Laptops, tablets, smarthphones, μερικά βιβλία, και φυσικά μπόλικο άγχος λόγω εξεταστικής, πτυχιακής ή ότι άλλο… Αυτή την εικόνα θα σου παρουσιάσει κάποιος νέος που έχει περάσει τα φοιτητικά του χρόνια σε μία βιβλιοθήκη.
Ωστόσο οι εικόνες του σήμερα δεν έχουν καμία σχέση με όσα συνέβαιναν στα πανεπιστήμια πριν 80 χρόνια.
Αυτό αποδεικνύεται άλλωστε και από τις φωτογραφίες αρχείου του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου από το 1927.
Υποδοχή πρωτοετών φοιτητών στην αίθουσα τελετών του κεντρικού κτηρίου του Πανεπιστημίου, 1976. Ιστορικό Αρχείο Πανεπιστημίου Αθηνών
Και μπορεί τα 82 χρόνια να μην φαντάζουν τόσο μακρινά, ωστόσο τα πράγματα τότε τόσο στο εκπαιδευτικό σύστημα όσο και στην σημασία που είχε ο όρος «φοιτητής» διέφεραν αρκετά.
Καταρχάς, το διάβασμα στο αναγνωστήριο θεωρείτο ανδρική υπόθεση, μιας και οι φοιτήτριες τότε μετρούνταν στις παλάμες των χεριών μας.
Το αναγνωστήριο της Πανεπιστημιακής Λέσχης, δεκαετία 1930. Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Διαφορετικός ήταν επίσης και ο τρόπος που τότε κάποιος μπορούσε να εισέλθει και να φοιτήσει στο Πανεπιστήμιο.
Συγκεκριμένα, τότε δεν υπήρχαν πανελλήνιες, ούτε καν δέσμες, όπως τώρα, καθώς μ’ ένα απολυτήριο γυμνασίου ο καθένας μπορούσε να περάσει τις πύλες του ΕΚΠΑ.
Οι φοιτητές του επέλεξαν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην ανώτατη εκπαίδευση προέρχονταν ως επί το πλείστον από εύπορη οικογένεια και στόχευαν κυρίως σε πέντε σχολές.
Οι πιο δημοφιλείς σχολές τότε ήταν η Νομική, η Ιατρική, η Οδοντιατρική, η Φαρμακευτική και η Φιλοσοφική.
Η Πανεπιστημιακή Λέσχη στη συμβολή των οδών Ιπποκράτους και Ακαδημίας κατά τη δεκαετία του 1930. Ιστορικό Αρχείο Πανεπιστημίου Αθηνών
Οι φωτογραφίες λοιπόν από το αναγνωστήριο του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου «μαρτυρούν» το κλίμα της εποχής.
Άνδρες καλοντυμένοι, φορώντας πάντα κουστούμι και καπέλο διαβάζουν δίπλα – δίπλα σε ένα κατάμεστο αναγνωστήριο, ενώ πολλοί στέκονται όρθιοι μιας και δεν υπάρχουν άλλες κενές θέσεις.
Βέβαια οι άνδρες της φωτογραφίας δεν είχαν κάποιου είδους εξεταστικής τότε, καθώς αυτή η κατάσταση στο αναγνωστήριο του ΕΚΠΑ το 1930 ήταν σχεδόν καθημερινή, αν ειδικά σκεφτεί κανείς πως οι απαιτήσεις τότε ήταν μεγάλες και ο ανταγωνισμός μεταξύ των φοιτητών υψηλός.
Πώς εκπαιδεύονταν οι φοιτητές της οδοντιατρικής τότε
Οδοντιατρικό Φάντασμα. Φωτογραφία: 3otiko.blogspot.com
Σύμφωνα με παλιές φωτογραφίες, οι φοιτητές της οδοντιατρικής εκπαιδευόντουσαν πάνω τεχνητά κρανία, ονόματι «Οδοντιατρικό Φάντασμα».
Επρόκειτο για ένα κρανίο, κατασκευασμένο από αλουμίνιο και ούλα από χάλυβα.
Μάλιστα τα δόντια στο κρανίο είναι πραγματικά και τα σφραγίσματα είναι χρυσά. Σημειώνεται πως τα «φαντάσματα» χρησιμοποιήθηκαν για αρκετό καιρό.
Οι φοιτητές της Οδοντιατρικής έκαναν με αυτά την πρακτική τους, ενώ στα μικρά καρφιά που προεξέχουν από την περιοχή του προσώπου στερεωνόταν ένα πρόσωπο από καουτσούκ, για να γίνει πιο «ανθρώπινη» η κούκλα.
Μία ακόμη διαφορά του σήμερα με το τότε ήταν και ο αριθμός μαθητών που φοιτούσαν στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο.
Συγκεκριμένα, ο αριθμός των φοιτητών στο Καποδιστριακό το 1927 δεν ξεπερνούσε κατά πολύ τον αριθμό όσων βρίσκονταν στο Αναγνωστήριο της φωτογραφίας.
Οδηγός Σπουδών του Πανεπιστημίου, 1915. Ιστορικό Αρχείο Παν/μίου Αθηνών
Βέβαια αυτός ο αριθμός αποτελεί παρελθόν, καθώς σήμερα το ΕΚΠΑ μετράει περισσότερους από 40.000 φοιτητές, άντρες και γυναίκες.
Και για όσους τυχόν αναρωτιούνται για την σημερινή κατάσταση του αναγνωστηρίου, 82 χρόνια μετά, το κτίριο στη γωνία Ακαδημίας και Ιπποκράτους εξακολουθεί να εξυπηρετεί τον ίδιο σκοπό για τους φοιτητές της γενιάς μας.
