Βάλσαμο για τις διαταραχές του ύπνου, του εντέρου αλλά και του άγχους αποτελεί το μελισσόχορτο, του οποίου οι θεραπευτικές ιδιότητες είναι ήδη γνωστές από το Μεσαίωνα
To αρωματικό μελισσόχορτο (Melissa officinalis), που ανήκει στην οικογένεια της μέντας, μπορεί να λειτουργήσει ως ένα φυσικό αγχολυτικό και υπνωτικό βάλσαμο. Το μαρτυρά άλλωστε και η αγγλική του ονομασία (lemon balm).
Πριν τη μεσαιωνική εποχή, μαζί με το κρασί αποτελούσαν το ιδανικό φυσικό φάρμακο για την επούλωση των πληγών και τη θεραπεία των τσιμπημάτων από δηλητηριώδη έντομα, αλλά και για να να αναπτερώσει το ηθικό των στρατιωτών.
Οι καταπραϋντικές του ιδιότητες αξιοποιήθηκαν και το Μεσαίωνα, όποτε και το χρησιμοποιούσαν για την ανακούφιση από το άγχος, την αϋπνία, τη δυσπεψία και τη βελτίωση της όρεξης.
Ερχόμενοι στο σήμερα, η προσφορά του σε όλα τα παραπάνω εξακολουθεί να είναι σημαντική και ειδικότερα όταν συνδυάζεται με άλλα ηρεμιστικά βότανα.
Λύση για την αϋπνία και το άγχος
Διαφορετικές μελέτες αποδεικνύουν ότι το μελισσόχορτο σε συνδυασμό με άλλα ηρεμιστικά βότανα, όπως η βαλεριάνα, το χαμομήλι και ο λυκίσκος, συμβάλλει στη μείωση του άγχους και στον γρηγορότερο ύπνο. Ωστόσο, λίγες μελέτες έχουν εξετάσει αποκλειστικά το μελισσόχορτο, εκτός από την τοπική χρήση.
Για παράδειγμα, σε μια μελέτη σε άτομα με ήπιες διαταραχές του ύπνου, το 81% όσων έλαβαν ένα συνδυασμό βοτάνων βαλεριάνας και μελισσόχορτου ανέφεραν ότι κοιμήθηκαν πολύ καλύτερα από εκείνους που έλαβαν εικονικό φάρμακο. Δεν είναι όμως σαφές εάν το μελισσόχορτο ή η βαλεριάνα (ή ο συνδυασμός τους) ευθύνονται γι΄αυτό το αποτέλεσμα.
Το ίδιο ισχύει και για αρκετές μελέτες για το άγχος, οι οποίες χρησιμοποίησαν συνδυασμό βοτάνων για τη μείωση των συμπτωμάτων.
Σε μια άλλη διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη, 18 υγιείς εθελοντές έλαβαν 2 ξεχωριστές δόσεις εκχυλίσματος μελισσόχορτου (300 mg και 600 mg) ή ένα εικονικό φάρμακο για 7 ημέρες. Η δόση των 600 mg βελτίωσε τη διάθεση και αύξησε σημαντικά την ηρεμία και την εγρήγορση.
Θεραπεία για τον έρπη
Υπάρχουν μελέτες που υποστηρίζουν ότι οι τοπικές αλοιφές που περιέχουν μελισσόχορτο μπορούν να επουλώσουν τις πληγές που προκαλεί ο απλός ερπητοϊός. Πιο συγκεκριμένα, σε μια μελέτη 116 ατόμων με επιχείλιο έρπη, οι συμμετέχοντες που εφάρμοσαν μια τέτοια κρέμα στις πληγές των χειλιών τους παρουσίασαν σημαντική βελτίωση της ερυθρότητας και του οιδήματος μετά από μόλις 2 ημέρες. Άλλα συμπτώματα, όπως ο πόνος, δεν βελτιώθηκαν, αλλά η αποτελεσματικότητά της ήταν σημαντική.
Μια άλλη μεγάλη μελέτη στην οποία συμμετείχαν τρία γερμανικά νοσοκομεία και μια δερματολογική κλινική ανέδειξε ότι όταν το μελισσόχορτο χρησιμοποιήθηκε για τη θεραπεία της πρωτογενούς λοίμωξης του ερπητοϊού, δεν παρατηρήθηκε ούτε μία υποτροπή. Αξίζει να σημειωθεί ότι η θεραπεία μείωσε τον χρόνο επούλωσης τόσο του έρπητα των γεννητικών οργάνων όσο και του στοματικού έρπητα.
Τέλος, προκαταρκτικές μελέτες υποδεικνύουν ότι το μελισσόχορτο έδρασε αποτελεσματικά κατά της λοίμωξης από τον ιό HIV.
Ανακούφιση του πεπτικού συστήματος
Το μελισσόχορτο σε συνδυασμό με άλλα βότανα μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της δυσπεψίας. Άλλες μελέτες αποκαλύπτουν ότι το έλαιο παρουσιάζει αντιβακτηριδιακές ιδιότητες, ενώ μια άλλη μελέτη έδειξε ισχυρή αποτελεσματικότητα απέναντι στο βακτηρίδιο Listeria monocytogenes και του Staphylococcus auerus.
Τέλος, υπάρχει και ερευνητικό υλικό που υποστηρίζει ότι το βότανο βελτιώνει τη γνωστική λειτουργία σε άτομα με τη νόσο Αλτσχάιμερ.