Οι αερομαχίες στο Αιγαίο και το άδοξο τέλος
Ο Αριστείδης Μωραϊτίνης γεννήθηκε το 1891 στην Αίγινα. Τον Σεπτέμβριο του 1906 εισήλθε στη σχολή ναυτικών δοκίμων από την οποία αποφοίτησε το 1910 ως μάχιμος σημαιοφόρος. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης έγινε αεροπόρος.
Το ξέσπασμα του Ά Βαλκανικού πολέμου, τον βρίσκει ως ύπαρχο του τορπιλοβόλου Τ-15. Το συγκεκριμένο πλοίο δρούσε στη περιοχή της Λήμνου. Αποστολή του ήταν η προστασία του υδροπλάνου «Ναυτίλος», που εκτελούσε αναγνωριστικές αποστολές στη περιοχή. Μετά τη νικηφόρα ναυμαχία της Έλλης κρίθηκε απαραίτητο από το πολεμικό ναυτικό να υπάρξει συλλογή πληροφοριών για τη ακριβή θέση και τη κατάσταση του τουρκικού στόλου.
Η Μοίρα «Ζ» στο αεροδρόμιο του Μούδρου το 1917, που υπηρέτησε και διακρίθηκε ο Αριστείδης Μωραϊτίνης. Πηγή εικόνας: Wikimedia Commons
Η πρώτη του αποστολή με αεροπλάνο
Την 24Η Ιανουαρίου 1913 ο Μωραϊτίνης εκτέλεσε την πρώτη πολεμική αποστολή με αεροπλάνο. Πέταξε ως παρατηρητής με το υδροπλάνο «Ναυτίλος», κυβερνήτης του οποίου ήταν ο Υπολοχαγός αεροπόρος Μιχαήλ Μουτούσης. Η συγκεκριμένη ήταν η πρώτη αποστολή ναυτικής συνεργασίας. Μάλιστα στην πτήση αυτή ο Μωραϊτίνης σχεδίασε, ενώ βρισκόταν στον αέρα, το πολεμικό σχεδιάγραμμα με τις θέσεις του τουρκικού στόλου.
Η αποστολή παραλίγο να καταλήξει σε τραγωδία λόγω μηχανικής βλάβης και το αεροσκάφος εκτέλεσε αναγκαστική προσθαλάσσωση. Στη περιοχή έσπευσε το αντιτορπιλικό Βέλος, το οποίο ρυμούλκησε το αεροσκάφος και το μετέφερε στο λιμάνι του Μούδρου.
Το αεροσκάφος Farman MF.7 των Μουτούση και Μωραϊτίνη ρυμουλκείται από το αντιτορπιλικό «Βέλος», μετά την επιτυχή αποστολή του στα Δαρδανέλια. Πηγή: Wikipedia
Η δράση του στο Α Παγκόσμιο πόλεμο
Την αρχική εκπαίδευση του αεροπορικού ελληνικού στόλου, είχαν αναλάβει Βρετανοί. Με τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων, ο Μωραϊτίνης ήταν από τους πρώτους αξιωματικούς που έλαβε άδεια εκπαιδευτή. Το Φεβρουάριο του 1915 ανέλαβε επικεφαλής της ναυτικής αεροπορίας. Συμμετείχε ενεργά στις επιχειρήσεις στον Α Παγκόσμιο πόλεμο ως χειριστής καταδιωκτικού. Μάλιστα βραβεύτηκε από τους Βρετανούς με το παράσημο του τάγματος διακεκριμένης υπηρεσίας.
Έλληνες και Βρετανοί αεροπόροι στον Μούδρο το 1917. Ο Μωραϊτίνης κάθεται στα δεξιά. Πηγή εικόνας: Wikimedia Commons
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η δράση του κατά την διάρκεια του Α Παγκοσμίου πολέμου στην κατεχόμενη από τους Βουλγάρους ανατολική Μακεδονία. Βομβάρδισε το αεροδρόμιο της Δράμας στις 18 Μαρτίου 1917 και έπληξε αμαξοστοιχίες του Βουλγαρικού στρατού.
Όταν η Ελλάδα μπήκε επίσημα στον πόλεμο ο Μωραϊτίνης ξεκίνησε επιχειρήσεις στο Βόρειο Αιγαίο. Συμμετείχε στη βύθιση των καταδρομικών «Γκαίμπεν» και «Μπρσλάου». Μάλιστα στις 22 Φεβρουαρίου ο Μωραϊτίνης ενεπλάκη σε αερομαχία με τον κορυφαίο τότε Γερμανό αεροπόρο Έμιλ Μάινεκε. Τον Ιανουάριο του 1918 οι συγκρούσεις πάνω από το καταδρομικό «Γκαίμπεν» γενικεύτηκαν. Στις αερομαχίες αυτές καταρρίφθηκαν 2 ελληνικά και 3 Γερμανικά αεροπλάνα.
Το τέλος του πολέμου βρήκε το Μωραϊτίνης να έχει εκτελέσει τουλάχιστον 40 αεροναυτικές αποστολές, 80 περιπολίες, ενώ μετρούσε τουλάχιστον 9 καταρρίψεις. Για το θάρρος του τιμήθηκε με παράσημα από την ελληνική κυβέρνηση.
Το άδοξο τέλος
Στις 22 Δεκεμβρίου 1918 ο Μωραϊτίνης εκτελούσε μια συνηθισμένη πτήση Θεσσαλονίκη –Αθήνα. Ωστόσο ο Έλληνας αεροπόρος δεν κατάφερε να φτάσει στο προορισμό του. Το αεροπλάνο συνετρίβη λόγων κακών καιρικών συνθηκών στη περιοχή του Ολύμπου. Παρά τις έρευνες δεν βρέθηκε ποτέ οποιοδήποτε ίχνος από το σκάφος του. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι πιθανότατα κατέπεσε στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Πηλίου και Κασσάνδρας.
