Πλέον το κράτος θα απευθύνεται στον πολίτη πριν χρειαστεί ο πολίτης να πάει στο κράτος προς αναζήτηση υπηρεσιών υγείας, αυτό τουλάχιστον προστπαθεί το Υπουργείο Yγείας. Έτσι μέσα από το νέο Στρατηγικό Σχέδιο για τη Δημόσια Υγεία ο τομέας της πρόληψης παίρνει σάρκα και οστά, με τους πολίτες να πρέπει να αλλάζουν κουλτούρα συνηθίζοντας και στην τακτική των μηνυμάτων (sms) που θα τους καλούν να κάνουν προληπτικές διαγνωστικές εξετάσεις.
Όπως ανέφεραν χθες Τετάρτη ο Υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης και η Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του σχεδίου, η διαδικασία του προληπτικού ελέγχου έχει εκκινήσει με τη λογική ενός διαρκούς προγράμματος και των εξετάσεων να παρέχονται εντελώς δωρεάν.
Η αρχή ήδη έχει γίνει με την αποστολή εκατοντάδων χιλιάδων sms σε γυναίκες στις οποίες απευθύνεται το πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» προκειμένου να υποβληθούν σε μαστογραφία. Μάλιστα από τις 60.000 οι οποίες ανταποκρίθηκαν έως τώρα, σε πάνω από 4.000 εντοπίστηκαν ευρήματα ύποπτα για την υγεία των γυναικών.
Η συνέχεια θα γίνει άμεσα με την αντίστοιχη αποστολή sms προς 2.500.000 γυναίκες προκειμένου να εξεταστούν για την πρόληψη και διάγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μέσα στις επόμενες μέρες, ενώ στις αρχές του 2023 θα σταλούν ανάλογα μηνύματα για τον καρκίνο του παχέος εντέρου αλλά και για τους καρδιαγγειακούς παράγοντες.
Ειδικότερα τα προγράμματα είναι τα εξής:
- Πρόγραμμα Πρόληψης του καρκίνου του μαστού: 1,3 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας 50-69 ετών, δωρεάν μαστογραφία, υπερηχογράφημα και κλινική εξέταση από ιατρό.
- Πρόγραμμα πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας: 2,5 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας 21-65 ετών, τεστ Παπανικολάου, HPV DNA Test, κολποσκόπηση, βιοψία.
- Καρδιαγγειακοί παράγοντες: 5,5 περίπου εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες ηλικίας 30-70 και ετών, λιπιδαιμικό προφίλ, μεταβολικό σύνδρομο.
- Πρόγραμμα Πρόληψης καρκίνου παχέος εντέρου: 3,8 εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες, 50-70 ετών, κολονοσκόπηση.
Όπως τόνισε η ηγεσία του Υπουργείου, «η διαδικασία των προληπτικών εξετάσεων δεν είναι άπαξ», αλλά θα γίνεται ανάλογα με το τι προβλέπεται από τα σχετικά διαγνωστικά πρωτόκολλα βάσει ιατρικού ιστορικού και ηλικίας. Στόχος είναι να γίνει συνείδηση η πρόληψη, η οποία μας διαφεύγει έντονα σαν κοινωνία.
Mε βάση τα ευρήματα πρόσφατων ερευνών, στη χώρα μας η πρόληψη είναι ιδιαίτερα υποβαθμισμένη διαχρονικά, με αποτέλεσμα το 75% των θανάτων να οφείλεται στα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο, που είναι σε μεγάλο βαθμό νοσήματα που μπορούν να προληφθούν.
Αποτέλεσμα αυτού είναι να χάνουμε κατά μέσο όρο 10 χρόνια από το προσδόκιμο της ζωής μας. Από σχετικές έρευνες φαίνεται ότι, κατά τη διετία 2018-2020, μία στις τέσσερις γυναίκες δεν είχε κάνει Τest-Pap, μία στις δύο γυναίκες άνω των 40 ετών δεν είχε κάνει μαστογραφία, και μόνο ένα στα 10 άτομα άνω των 50 ετών είχε κάνει αιματολογική εξέταση κοπράνων για έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Πως γίνονται οι εξετάσεις
Η διαδικασία των εξετάσεων στο πρόγραμμα «Σπύρος Δοξιάδης» με βάση τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις και τον προληπτικό έλεγχο Μαστού και Τραχήλου της μήτρας προβλέπει χονδρικά την παρακάτω διαδικασία:
- Ο ΕΟΠΥΥ στην έναρξη του προγράμματος έχει εξασφαλίσει μέσω πρόσκλησης σε διαγνωστικά κέντρα τις δημόσιες και ιδιωτικές δομές που θα συνεργαστεί για το πρόγραμμα. Μάλιστα δεν είναι προαπαιτούμενο να είναι συμβεβλημένα.
- Η ωφελούμενη γυναίκα (μέχρι τώρα μόνο σε γυναίκες απευθύνθηκε το πρόγραμμα) λαμβάνει ένα sms με ένα παραπεμπτικό για να κλείσει ραντεβού. Σημειώνεται ότι στο σύστημα για την αποστολή sms εισάγονται παράμετροι για το ποιοι είναι οι ωφελούμενοι. Για παράδειγμα θα πρέπει να μην έχει διενεργηθεί σχετική εξέταση στο κοντινό παρελθόν.
Όπως είναι λογικό η αποστολή των sms δεν είναι μαζική για να μην υπάρχει πίεση στο σύστημα.
- Τα παραπεμπτικά είναι διάρκειας αρκετών μηνών (1 χρόνου για έλεγχο μαστού και 6 μηνών για τράχηλο μήτρας).
- Εάν προκύψει κάποιο εύρημα ακολουθούν και νέα παραπεμπτικά για τη συνέχιση του ελέγχου.
Τα προγράμματα προληπτικού ελέγχου δεν έχουν να κάνουν με καμία διαδικασία λήψης θεραπείας ή αγωγής.
Πέρα από τις παραπάνω δράσεις που αποτελούν δευτερογενή προληπτικό έλεγχο και που ουσιαστικά θα κρατήσουν όλο το 2023, στο πλαίσιο της πρωτογενούς πρόληψης εντάσσεται και το πρόγραμμα περιορισμού της παιδικής παχυσαρκίας.