Μια μέρα μετά τον θάνατο του Γεωργίου Καραϊσκάκη, ο Λόρδος Κόχραν και Τζόρτζ ως επικεφαλής των Ελληνικών δυνάμεων αποφασίζουν την έναρξη της μάχης με σκοπό να διαλύσουν τη πολιορκία της Ακροπόλεως από τον Κιουταχή.
Η στρατηγική η οποία έπρεπε να ακολουθηθεί είχε οδηγήσει τον Καραϊσκάκη σε έντονες διαφωνίες με τους Άγγλους, καθώς εκείνοι πρότειναν την κατά μέτωπον και εκ παρατάξεως μάχη με τους Τούρκους, ενώ ο Καραϊσκάκης υποστήριζε τη μάχη χαρακωμάτων ώστε να σφίγγει όλο και περισσότερο ο κλοιός για τους Τούρκους.
Η γνώμη του Αρχιστρατήγου, βασιζόταν στο ότι οι Έλληνες μαχητές γνώριζαν καλύτερα να πολεμούν από χαρακώματα αλλά και επειδή το πεδινό έδαφος θα ήταν λαμπρό πεδίο δράσης για το ισχυρό Τουρκικό ιππικό.
Εξάλλου αυτή η τακτική τους είχε χαρίσει την επικράτηση τόσες φορές, αλλά και τώρα στον άξονα Κερατσινίου – Νέου Φαλήρου.
Τελικώς, και μετά από πάρα πολλές πιέσεις, ο Καραϊσκάκης υποχωρεί.
Αν και το ηθικό των Ελλήνων έχει πέσει μετά τον χαμό του Καραϊσκάκη, οι Άγγλοι, στις 24 Απριλίου 1827, αποφασίζουν να διατάξουν την έναρξη της επίθεσης.
Οι Έλληνες ξεκινούν από το στρατόπεδό τους, με τα μάτια των Τούρκων να είναι πάνω τους.
Η παράδοση θέλει τους Τούρκους αξιωματικούς βλέποντας τους εχθρούς τους να βρίσκονται σε ανοικτό πεδίο, να λένε στον Κιουταχή να πάρουν τα άλογα και να τελειώνουν τη μάχη γρήγορα. Ο Κιουταχής φέρεται απήντησε “Δεν είναι βλάκες οι Γκιαούρηδες να μας έρθουν έτσι, κάτι ετοιμάζουν”.
Τελικώς το Τουρκικό ιππικό αναλαμβάνει δράση, μετά από σφδρότατους κανονιοβολισμούς και συναντά τους Έλληνες στην περιοχή “Ανάλατος”, ήτοι στη σημερινή Νέα Σμύρνη.
Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης είχε δίκιο…
Η Ελληνική δύναμη αποδείχθηκε εύκολος στόχος για τους Τούρκους ιππείς, αφού πολύ γρήγορα η μισή δύναμή της είχε εξουδετερωθεί, ενώ πολλοί ήταν και οι αιχμάλωτοι, ανάμεσά τους και πολλοί οπλαρχηγοί.
Οι πολιορκημένοι στην Ακρόπολη, αποκλεισμένοι από τον Κιουταχή δεν μπόρεσαν να προσφέρουν καμία βοήθεια.
Η μάχη έληξε γρήγορα και έτσι η φρουρά του Γκούρα, η οποία ήταν κλεισμένη στην Ακρόπολη, αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει και να αποχωρήσει προς τα τέλη του επομένου μηνός.
Η ήττα στον Ανάλατο, όχι μόνο κόστισε σε ανθρώπινο δυναμικό αλλά και ψυχολογικά, αλλά υπήρξε μοιραία για τους Επαναστάστες όλης της Στερεάς Ελλάδος.