Ενα πολύ σοβαρό κοινωνικό ζήτημα έχει ανακύψει εδώ και πολύ καιρό από την έλλειψη συγκεκριμένων φαρμακευτικών σκευασμάτων στην ελληνική αγορά, καθώς, εκτός από φάρμακα που είναι απαραίτητα για τη ζωή των ασθενών, όπως αντιπηκτικά για το αίμα, εισπνεόμενα για το αναπνευστικό ή αντιδιαβητικά, δεν υπάρχουν σκευάσματα που αφορούν σοβαρές ψυχικές ασθένειες, όπως η διπολική διαταραχή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη σωματική ακεραιότητα των ασθενών, των οικείων τους, αλλά και για την κοινωνία γενικότερα.
Οπως μας καταγγέλλουν οι συγγενείς ψυχιατρικών ασθενών που πάσχουν από διπολική διαταραχή και βρίσκονται σε φαρμακευτική θεραπεία με βάση το λίθιο, εδώ και αρκετούς μήνες χιλιάδες συμπολίτες μας δεν βρίσκουν στα ράφια των φαρμακείων τα απαραίτητα για την υγεία τους σκευάσματα, με αποτέλεσμα να καταφεύγουν ακόμα και στα Κοινωνικά Φαρμακεία της χώρας μας προκειμένου να προμηθευτούν το φάρμακο που ρυθμίζει τη διάθεσή τους, ενώ κινδυνεύουν κάθε στιγμή να υποτροπιάσουν. Και όλα αυτά διότι οι φαρμακαποθήκες δεν μπορούν πλέον να παρέχουν ικανές ποσότητες σκευασμάτων που περιέχουν λίθιο στα ιδιωτικά φαρμακεία της χώρας μας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις καταγγελίες των πολιτών, οι ελλείψεις που αφορούν τα άτομα με μανιοκατάθλιψη είναι για το φαρμακευτικό σκεύασμα Milithin, που περιέχει ανθρακικό λίθιο, και το Lithiofor, που έχει θειικό λίθιο. Μάλιστα, όπως καταγράφεται στην τελευταία λίστα με ελλείψεις σκευασμάτων που εξέδωσε ο ΕΟΦ, το MILITHIN CAPS 300MG/CAP ΒΤΧ30 της GALENICA Α.Ε. παρουσιάζει αυξημένη ζήτηση και εναλλακτικά είναι διαθέσιμο μέσω ατομικής παραγγελίας, ενώ το LITHIOFOR CON.R.TAB 660MG/TAB ΒΤx30 (BLIST3x10) της ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Α. Α.Ε. εδώ και αρκετούς μήνες έχει αποσυρθεί από την ελληνική αγορά φαρμάκων εξαιτίας της ιδιαίτερα χαμηλής λιανικής τιμής του, που κυμαινόταν στα 4-5 ευρώ ανά κουτί.
Το πρόβλημα, όπως λένε, είναι πολύ σοβαρό, καθώς, εάν οι ασθενείς μείνουν χωρίς φάρμακα, «θα πρέπει να ξαναρχίσουν τη θεραπεία τους από την αρχή και αυτό διότι το MILITHIN είναι αναντικατάστατο και στην ελληνική αγορά δεν υπάρχει κάποιο άλλο παρεμφερές σκεύασμα με λίθιο που θα μπορούσε να το αντικαταστήσει».
Καθημερινό δράμα
Προκειμένου να λάβουμε μια εμπεριστατωμένη απάντηση στο καθημερινό δράμα που βιώνουν χιλιάδες ασθενείς, επικοινωνήσαμε με τον πρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής Κωνσταντίνο Λουράντο, ο οποίος μας κατατόπισε για το θέμα των τραγικών ελλείψεων που εντοπίζονται στον χώρο του φαρμάκου, αλλά και για το ανήθικο «παιχνίδι» που γίνεται εδώ και χρόνια με τις ευλογίες της εκάστοτε κυβέρνησης, σε βάρος του ελληνικού λαού! «Οι ελλείψεις δεν εμφανίζονται μόνο στα σκευάσματα για την ψυχική υγεία, αλλά σε πληθώρα φαρμάκων» μας αναφέρει ο κ. Λουράντος και συνεχίζει: «Τα φάρμακα που παρουσιάζουν έλλειψη έχουν πολύ χαμηλή τιμή σε σχέση με αυτή που υπάρχει στην Ευρώπη. Ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ που πληρώνει αυτά τα φάρμακα είναι κλειστός και, πέραν αυτού του ποσού, τα υπόλοιπα τα πληρώνουν οι ίδιες οι εταιρίες. Αρα, από τη στιγμή που οι εταιρίες πληρώνουν τη φαρμακευτική περίθαλψη των ασφαλισμένων, φροντίζουν να φέρνουν μικρές ποσότητες. Δεν τους συμφέρει αλλιώς, μια και είναι χαμηλή η τιμή τους στην αγορά».
Στη συνέχεια τονίζει: «Από την άλλη πλευρά, τα λίγα φάρμακα που έρχονται στην Ελλάδα, λόγω του ότι έχουν πολύ χαμηλή τιμή, οι φαρμακαποθήκες ως ενδιάμεσοι μεταξύ των εταιριών και των φαρμακείων, αντί να τα δίνουν στα ελληνικά φαρμακεία και να εξυπηρετούνται οι ασθενείς συμπολίτες μας, τα στέλνουν στο εξωτερικό, όπου είναι πολύ ακριβότερες οι τιμές», με αποτέλεσμα «να εισάγονται στην Ελλάδα πολύ μικρές ποσότητες και από αυτές ελάχιστες φτάνουν στα φαρμακεία, διότι επανεξάγονται για να κερδίζουν μερικοί. Είναι νόμιμο, αλλά δεν είναι ηθικό! Πρώτα εξασφαλίζεις την επάρκεια στη χώρα σου και μετά στο εξωτερικό. Αλλά, όπως καταλαβαίνετε, έτσι βγάζουν πολλά χρήματα».
Συμφέροντα
Απαντώντας στο εύλογο ερώτημα που γεννιέται αναφορικά με το αν συμφέρει τις φαρμακευτικές εταιρίες να εισάγουν αυτές τις μικρές ποσότητες στην Ελλάδα, ο πρόεδρος του ΦΣΑ λέει: «Οχι, δεν τις συμφέρει, αλλά το κάνουν διότι οι ίδιες εταιρίες που παράγουν π.χ. τα φάρμακα της διπολικής διαταραχής και τα υπόλοιπα που παρουσιάζουν έλλειψη στην ελληνική αγορά παράγουν και εισάγουν φάρμακα καθημερινής χρήσης. Οπως ντεπόν, παναντόλ, ασπιρίνες, αντιβηχικά κ.λπ. που δεν συνταγογραφούνται. Και γι’ αυτά η τιμή τους έχει απελευθερωθεί. Δηλαδή, γι’ αυτά τα σκευάσματα οι τιμές έχουν φτάσει στα ύψη. Αυτά τα πληρώνει ο ελληνικός λαός, όχι ο ΕΟΠΥΥ».
Ενδεικτικά. για την απελευθέρωση των τιμών στα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα καθημερινής χρήσης ο κ. Λουράντος μάς εξηγεί με παραδείγματα, λέγοντας: «Το ντεπόν από 0,70 λεπτά που έκανε όταν απελευθερώθηκε η τιμή του επί Ανδρέα Ξανθού (σ.σ.: κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ) έφτασε 3,50 ευρώ σήμερα, η ασπιρίνη από 1,50 ευρώ τότε έφτασε σχεδόν στα 5 ευρώ, τα κολλύρια από 4 ευρώ έφτασαν στα 10 με 12 ευρώ. Ολα αυτά αυξήθηκαν», ενώ αποκαλύπτει ότι με αυτόν τον τρόπο «οι εταιρίες βγάζουν πάρα πολλά χρήματα από τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και οι ίδιες παράγουν και εισάγουν τα σκευάσματα, μεταξύ των οποίων αυτά που τώρα βρίσκονται σε έλλειψη, από τα οποία μεν κερδίζουν ελάχιστα, αποζημιώνονται δε από την απελευθέρωση των τιμών στα υπόλοιπα και θησαυρίζουν».
Aτασθαλίες
Καταλήγοντας, ο πρόεδρος των φαρμακοποιών του πολυπληθέστερου νομού αναφέρει ότι η όλη προβληματική κατάσταση που επικρατεί στον χώρο του φαρμάκου γίνεται με την ανοχή της κυβέρνησης, καθώς οι ατασθαλίες κάποιων: «Από τη μία, ικανοποιούν και την κυβέρνηση Μητσοτάκη, που πληρώνει λιγότερα χρήματα, και, από την άλλη πλευρά, οι εταιρίες χτυπάνε όσο θέλουν τις τιμές στον κόσμο που δεν μπορεί να αντιδράσει! Αρα, η κυβέρνηση, έντεχνα, δεν παρεμβαίνει, επειδή δεν υπάρχει πολιτική βούληση και επειδή υπάρχουν συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα». Για να επιστρέψουν στη χώρα τα φάρμακα που βρίσκονται τώρα σε έλλειψη ο κ. Λουράντος προτείνει την ορθολογιστική τιμολόγηση και την «απόφαση της οποιασδήποτε κυβέρνησης ό,τι εισάγεται να παραμένει στην ελληνική αγορά μέχρι να καλυφθούν οι ανάγκες των ασθενών και τα υπόλοιπα να εξάγονται. Ο,τι δεν επαρκεί να παραμένει, το φάρμακο είναι κοινωνικό αγαθό».
