Νεώτερη ενημέρωση
To «αντίο» του πολιτικού κόσμου στην «τελευταία αρχαία Ελληνίδα»
Ο πολιτικός κόσμος αποχαιρετά την σπουδαία ηθοποιό Ειρήνη Παπά, που έφυγε από την ζωή σήμερα (14.09.2022) σε ηλικία 96 ετών.
ΣΥΡΙΖΑ
Με ανακοίνωση του, το Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, αποχαιρέτησε την Ειρήνη Παπά γράφοντας πως: «H ηθοποιός – σύμβολο, η παγκόσμια Ελληνίδα, η Bella Greca Ειρήνη Παππά έφυγε σήμερα. Η Ειρήνη Παππά διέγραψε μια διεθνή καριέρα που ίσως καμία άλλη Ελληνίδα ηθοποιός διέγραψε πριν και μετά από αυτή. Επί 40 χρόνια πρωταγωνιστούσε σε διεθνείς παραγωγές στον κινηματογράφο και το θέατρο κάνοντας καλλιτέχνες, διανοούμενους και κοινό να παραμιλούν με τις ερμηνείες και την ομορφιά της.
Χαρακτηρίστηκε ως η “τελευταία αρχαία Ελληνίδα”, αφού είχε εκπλήξει με την παρουσία της στην τριλογία αρχαίου δράματος του Μιχάλη Κακογιάννη, κρατώντας πρωταγωνιστικό ρόλο στις ταινίες Ηλέκτρα, Τρωάδες και Ιφιγένεια.
Στην ταινία Ζ του Κώστα Γαβρά ανέλαβε τον ρόλο της συζύγου του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη και συνέβαλε στην αρτιότητα μιας ταινίας που αποτέλεσε διεθνή καταγγελία κατά της δικτατορίας.
Είχε συνεργαστεί με τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, με τον οποίο δημιούργησαν δύο δίσκους που κυκλοφόρησαν διεθνώς, με εκείνη ερμηνεύτρια, τις Ωδές και τις Ραψωδίες.
Υπήρξε σε όλη της τη ζωή άνθρωπος προοδευτικός, προσηνής και με χιούμορ. Η ίδια προσδιόριζε τον εαυτό της ως “ανεξάρτητη αγωνίστρια”. Χαρακτηριστικό της στάσης ζωής της υπήρξε η δήλωσή της για τον δάσκαλο πατέρα της: “Με έμαθε ότι υπάρχει μόνο μία αριστοκρατία, αυτή του πνεύματος. Δεν υπάρχουν κύριοι και επίσημοι, αλλά άνθρωποι”.
Συμπλήρωσε πως «το 2000 της απονεμήθηκε ο τίτλος της “Γυναίκας της Ευρώπης” και εξέφρασε «θερμά συλλυπητήριά μας στους οικείους και τους συναδέλφους της».
ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
Με ανάρτησή του ο Δημήτρης Μάντζος, εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ- Κινήματος Αλλαγής έγραψε για τον θάνατο της Ειρήνης Παπά: «Από σήμερα το πρωί, η “Καρυάτιδα” απέκτησε μια θέση στην αιωνιότητα. Αποχαιρετούμε με θλίψη και συγκίνηση την Ειρήνη Παπά, μια Μεγάλη Ελληνίδα της τέχνης και του πολιτισμού, με διεθνή φήμη και καταξίωση. Σύμβολο αρχαιοελληνικής ομορφιάς, πάθους και δημιουργίας, συνέβαλε καθοριστικά στη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού σε όλο τον κόσμο. Με τη συμμετοχή της σε περισσότερες από ογδόντα κινηματογραφικές ταινίες και διεθνείς παραγωγές, κατάφερε να «μαγέψει» κοινό και κριτικούς, αφήνοντας βαριά κληρονομιά στην υποκριτική τέχνη».
Έκλεισε απευθύνοντας «θερμά συλλυπητήριά μας στους οικείους της».
ΚΚΕ
Με ανακοίνωσή του το γραφείο τύπου του ΚΚΕ αποχαιρέτησε με τη σειρά του την «πρέσβειρα των παρακαταθηκών του κλασσικού πολιτισμού».
Όπως αναφέρει: «Αποχαιρετούμε με θλίψη την μεγάλη ηθοποιό Ειρήνη Παπά, πρέσβειρα των παρακαταθηκών του κλασσικού πολιτισμού και της μεσογειακής αισθητικής σε όλο τον κόσμο.
Γεννημένη το 1926 στο Χιλιομόδι Κορινθίας, η Ειρήνη Παπά διαμορφώθηκε από τις αφηγήσεις της «σπουδαίας παραμυθατζούς» γιαγιάς της, από την αγάπη για την αρχαία ελληνική γραμματεία που της εμφύσησαν οι δάσκαλοι γονείς της και από τα νερά, τα πουλιά, το φεγγάρι και τους ίσκιους του χωριού της που, όπως αφηγήθηκε η ίδια, «μου έμαθε τον τρόπο να παίζω».
Η «ζωντανή Καρυάτιδα», όπως την αποκαλούσε ο διεθνής Τύπος, με την δωρική κατατομή και την υψηλή υποκριτική, που αντανακλούσε τη βαθιά καλλιεργημένη προσωπικότητά της και το ήθος της, ενσάρκωσε πλήρως τη δύναμη της αρχαίας τραγωδίας, ενώ κατέκτησε το διεθνές θεατρικό και κυρίως κινηματογραφικό στερέωμα με σπουδαίους ρόλους, μεταξύ αυτών στην «Ηλέκτρα» και στον «Ζορμπά» του Μ. Κακογιάννη και στο «Ζ» του Κ. Γαβρά.
Έχοντας συμμετάσχει σε περισσότερες από 80 ταινίες διεθνώς, σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, δίπλα σε μεγάλους σκηνοθέτες και ηθοποιούς, η Ειρήνη Παπά, στη μακρόχρονη καριέρα της τιμήθηκε με πολλά διεθνή βραβεία.
Το ΚΚΕ εκφράζει τα συλλυπητήριά του στους οικείους της».
Προηγούμενη ενημέρωση
Την ηθοποιό Ειρήνη Παπά που έφυγε σήμερα από τη ζωή αποχαιρετά με ανακοίνωσή του το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.
«Η Ειρήνη Παπά υπήρξε διεθνής σταρ του κινηματογράφου, η μεγαλύτερη που γέννησε αυτός ο τόπος. Η εικόνα της είναι ένα διαχρονικό αποτύπωμα της γυναικείας ελληνικής ομορφιάς. Η λάμψη που εξέπεμπε το βλέμμα της, σ’ έκανε να πιστεύεις πως η μοίρα του Έλληνα είναι το ταξίδι και η περιπέτεια στον ανοικτό ορίζοντα.'
Την Ειρήνη Παπά την ανακάλυψε ο Αλέκος Σακελλάριος όταν ήταν ακόμη μαθήτρια στη Σχολή του Εθνικού. Τον πρώτο ρόλο της όμως στον κινηματογράφο, στην ταινία του Νίκου Τσιφόρου “Χαμένοι άγγελοι” το 1948, της τον έδωσε ο Φιλοποίμην Φίνος. Ακολούθησαν πάνω από 50 κινηματογραφικές ταινίες, κυρίως στο εξωτερικό, σκηνοθετών όπως ο Μάριο Μονιτσέλι, ο Κάρλο Λιτσάνι, ο Φραντσέσκο Ρόζι, ο Έλιο Πέτρι, ο Κώστας Γαβράς, ο Μάρτιν Ριτ, ο Ρόμπερτ Γουάιζ. Στάθηκε δε δίπλα σε σπουδαίους ηθοποιούς όπως ο Κερκ Ντάγκλας, ο Ιβ Μοντάν, ο Γκέγκορι Πεκ, ο Άντονι Κουίν, ο Τζέιμς Κάγκνεϊ, ο Τζιάν Μαρία Βολοντέ».
«Η Ειρήνη Παπά χρωστά τη φήμη της στην Αρχαία Τραγωδία και στον Μιχάλη Κακογιάννη, ο οποίος την εμπιστεύτηκε σε ρόλους που βασίστηκαν στο δωρικό παρουσιαστικό της κι έμελλε να γίνουν οι πιο εμβληματικοί της καριέρας της» προσθέτει η ανακοίνωση, τονίζοντας ότι το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου εκφράζει τα βαθιά συλλυπητήριά του στους οικείους της.
«Πέθανε η αξέχαστη Πηνελόπη στην Οδύσσεια της RAI»
Πρώτη είδηση στην ιστοσελίδα της ιταλικής εφημερίδας La Repubblica είναι η είδηση του θανάτου της Ειρήνης Παπά κάνοντας εκτενή αναφορά.
«Πέθανε η ειρήνη Παπά, το ιταλικό τηλεοπτικό κοινό θα την θυμάται, πάντα, ως Πηνελόπη, στην τηλεοπτική σειρά Οδύσσεια, του 1968, συμπαραγωγή της Rai», γράφει η εφημερίδα της Ρώμης.
Σε μια από τις τελευταίες συνεντεύξεις της, όταν τιμήθηκε με το βραβείο Μπιενάλε Θεάτρου Βενετίας, η Ειρήνη Παπά είχε δηλώσει «όλα τα βραβεία αποτελούν τιμή και δόξα, για τον λόγο αυτό ευχαριστώ το ιταλικό κοινό, που τόσο με έχει τιμήσει». Η Ιταλία αποτελούσε, ουσιαστικά, ένα δεύτερό της σπίτι, μια χώρα στην οποία είχε ξεκινήσει την διεθνή της καριέρα, στις αρχές της δεκαετίας του πενήντα. Με συνεργασίες με σκηνοθέτες όπως οι Φραντσέσκο Ρόζι, Έλιο Πέτρι, Μάουρο Μπολονίνι, Μαουρίτσιο Σκαπάρο.
Στα χρόνια της δικτατορίας των συνταγματαρχών, από την Ιταλία, πάντα, η εκλιπούσα ηθοποιός είχε βοηθήσει έμπρακτα τις οργανώσεις της Αντίστασης, ενώ και μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην χώρα μας, όταν οι επαγγελματικές τις υποχρεώσεις της το επέτρεπαν, συνέχισε να περνά σημαντικές περιόδους στην Αιώνια Πόλη, στο διαμέρισμά δίπλα στη Βια Βένετο, την οδό της θρυλικής «γλυκιάς ζωής».
Ιδιαίτερα σημαντική, στην αρχή της νέας χιλιετίας, η επαγγελματική συνεργασία της με το πανεπιστήμιο της Ρώμης, Τορ Βεργκάτα: σε θέατρο που σχεδίασε ο Σαντιάγο Καλατράβα, είχε σκηνοθετήσει και πρωταγωνιστήσει στις «Τρωάδες» και στην «Εκάβη» του Ευριπίδη. «Μαθαίνω τόσα πολλά από τους νέους, προσπαθώ να τους πω όσα γνωρίζω. Προτιμώ να τους κάνω ερωτήσεις, όχι να δίνω απαντήσεις», είχε δηλώσει, λίγο πριν την πρεμιέρα, η Ελληνίδα ηθοποιός που «υιοθετήθηκε» την ιταλική θεατρική και κινηματογραφική σκηνή.
Η Ελλάδα θρηνεί την απώλεια της μεγάλης ηθοποιού Ειρήνης Παπά με την ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού να εκφράζει τα συλλυπητήριά της
Μενδώνη: "Μεγαλοπρεπής, αρχοντική, δυναμική"
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη χαρακτήρισε την Ειρήνη Παπά μια διεθνή πρωταγωνίστρια που εξέπεμπε ελληνικότητα, η οποία δεν δίσταζε να πηγαίνει αντίθετα στο καθιερωμένο από τη νεαρή της ηλικία.
«Μεγαλοπρεπής, αρχοντική, δυναμική, η Ειρήνη Παπά ήταν η προσωποποίηση του ελληνικού κάλλους στην κινηματογραφική οθόνη και στη θεατρική σκηνή, μια διεθνής πρωταγωνίστρια που εξέπεμπε ελληνικότητα. Με τη δύναμη του ταλέντου της και τη γοητεία της προσωπικότητάς της, κατέκτησε τον κόσμο του κινηματογράφου και του θεάτρου, παίζοντας σε δεκάδες ταινίες, τηλεοπτικές σειρές, παραστάσεις. Πάντα με τους δικούς της όρους, χωρίς να κάνει παραχωρήσεις. Δεν δίσταζε να πηγαίνει αντίθετα στο καθιερωμένο από τη νεαρή της ηλικία, όταν σπουδάστρια της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου και μαθήτρια του Ροντήρη και του Γληνού, έκανε το ντεμπούτο της σε επιθεώρηση του Αλέκου Σακελλάριου. Αυτή η ατίθαση στάση, αυτή η ελευθερία, την οδήγησε σε μια μεγάλη, ζηλευτή καριέρα. Στην «Ηλέκτρα» και στον «Ζορμπά» του Κακογιάννη, στα «Κανόνια του Ναβαρόνε», στο «Ζ» του Γαβρά, σε συνεργασίες με τον Έλιο Πέτρι, τον Φραντζέσκο Ρόζι, τον Μανοέλ ντε Ολιβέιρα. Με τη φωνή της απέδωσε τις «Ωδές» του Βαγγέλη Παπαθανασίου μεταφέροντας τον ελληνικό ήχο σε όλο τον κόσμο. Μας χάρισε μοναδικές ερμηνείες στο αρχαίο δράμα, στο οποίο είχε αφιερωθεί. Θυμάμαι τη συνομιλία μας το 1999, όταν ανέλαβα ως Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού. Με συνεχάρη και με το πάθος που τη διέκρινε, μου είπε ότι αυτό που έπρεπε να κάνουμε, είναι να ανοίξουμε τα αρχαία θέατρα στο κοινό, στους δημιουργούς του θεάτρου, ώστε το αρχαίο δράμα να βρίσκεται στον φυσικό του χώρο. Της απένειμαν τη διάκριση της «Γυναίκας της Ευρώπης». Είναι ένας τίτλος που περιορίζει το εύρος της προσωπικότητας της Ειρήνης Παπά, μιας γυναίκας, μιας Ελληνίδας με τεράστια απήχηση σε όλο τον κόσμο. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά της».
Γατρομανωλάκης: «Μια δωρική φυσιογνωμία που σφράγισε τον ελληνικό κινηματογράφο»
Από την πλευρά του ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης έκανε λόγο για μια δωρική φυσιογνωμία που σφράγισε τον ελληνικό κινηματογράφο. «Ταυτισμένη με την κλασική ελληνική ομορφιά, η Ειρήνη Παππά υπήρξε πρέσβειρα του ελληνικού πολιτισμού. Η αυστηρή, δωρική φυσιογνωμία της σφράγισε τον ελληνικό κινηματογράφο με τεράστιες διεθνείς επιτυχίες μέσα από συνεργασίες, όπως αυτή με τον Μιχάλη Κακογιάννη.
Με πολλές διακρίσεις, η εμβληματική Ελληνίδα θα μείνει για πάντα ζωντανή στη μνήμη μας και για την σημαντική προσφορά της στο θέατρο, με τη λειτουργία του Σχολείου, ενός χώρου που είχε ονειρευτεί ως κοιτίδα του θεάτρου και στεγάζει πλέον την Δραματική Σχολή του Εθνικού Θέατρου.
Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια της και στους πολυάριθμους φίλους της σε ολόκληρο τον κόσμο».
Αίας Μανθόπουλος: «Ο θάνατος της θείας μου είναι πλήγμα για τον παγκόσμιο πολιτισμό»
Ο ηθοποιός που αγάπησε το κοινό μέσα από τον ρόλο του στους «Δύο Ξένους» μίλησε για τον χαμό της σπουδαίας ηθοποιού - «Έλαμπε με το ήθος της, το θάρρος της και την αγάπη της για την Ελλάδα», είπε
Η Ειρήνη Παππά έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών και βύθισε στη θλίψη τον καλλιτεχνικό κόσμο.
Η σπουδαία ηθοποιός, η οποία είχε διαγράψει μια αξιοσημείωτη πορεία στον χώρο της υποκριτικής, το τελευταίο διάστημα αντιμετώπιζε διάφορα προβλήματα με την υγεία της.
Ο ανιψιός της, Αίας Μανθόπουλος, τον οποίο θυμάται το κοινό από τον ρόλο του στους «Δύο Ξένους», μίλησε για εκείνη στην εκπομπή «Super Κατερίνα».
«Η Ειρήνη ήταν ένα πλάσμα έξω από τα όρια της Ελλάδας, ήταν μια παγκόσμια προσωπικότητα. Έλαμπε με το ήθος της, το θάρρος της και την αγάπη της για την Ελλάδα», δήλωσε αρχικά.
Όπως ανέφερε στη συνέχεια, ο ίδιος δεν είχε συχνά επικοινωνία μαζί της, καθώς έλειπε στο εξωτερικό και δεν γνώριζε καν ότι η θεία του αντιμετωπίζει προβλήματα με την υγεία της.
«Τον τελευταίο καιρό έλειπα στο εξωτερικό. Έχω επιστρέψει στην Ελλάδα εδώ και λίγες ημέρες μόνο. Έλειπα τουλάχιστον ένα τρίμηνο, λόγω μιας επιχείρησης που έχω στο εξωτερικό και δεν γνώριζα για τα θέματα της υγείας της. Είχα άλλα θέματα κι εγώ, δεν είχα επικοινωνήσει μαζί της, βρισκόμουν σε επαγγελματικές δυσκολίες. Ο θάνατός της είναι πλήγμα για τον παγκόσμιο πολιτισμό», τόνισε κλείνοντας.
Η δύσκολη μάχη επί 9 χρόνια με το Αλτσχάιμερ
Η μάχη της με την νόσο έγινε γνωστή το 2018, όταν η σπουδαία ηθοποιός ήταν 92 ετών.
Γυναίκα-σύμβολο, μοναδικό ταλέντο ή όπως την είχαν χαρακτηρίσει ο Φεντερίκο Φελίνι και ο Μάρλον Μπράντο, η σπουδαιότερη ηθοποιός που υπάρχει.
Η Ειρήνη Παπά θα είναι για πάντα η «ζωντανή καρυάτιδα» της μεγάλης οθόνης, αλλά και μία πραγματική αγωνίστρια, καθώς τόσα χρόνια η ίδια έδινε με αξιοπρέπεια την δική της μάχη με το Αλτσχάιμερ.
Η μάχη της με την νόσο έγινε γνωστή το 2018, όταν η σπουδαία ηθοποιός ήταν 92 ετών.
Την είδηση είχε αποκαλύψει τότε η δημοσιογράφος Ντέπη Γκολεμά και την επιβεβαίωσε την ίδια χρονιά και η ανιψιά της Ειρήνης Παπά, Μέλια Τατάκη, η οποία είχε αποκαλύψει πως η ηθοποιός πάλευε με το Αλτσχάιμερ από το 2013.
Τότε είχε υπάρξει μία κόντρα μεταξύ των δύο σχετικά με την κατάσταση της υγείας της ηθοποιού, καθώς η δημοσιογράφος ανέφερε πως ήταν καθηλωμένη στο κρεβάτι, ωστόσο η ανιψιά της Ειρήνης Παπά είχε μιλήσει αναλυτικά για τη μάχη της με το Αλτσχάιμερ.
Η αξιοπρεπής ζωή
Η κ. Τατάκη είχε αναφέρει στην Athens Voice το 2018:
«Είμαστε πολύ λυπημένοι. Από χθές το βράδυ μας παίρνουν τηλέφωνο να μας συλλυπηθούν για έναν άνθρωπο που δεν είναι νεκρός. Παρουσιάζεται μια θλιβερή εικόνα μιας γυναίκας που, σε αντίθεση με αυτό που γράφεται, ζει με αξιοπρέπεια, δύναμη και περιβάλλεται απο πολλή αγάπη. Ναι, η Ειρήνη έχει Αλτσχάιμερ.
Η αρρώστια δεν είναι ντροπή και μπορεί να συμβεί αναπάντεχα στον καθένα. Εδώ και πέντε χρόνια το έχουμε χειριστεί με ιδιαίτερη προσοχή και πάντοτε διακριτικά. Γιατί να γράφονται τώρα τόσες ανακρίβειες; Χωρίς οι αρθρογράφοι να μπαίνουν καν στον κόπο να επαληθεύσουν τις “πληροφοριες” τους».
Φροντίδα, αγάπη και απομόνωση
Μάλιστα, η ανιψιά της είχε περιγράψει στην «Athens Voice» τη ζωή της Ειρήνης Παπά:
«Δεν είναι κατάκοιτη και ασφαλώς καθόλου παραμελημένη. Το αντίθετο. Τη φροντίζουν τρεις ακόμη γυναίκες και ένας φυσιοθεραπευτής που την γυμνάζει συστηματικά 5 φορές την εβδομάδα. Ο καθένας γράφει ό,τι θέλει και αυτό μας έχει στεναχωρήσει πολύ Η ίδια κρατούσε πάντοτε την ιδιωτική της ζωή μακριά απο τη δημοσιότητα. Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε και εμείς τωρα που νοσεί. Είναι η αδελφή της μητέρας μου. Η αγαπημένη μου θεία. Έχει πάντα την απόλυτη αφοσίωση και την φροντιδα μου και την αγάπη όλων των ανηψιών της. Το οτι είναι ζωντανή και σε ζηλευτή φυσική κατάσταση και ότι καταφέραμε να γιορτάσουμε για 92η φορά τα γενέθλιά της, είναι μόνο από αγάπη».
Έκτοτε δεν είχαν γίνει περισσότερα γνωστά για την πορεία της υγείας της, ωστόσο είναι γεγονός πως η ηθοποιός είχε απομονωθεί εντελώς τα τελευταία χρόνια λόγω της νόσου.
Σπάνια εικόνα – ντοκουμέντο με Κώστα Καζάκο και Τζένη Καρέζη στις Κάννες
Δυστυχώς Κώστας Καζάκος και Ειρήνη Παππά έφυγαν από τη ζωή με λίγες ώρες διαφορά
Πανελλήνια συγκίνηση αλλά και παγκόσμια θλίψη στον καλλιτεχνικό χώρο προκαλέσει η αιφνίδια είδηση του θανάτου της μεγάλης Ελληνίδας ηθοποιού, Ειρήνης Παπά, η οποία έφυγε σήμερα από την ζωή σε ηλικία 96 ετών.
Μάλιστα, η είδηση του θανάτου της Ειρήνης Παπά έρχεται λίγες μόλις ώρες μετά από μια ακόμα μεγάλη απώλεια για τη χώρα μας, αυτή του σπουδαίου ηθοποιού, Κώστα Καζάκου.
Η καλλονή και πρότυπο αρχαιοελληνικής ομορφιάς Ειρήνη Παππά ήταν από τους λίγους Έλληνες ηθοποιούς που διέπρεψαν στο εξωτερικό και έκαναν διεθνή καριέρα με όλη τη σημασία της λέξης, με τις συγκλονιστικές της ερμηνείες, όπως αυτή της χήρας στον «Ζορμπά» του Μιχάλη Κακογιάννη.
Στην φωτογραφία που δημοσιεύει το Associated Press, φαίνεται η Ειρήνη Παππά με τον Κώστα Καζάκο στην πρεμιέρα της ταινίας «Ιφιγένεια» στο Φεστιβάλ των Καννών, τον Μάιο του 1977.
Στην φωτογραφία διακρίνονται ακόμα ο σκηνοθέτης Μιχάλης Κακογιάννης, η Τζένη Καρέζη, ο Κώστας Καρράς και η Τατιάνα Παπαμόσχου, ενώ τα φλας των φωτογράφων τους πολιορκούν.
Δείτε την φωτογραφία
Η ταινία υπήρξε υποψήφια για Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, χωρίς να το κερδίσει. Επίσης, υπήρξε υποψήφια και για τον Χρυσό Φοίνικα, στο Φεστιβάλ Καννών του 1977, χωρίς όμως να κερδίσει ούτε αυτό.
Ωστόσο, βραβεύθηκε με το Belgian Femina Award και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, βραβεύθηκε ως η Καλύτερη Ταινία, ενώ στον ίδιο διαγωνισμό, η Παπαμόσχου κέρδισε και το Βραβείο Α’ Γυναικείου Ρόλου.
Γιώργος Χωραφάς: Η Ειρήνη Παππά ήταν θεά
Μεγάλες οι απώλειες στο ελληνικό θέατρο, καθώς η Ειρήνη Παππά έφυγε από τη ζωή, ένα 24ωρο μετά το θάνατο του Κώστα Καζάκου.
Δείτε το αφιέρωμα του Mega
Στην εκπομπή «Πάμε Δανάη!» μίλησε ο Γιώργος Χωραφάς για το μεγάλο κενό που άφησαν πίσω τους η Ειρήνη Παππά και ο Κώστας Καζάκος.
Όπως αποκάλυψε ο ίδιος, η μόνη φορά που έπαιξε σε παράσταση στην Ελλάδα ήταν μαζί με τους δύο αείμνηστους ηθοποιούς στο έργο «Αντώνιος και Κλεοπάτρα», σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Κακογιάννη.
«Δεν μπορώ να συλλάβω το τι έχει γίνει, πως φύγανε μαζί αυτοί οι δύο άνθρωποι. Είμαι σε σοκ γιατί ήταν δύο άνθρωποι που αγάπησα πάρα πολύ, παρόλο που δεν συναντηθήκαμε μετά πολλές φορές στο μέλλον».
«Η Ειρήνη ήταν θεά και συμβόλιζε όλο το μεγαλείο και την ομορφιά του ελληνικού πνεύματος για όλο τον κόσμο. Ο Κώστας δεν ήταν τόσο διεθνής, αλλά ήταν εξίσου μεγάλο πνεύμα», δήλωσε ο ηθοποιός.
Δείτε το σχετικό βίντεο από το Mega
Αρχικό κείμενο
Λιτή, αρχαϊκή, δωρική μορφή, σύμβολο της ελληνικής ομορφιάς, διάσημη εκπρόσωπος του μεσογειακού πολιτισμού στο εξωτερικό, χαρισματική και δυναμική γυναίκα, η Ειρήνη Παπά έγινε διεθνώς γνωστή για τις υποκριτικές της ικανότητές και το πνεύμα της.
Στη σταδιοδρομία της, αναμετρήθηκε με σημαντικούς γυναικείους ρόλους του θεάτρου και του κινηματογράφου, ενσαρκώνοντας πλήρως τη δύναμη της αρχαίας τραγωδίας.
Η Ειρήνη Παπά γεννήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1926 στο Χιλιομόδι Κορινθίας ως Ειρήνη Λελέκου.
Γεννήθηκε σε οικογένεια δασκάλων, όπως ο παππούς της, οι γονείς της και η θεία της που την επηρέασαν στη μόρφωσή της. Η μητέρα της Ελένη Λελέκου, από το γένος Πρεβεζάνου, ήταν δασκάλα, από την οποία είχε ακούσει πολλά παραμύθια και ιστορίες.
Ο πατέρας της Σταύρος Λελέκος ήταν καθηγητής κλασικού δράματος, υπήρξε διευθυντής στο σχολείο του Σοφικού Κορινθίας και την έμαθε να διαβάζει αρχαίους Έλληνες.
Οι γονείς της είχαν τέσσερα κορίτσια. Αδελφές της είναι η Ευαγγελία Λελέκου – Μανθοπούλου (1925-), ιατρός ακτινολόγος, πρώην διευθύντρια του νοσοκομείου Άγιος Σάββας και η λογοτέχνιδα και ποιήτρια Δέσποινα Λελέκου-Τατάκη (1926 – 2009).
Ο προπάππος της Σταύρος Λελέκος, γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα, έγραψε το πρώτο συντακτικό της ελληνικής γλώσσας (1881), όπως και άλλα βιβλία για την δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Οι γονείς της είχαν αντιρρήσεις όταν στην εφηβεία της τους είπε ότι ήθελε να γίνει ηθοποιός.
Το 1947 παντρεύτηκε τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Άλκη Παππά (1922-2018), με τον οποίο χώρισαν το 1951, αλλά διατήρησε μέχρι και σήμερα το επίθετό του. Η ίδια προτιμούσε να γράφει το επίθετο με ένα «π», δηλαδή «Παπά» (όπως στα αγγλικά «Irene Papas»).
Ο κρυφός έρωτας με τον Μάρλον Μπράντο
Η ίδια είχε αποκαλύψει το 2004 στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera, μετά τον θάνατο του Μάρλον Μπράντο, ότι υπήρξε μεταξύ τους μια μακρά και «μυστική αγάπη». Η ίδια είχε πει ότι είχαν συναντηθεί το 1954 στη Ρώμη. Όπως είπε τον εκτιμούσε πολύ, ήταν το «μεγάλο πάθος της ζωής της» και συναντήθηκαν για τελευταία φορά το 1999 στην Αθήνα.
Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1948, στην επιθεώρηση των Σακελλάριου – Γιαννακόπουλου «Άνθρωποι… Άνθρωποι», στη Λυρική Σκηνή, με τους σημαντικότερους ηθοποιούς της εποχής.
Στην αυτοβιογραφία του ο Αλέκος Σακελλάριος, γράφει ότι την πρωτοείδε στο Σύνταγμα. Λόγω της εμφάνισής της, της ένδυσης και του περπατήματος της του έμοιαζε σαν «ζωντανή Καρυάτιδα». Την παρουσίασε στον Φίνο και έπαιξε στην πρώτη της ταινία το 1948, που ήταν οι Χαμένοι άγγελοι του Νίκου Τσιφόρου.
Το 1951 έγινε γνωστή διεθνώς με την κοινωνική δραματική ταινία Νεκρή Πολιτεία της Φίνος Φιλμ, στον Μυστρά, που προβλήθηκε, αντιπροσωπεύοντας την Ελλάδα, στο Φεστιβάλ των Καννών, του σκηνοθέτη Φρίξου Ηλιάδη και συμπρωταγωνιστή τον Γιώργο Φούντα (ο οποίος εμφανίζεται για πρώτη φορά στον κινηματογράφο) και διαδραματίζεται στον Μυστρά.
Το 1964 είχε μια συγκλονιστική ερμηνεία κάνοντας την χήρα στον Ζορμπά.
Τρεις από τις ταινίες στις οποίες η Ειρήνη Παπά πρωταγωνίστησε προτάθηκαν για Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, με την γαλλόφωνη Ζ του Κώστα Γαβρά να το κατακτά, ενώ υποψήφιες υπήρξαν επίσης και δύο ελληνικές ταινίες, μεταφορές στην μεγάλη οθόνη αρχαίων τραγωδιών, η Ηλέκτρα και η Ιφιγένεια.
Η Ειρήνη Παπά συμμετείχε σε πολλές χολιγουντιανές παραγωγές, ενώ πρωταγωνίστησε και στο θέατρο Μπρόντγουεϊ το 1967.
Το 1979 στο Ηρώδειο, όταν ήταν να παιχτεί το Αντώνιος και Κλεοπάτρα, βρέθηκε σε διαμάχη με τον Δημήτρη Χορν που είχε εκφραστεί απαξιωτικά εναντίον της.
Η Ειρήνη Παπά είχε εκμυστηρευτεί σε συνέντευξή της: «Πιστεύω ότι πρώτα είσαι άνθρωπος, μετά γυναίκα, μετά ηθοποιός. Πώς θα βάλω το επάγγελμα να με φάει, να μπω σε ένα κουτάκι και να συμπεριφέρομαι ανάλογα. Και αυτή ν´αμαι αλλάζω. Κάποτε η σταρ ήταν διαφορετική. Σήμερα είναι αλλιώτικη. Κάποτε ο σταρ ήταν ο ένας, ο άλλος, σήμερα είναι ο Αλ Πατσίνο. Κάποτε οι σταρ φορούσαν τουαλέτες, σήμερα φοράνε μπλουτζίν σχισμένα, όλο τρύπες. Αύριο θα είναι τα μαλλιά πράσινα. Εγώ αποφάσισα να μην ακολουθήσω... ».
Η γοητεία της
Η Ειρήνη Παπά ποτέ δεν υιοθέτησε τον τίτλο της σταρ, ωστόσο σαν γυναίκα γοήτευε πολύ τους άνδρες. Μάλιστα, πολλές φορές δεν δίσταζε να εμφανίζεται μπροστά σε δημοσιογράφους και φωτογράφους χωρίς μακιγιάζ. Εκτός από τον γάμο της που άρχισε και τελείωσε όταν ήταν πολύ νέα, η σχέση της που απασχόλησε αρκετά τον Τύπο της εποχής ήταν αυτή με τον Μάρλον Μπράντο, τον οποίο η Ελληνίδα ηθοποιός συνέχισε να γοητεύει ακόμα και μετά τον χωρισμό τους.
Η Παπά γοήτευσε ιδιαίτερα και τον Κολομβιανό συγγραφέα Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Οι δυο τους συναντήθηκαν λίγο πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα της ταινίας Ερέντιρα που βασίστηκε στο βιβλίο του συγγραφέα. Όταν τη συνάντησε ο Μάρκες, ήταν σίγουρος ότι η Παπά θα ενσάρκωνε την πρωταγωνίστρια και μόλις πληροφορήθηκε ότι ο ρόλος της ήταν αυτός της ηλικιωμένης κακιάς, δήλωσε δημόσια:
«Είμαι αντίθετος με το ότι η Ειρήνη Παππά παίζει το ρόλο της άκαρδης γιαγιάς. Θα ήθελα να έπαιζε την Ερέντιρα γιατί είναι η πιο νέα, η πιο ωραία και η πιο λυγερή στην ταινία». Η ερμηνεία της όμως δικαίωσε τον σκηνοθέτη που την είχε επιλέξει και έκανε τον συγγραφέα να παραδεχτεί:« μετέτρεψε το πρόσωπο της γιαγιάς σε κάτι άλλο».
Η προσφορά της Ειρήνης Παπά στην τέχνη έχει αναγνωριστεί πολλές φορές τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας, μέσα από τις αμέτρητες διακρίσεις που έχει λάβει κατά καιρούς.
Εκτός από το Όσκαρ που κέρδισε το 1969 για την ερμηνεία της στην ταινία «Ζ» του Κώστα Ζαβρά, έχει λάβει πολλά σημαντικά βραβεία. Ακόμα και σήμερα, που έχει αποσυρθεί από τα θεατρικά δρώμενα, το όνομα της είναι κορυφαίο και οι ερμηνείες της αποτελούν μάθημα υποκριτικής για τους νεότερους ηθοποιούς.
Η μεγάλη Ελληνίδα ηθοποιός ζούσε τα τελευταία της χρόνια στο Χιλιομόδι Κορινθίας (το χωριό που μεγάλωσε), με προβλήματα υγείας λόγω της ασθένειας Αλτσχάιμερ.