοπούς, από άτομα που δεν είναι παχύσαρκα ή άτομα που είναι μεν υπέρβαρα αλλά δεν έχουν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το βάρος τους, επιδεινώνει τις υπάρχουσες ελλείψεις, τονίζει ο EMA.
Την ίδια στιγμή, η μεγάλη ζήτηση που υπάρχει για τα συγκεκριμένα φάρμακα έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη μιας «μαύρης αγοράς», αυξάνοντας τον κίνδυνο εισόδου στην αγορά παραποιημένων (πλαστών) προϊόντων με σοβαρές συνέπειες για τη δημόσια υγεία, προειδοποιεί ο Οργανισμός. Ανάλογη προειδοποίηση υπήρξε, άλλωστε, προσφάτως και από τον ΠΟΥ.
Να σημειωθεί, επίσης, ότι οι εκδόσεις των συγκεκριμένων φαρμάκων για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας άργησαν να κυκλοφορήσουν στην Ευρώπη, αυξάνοντας τη ζήτηση για τα αδελφά σκευάσματα που προορίζονται για τον διαβήτη.
«Δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια»
Σε συνέντευξη Τύπου, ο εκτελεστικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, Emer Cooke, ανέφερε ότι το πρόβλημα με τις ελλείψεις των εν λόγω φαρμάκων πιθανότατα δεν θα λυθεί φέτος.
«Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι υπάρχει αύξηση της χρήσης εκτός ετικέτας από άτομα που δεν έχουν διαβήτη», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η χρήση φαρμάκων για τον διαβήτη, όπως το Ozempic, για απώλεια βάρους θα επιδεινώσει τις ελλείψεις, ανέφερε η ευρωπαϊκή ρυθμιστική Αρχή την Τετάρτη, καλώντας τους γιατρούς να συνταγογραφούν τις θεραπείες μόνο για τις εγκεκριμένες χρήσεις τους και, συγκεκριμένα, να αποφεύγουν τη συνταγογράφησή τους για απώλεια βάρους που εξυπηρετεί αποκλειστικά αισθητικούς σκοπούς.
Τα άτομα που δεν έχουν παχυσαρκία ή προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το βάρος θα πρέπει να λαμβάνουν συμβουλές για τον τρόπο ζωής τους, ανέφερε.
Στην Ευρώπη, το Ozempic και το Mounjaro έχουν πάρει έγκριση για τη θεραπεία του διαβήτη. Το Mounjaro χορηγείται και για την παχυσαρκία, με την ίδια επωνυμία, αντίθετα με τις ΗΠΑ όπου κυκλοφορεί ως Zepbound. Το Wegovy και το παλαιότερο Saxenda είναι επίσης διαθέσιμα στην Ευρώπη ως θεραπείες για τη διαχείριση του βάρους.
Να σημειωθεί, τέλος, πως ο EMA προειδοποιεί επίσης τους ασθενείς να μην προσπαθήσουν να παρακάμψουν το σύστημα αγοράζοντας φάρμακα αδυνατίσματος μέσω του Διαδικτύου χωρίς ιατρική συνταγή, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να προμηθευτούν ένα ψεύτικο προϊόν που θα μπορούσε να είναι επικίνδυνο.
