Για τις σχέσεις με την Τουρκία αναφέρθηκε στην εκπομπή «Ενώπιος Ενωπίω» ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων καθώς τόνισε πως στόχος είναι πάντα η ενίσχυση στην αποτρεπτική δυνατότητα της χώρας ενώ υπογράμμισε πως δεν ανησυχεί ιδιαίτερα για θερμό επεισόδιο.
«Έχω όμως μία υποχρέωση να πρέπει διαρκώς να ενισχύω -στα πλαίσια των δημοσιονομικών μας δυνατοτήτων- την αποτρεπτική δυνατότητα της χώρας.
Την επόμενη εβδομάδα θα έρθουν στη χώρα μας τα πρώτα Rafale. Σημαντικότατη προσθήκη η οποία μας δίνει μία, θα έλεγα, υπεροχή τουλάχιστον ως προς τον τύπο του αεροπλάνου αυτού σε σχέση με την γείτονα χώρα.
Γνωρίζετε ότι έχει προχωρήσει το σημαντικότερο πρόγραμμα εξοπλισμού του Πολεμικού μας Ναυτικού και αναμένουμε και άλλες ανακοινώσεις να γίνουν σύντομα.Έχουμε λοιπόν μία υποχρέωση, 10 χρόνια παρατημένες οι Ένοπλες Δυνάμεις ως απότοκο και της κρίσης, να τις θωρακίσουμε για τα επόμενα 30 χρόνια. Αυτές οι επενδύσεις δεν είναι επενδύσεις οι οποίες γίνονται με ορίζοντα μόνο την επόμενη τετραετία ή την επόμενη οκταετία».
«Η στάση μας απέναντι στην Τουρκία δεν έχει αλλάξει»
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε επίσης πως «από εκεί και πέρα πιστεύω ότι η θεωρία της εξαγωγής της κρίσης, επιτρέψτε μου, είναι λίγο απλοϊκή. Γιατί το λέω αυτό; Μία χώρα που αντιμετωπίζει μία μεγάλη οικονομική κρίση δεν θέλει ταυτόχρονα να εμπλακεί και σε γεωπολιτικές περιπέτειες. Θα είχε ακόμα πιο δραματικές συνέπειες για το νόμισμά της, για τον πληθωρισμό, θα προκαλούσε ακόμα μεγαλύτερη αστάθεια στην τουρκική οικονομία.
Η στάση μας απέναντι στην Τουρκία δεν έχει αλλάξει. Η πόρτα του διαλόγου και η δική μου προσωπική δυνατότητα να συνομιλήσω με τον Πρόεδρο Erdogan υπάρχει πάντα. Υπάρχουν σημεία και πεδία στα οποία και σήμερα συζητάμε, παραδείγματος χάρη η τουριστική συνεργασία. Υπάρχουν πεδία, δηλαδή, τα οποία μπορούμε να συζητήσουμε.
Αλλά τουλάχιστον σε αυτά τα οποία διαφωνούμε να συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε πολιτισμένα, χωρίς ρητορικές εξάρσεις και χωρίς προβολές ισχύος οι οποίες τις πιο πολλές φορές, επιτρέψτε μου να πω, ενέχουν και ένα στοιχείο γραφικότητας αν όχι γελοιότητας».
Το πρόβλημα είναι η «Γαλάζια πατρίδα»
«Το casus belli είναι μία πραγματικότητα που μας συνοδεύει από το 1995 και καλά κάνουμε και σε κάθε ευκαιρία το επισημαίνουμε. Αλλά το πρόβλημα δεν είναι μόνο το casus belli, το πρόβλημα είναι η «Γαλάζια Πατρίδα» ως ένα αφήγημα προβολής κυριαρχίας το οποίο αμφισβητεί την Ελληνική κυριαρχία και τα Ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Έχουμε υψώσει γραμμές άμυνας διπλωματικές αλλά και στρατιωτικές. Έχουμε χτίσει συμμαχίες με πάρα πολύ μεγάλη ισχύ. Αναφέρομαι στην Ελληνογαλλική Συμφωνία, στη Συμφωνία με τις ΗΠΑ».
Για τις πωλήσεις όπλων προς την Τουρκία δυνάμεων από την Ευρώπη ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε πως «δεν είναι αυτές που ήταν πριν από κάποια χρόνια. Δεν θέλω να πω κάτι περισσότερο για αυτό. Η Ελλάδα όμως σήμερα έχει χτίσει ένα νέο πλαίσιο συμμαχιών, η Αμερικανική παρουσία στην Αλεξανδρούπολη είναι εξαιρετικά σημαντική, όπως σημαντικός είναι και ο νέος νόμος που ψηφίστηκε από το Αμερικανικό Κογκρέσο με την υποστήριξη του γερουσιαστή Menendez, που ουσιαστικά καλύπτει όλες τις Ελληνικές ανησυχίες και ικανοποιεί όλα τα Ελληνικά αιτήματα.Φυσικό είναι αυτό να προκαλεί μία νευρικότητα στην Τουρκία αλλά οι δικές μας συμμαχίες δεν στρέφονται κατά οποιουδήποτε. Θα το ξαναπώ: Ελλάδα και Τουρκία είμαστε γείτονες, θα είμαστε γείτονες για πάντα, είμαστε καταδικασμένοι από τη γεωγραφία να ζούμε μαζί και είναι στη χέρι της Τουρκίας να επιλέξει το δρόμο της συνεργασίας ή το δρόμο της έντασης. Είμαστε έτοιμοι και για τα δύο ενδεχόμενα, το έχουμε αποδείξει εξάλλου έμπρακτα».
Όσο για το γεγονός πως οι Τούρκοι ζητούν αποστρατικοποίηση ο κ. Μητσοτάκης είπε με νόημα πως «πιέζει μία χώρα η οποία έχει μία μεγάλη αποβατική στρατιά και πως στις ακτές της και η οποία έχει εισβάλει στην Κύπρο. Νομίζω ότι αυτή είναι η μόνη απάντηση που χρειάζεται να δώσω στο ζήτημα αυτό».
Δείτε στο παρακάτω βίντεο του ANT1 ολόκληρη την συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Νίκο Χατζηνικολάου:
Για τα πρόστιμα στους ανεμβολίαστους άνω των 60
Όταν ρωτήθηκε για τα πρόστιμα για τους ανεμβολίαστους άνω των 60, είπε ότι υπάρχει η επιλογή «να πράξουν το σωστό». Πρόσθεσε ότι το πρόστιμο δεν είναι αμελητέο, για να συμπληρώσει ότι αν δεν υπήρχε, θα ήταν άδικο για εκείνους που έσπευσαν να κάνουν το εμβόλιο.
«Κάποιες συνήθειες της πανδημίας θα μας συνοδεύουν για πάντα, όπως η μάσκα στα νοσοκομεία και στα μέσα μεταφοράς», είπε ο κ. Μητσοτάκης, επαναλαμβάνοντας ότι δεν θα υπάρξει νέο lockdown, ενώ είπε ότι δικαιώθηκε η επιλογή για το άνοιγμα των σχολείων, κάνοντας μάλιστα λόγο για «υστερίες» της αντιπολίτευσης.
Για τις τιμές των τεστ
Για τις τιμές των τεστ, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι η χώρα μας είναι από τις πρωταθλήτριες στο testing, ότι δίνεται η δυνατότητα δωρεάν τεστ σε αρκετές δομές - και σημείωσε ότι το μεγαλύτερο όπλο μας δεν είναι τα μοριακά τεστ, αλλά τα τεστ αντιγόνου, που δίνουν τη δυνατότητα μαζικού ελέγχου του επιδημιολογικού επιπέδου του πληθυσμού.
Προανήγγειλε το νέο πακέτο στήριξης των κλάδων που πλήττονται από την επέλαση της Omicron, τα οποία θα ανακοινωθούν αύριο Παρασκευή, με επανάληψη της δυνατότητας αναστολής συμβάσεων , κάλυψη ασφαλιστικών υποχρεώσεων , ελπίζοντας ότι δεν θα χρειαστεί μια τέτοια πολιτική παρά για κάποιες εβδομάδες.
Ο Σωτήρης Τσιόδρας
«Χτίστηκαν τηλεοπτικές καριέρες πάνω στην πανδημία», ανέφερε ο πρωθυπουργός για την «πολυφωνία» των ειδικών, ενώ είπε ότι η σχέση του με τον Σωτήρη Τσιόδρα είναι εξαιρετική. Είπε ότι ο κ. Τσιόδρας έκανε ένα βήμα πίσω γιατί δέχθηκε επιθέσεις τύπου «δολοφονίας χαρακτήρων».
Η αξιωματική αντιπολίτευση επέλεξε να σπεκουλάρει πάνω στην πανδημία, είπε ο πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι θα κριθεί για αυτό στις επόμενες εκλογές. «Δεν ακούσαμε προτάσεις από την αντιπολίτευση», είπε, εξαιρώντας την πρόταση Φίλη για την σύνδεση του πιστοποιητικού με την τρίτη δόση.
Για την οικονομία
Δημιουργήσαμε 50.000 θέσεις μέσα στην πανδημία , θέλουμε να δημιουργήσουμε πάνω από 80.000 θέσεις εργασίας, είπε ο πρωθυπουργός, χαρακτηρίζοντας εξαιρετικές τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας μετά από την πανδημία.
Για την ενεργειακή ακρίβεια, ο πρωθυπουργός είπε ότι πρόκειται για ένα παγκόσμιο πρόβλημα και ένα εισαγόμενο πρόβλημα για την Ελλάδα. Ξεκαθάρισε ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να καλύψει το σύνολο των αυξήσεων στην ενέργεια, αλλά το 50% των ανατιμήσεων. Ανέφερε ότι η κυβέρνηση εκτιμά ότι η κρίση θα τελειώσει μετά από τους πρώτους μήνες της χρονιάς. «Ο πολίτης θα πλήρωνε πολλά περισσότερα, αν δεν υπήρχε η κρατική παρέμβαση».
Η αύξηση στον κατώτατο μισθό
Ο πρωθυπουργός , όπως έχει προαναγγελθεί, μίλησε για σημαντική αύξηση στον κατώτατο μισθό.
«Έχω ζητήσει από το υπουργείο Οικονομικών να εκκινήσει άμεσα τη διαδικασία για δεύτερη αύξηση κατωτάτου που θα εφαρμοστεί από 1η Μαΐου και εκτιμώ ότι θα είναι σημαντική και πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που είδαν την 1η Ιανουαρίου», αναφέρει ο κ. Μητσοτάκης. Αν και ο ίδιος δεν αναφέρεται στο ποσοστό της νέας αύξησης, οι πληροφορίες θέλουν να είναι της τάξης του 6%, κάτι που, εφόσον ισχύσει, θα ανεβάσει τον βασικό μισθό στα 703 ευρώ τον μήνα.
Είπε ότι έχει υλοποιηθεί το 80% των μειώσεων φόρων που υπήρχαν στο προεκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ - και ως τις εκλογές, θα υλοιποιηθούν όλες.
Χαρακτήρισε σημαντική την δημοσιονομική προσαρμογή του 2022 - τονίζοντας ότι η όποια παρέμβαση θα πρέπει να μπορεί να υποστηριχθεί και πρόσθεσε ότι δεν είναι αυτή τη στιγμή στις προθέσεις της κυβέρνησης να μειώσει τον ΦΠΑ.
Για την απολιγνιτοποίηση
«Αν είχαμε σήμερα περισσότερη «πράσινη» ενέργεια, θα ήμασταν σε πολύ καλύτερη θέση, είπε ο πρωθυπουργός, τονίζοντας ότι με την απανθρακοποίηση εξασφαλίζονται πολύ σημαντικοί πόροι για να στηριχθούν οι περιοχές όπου υπάρχουν τα λιγνιτικά εργοστάσια.
Για τις εκλογές , ΣΥΡΙΖΑ και εκλογή Ανδουλάκη
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε για άλλη μία φορά ότι επιθυμεί να εξαντλήσει την τετραετία, ενώ απέκλεισε κάθε πιθανότητα κυβερνητικής συνύπαρξης με τον ΣΥΡΙΖΑ, τονίζοντας ότι τους χωρίζει «άβυσσος». Η ΝΔ εκφράζει το προοδευτικό, μετριοπαθές Κέντρο και είπε ότι δεν πιστεύει ότι θα αμφισβητηθεί η κυριαχία της σε αυτόν τον χώρο, όταν ρωτήθηκε για την παρουσία Ανδρουλάκη και την δημοσκοπική άνοδο των ποσοστών των ΚΙΝΑΛ.
«Δεν έχω να σας πω πολλά, γιατί δεν έχω ακούσει πολλά», είπε για τον Νίκο Ανδρουλάκη, για να καταλήξει ότι θα πρέπει να περιμένουμε για να ακούσουμε τι έχει να πει ο νέος πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ.
Για τα μέσα ενημέρωσης
«Εχουμε πλουραλισμό» στα Μέσα ενημέρωσης, είπε ο κ. Μητσοτάκης, υπογραμμίζοντας ότι η εξεταστική επιτροπή της Βουλής που ερεύνησε την χρηματοδότηση των ΜΜΕ για την καμπάνια αντιμετώπισης της πανδημίας, έχει απαντήσει σε όλα όσα καταλογίζει η αξιωματική αντιπολίτευση. Ανέφερε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναγνωρίζει την ανεξαρτησία της Ελληνικής Δικαιοσύνης, η οποία κάνει τη δουλειά της.
Για τα πανεπιστήμια και την ασφάλεια
«Αυτά τελειώνουν πια στα ελληνικά πανεπιστήμια», είπε για περιπτώσεις όπως η πολύχρονη κατάληψη στο ΑΠΘ, προσθέτοντας ότι αν χρειάζεται να μπαίνει συχνότερα η ΕΛΑΣ στα πανεπιστήμια για να αντιμετωπίσει τέτοιες καταστάσεις, θα το κάνει, ενώ διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση δεν θα κάνει ούτε βήμα πίσω για την πανεπιστημιακή Αστυνομία, ενώ ζήτησε τη συνεργασία των πρυτάνεων στο πεδίο αυτό.
Διαβάστε ολόκληρη την συνέντευξη του πρωθυπουργού:
Νίκος Χατζηνικολάου: Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, καλησπέρα σας και καλή χρονιά. Το πρώτο «Ενώπιος Ενωπίω» για το 2022 έχει την τιμή να φιλοξενεί τον Πρωθυπουργό, τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Απευθύνθηκα στον Πρόεδρο ζητώντας του, ακριβώς επειδή είμαστε σε μία κρίσιμη στιγμή για την πορεία της πανδημίας αλλά και για τα μεγάλα μας εθνικά ζητήματα, να με δεχτεί στο Μέγαρο Μαξίμου για να του υποβάλω τις ερωτήσεις των ημερών.
Καλησπέρα σας κύριε Πρόεδρε και σας ευχαριστώ που αποδεχθήκατε την πρόσκλησή μου.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καλησπέρα κ. Χατζηνικολάου και καλή χρονιά σε εσάς και στους τηλεθεατές σας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Θα ξεκινήσω με την πανδημία, που αναμφισβήτητα είναι το μεγάλο θέμα των ημερών. Θέλω να σας ρωτήσω ποια είναι η εικόνα που έχουμε αυτή τη στιγμή για την πορεία της πανδημίας. Αν είμαστε αισιόδοξοι ότι μπορεί η Όμικρον να μας οδηγεί στο να μετατραπεί η πανδημία σε ενδημία ή αν αντίθετα οι επιστήμονες που σας συμβουλεύουν σας λένε ότι πρέπει να κρατήσουμε «πισινή», για να το πω λαϊκά, για το ενδεχόμενο μιας νέας μετάλλαξης, μιας νέας παραλλαγής, που θα μας ξαναβάλει στην ίδια περιπέτεια από την αρχή.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, ως προς τη εξέλιξη της μετάλλαξης Όμικρον είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι.
Είδαμε μία απότομη αύξηση των κρουσμάτων στην πατρίδα μας στα τέλη του προηγούμενου μήνα. Βλέπουμε ήδη μία αποκλιμάκωση και όλα τα στοιχεία τα οποία έχουμε από άλλες χώρες, οι οποίες προηγήθηκαν ημών ως προς την εκδήλωση του κύματος της Όμικρον, δείχνουν ότι είναι λίγο-πολύ σαν ένα καλοκαιρινό μπουρίνι: μεγάλη ένταση, ανεβαίνει γρήγορα, αλλά φεύγει και γρήγορα.
Και βέβαια γνωρίζουμε επίσης ότι η Όμικρον προκαλεί σημαντικά χαμηλότερη νοσηρότητα, παρότι είναι πολύ πιο μεταδοτική, είναι πολύ πιο πιθανό δηλαδή να κολλήσει κάποιος. Εξάλλου το ξέρουμε νομίζω, όλοι μας στις οικογένειές μας έχουμε και ένα-δύο περιστατικά με Όμικρον, ταυτόχρονα όμως με χαμηλότερη νοσηρότητα.
Αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι δεν πρέπει να παραμείνουμε σε επιφυλακή.
Νίκος Χατζηνικολάου: Δεν είναι γριπούλα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν είναι γρίπη και προφανώς οι ανεμβολίαστοι συμπολίτες μας εξακολουθούν να κινδυνεύουν πολύ περισσότερο και από τη μετάλλαξη Όμικρον, παρότι ευτυχώς είναι ηπιότερη της μετάλλαξης Δέλτα.
Κοίταζα τα στοιχεία λίγο πριν ξεκινήσει η συζήτησή μας. Πρακτικά δεν έχουμε διασωληνώσεις από τη μετάλλαξη Όμικρον. Έχουμε ακόμα τα «υπόλοιπα» της μετάλλαξης Δέλτα. Όμως ένα θετικό στοιχείο είναι ότι η Όμικρον εκτοπίζει με μεγάλη ταχύτητα τη Δέλτα και εκτιμώ ότι θα έχουμε μία αποκλιμάκωση τις επόμενες εβδομάδες. Όμως, επαναλαμβάνω…
Νίκος Χατζηνικολάου: Αρκεί να μη βρεθούμε μπροστά σε μια νέα μετάλλαξη.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό δεν είναι κάτι που γνωρίζουμε και ο καλύτερος τρόπος να προστατευθούμε παγκόσμια από το ενδεχόμενο μιας νέας μετάλλαξης είναι να επεκτείνουμε τον εμβολιασμό. Όχι μόνο στην πατρίδα μας, όχι μόνο στην Ευρώπη, παντού στον κόσμο.
Αλλά εμείς έχουμε μια υποχρέωση αυτή τη στιγμή να επιμείνουμε στη βασική μας στρατηγική, η οποία δεν είναι άλλη από το να επιταχύνουμε κι άλλο τη διαδικασία των εμβολιασμών, να κάνουμε πάρα πολλά τεστ -φαντάζομαι θα με ρωτήσετε στη συνέχεια για το ζήτημα των τεστ, γιατί απασχολεί πολύ την επικαιρότητα- και ταυτόχρονα να παίρνουμε τα βασικά μέτρα ασφάλειας, τη μάσκα, όπως μας την υποδεικνύουν οι ειδικοί. Πιστεύω ότι τα μέτρα αυτά τα πήραμε την κατάλληλη χρονική συγκυρία και για αυτό και βλέπουμε αυτή τη στιγμή αυτήν την εκτόνωση των κρουσμάτων.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, ωστόσο, θα γίνω δυσάρεστος, μας είχατε πει στο προηγούμενο κύμα της πανδημίας, με τη Δέλτα ακόμη, ότι μπαίνουμε στο τελευταίο μίλι. Έκτοτε μεσολάβησε μια πολύ άσχημη χρονιά, μια πολύ δύσκολη χρονιά. Το 2021 είχαμε πολλούς νεκρούς. Μήπως χάθηκε κάποια στιγμή ο έλεγχος;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κατ’ αρχάς πρέπει να σας πω ότι την κουβέντα αυτή για το τελευταίο μίλι την είπα τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους, όταν είχαν έρθει τα εμβόλια, και ουσιαστικά ισοδυναμούσε με μία εκτίμηση ότι βλέπουμε πια το τέλος της πανδημίας.
Η αλήθεια είναι, όμως, ότι ο ιός μας επιφύλασσε ακόμα πολλές εκπλήξεις. Αυτό ειπώθηκε πριν ουσιαστικά την εμφάνιση της μετάλλαξης Δέλτα και βέβαια διαχειριστήκαμε πράγματι μια δύσκολη χρονιά.
Ξέρετε, καταλαβαίνω απόλυτα κ. Χατζηνικολάου την κούραση, τον εκνευρισμό, τη στενοχώρια του κόσμου. Μερικές φορές αισθανόμαστε όλοι σαν το μύθο του Σίσυφου: σπρώχνουμε συνέχεια μια πέτρα για να καταλήξουμε πάλι από την αρχή να ανεβαίνουμε τον ίδιο Γολγοθά.
Όμως, θα ζητήσω να πάρουμε μία μικρή απόσταση από τα γεγονότα και να δούμε πού βρισκόμαστε σήμερα σε σχέση με το πού ήμασταν πριν από ένα χρόνο.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάντως, το ’21 σε σχέση με το ’20 ήταν μία πολύ χειρότερη χρονιά της πανδημίας στην Ελλάδα. Είχαμε 16.000 νεκρούς.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ως προς τους νεκρούς, βεβαίως. Όμως ταυτόχρονα έχουμε και το 82% των ενηλίκων οι οποίοι έχουν εμβολιαστεί. Αν με ρωτούσατε πριν από ένα χρόνο αν θα φτάναμε σε αυτό το ποσοστό θα σας έλεγα πως δύσκολα θα φτάναμε σε αυτό το ποσοστό.
Συνεργάστηκε η ελληνική κοινωνία. Έκανε το αυτονόητο, με λίγες εξαιρέσεις, οι οποίες μειώνονται κάθε μέρα και θα πρέπει να προσπαθήσουμε να μειωθούν κι άλλο.
Ταυτόχρονα κρατήσαμε την οικονομία ανοιχτή. Δεν κάναμε lockdown. Σώσαμε τον τουρισμό. Και είχαμε και μία ανάπτυξη εξαιρετικά υψηλή, η οποία θα ξεπεράσει σίγουρα το 7%.
Ταυτόχρονα, ναι, θρηνήσαμε πολλούς νεκρούς. Και ο βασικός λόγος που έγινε αυτό, κύριε Χατζηνικολάου, έχει να κάνει με το γεγονός ότι δυστυχώς τους κρίσιμους μήνες -του Σεπτεμβρίου, Οκτωβρίου, Νοεμβρίου- υπολειπόμασταν ακόμα των καλύτερων ευρωπαϊκών χωρών ως προς τα ποσοστά εμβολιασμού.
Οι άνθρωποι που και σήμερα -θα το ξαναπώ, το έχω πει πολλές φορές- χάνουν τη ζωή τους είναι ανεμβολίαστοι συμπολίτες μας μεγάλης ηλικίας. Εάν εμβολιαστεί κάποιος σήμερα, έχει 20 φορές, επαναλαμβάνω, 20 φορές μικρότερες πιθανότητες να διασωληνωθεί ή να καταλήξει.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, οι Εντατικές δέχονται πίεση και σήμερα που μιλάμε και το ερώτημα είναι αν θα αντέξει το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Το ρωτώ διότι όσο και αν νοσεί κανείς ηπιότερα με την Όμικρον τα κρούσματα είναι πολλά και οι επιστήμονες λένε -άκουσα την κα. Λινού να το λέει πρόσφατα στον «Real Fm»- ότι δύο-τρεις εβδομάδες μετά το πικ, μετά το υψηλό σημείο των κρουσμάτων, θα δεχθεί την πίεση το Εθνικό Σύστημα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα γι’ αυτό και βλέπουμε την πίεση σήμερα. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας δέχεται πίεση όχι μόνο τώρα, δέχεται πίεση εδώ και σχεδόν 24 μήνες. Ανταποκρίνεται όμως, και ανταποκρίνεται…
Νίκος Χατζηνικολάου: Σας κατηγορεί η αντιπολίτευση, ότι δεν έχετε κάνει όσα έπρεπε. Ότι υποδεχτήκαμε δηλαδή το ’21 χωρίς να έχετε εκμεταλλευτεί τον χρόνο που μεσολάβησε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτή είναι μία ενδιαφέρουσα κατηγορία, η οποία όμως δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Θα έλεγα ότι μπορώ να καταλάβω τη δικαιολογημένη ανησυχία των πολιτών, δεν μπορώ όμως να δεχθώ την αντιπολιτευτική υστερία.
Στο ζήτημα του Εθνικού Συστήματος Υγείας, έχουμε υπερδιπλασιάσει τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Αυτό δεν αμφισβητείται γιατί είναι μία παρακαταθήκη για το ΕΣΥ και την επόμενη μέρα.
Έχουμε προσλάβει όποιον ήταν διαθέσιμος να προσφέρει τις υπηρεσίες του στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Δεν υπάρχει σήμερα, κ. Χατζηνικολάου, στην ελεύθερη αγορά άνθρωπος ο οποίος να μπορεί να βοηθήσει -πνευμονολόγος, αναισθησιολόγος- ο οποίος να θέλει να προσληφθεί και να μην τον έχουμε προσλάβει.
Έχουμε κάνει, λοιπόν, ότι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν. Ταυτόχρονα όμως με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια, από την πρώτη στιγμή, μίλησα και για τις αδυναμίες του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Το γεγονός ότι τα περιφερειακά νοσοκομεία μας δεν μπόρεσαν σε στιγμές πίεσης να προσφέρουν την ποιότητα φροντίδας που θα θέλαμε και αυτό μας υποχρεώνει την επόμενη μέρα να κάνουμε μία ουσιαστική συζήτηση και να κάνουμε τολμηρές παρεμβάσεις στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Και θα ήθελα να δω όλοι αυτοί οι οποίοι μας ασκούν κριτική σήμερα εάν θα στηρίξουν πραγματικά τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που το Εθνικό Σύστημα Υγείας έχει ανάγκη την επόμενη μέρα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τον ιδιωτικό τομέα μήπως αργήσατε να τον εντάξετε στην προσπάθεια;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καθόλου. Από την πρώτη στιγμή συνεργαζόμαστε με τον ιδιωτικό τομέα. Το κάναμε με το καλό και με το ζόρι. Τι εννοώ με το ζόρι; Έχω υπογράψει εγώ ουκ ολίγες αποφάσεις…
Νίκος Χατζηνικολάου: Λέτε για τις επιτάξεις.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …επιτάξεων, όποτε αυτό κρίθηκε απαραίτητο. Και σήμερα που μιλάμε, περιστατικά Covid διακομίζονται στον ιδιωτικό τομέα. Και βέβαια το να επιτάξει κανείς κρεβάτια για να είναι άδεια είναι μεγάλο κόστος για τον Έλληνα φορολογούμενο.
Αυτή τη στιγμή η χώρα έχει ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας. Δημόσιο και ιδιωτικό. Συνεργάζονται και ο δημόσιος τομέας και ο ιδιωτικός τομέας για να παρέχουμε την καλύτερη δυνατή φροντίδα.
Όμως, εκτιμώ ότι εάν η πορεία των κρουσμάτων εξακολουθήσει να είναι πτωτική, ενδεχομένως αυτές τις μέρες, αυτές τις εβδομάδες, να βλέπουμε τη μέγιστη πίεση στο ΕΣΥ. Το ΕΣΥ εξακολουθεί να ανταποκρίνεται. Και πάλι ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όσους εργάζονται στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Επομένως δεν ανησυχείτε μήπως καταρρεύσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα, δεν κατέρρευσε και δεν θα καταρρεύσει και τώρα. Όχι, δεν θα καταρρεύσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας, για αυτό είμαι απολύτως βέβαιος.
Να πω και κάτι ακόμα. Είχα δεσμευθεί ότι θα επιβραβεύσουμε τους υγειονομικούς μας. Το κάναμε τα Χριστούγεννα δίνοντας ένα έκτακτο βοήθημα, ως μια μικρή αναγνώριση της προσφοράς τους. Η μεγαλύτερη αναγνώριση της προσφοράς τους όμως, και η μεγαλύτερη υπηρεσία που μπορούμε να προσφέρουμε στην ελληνική κοινωνία, είναι αμέσως με το που θα τελειώσει η πανδημία να προχωρήσουμε -και έχουμε έτοιμο το σχέδιο- στην υλοποίηση ενός νέου Εθνικού Συστήματος Υγείας, το οποίο θα ξεκινάει από την πρόληψη, θα πηγαίνει στη δημόσια υγεία, θα απαντάει στο πρόβλημα της πρωτοβάθμιας φροντίδας, θα εκσυγχρονίζει τα νοσοκομεία μας.
Αυτές είναι οι παρεμβάσεις που πρέπει να κάνουμε σήμερα. Και θα ήμασταν αδικαιολόγητοι, θα ήμουν αδικαιολόγητος εάν δεν επιδείκνυα το πολιτικό θάρρος, γιατί θα χρειαστεί πολιτικό θάρρος, να «σπάσουμε αυγά» και να κάνουμε αυτές τις μεγάλες αλλαγές.
Νίκος Χατζηνικολάου: Παρ’ όλα αυτά κάποια από τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας κατά καιρούς, στη διάρκεια της πανδημίας, χαρακτήρισαν πολυτέλεια το να φτιάξει κανείς πολλές Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Και το λέω κ. Πρόεδρε, γιατί υπάρχει μία οξεία κριτική προς την κυβέρνηση, ιδίως από την αξιωματική αντιπολίτευση, ότι υπάρχουν διασωληνωμένοι εκτός Μονάδων Εντατικής Θεραπείας.
Μάλιστα δεχτήκατε και εσείς κριτική με αφορμή τη δήλωση που είχατε κάνει στη Βουλή, όπου είχατε πει ότι δεν αλλάζει κάτι αν είσαι διασωληνωμένος μέσα ή έξω από τη Εντατική. Μια δήλωση η οποία καταρρίφθηκε στη συνέχεια από την έρευνα Τσιόδρα και Λύτρα, η οποία αγνοείται. Δεν μάθαμε ποτέ ποιος την πήρε στην κυβέρνηση αυτή. Είχε την τύχη που είχε παλαιότερα στο στικάκι με τη λίστα Λαγκάρντ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, η μελέτη Τσιόδρα-Λύτρα δεν μας είπε τίποτα το οποίο δεν γνωρίζαμε από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε η πανδημία.
Έπρεπε να κερδίσουμε χρόνο για να φτιάξουμε όσο το δυνατόν περισσότερες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας -προφανώς ο αριθμός είναι πεπερασμένος, το αντιλαμβάνονται όλοι- διότι γνωρίζαμε ότι όταν ήρθαμε στα πράγματα παραλάβαμε μία τραγική κατάσταση. Και το κάναμε αυτό. Φτάσαμε στο μέγιστο των δυνατοτήτων μας. Δεν μπορούσαμε παραπάνω, είμαστε στον ευρωπαϊκό μέσο όρο αυτή τη στιγμή.
Διασωληνώσεις εκτός ΜΕΘ έχουμε κάθε χειμώνα δυστυχώς. Είχαμε κάθε χειμώνα και σε εποχή όπου είχαμε μία εποχική γρίπη. Προφανώς και είναι καλύτερο να είναι κάποιος σε μία Μονάδα Εντατικής Θεραπείας από το να είναι διασωληνωμένος εκτός. Είναι μία λύση…
Νίκος Χατζηνικολάου: Επομένως, η δήλωση στη Βουλή ήταν λάθος.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η δήλωση έτσι όπως ερμηνεύτηκε θα έπρεπε να ήταν καλύτερα διατυπωμένη. Το αναγνώρισα εξάλλου και στη Βουλή. Ξέρετε, δεν έχω καμία δυσκολία όταν διαπράττω κάποιο φραστικό λάθος να το αναγνωρίζω.
Είναι λύση ανάγκης. Όμως, αυτό το οποίο θα ήθελα να τονίσω είναι ότι έστω και εκτός ΜΕΘ υπάρχει μία βασική φροντίδα στον άρρωστο ο οποίος θα μπει αργά ή γρήγορα, γρήγορα κατά κανόνα, σε μία κανονική Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.
Αλλά αυτό το οποίο παρατηρείται στην Ελλάδα παρατηρείται σε όλα τα συστήματα υγείας του κόσμου. Και η συζήτηση για τον αριθμό των ΜΕΘ υποκρύπτει μία μεγάλη πλάνη. Δεν θέλουμε, κ. Χατζηνικολάου, να φτάνουμε μέχρι τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Διότι αν μπεις στη ΜΕΘ, σε οποιαδήποτε χώρα, σε οποιοδήποτε σύστημα υγείας, έχεις σημαντικές πιθανότητες να μη βγεις από τη ΜΕΘ ζωντανός.
Άρα, το πρόβλημά μας δεν είναι να έχουμε μόνο ΜΕΘ, είναι το πώς δεν θα φτάσουμε στις ΜΕΘ. Και ο καλύτερος τρόπος να μη φτάσουμε στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας είναι ο εμβολιασμός.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πριν πάω στον εμβολιασμό -γιατί θα έρθω αναλυτικά στον εμβολιασμό και έχω ερωτήματα να σας κάνω για το θέμα της υποχρεωτικότητας- θέλω πριν όμως να σταθούμε σε άλλο ένα σημείο κριτικής που δέχτηκε η κυβέρνησή σας: καθυστερήσαμε σε ό,τι αφορά τα μονοκλωνικά αντισώματα; Δηλαδή, σε ενδεχόμενες θεραπείες του ιού;
Υπάρχει μία κριτική ότι ήμασταν μονόπαντοι με το εμβόλιο και ξεχάσαμε τις θεραπείες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Προμηθευτήκαμε τις θεραπείες από τις πρώτες χώρες στην Ευρώπη, από τη στιγμή που πήραν έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων.
Αν κάποιοι ήθελαν να δίνουμε θεραπείες χωρίς έγκριση να έρθουν να μας το πουν. Διαθέσαμε τα μονοκλωνικά, τα οποία αυτή τη στιγμή είναι χρήσιμα για τη μετάλλαξη Δέλτα, όχι χρήσιμα για τη μετάλλαξη Όμικρον, με μία αδιάβλητη διαδικασία και είμαι σίγουρος ότι κάποιοι συμπολίτες μας ωφελήθηκαν από αυτήν την θεραπεία. Αλλά μιλάμε για ένα πολύ μικρό υποσύνολο.
Αυτό το οποίο έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και θα προσθέσει ένα όπλο ακόμα στη φαρέτρα μας είναι οι καινούργιες θεραπείες από το στόμα -γιατί τα μονοκλωνικά, όπως ξέρετε, χρειάζονται ενδοφλέβια χορήγηση- που θα μας επιτρέψουν να παρεμβαίνουμε ειδικά στους ευάλωτους συμπολίτες μας σχετικά νωρίς και να μειώνουμε σημαντικά την πιθανότητα να καταλήξουν στο νοσοκομείο.
Νίκος Χατζηνικολάου: Φαίνεται ότι έρχονται αυτές το επόμενο δίμηνο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Από τη στιγμή που θα εγκριθούν να είστε πάλι απολύτως βέβαιος ότι θα είμαστε από τις πρώτες χώρες που θα τα προμηθευτούμε. Τα πρωτόκολλα για τη χορήγησή τους είναι ήδη έτοιμα.
Άρα, δεν υπήρχε καμία μαγική θεραπεία. Και, δυστυχώς, μιας και το αναφέρατε αυτό, πίσω από τη συζήτηση για τα μονοκλωνικά αντισώματα κρύφτηκε ένας συγκεκαλυμμένος αντιεμβολιασμός. Διότι αυτή είναι η βασική επιχειρηματολογία: «μην βάζετε τώρα όλα τα αυγά στο καλάθι των εμβολίων, υπάρχουν και άλλες θεραπείες». Τα ακούσαμε από σημαίνοντα στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης αυτά και είναι απλά λάθος.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, θέλω κύριε Πρόεδρε να σταθώ στον εμβολιασμό. Και θα περάσω μετά στα τεστ. Με τους εμβολιασμούς τι έφταιξε, γιατί καθυστερήσαμε;
Και σας ρωτώ γιατί και πάλι δέχεστε την κριτική, δέχεται η κυβέρνηση την κριτική, ότι ενώ έκανε μια ακριβή καμπάνια -μάλιστα εδώ λέγονται και διάφορα περί ευνοίας προς φιλικά μέσα ενημέρωσης που πήραν περισσότερα χρήματα σε αυτή την καμπάνια διαφήμισης του εμβολιασμού- ότι παρ’ όλα αυτά η καμπάνια αυτή δεν αποδείχθηκε αρκούντως πειστική.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ξεκινήσαμε την Επιχείρηση «Ελευθερία» στα τέλη Δεκεμβρίου, αρχές Ιανουαρίου του περασμένου έτους. Έχουμε χορηγήσει παραπάνω από 17 εκατομμύρια εμβόλια με μία διαδικασία η οποία κατά γενική ομολογία ως προς την οργάνωσή της ήταν άψογη, ως προς την τεχνολογική της υποστήριξη και ως προς την ευκολία με την οποία κάποιος μπορούσε να κάνει το εμβόλιο.
Νίκος Χατζηνικολάου: Αυτό είναι αληθές.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα. Υποχρέωση του κράτους ήταν να διαθέσει σε όλους τους Έλληνες ένα δωρεάν εμβόλιο το οποίο θα μπορούν να κάνουν, όχι μόνο ένα, επιλογή εμβολίων, τα οποία θα μπορούσαν να κάνουν πολύ σύντομα. Και να κάνει ότι περνάει από το χέρι μας να τους πείσουμε ότι πρέπει να εμβολιαστούν.
Αυτό το κάναμε. Και είμαστε σήμερα πια στη θέση να μπορούμε να λέμε ότι έχουμε φτάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Και κυρίως στους πιο ευάλωτους συμπολίτες μας, στους άνω των 60 ετών, να πλησιάζουμε το 90% των συμπολιτών μας οι οποίοι είναι εμβολιασμένοι.
Άρα, η Επιχείρηση «Ελευθερία» ήταν μια μεγάλη επιτυχία και είναι λάθος αυτή τη στιγμή να ισοπεδώνουμε όλα τα θετικά τα οποία έγιναν σε αυτή την πρωτοφανή μάχη την οποία δίνουμε -όχι μόνο εμείς, όλες οι χώρες του κόσμου- για να μπορέσουμε να σηκώσουμε έτσι μια φτηνή αντιπολιτευτική σημαία.
Κάναμε ό,τι περνούσε από το χέρι μας να πείσουμε τους πολίτες. Και, ναι, χρησιμοποιήσαμε και το ύστατο όπλο -ήμασταν μια από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες που το κάναμε- το όπλο της υποχρεωτικότητας. Και το όπλο αυτό απέδωσε. Διότι, έβλεπα τα στοιχεία, σχεδόν 50% των συμπολιτών μας άνω των 60 έσπευσαν να κάνουν την πρώτη δόση εμβολίου από τη στιγμή που το ανακοινώσαμε.
Νίκος Χατζηνικολάου: Σκέφτεστε, κ. Πρόεδρε, να επεκτείνετε την υποχρεωτικότητα; Ακούω συζήτηση έντονη στα μέσα μαζικής ενημέρωσης για τους άνω των 50 και όχι των 60.
Ακούω, επίσης, συζήτηση για ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων που έρχονται σε μεγάλη επαφή με το ευρύ κοινό. Λέει για παράδειγμα ο πολίτης: «με αναγκάζεις να είμαι τριπλά εμβολιασμένος για να μπορώ να μπω σ’ ένα χώρο εστίασης, μπορεί αυτός που με σερβίρει να είναι ανεμβολίαστος»;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το ζήτημα, πάντα, κ. Χατζηνικολάου, αφορούσε την προστασία αυτών οι οποίοι επιβαρύνουν περισσότερο το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Οι μεγάλες ηλικίες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι οι μεγάλες ηλικίες. Άρα, δεν έχουμε πρόθεση αυτή τη στιγμή να επεκτείνουμε περαιτέρω την υποχρεωτικότητα, πόσω μάλλον αν επιβεβαιωθούν οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις ότι βαδίζουμε σιγά-σιγά προς το τέλος αυτού του κύματος, της Όμικρον, υπό την προϋπόθεση πάντα ότι δεν θα έχουμε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Αυτό είναι ή φοβάστε το πολιτικό κόστος;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα δεν υπάρχει πολιτικό κόστος. Το μεγάλο πολιτικό κόστος -αν υπήρχε- το έχουμε ήδη αναλάβει, κ. Χατζηνικολάου. Τη Δευτέρα θα βεβαιωθούν πρόστιμα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Θα βεβαιωθούν;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βεβαίως. Θα βεβαιωθούν πρόστιμα, 50 ευρώ σε πρώτη...
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα αυτό πρέπει να σας ρωτήσω, με το χέρι στην καρδιά, αν είναι κάτι που σας αγχώνει. Και το ρωτώ διότι υπάρχουν και άνθρωποι άνω των 60, συνταξιούχοι, οι οποίοι ζουν με 600 ευρώ ή με 500 ευρώ. Το να δώσεις 100 ευρώ το μήνα από αυτό το ποσό είναι για τις οικογένειες αυτές πραγματικά οδυνηρό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, αλλά υπάρχει η επιλογή τού να κάνεις το σωστό. Αυτό το οποίο έχουν κάνει 9 στους 10 συμπολίτες μας άνω των 60. Δεν είναι υποχρεωτικό το πρόστιμο ξέρετε. Εμβολιάζεσαι και δεν πληρώνεις πρόστιμο.
Γι’ αυτό και μου έκανε εντύπωση όλη αυτή η συζήτηση η οποία έγινε περί δήθεν αναβολής της ημερομηνίας επιβολής του προστίμου. Την είδα να αναπαράγεται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Θα ήταν πάρα πολύ άδικο γι’ αυτούς οι οποίοι έσπευσαν και έκαναν το εμβόλιο. Με δυσκολία; Με καχυποψία; Έκαναν όμως το εμβόλιο. Διαπίστωσαν ότι το εμβόλιο είναι απολύτως ασφαλές και είμαι σίγουρος ότι σήμερα αισθάνονται διπλά ανακουφισμένοι.
Ανακουφισμένοι γιατί προστατεύτηκαν και ανακουφισμένοι γιατί δεν θα χρειαστεί να πληρώσουν αυτό το πρόστιμο το οποίο, ναι, δεν είναι καθόλου αμελητέο. Αλλά δεν νοείται, κ. Χατζηνικολάου, υποχρεωτικότητα χωρίς κύρωση.
Νίκος Χατζηνικολάου: Μπορεί να χρειαστεί και τέταρτη δόση εμβολίου κ. Πρόεδρε; Κι αν ναι, πότε; Τι σας λένε οι επιστήμονες που σας συμβουλεύουν; Και σας ρωτώ διότι μεταξύ αστείου και σοβαρού οι νέοι, κοροϊδεύοντας τις τακτικές δόσεις, λένε «δεν είμαστε εμβολιασμένοι, είμαστε χρήστες πλέον».
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κατ’ αρχάς θα πρέπει να πούμε ότι για να είναι κάποιος πλήρως εμβολιασμένος πρέπει να έχει κάνει τρεις δόσεις. Και αυτό έχει αποτυπωθεί και κανονιστικά πια. Δεν θεωρείται κάποιος πλήρως εμβολιασμένος αν επτά μήνες μετά τη δεύτερη δόση δεν έχει κάνει την τρίτη. Άρα δεν απολαμβάνει και όλα τα προνόμια, την ελευθερία που συνοδεύει…
Νίκος Χατζηνικολάου: Τον εμβολιασμό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …την πιστοποίηση του εμβολιασμού. Η εκτίμηση των ειδικών είναι ότι κάποια στιγμή ίσως -το πιο πιθανό σενάριο είναι με την επικράτηση της μετάλλαξης Όμικρον- η πανδημία να γίνει ενδημία. Να γίνει δηλαδή κάτι σαν την γρίπη. Θα είναι μαζί μας. Θα μάθουμε να ζούμε με αυτήν. Και είναι πολύ πιθανό να πρέπει να εμβολιαζόμαστε όπως εμβολιαζόμαστε για τη γρίπη…
Νίκος Χατζηνικολάου: Ετήσια.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …και κατά του Covid, ετήσια.
Επίσης, πιστεύω ότι κάποιες συνήθειες της πανδημίας θα μας συνοδεύουν για πάντα: μου φαίνεται αδιανόητο ότι κάποιος θα ξαναπάει σε νοσοκομείο χωρίς να φοράει μάσκα. Πιστεύω ότι και τον επόμενο χειμώνα στα μέσα μαζικής μεταφοράς -όπως γίνεται σε πολλές χώρες της Ανατολής- πολλοί συμπολίτες μας θα επιλέξουν να φοράνε μάσκα για να προστατευτούν όχι μόνο από τον Covid αλλά από τη γρίπη και από το απλό κρύωμα.
Η μάσκα πια μπήκε στη ζωή μας και πιστεύω ότι αυτή θα είναι μία από τις θετικές παρακαταθήκες ως προς τη δημόσια υγεία για το μέλλον. Θα έχουμε πάντα αναπνευστικές λοιμώξεις. Δεν πρόκειται να εκλείψουν.
Νίκος Χατζηνικολάου: Είπατε η μάσκα μπήκε στη ζωή μας. Το lockdown έχει βγει για πάντα από τη ζωή μας ή είναι μία επιλογή που παραμένει πάνω στο τραπέζι και μπορεί αν τα πράγματα προσλάβουν άλλες, δραματικότερες διαστάσεις στο μέλλον να τη δούμε και πάλι να λειτουργεί;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θυμάστε, κ. Χατζηνικολάου, με μεγάλη σιγουριά είχα πει από το Σεπτέμβριο ότι δεν πρόκειται να υπάρξει lockdown. Δεν υπήρξε lockdown, δεν θα υπάρξει lockdown.
Νίκος Χατζηνικολάου: Αυτό είναι απόφαση οριστική, αμετάκλητη, ανεξάρτητα από τις συνθήκες; Σας ρωτώ γιατί η υγεία είναι το πρώτο. Η οικονομία ακολουθεί. Γιατί το λέτε με τέτοια κατηγορηματικότητα ότι δεν θα υπάρξει;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το λέω με βάση τα δεδομένα τα οποία έχω σήμερα. Εάν εμφανιζόταν κάποια μετάλλαξη με μεγάλη μεταδοτικότητα και πολύ μεγάλη νοσηρότητα θα ήμασταν ξανά στην αρχή αυτής της περιπέτειας. Αλλά δεν είναι το πιο πιθανό σενάριο αυτή τη στιγμή. Με βάση τα δεδομένα τα οποία έχουμε αυτή τη στιγμή, το lockdown αποκλείεται.
Και ήμουν αρκετά σίγουρος για αυτό, γι’ αυτό και το είπα με τόση βεβαιότητα πριν από κάποιους μήνες. Διότι, ξέρετε, η υγεία είναι το υπέρτατο αγαθό. Αλλά δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε και τη σημασία της οικονομικής δραστηριότητας και τη δυνατότητά μας να κρατάμε την οικονομία και την κοινωνία ανοιχτή. Σε αυτή τη δύσκολη ισορροπία πιστεύω ότι έχουμε πετύχει πολύ καλύτερα από πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε, θα συζητήσουμε φαντάζομαι στη συνέχεια και τα της οικονομίας…
Νίκος Χατζηνικολάου: Θα έρθω και στην οικονομία, βεβαίως.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …αλλά η οικονομία αναπτύχθηκε το ’21 με πάρα πολύ γρήγορους ρυθμούς. Το διαθέσιμο εισόδημα βελτιώθηκε για όλους τους πολίτες, οι φόροι μειώθηκαν, ο τουρισμός μας πήγε καλά, η ανεργία μειώθηκε, δημιουργήθηκαν νέες θέσεις απασχόλησης.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τα κρατώ αυτά…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όλα αυτά δεν είναι αμελητέα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τα κρατώ αυτά για το επόμενο τμήμα της συζήτησής μας. Θέλω να σταθούμε λίγο στα τεστ, στα rapid test, στα μοριακά τεστ. Δέχεστε κριτική, δέχεται κριτική η κυβέρνησή σας, για το γεγονός ότι τα τεστ είναι ακριβά.
Για παράδειγμα, επικαλούνται όσοι σάς ασκούν αυτή την κριτική το τι συμβαίνει στην Κύπρο ή σε άλλες χώρες. Αλλά επικαλούνται και το γεγονός ότι κάποιοι Δήμοι, εδώ στην Ελλάδα, κατάφεραν να πετύχουν καλύτερες τιμές και να εμφανίζονται τα μοριακά τεστ στα 25 ή στα 26 ή στα 27 ευρώ και όχι στα 47 ή στα 50.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια, από τις πρωταθλήτριες, μάλλον, για να είμαι πιο ακριβής, των τεστ στην Ευρώπη. Αυτός είναι ο χάρτης του ECDC, ο πρόσφατος. Αποτυπώνει την εικόνα όλων των τελευταίων μηνών.
Οφείλεται στην εξαιρετικά επιτυχημένη στρατηγική την οποία είχαμε αξιοποιώντας τα τεστ αντιγόνου, rapid αλλά και self-test και έχουμε μία εξαιρετικά καλή επιδημιολογική εικόνα για το τι συμβαίνει σήμερα στην πατρίδα μας.
Πάρτε το παράδειγμα των σχολείων. Ήσασταν και εσείς ένας από αυτούς που είχατε εκφράσει κάποιες ανησυχίες, επιφυλάξεις. Τις θεωρώ απολύτως δικαιολογημένες και κατανοητές. Πιστεύω όμως ότι η απόφασή μας να ανοίξουμε τα σχολεία δικαιώθηκε. Εντοπίσαμε παραπάνω από 20.000 παιδιά τα οποία αν δεν είχαμε κάνει τα τεστ θα ήταν στα σπίτια, θα πήγαιναν στις παιδικές χαρές, θα πήγαιναν στους παππούδες και στις γιαγιάδες, τα οποία έμειναν σπίτι. Και ταυτόχρονα επιτρέψαμε στα παιδιά να επιστρέψουν στο φυσικό τους χώρο.
Όλο αυτό το κάναμε επειδή ακριβώς είχαμε μία στρατηγική για μαζικά τεστ του πληθυσμού μέσα από τη διαδικασία των self-test, η οποία υπηρέτησε τον βασικό της σκοπό. Έρχομαι τώρα στο ζήτημα των PCR.
Νίκος Χατζηνικολάου: Και θα προσθέσω ερώτηση: αν θα ήταν εφικτό, το προτείνουν πολλοί, το ζητούν πολλοί, να συνταγογραφούνται τα μοριακά τεστ σε ορισμένες περιπτώσεις. Στις περιπτώσεις δηλαδή που ο γιατρός κρίνει απαραίτητο λόγω συμπτωμάτων να υπάρξει…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα αυτή τη στιγμή υπάρχει δυνατότητα να κάνει κανείς δωρεάν και μοριακό τεστ. Υπάρχουν δομές που προσφέρουν δωρεάν μοριακό τεστ εφόσον ο γιατρός κρίνει ότι αυτό είναι απαραίτητο. Πηγαίνεις σε ένα νοσοκομείο, ας το πούμε. Δεν είναι ο γιατρός σίγουρος ή κάνει μία εισαγωγή. Θέλει μία επιβεβαίωση ότι πράγματι έχεις Covid. Θα σου κάνει τεστ και το τεστ θα είναι δωρεάν. Έρχομαι τώρα στα τεστ τα οποία πληρώνουν…
Νίκος Χατζηνικολάου: Δεν το ήξερα αυτό. Είναι δωρεάν;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα όταν θα πάτε σ’ ένα νοσοκομείο και θα σας κάνουν τεστ όταν θα μπείτε στο νοσοκομείο, δεν θα είναι δωρεάν το τεστ;
Νίκος Χατζηνικολάου: Δεν το χρεώνουν;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι βέβαια. Άρα βεβαίως και έχουμε τη δυνατότητα αυτή τη στιγμή να καλύψουμε τον πληθυσμό με διαφορετικά εργαλεία. Έρχομαι τώρα στα τεστ τα οποία πληρώνουμε από την τσέπη μας…
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάντως θα μπορούσε πιο θεσμοθετημένα να γίνει αυτό. Να συνταγογραφείται δηλαδή το μοριακό τεστ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα δεν συνταγογραφείται σε καμία χώρα της Ευρώπης.
Νίκος Χατζηνικολάου: Για την Αυστρία έχω ακούσει ότι…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μπορεί, ενδεχομένως, αλλά δεν είναι ο κανόνας. Ας είμαι πιο σαφής. Και αυτή τη στιγμή το μεγάλο μας όπλο δεν είναι τα PCR. Το μεγάλο μας όπλο για να μπορούμε να έχουμε μία μαζική παρακολούθηση είναι τα τεστ αντιγόνου, τα rapid και τα self-test. Τα self-test τα έχουμε διαθέσει δωρεάν…
Νίκος Χατζηνικολάου: Είναι εξίσου αξιόπιστα αυτά; Φαίνεται ότι με την Όμικρον υπήρξαν…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι εξαιρετικά αξιόπιστα. Ενδεχομένως όχι τόσο όσο τα PCR. Αλλά τα PCR κοστίζουν και 20-30 φορές περισσότερο απ’ ό,τι μπορεί να κοστίζει ένα self-test.
Τώρα έρχομαι στο θέμα της διατίμησης. Κάποιοι έχουν μπλέξει το πλαφόν με την ορισμένη τιμή. Το πλαφόν είναι πλαφόν. Προφανώς η αγορά μπορεί να κινηθεί κάτω από αυτό.
Νίκος Χατζηνικολάου: Είναι η ανώτατη τιμή.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι η ανώτατη τιμή. Δεν είναι η ορισμένη τιμή. Και σήμερα ακόμα τα PCR τα οποία γίνονται στην Ελλάδα και τα οποία πληρώνουμε από την τσέπη μας είναι πιο φθηνά από ό,τι στις πιο πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, θέλω να σας ρωτήσω αν θα υπάρξουν νέα μέτρα σχετικά με τη στήριξη των επιχειρήσεων που επηρεάστηκαν από τις τελευταίες ανακοινώσεις, από τα τελευταία μέτρα, αυτά που ελήφθησαν την περίοδο των εορτών. Για παράδειγμα, ακούω μεγάλη γκρίνια από τον κόσμο της τέχνης, από τον κόσμο της μουσικής, από τον κόσμο της διασκέδασης.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αύριο τα συναρμόδια Υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας θα ανακοινώσουν ένα νέο πλαίσιο στήριξης επιχειρήσεων αλλά και εργαζόμενων σε κλάδους οι οποίοι έχουν πληγεί από αυτό το οποίο συνέβη από την Πρωτοχρονιά και μετά. Συγκεκριμένα αναφέρομαι προφανώς και στους κλάδους του πολιτισμού αλλά και στον κλάδο της εστίασης, ο οποίος έχει υποστεί μία ζημιά.
Θα δοθεί η δυνατότητα για δύο εβδομάδες σε πρώτη φάση, εκτιμούμε ότι τα μέτρα δεν θα χρειαστεί να τα κρατήσουμε περισσότερο, να βάλουν το 25% των εργαζόμενών τους σε καθεστώς αναστολής. Άρα να μην πληρώνονται ουσιαστικά από την επιχείρηση.
Νίκος Χατζηνικολάου: Αλλά από το κράτος, από την πολιτεία.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι μία σημαντική παρέμβαση που θα βοηθήσει την εστίαση αυτή τη στιγμή. Ο σκοπός μας πάντα ποιος είναι, κ. Χατζηνικολάου; Να προστατεύσουμε θέσεις εργασίας. Δεν θα θέλαμε άνθρωποι αυτή τη στιγμή, εργαζόμενοι στην εστίαση να χάσουν τη δουλειά τους επειδή κάποια επιχείρηση πιέζεται προσωρινά.
Και τονίζω το προσωρινά διότι ειδικά η εστίαση βοηθήθηκε πάρα πολύ από το κράτος με σημαντικότατα ποσά Επιστρεπτέας Προκαταβολής, με κάλυψη των ενοικίων, μετάθεση των ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων. Και η εστίαση, για να είμαστε δίκαιοι, μέχρι να μας χτυπήσει το κύμα της Όμικρον πήγαινε -και πιστεύω και θα πάει και στη συνέχεια- πάρα πολύ καλά.
Άρα τι θέλουμε να κάνουμε; Θέλουμε να δώσουμε ένα πρόσθετο δίχτυ ασφάλειας σε αυτές τις εβδομάδες -ελπίζουμε ότι θα είναι εβδομάδες- μέχρι να μπορέσουμε να επανέλθουμε σε πλήρη λειτουργία και να απομακρύνουμε και τους λίγους περιορισμούς οι οποίοι όμως δεν είναι για την εστίαση και για τον πολιτισμό αμελητέοι.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κύριε Πρόεδρε, θέλω να σας ρωτήσω πώς είναι, πάω λίγο στη σφαίρα της παραπολιτικής αλλά θα καταλάβετε ότι έχει ουσία το ερώτημά μου. Πώς είναι η συνεργασία σας με τον κ. Τσιόδρα; Και το ρωτώ γιατί ο κ. Τσιόδρας έχει κάνει ένα βήμα πίσω από τις δημόσιες τοποθετήσεις και δημόσιες εμφανίσεις. Δεν τον βλέπουμε πια τακτικά στην τηλεόραση, στα μέσα ενημέρωσης.
Και έχει επικρατήσει μία τηλεοπτική πολυφωνία, μία τηλεοπτική Βαβέλ. Ακούμε πολλούς διαφορετικούς επιστήμονες, ορισμένοι μάλιστα που δεν είναι στην Επιτροπή, έχουν γίνει τηλεοπτικοί σταρ το τελευταίο διάστημα. Με αποτέλεσμα να βομβαρδίζεται ο πολίτης από πολλές διαφορετικές και συχνά αντικρουόμενες απόψεις.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η επισήμανσή σας έχει βάση. Δεν μπορούμε προφανώς ως κυβέρνηση να ελέγχουμε ποιους ειδικούς καλούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Και πράγματι νομίζω ότι χτίστηκαν τηλεοπτικές καριέρες πάνω στην πανδημία από σοβαρούς ανθρώπους, δεν θέλω να αμφισβητήσω την επιστημονική εγκυρότητα.
Πλην όμως οι οποίοι δεν συμφωνούν πάντα μεταξύ τους. Γιατί αυτή, δυστυχώς, είναι η φύση της επιστήμης, πόσω μάλλον όταν αντιμετωπίζουμε έναν άγνωστο εχθρό ο οποίος μεταλλάσσεται συνέχεια.
Η σχέση μου με τον Σωτήρη Τσιόδρα είναι εξαιρετική. Μιλάμε, κατ’ αρχάς εξακολουθούμε να έχουμε ενημερώσεις τρεις φορές την εβδομάδα στις οποίες πάντα συμμετέχει. Τον συμβουλεύομαι και προσωπικά όταν έχω πιο ειδικές απορίες. Όμως…
Νίκος Χατζηνικολάου: Γιατί έκανε πίσω από τις τηλεοπτικές εμφανίσεις;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Γιατί δέχτηκε ένα μπαράζ χυδαίων επιθέσεων. Στοχοποιήθηκε και πολιτικά. Στοχοποιήθηκε και από την αντιπολίτευση. Και ο ίδιος έκρινε ότι για να προστατεύσει και την επιστημονική του ακεραιότητα αλλά πιστεύω και την ψυχική του ηρεμία- διότι δεν είναι όλοι υποχρεωμένοι, πόσω μάλλον όταν προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, να υποστούν τη βάσανο της δολοφονίας χαρακτήρων, διότι αυτό έγινε και με τον κ. Τσιόδρα- να κάνει ένα βήμα πίσω. Και σίγουρα έλειπε η φωνή του από την ενημέρωση.
Όμως πρέπει να σας πω ότι αυτή τη στιγμή πάρα πολλοί από τους επιστήμονες οι οποίοι συμμετέχουν στην Επιτροπή -αναφέρομαι σε αυτούς διότι δεσμεύονται από τις αποφάσεις της Επιτροπής- βγαίνουν στα μέσα. Έχουμε ένα καινούργιο Πρόεδρο του ΕΟΔΥ, τον κ. Ζαούτη, ο οποίος είναι εξαιρετικός και ο οποίος σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους ειδικούς οι οποίοι μας συμβουλεύουν -ο καθένας στο δικό του αντικείμενο- συγκροτούν πιστεύω μία ομάδα η οποία εξηγεί με απλά και κατανοητά λόγια τι συμβαίνει. Διότι καταλαβαίνω απόλυτα, σας το είπα και στην αρχή της κουβέντας μας, γιατί ο κόσμος είναι κουρασμένος και γιατί είναι προβληματισμένος.
Επίσης, πρέπει να τονίσουμε ότι στον σκοτεινό κόσμο του διαδικτύου αναπαράγονται πάρα πολλές φωνές οι οποίες προσβάλλουν κατάφωρα την επιστήμη και την κοινή λογική.
Το «κίνημα» των οργανωμένων αντιεμβολιαστών δεν είναι μόνο μία ελληνική ιδιαιτερότητα αλλά υπάρχει και εδώ. Από εκεί και πέρα, επειδή ελευθερία έκφρασης έχουμε στη χώρα και ο καθένας είναι και υπεύθυνος, πιστεύω, να φιλτράρει με την αυτονόητη κρίση της κοινής λογικής αυτά τα οποία ακούει και να μην είναι τόσο επιρρεπής σε διάφορες θεωρίες συνομωσίας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, πριν φύγω από την πανδημία θέλω ένα ερώτημα για τα σχολεία να θέσω. Σωστά είπατε ότι είχα μία επιφύλαξη για το αν έπρεπε να ανοίξουν τώρα ή μία εβδομάδα αργότερα ώστε να μην πέσουμε πάνω στο πικ της πανδημίας.
Δείχνει να έχει ξεκινήσει καλά το πράγμα. Θέλω να σας ρωτήσω ωστόσο αν αυξηθούν πολύ τα κρούσματα αν υπάρχει το ενδεχόμενο να τα δούμε να ξανακλείνουν τα σχολεία, πρώτον. Και δεύτερον, να σας ρωτήσω αν αυτό το μέτρο του 50+1 έχει λογική όταν μιλάμε για την Όμικρον, δηλαδή για μία τόσο μεταδοτική παραλλαγή του ιού.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Απεύχομαι να χρειαστεί να ξανακλείσουμε τα σχολεία και δεν πιστεύω ότι αυτό θα συμβεί. Εξάλλου τα σχολεία είναι τα τελευταία τα οποία πρέπει να κλείνουν. Αυτό το έχουμε μάθει πια.
Πράγματι νομίζω ότι τα σχολεία άνοιξαν οργανωμένα. Τα παιδιά και οι γονείς πάρα πολύ πειθαρχημένοι. Οι εκπαιδευτικοί εξαιρετικά συνεργάσιμοι. Και βέβαια σπεύσαμε και εμείς να κάνουμε έκτακτες προσλήψεις έτσι ώστε να καλύψουμε αυτές τις εβδομάδες τα κενά τα οποία αναπόφευκτα δημιουργούνται όταν αρρωσταίνει κάποιος εκπαιδευτικός και πρέπει να μείνει σπίτι του.
Άρα, πιστεύω ότι ο τρόπος με τον οποίο χειριστήκαμε τα σχολεία ήταν υπεύθυνος, σοβαρός και η καλύτερη…
Νίκος Χατζηνικολάου: Το 50+1;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω και σε αυτό. Και η καλύτερη απάντηση στις υστερίες της αντιπολίτευσης και σε διάφορα εξοργιστικά πρωτοσέλιδα περί «ρώσικης ρουλέτας», «ανοσίας της αγέλης» και διάφορες άλλες σαχλαμάρες που δυστυχώς αναπαράγονται και από τα πιο επίσημα χείλη.
Το 50+1 μας το υπέδειξε η Επιτροπή. Αν η Επιτροπή μας έλεγε 25, θα λέγαμε 25. Η Επιτροπή έκρινε ότι όταν έχουμε ένα πρωτόκολλο αυστηρών τεστ για όλο το τμήμα δεν χρειάζεται το τμήμα να κλείνει με λιγότερα περιστατικά.
Αν κάποια στιγμή μας πει κάτι διαφορετικό, δεν έχουμε ποτέ αμφισβητήσει την Επιτροπή ως προς τα μέτρα τα οποία έχει προτείνει, ούτε ως προς την εξειδίκευσή τους.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κλείνω με την πανδημία. Δεν θα έπρεπε στη διάρκεια όλη αυτής της περιπέτειας της πανδημίας, σε αυτά τα δύο χρόνια, να υπάρχει ένα πιο συναινετικό κλίμα ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις της χώρας;
Θέλω να πω, δεν θα έπρεπε, για παράδειγμα, σε ορισμένα θέματα να μπορείτε να κάτσετε όλοι μαζί γύρω από το τραπέζι; Και το ρωτώ γιατί κάποια στιγμή η αξιωματική αντιπολίτευση έφτασε να σας προτείνει να υπάρξει κοινής αποδοχής Υπουργός Υγείας. Δεν ήταν μία καλή ευκαιρία να αποδεχτείτε την πρότασή τους και να μπορέσετε να συλλειτουργήσετε;
Αντίθετα βλέπω ότι ακόμα και σε θέματα που σχετίζονται με την υγεία μελών των οικογενειών των πολιτικών αρχηγών υπάρχουν διαξιφισμοί και συγκρούσεις.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μην μπλέκουμε τη συνεννόηση με την συγκυβέρνηση. Η κυβέρνηση έχει την ευθύνη και η κυβέρνηση επεδίωξε πάντα τη συνεννόηση. Θέλω να θυμίσω ότι και σε επίπεδο Βουλής υπήρχαν και υπάρχουν τακτικότατες ενημερώσεις. Και για δείτε λίγο τις συζητήσεις στη Βουλή, θα διαπιστώσετε πολύ μεγαλύτερη συναίνεση από αυτή η οποία προβάλλεται από την επίσημη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Τώρα μην κοροϊδευόμαστε. Η αξιωματική αντιπολίτευση έλεγε το αντίθετο σε ό,τι έκανε η κυβέρνηση. Συστηματικά. Επέλεξε να σπεκουλάρει πολιτικά πάνω στην πανδημία. Το θεωρώ μεγάλο λάθος. Δεν φαίνεται εξάλλου να αποδίδει και πολιτικά. Αλλά και να απέδιδε πάλι λάθος θα ήταν. Ήταν ανήθικο αυτό το οποίο έγινε από πλευράς αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά αυτή είναι η τακτική την οποία έχει επιλέξει ο αρχηγός της. Θα κριθεί και αυτή, φαντάζομαι, τελικά στις επερχόμενες εκλογές.
Αναφερθήκατε σε ένα θέμα το οποίο πράγματι είναι πάρα πολύ δυσάρεστο, διότι και τα δικά μου παιδιά στοχοποιήθηκαν από την αξιωματική αντιπολίτευση…
Νίκος Χατζηνικολάου: Έγινε θέμα μεγάλο με τον γιο σας όταν νόσησε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Και πέραν του πόσο προσβλητικό αυτό μπορεί να είναι, όχι για εμένα αλλά για ένα παιδί 23 χρονών, νομίζω ότι όταν χάνεται το όριο και χάνεται το μέτρο στην πολιτική αντιπαράθεση, αυτό δεν μπορεί τελικά να κάνει καλό στην ποιότητα της δημοκρατίας μας.
Αλλά πιστεύω ότι ο κόσμος το τελευταίο το οποίο θέλει, κ. Χατζηνικολάου, σήμερα είναι η τοξικότητα. Δεν θέλει πόλωση, δεν θέλει ακραίες φωνές. Εγώ προσπαθώ πάντα να εκπέμπω έναν λόγο μετριοπαθή και συναινετικό. Ποτέ δεν είπα στην αντιπολίτευση «μην μου κάνετε προτάσεις» αλλά δεν ακούσαμε ουσιαστικές προτάσεις από την αντιπολίτευση.
Τις ελάχιστες φορές που άκουσα κάποια πράγματα τα οποία θεώρησα ότι ήταν ουσιαστικά, είχαν νόημα, ο ίδιος στη Βουλή έσπευσα να πω ότι αυτό είναι μία καλή ιδέα. Θέλω να θυμίσω ότι ο κ. Φίλης είχε μιλήσει πρώτος για τη σύνδεση του πιστοποιητικού εμβολιασμού με την ανάγκη να γίνει η τρίτη δόση. Και το κάναμε. Όχι μόνο το κάναμε, το κάναμε στους τρεις μήνες. Το κάναμε νωρίτερα από ό,τι το έκαναν άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Νίκος Χατζηνικολάου: Έρχομαι στα θέματα της οικονομίας. Και θα ξεκινήσω από το θέμα της ανεργίας. Σας άκουσα πριν από λίγο να λέτε ότι έχει βελτιωθεί η κατάσταση με την ανεργία. Ωστόσο χθες δημοσιεύτηκε ένας πίνακας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος δείχνει τη χώρα μας να είναι πρωταθλήτρια στην ανεργία των νέων. Και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από την δεύτερη Ισπανία. Είμαστε στο 36% και είναι στο 26%, αν θυμάμαι καλά, η Ισπανία.
Θέλω να σας ρωτήσω, λοιπόν, τι γίνεται με την ανεργία των νέων; Με ποιο τρόπο σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα αυτό; Και το ρωτώ κυρίως διότι θυμάμαι εσάς σε προεκλογική μας συνέντευξη και στον ΑΝΤ1 και στο ραδιόφωνο, στο Real FM, να μου λέτε ότι από τα πρώτα μελήματά σας ερχόμενος στην εξουσία θα ήταν η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και μάλιστα καλά αμειβόμενων.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η ανεργία μειώθηκε από το 17% και κάτι στο 13% και κάτι. Και αυτό έγινε εν μέσω πανδημίας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Είμαστε αρκετά πάνω από το μέσο όρο της Ευρώπης.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι είμαστε αρκετά, είμαστε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Κοντά στα διπλά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η Ισπανία είναι λίγο πιο πάνω τώρα από εμάς αλλά ξεκινήσαμε πρωταθλητές.
Νίκος Χατζηνικολάου: Η Ευρώπη έχει 7% μέσο όρο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Βεβαίως. Και δεν πρόκειται να πούμε ότι είμαστε ικανοποιημένοι με την επίδοσή μας στην αγορά εργασίας παρά μόνο όταν η ανεργία γίνει τουλάχιστον μονοψήφια. Αυτός είναι ο στόχος τον οποίο έχουμε θέσει.
Πώς δημιουργούνται οι καινούργιες θέσεις εργασίας, κύριε Χατζηνικολάου; Με επενδύσεις. Επενδύσεις, δόξα τω Θεώ, έχουμε φέρει πολλές στη χώρα και το συνολικό περιβάλλον στην Ελλάδα και η αισιοδοξία που υπάρχει για τις προοπτικές της οικονομίας, είναι αυτή η οποία επιτρέπει σε εγχώρια αλλά και σε ξένα κεφάλαια να επενδύσουν.
Εσείς το ξέρετε. Είστε και ο ίδιος εκτός από δημοσιογράφος και επιχειρηματίας. Οι επιχειρηματίες επενδύουν όταν υπάρχει χαμηλό κόστος χρήματος και όταν η γενικότερη προοπτική της οικονομίας και της χώρας είναι θετική.
Γιατί δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αν φύγει η ομίχλη της πανδημίας και το προσωρινό πρόβλημα της ακρίβειας -θα το συζητήσουμε φαντάζομαι στη συνέχεια- ότι όλοι πιστεύουν ότι η ελληνική οικονομία έχει μεσομακροπρόθεσμες εξαιρετικές προοπτικές. Το αποδείξαμε εξάλλου το ’21, θα το αποδείξουμε και το ’22 και το ’23. Γίνονται, λοιπόν, επενδύσεις. Γυρίζουν πίσω από το εξωτερικό νέα παιδιά , τα οποία είχαν φύγει.
Ταυτόχρονα έχουμε για πρώτη φορά ουσιαστικές ενεργητικές πολιτικές εργασίας. Τι σημαίνει αυτό; Για να το πω με απλά λόγια, είχα βρεθεί χθες στον ΟΑΕΔ, ότι ο ΟΑΕΔ αντί να επιδοτεί την ανεργία επιδοτεί την εργασία. Θα έρθει σε μία επιχείρηση και θα πει για 12-18 μήνες θα επιδοτήσω εγώ πλήρως ή μερικώς το μισθολογικό κόστος αλλά και τις εργοδοτικές εισφορές.
Δημιουργήσαμε παραπάνω από 50.000 θέσεις εργασίας έτσι μέσα στην πανδημία. Θέλουμε να δημιουργήσουμε 80.000 θέσεις το 2022. Έχουμε σημαντικούς πόρους για τέτοιες πολιτικές.
Πάρτε για παράδειγμα το «Πρώτο Ένσημο». Εξαιρετικά σημαντικό για νέα παιδιά τα οποία συχνά έρχονται και μας λένε «μα δεν μπορώ να βρω δουλειά γιατί ο εργοδότης μου λέει ότι δεν έχω προϋπηρεσία». Τώρα θα δώσω λεφτά και στον εργαζόμενο και στον εργοδότη για έξι μήνες αν προσλάβει ένα νέο κάτω των 29 ετών ο οποίος δεν έχει κολλήσει κανένα ένσημο μέχρι στιγμής στη ζωή του.
Υπάρχει, λοιπόν, ένα συνολικό πλαίσιο πολιτικών. Οι πρώτες αφορούν την ελεύθερη οικονομία. πώς θα προσελκύσουμε επενδύσεις. Οι δεύτερες αφορούν το τι κάνουμε στις ενεργητικές πολιτικές, πώς θα επιδοτήσουμε δηλαδή τη δημιουργία θέσεων εργασίας, που με κάνουν να είμαι αισιόδοξος για την πορεία της αγοράς εργασίας, η οποία συνδέεται άμεσα και με την πορεία της οικονομίας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Έρχομαι στην ακρίβεια, που είναι το δεύτερο μεγάλο θέμα των ημερών. Εισαγόμενη μεν, αλλά λίγο ενδιαφέρει τον πολίτη την ώρα που μπαίνει στο σούπερ μάρκετ αν το φαινόμενο είναι πανευρωπαϊκό. Τον ενδιαφέρει το σπίτι του, τον ενδιαφέρει το πορτοφόλι του, ο οικογενειακός προϋπολογισμός. Θα ξεκινήσω από την ενεργειακή ακρίβεια και θα πάω μετά στο σούπερ μάρκετ.
Ήδη από την περασμένη Παρασκευή αναγγείλατε κάποια μέτρα για να στηριχθούν και τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις. Ωστόσο, εδώ υπάρχει ο φόβος αυτό το τσουνάμι της ακρίβειας στο ηλεκτρικό ρεύμα, στο φυσικό αέριο, να κρατήσει πολύ, να βρούμε δηλαδή μπροστά μας μία μακρά περίοδο δυσκολίας. Και θέλω να σας ρωτήσω τι θα γίνει σε αυτή τη περίπτωση; Θα συνεχίσει να στηρίζει η πολιτεία τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις; Έχει αυτή τη δύναμη την οικονομική; Και για πόσο καιρό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Επισημάνατε σωστά ότι το πρόβλημα της ακρίβειας είναι παγκόσμιο. Είναι κατά βάση εισαγόμενο δηλαδή. Οφείλεται πρωτίστως στις αυξήσεις…
Νίκος Χατζηνικολάου: Υπάρχει μια διαφορά βέβαια, ότι άλλα εισοδήματα έχουν, παράδειγμα, στη Βόρεια Ευρώπη και άλλα ο ευρωπαϊκός Νότος και η Ελλάδα.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω και σε αυτό διότι είναι σημαντικό. Και άλλο κόστος ζωής βέβαια.
Νίκος Χατζηνικολάου: Και άλλο κόστος ζωής. Βεβαίως.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτά πάνε μαζί. Η ακρίβεια, λοιπόν, είναι εισαγόμενη και οφείλεται πρωτίστως στις αυξήσεις στις τιμές του φυσικού αερίου, που συμπαρέσυραν και τις αυξήσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος.
Από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι θα στηρίξουμε νοικοκυριά, και τώρα και επιχειρήσεις, επιδοτώντας ένα μέρος της αύξησης. Μπορούμε να καλύψουμε όλη την αύξηση; Όχι, δεν μπορούμε να καλύψουμε όλη την αύξηση. Μπορούμε να καλύψουμε όμως ένα σημαντικό μέρος.
Το κάναμε για τα νοικοκυριά τους τελευταίους μήνες του ’21, θα το κάνουμε για όσο καιρό διαρκεί αυτή η μεγάλη αναταραχή στην αγορά ενέργειας.
Επεκτείναμε το μέτρο και για τις επιχειρήσεις, όχι μόνο γιατί καταλαβαίνουμε ότι οι επιχειρήσεις δοκιμάζονται αλλά γιατί οι επιχειρήσεις εάν δεν στηριχθούν στον τομέα του ενεργειακού κόστους πολύ απλά θα μετακυλήσουν τις αυξήσεις στους τελικούς καταναλωτές. Και αυτό είναι κάτι το οποίο δεν θέλουμε να το κάνουμε.
Άρα, για πρώτη φορά θα δουν οι επιχειρήσεις, μέσα στο μήνα Ιανουάριο, να επιδοτείται από το κράτος το 50% της αύξησης. Το τονίζω, δεν μπορούμε να καλύψουμε όλη την αύξηση. Αλλά η αύξηση θα ήταν πολύ μεγαλύτερη, διπλάσια στην περίπτωση των επιχειρήσεων εάν δεν είχαμε κάνει αυτή την παρέμβαση.
Εκτιμούμε ότι η αναταραχή αυτή θα είναι πιο έντονη τους τρεις πρώτους μήνες του 2022 και μετά θα αποκλιμακωθεί το πρόβλημα καθώς μειώνεται και η ζήτηση για φυσικό αέριο.
Και, ναι, έχουμε την δυνατότητα να κάνουμε αυτή την πολιτική επειδή για την στήριξη των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος χρησιμοποιούμε έσοδα τα οποία προέρχονται από τους ρύπους τους οποίους δημοπρατούμε. Άρα, δεν χρησιμοποιούμε έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού.
Υπάρχει λοιπόν ένα ταμείο το οποίο έχουμε στη διάθεσή μας, το οποίο το αξιοποιούμε πλήρως για να μπορέσουμε να στηρίξουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις αυτή τη δύσκολη περίοδο.
Και θέλω να επισημάνω ότι αυτή η έκπτωση θα φαίνεται και στους λογαριασμούς. Βλέπει ο άλλος μια σημαντική αύξηση, θέλω να καταλαβαίνει με το που βλέπει το λογαριασμό…
Νίκος Χατζηνικολάου: Οι λογαριασμοί είναι αυτή την περίοδο, κ. Πρόεδρε, αγριευτικοί. Αγριεύεις όταν τους βλέπεις.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν χρειάζεται να μου το πείτε. Τουλάχιστον να ξέρει ο πολίτης, ο οποίος θα πληρώσει περισσότερα, ότι θα πλήρωνε πολλά περισσότερα εάν δεν γινόταν η κρατική παρέμβαση.
Δεν λέω ότι είναι αυτό βάλσαμο, γιατί θα πληρώσει περισσότερα, παρά ταύτα για τις χαμηλές καταναλώσεις, θέλω να το τονίσω, μέχρι 300 κιλοβατώρες, επιδοτούμε το μεγαλύτερο κομμάτι της αύξησης. Άρα θεωρούμε ότι η αύξηση η οποία είναι σημαντική θα πρέπει να είναι διαχειρίσιμη.
Βέβαια να πω και κάτι ακόμα: αυτή είναι η μια πλευρά, η άλλη πλευρά είναι η στήριξη του εισοδήματος.
Νίκος Χατζηνικολάου: Επιστρέφουμε, κυρίες και κύριοι, στη συζήτησή μας με τον Πρωθυπουργό, τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Και μου λέγατε, κ. Πρόεδρε, πριν διακόψουμε, ότι υπάρχουν δύο ζητήματα: το ένα είναι οι τιμές και το άλλο είναι το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών.
Η πρώτη αύξηση του κατώτατου μισθού έγινε πριν από λίγες μέρες. Ήταν μικρή. Έχετε εξαγγείλει και μια δεύτερη αύξηση. Το ερώτημα είναι πότε υπολογίζετε να εφαρμοστεί, πότε υπολογίζετε να γίνει; Και σε τι ύψος θα είναι αυτή; Γιατί οι εργαζόμενοι υπό την πίεση της ακρίβειας και του πληθωρισμού ζητούν πιο γενναίες κινήσεις.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχω ζητήσει από τον Υπουργό Εργασίας να εκκινήσει άμεσα τη διαδικασία για μία δεύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού, η οποία θα εφαρμοστεί από 1ης Μαΐου αυτού του έτους.
Νίκος Χατζηνικολάου: Α, όχι από τον Ιούλιο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι. Από 1η Μαΐου. Αναγνωρίζουμε απόλυτα το γεγονός ότι υπάρχει η ανάγκη να στηριχθεί το εισόδημα των πιο αδύναμων συμπολιτών μας το συντομότερο δυνατό.
Τονίζω το συντομότερο δυνατό, επειδή υπάρχει μια νομοθετημένη ευρωπαϊκή διαδικασία για την αύξηση του κατώτατου μισθού, η οποία χρειάζεται δυο με τρεις μήνες προκειμένου να ολοκληρωθεί.
Αυτό το οποίο μπορώ επίσης να πω είναι ότι εκτιμώ πως η αύξηση του κατώτατου μισθού θα είναι σημαντική, θα είναι πολύ μεγαλύτερη από την αύξηση του 2% που είδαν οι εργαζόμενοι από 1ης Ιανουαρίου του 2022.
Νίκος Χατζηνικολάου: Δεν μπορείτε να προσδιορίσετε από τώρα το ποσοστό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, δεν μπορώ να προσδιορίσω, αλλά μπορώ να σας πω με βεβαιότητα ότι θα είναι μια σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού.
Μιας και μιλήσατε για το διαθέσιμο εισόδημα όμως, θέλω να επισημάνω ότι η βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος προκύπτει από τη μείωση της φορολογίας την οποία αυτή η κυβέρνηση έχει υλοποιήσει και ως προς τους μισθούς και ως προς τις εισφορές και ως προς την ακίνητη περιουσία.
Πιστοποιείται επίσης και από τη σημαντικότατη αύξηση των καταθέσεων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Και είναι και αποτέλεσμα του γεγονότος ότι στην περίοδο της πανδημίας δεν διστάσαμε να ξοδέψουμε πρωτοφανή για τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας ποσά, προκειμένου να στηρίξουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και κυρίως να διαφυλάξουμε τις θέσεις εργασίας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Μπορεί να δούμε νέες φοροελαφρύνσεις, νέες μειώσεις; Ενδεχομένως στον ΕΝΦΙΑ ή σε άλλους σημαντικούς για το εισόδημα των πολιτών και για το πορτοφόλι τους φόρους;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η πολιτική της μείωσης των φόρων δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί. Ο νέος ΕΝΦΙΑ θα ανακοινωθεί εντός των επόμενων μηνών. Εκτιμούμε ότι για τους πιο πολλούς συμπολίτες μας θα υπάρξει περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ.
Για κάποιους, επειδή υπάρχει μια σύνδεση πια -δίκαιη και σωστή- με τις αντικειμενικές αξίες, θα υπάρχει αύξηση στον ΕΝΦΙΑ. Ειδικά για κάποιες πολύ ακριβές περιοχές ή σε κάποια πολύ τουριστικά νησιά.
Από εκεί και πέρα, έχουμε ακόμα εκκρεμότητες ως προς τη μείωση της φορολογίας. Θα ήθελα να ανατρέξετε στο προεκλογικό μας πρόγραμμα. Θα διαπιστώσετε ότι το 80% των μειώσεων φόρων για τις οποίες είχαμε δεσμευτεί έχουν ήδη υλοποιηθεί. Αλλά μένει ακόμα ένα κομμάτι το οποίο θα έχει και αυτό, εκτιμώ, υλοποιηθεί πριν τις εκλογές που θα λάβουν χώρα στο τέλος της τετραετίας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Θα το δούμε αυτό, θα το συζητήσουμε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ήταν προβοκατόρικη απάντηση αυτή γιατί περίμενα το μειδίαμά σας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Έρχεται το θέμα αυτό στη συζήτησή μας. Πριν φύγω από την ακρίβεια, η μείωση του ΦΠΑ σε κάποια είδη πρώτης ανάγκης, σε ένα καλάθι της νοικοκυράς που περιλαμβάνει τα βασικά είδη, θα μπορούσε να είναι μία λύση για να μπορέσει το κράτος, η πολιτεία, να στηρίξει τα νοικοκυριά;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η πρώτη μας προτεραιότητα αυτή τη στιγμή, κ. Χατζηνικολάου, είναι να μην έχουμε από τον Ιανουάριο φαινόμενα εκτροχιασμού της δημοσιονομικής μας πολιτικής.
Έχουμε να κάνουμε μια σημαντική προσαρμογή το 2022, δεν θα υπήρχαν πάντα οι εποχές όπου θα μπορούμε να έχουμε πολύ σημαντικά ελλείμματα. Κατά συνέπεια οποιαδήποτε παρέμβαση θέτει σε αμφισβήτηση τους στόχους των εσόδων θα πρέπει να είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι μπορούμε να την υποστηρίξουμε.
Επίσης, θέλω να σας πω ότι μια τέτοια παρέμβαση, εάν την επέλεγε η Ελληνική Κυβέρνηση τελικά, θα έπρεπε να ήμασταν απολύτως βέβαιοι ότι η μείωση του ΦΠΑ θα έφτανε τελικά στον καταναλωτή και δεν θα χανόταν μέσα στην αξιακή αλυσίδα.
Δεν είναι αυτή τη στιγμή στις προθέσεις μας να υλοποιήσουμε ένα τέτοιο μέτρο διότι ακόμα είμαστε Ιανουάριο, καλά-καλά δεν έχει κλείσει ο Ιανουάριος, πρέπει να έχουμε μια εικόνα για την υλοποίηση των στόχων του προϋπολογισμού.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πριν φύγω, τελευταίο ερώτημα για την ακρίβεια. Επιστρέφω στην ενεργειακή ακρίβεια γιατί το ξέχασα πριν. Απολιγνιτοποίηση. Γιατί βιαστήκαμε; Μήπως θα μπορούσαμε τώρα να έχουμε φθηνότερη ενέργεια γι’ αυτό το κρίσιμο διάστημα που τα πράγματα είναι άσχημα;
Δεχτήκατε και αυτή την κριτική, ότι παραβιαζόμαστε βρε αδερφέ, να είμαστε οι πρώτοι που θα γίνουμε πράσινοι.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αν είχαμε σήμερα περισσότερη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές θα ήμασταν σε καλύτερη κατάσταση από εκεί που βρισκόμαστε σήμερα. Όμως επειδή ξέρετε η τιμολόγηση της ηλεκτρικής ενέργειας είναι μια εξαιρετικά περίπλοκη υπόθεση και καθορίζεται πάντα από αυτό το οποίο οι ειδικοί αποκαλούν οριακή τιμή του συστήματος. Από τη στιγμή που ακόμα χρειαζόμαστε φυσικό αέριο -και θα το χρειαζόμαστε για πολλά χρόνια ακόμα- αν το φυσικό αέριο είναι πολύ υψηλό θα συμπαρασύρει όλες τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας.
Το ανάποδο, θα σας έλεγα: το γεγονός ότι ήμασταν πρωταγωνιστές στην απανθρακοποίηση μας έδωσε τη δυνατότητα να εξασφαλίσουμε, ειδικά για τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη, σημαντικότατους πόρους τους οποίους θα επενδύσουμε για να δημιουργήσουμε νέες καλύτερες δουλειές για τους πολίτες που κατοικούν σε αυτές τις περιοχές.
Είχα βρεθεί στην Κοζάνη, πέρασα μέσα από μια πολύ ενδιαφέρουσα 5ωρη διαδικασία διαβούλευσης συνομιλώντας με τους φορείς, εξηγώντας το σχέδιό μας. Και υπάρχει πιστεύω, μετά το αρχικό σοκ, μία συγκρατημένη αισιοδοξία ότι τα πράγματα σε αυτές τις περιοχές τελικά θα είναι πολύ καλύτερα από αυτά τα οποία ήταν όσο ήμασταν εξαρτημένοι από το λιγνίτη.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ωστόσο δεν θα είχαμε φθηνότερη ενέργεια, κύριε Πρόεδρε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, όχι.
Νίκος Χατζηνικολάου: Αν λειτουργούσε ο λιγνίτης;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι, δεν θα είχαμε. Δεν θα είχαμε γιατί εξακολουθεί ένα μεγάλο κομμάτι της ενέργειας να προέρχεται από την ηλεκτροπαραγωγή και αυτή συμπαρασύρει. Το φυσικό αέριο συμπαρασύρει τις τιμές. Αφήστε που ο λιγνίτης δεν…
Νίκος Χατζηνικολάου: Υπάρχει και η επιβάρυνση του λιγνίτη λόγω ρύπων με φόρους.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Προφανώς. Ο λιγνίτης δεν είναι φτηνός. Ο λιγνίτης είναι πολύ ακριβός. Ο λιγνίτης έχει πάψει εδώ και πολύ καιρό να είναι οικονομικός.
Όμως, κοιτάξτε το πλεονέκτημα της χώρας όταν σήμερα όλοι κουβεντιάζουμε για το πώς θα κλείσουν τα εργοστάσια λιγνίτη και άνθρακα η Ελλάδα το έχει κάνει εδώ και δύο χρόνια. Και μπήκε πρώτη στις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις για το Ταμείο της Δίκαιης Μετάβασης.
Άρα πιστεύω ότι στον τομέα αυτόν, σε αυτή την πολιτική, ήμασταν μπροστά από την εποχή μας. Με την καλή έννοια, όχι με την κακή, διότι μπορέσαμε να εκμεταλλευτούμε την παγκόσμια τάση. Είδαμε ίσως νωρίτερα αυτό το οποίο άλλες χώρες βλέπουν σήμερα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, είπατε πριν από λίγο -για να πάω στα πολιτικά- ότι οι εκλογές, το επαναλάβατε, θα γίνουν το ’23 με τη λήξη της τετραετίας.
Πρέπει να σας πω -επειδή είμαι πολιτικός συντάκτης από το 1983- ότι όταν ένας Πρωθυπουργός βρίσκει την ευκαιρία την πολιτική, συνήθως, στη δική μας Ιστορία, αυτές τις δεκαετίες, οδηγεί τα πράγματα προς την κάλπη. Όταν, δηλαδή, δει ότι έχει την ευκαιρία να κερδίσει δεν χάνει αυτή την ευκαιρία.
Θέλω να σας ρωτήσω λοιπόν, και με δεδομένο ότι ο κ. Τσίπρας έχει θέσει ήδη το αίτημα για εκλογές και το επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία, αν για παράδειγμα την άνοιξη τα πράγματα πηγαίνουν καλύτερα με την πανδημία ή αν το φθινόπωρο έχουμε τελειώσει, έχει αποκλιμακωθεί πλήρως, δεν θα το σκεφτείτε να στήσετε κάλπες; Θα απωλέσετε την ευκαιρία να εκμεταλλευτείτε το πολιτικό κλίμα;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η καλύτερη απάντηση στο ερώτημά σας, κ. Χατζηνικολάου, είναι ότι θα μπορούσα να το είχα κάνει και δεν το έκανα. Αν έψαχνα πολιτικό παράθυρο να κάνω εκλογές σας διαβεβαιώνω ότι ουδέποτε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Τον Σεπτέμβριο…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι μόνο τον Σεπτέμβριο. Ουδέποτε η δημοτικότητα της κυβέρνησης δεν ήταν υψηλότερη από τον περασμένο Μάιο-Ιούνιο, μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας, όταν τα πράγματα είχαν ηρεμήσει. Παράθυρα, λοιπόν, υπήρχαν και στο παρελθόν.
Έχω δεσμευτεί ότι θα εξαντλήσουμε την τετραετία διότι αυτό θεωρώ ότι είναι θεσμικά σωστό και επιβεβλημένο. Δεν έχω καμία πρόθεση να αλλάξω την άποψή μου.
Πιστεύω δε, μιας και με ρωτάτε, και νομίζω ότι είναι απολύτως θεμιτό ο κάθε Πρωθυπουργός να θέλει να επανεκλεγεί, ότι η κατάσταση στη χώρα το 2023 θα είναι καλύτερη από ό,τι είναι σήμερα. Άρα δεν εκτιμώ ότι τα πράγματα θα πάνε χειρότερα.
Επειδή πιστεύω ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα και επειδή είμαι απολύτως πεπεισμένος ότι η οικονομία θα ανακάμψει και, Θεού θέλοντος, θα έχουμε τελειώσει νωρίτερα με το θέμα της πανδημίας, δεν έχω κανέναν ενδοιασμό να σας πω ότι θέλουμε να εξαντλήσουμε την τετραετία.
Νίκος Χατζηνικολάου: Το ενδεχόμενο ενός νέου ανασχηματισμού λοιπόν, με την έννοια ότι αν πράγματι οδεύετε προς τη λήξη της τετραετίας το ’23 έχει χρόνο μπροστά σας, το ενδεχόμενο ενός νέου κυβερνητικού ανασχηματισμού είναι στο τραπέζι; Μπορεί σε κάποια επόμενη φάση των πραγμάτων να δούμε σοβαρές αλλαγές στην κυβέρνηση;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Όχι. Και επειδή είστε και παλιός στο πολιτικό ρεπορτάζ θα θυμάστε ότι υπήρχε πάντα αυτή η έννοια του εκλογικού ανασχηματισμού. Τι ήταν ο εκλογικός ανασχηματισμός; «Σε ποιες περιφέρειες δεν πάμε καλά, αν βάλουμε κανένα βουλευτή Υπουργό από εκείνες τις περιφέρειες, να τονώσουμε την δυνατότητα του κόμματος να πάει στις εκλογές με καλύτερες δυνατότητες».
Σας ταιριάζει αυτή η λογική σε αυτά τα οποία ξέρετε για εμένα; Οι αλλαγές οι οποίες έχω κάνει στο κυβερνητικό σχήμα ήταν λίγες, γιατί πίστευα πάντα ότι πρέπει να υπάρχει μια συνέχεια. Και το μόνο κριτήριο ήταν η αποτελεσματικότητα των Υπουργών και η δυνατότητά τους να υπηρετήσουν το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο το οποίο τους ανέθεσα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με την απλή αναλογική. Και το ερώτημα είναι αυτοδυναμία ή συνεργασίες;
Αν σας δίνει το εκλογικό αποτέλεσμα τη δυνατότητα μιας καλής συνεργασίας, της δημιουργίας δηλαδή μιας συμμαχικής κυβέρνησης. Για παράδειγμα έχουμε νέα ηγεσία στο Κίνημα Αλλαγής, έχουμε τον κ. Ανδρουλάκη. Δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα εκεί, αλλά αν μπορούσατε οι δυο σας να συνεργαστείτε μετά τις εκλογές με βάση το αποτέλεσμα της απλής αναλογικής είναι κάτι που θα το σκεφτόσασταν;
Και ακόμη -παρότι γνωρίζω την απάντηση- θα θέσω το ερώτημα γιατί θεωρώ ότι οι παλαιοί δημοσιογράφοι έλεγαν «μην απαντάς ποτέ μόνος σου, να θέτεις πάντα το ερώτημα»: το ενδεχόμενο μιας μεγάλης συνεργασίας ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και το ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα ενδεχόμενο που αποκλείετε πλήρως ή μπορεί κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις και ποιες να έχουμε αυτό που οι Γερμανοί ονομάζουν τη μεγάλη συμμαχία, τη μεγάλη συνεργασία;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το δεύτερο το αποκλείω πλήρως. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να εξηγήσω το γιατί. Έχω πει πολλές φορές ότι με τον ΣΥΡΙΖΑ μας χωρίζει άβυσσος. Άβυσσος πολιτική, άβυσσος πολιτιστική, άβυσσος αξιακή, σύμφωνα με τη δική μου εκτίμηση πάντα.
Έχω επίσης δημόσια δηλώσει ότι είμαι υπέρ των σταθερών κυβερνήσεων που εξασφαλίζει το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής. Θεωρώ απολύτως λογικό και δικαιολογημένο αν ένα κόμμα πάρει 38% ότι έχει μια ισχυρή λαϊκή νομιμοποίηση, να μπορεί να κυβερνά μόνο του…
Νίκος Χατζηνικολάου: Διπλές εκλογές επομένως.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και πιστεύω -θα απαντήσω πλήρως στο ερώτημά σας- ότι αυτοί οι 30 μήνες που κυβερνάμε απέδειξαν ότι αυτή η κυβέρνηση, που μπορεί μεν να είναι μονοκομματική αλλά είναι μια κυβέρνηση η οποία έχει ενσωματώσει και πολλά στελέχη τα οποία δεν προέρχονται από τη Νέα Δημοκρατία, από την παραδοσιακή κομματική μήτρα, είναι μια ευρεία κυβέρνηση ως προς τα χαρακτηριστικά της…
Νίκος Χατζηνικολάου: Έχετε ικανές δόσεις ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είμαστε μια κυβέρνηση που προτάσσουμε την αποτελεσματικότητα. Λοιπόν, αυτές οι κυβερνήσεις, ειδικά σε περιόδους κρίσης, είναι πιο κατάλληλες. Για σκεφτείτε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Συγγνώμη για τη διακοπή αλλά ταιριάζει εδώ. Αυτό δεν σας ανησυχεί; Το γεγονός δηλαδή ότι, πράγματι, κάνατε ένα άνοιγμα προς τον κεντρώο χώρο, το οποίο καταγράφηκε και εκλογικά στις τελευταίες εκλογές.
Τώρα που το ΠΑΣΟΚ, το ΚΙΝΑΛ, έχουν μια νέα ηγεσία η οποία εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις να αυξάνει τη δύναμη του χώρου, δεν σας ανησυχεί μήπως ψαλιδίσει τα ποσοστά της Νέας Δημοκρατίας; Μήπως δηλαδή ορισμένοι από αυτούς που σας ψήφισαν την προηγούμενη φορά επιστρέψουν στο φυσικό τους χώρο;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χατζηνικολάου, ένα πράγμα έχω μάθει στην πολιτική: ότι τίποτα δεν μένει σταθερό. Όλα αλλάζουν και πρέπει να προσαρμοζόμαστε στις εξελίξεις.
Πιστεύω ότι η Νέα Δημοκρατία σήμερα εκφράζει αυτό το οποίο πολλοί θα αποκαλούσαν προοδευτικό, μετριοπαθές κέντρο. Και το εκφράζει με εφαρμοσμένες πολιτικές. Και δεν πιστεύω ότι η κυριαρχία μας σε αυτόν τον χώρο θα αμφισβητηθεί ουσιαστικά.
Νίκος Χατζηνικολάου: Έχετε βέβαια και αρκετούς πολιτικούς που προέρχονται από χώρους δεξιότερα της Νέας Δημοκρατίας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα γι’ αυτό λέω ότι η Νέα Δημοκρατία σήμερα είναι η μεγάλη πατριωτική προοδευτική παράταξη του τόπου. Και αυτό το οποίο έχουμε πετύχει στη χώρα μας πρέπει να σας πω ότι για τα δεδομένα των άλλων κομμάτων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των ευρωπαίων φίλων μας, είναι θα έλεγα κάτι εξαιρετικό με τα δεδομένα τουλάχιστον τα ευρωπαϊκά.
Επομένως, η πρόθεσή μου είναι να μπορέσουμε να σχηματίσουμε μία αυτοδύναμη κυβέρνηση. Τονίζω ότι η αυτοδυναμία δεν μας εγκλωβίζει στην ανάγκη να χρησιμοποιήσουμε μόνο στελέχη τα οποία προέρχονται από τη Νέα Δημοκρατία. Αλλά επειδή προτάσσω την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα, αλλά και τη συνέπεια, στις επόμενες εκλογές θα κριθούμε για αυτά τα οποία θα κάνουμε την επόμενη τετραετία, για αυτά τα οποία θα πούμε. Αλλά θα κριθούμε και για αυτά τα οποία κάναμε και πόσο συνεπείς ήμασταν με το προεκλογικό μας πρόγραμμα παρά το γεγονός ότι διαχειριστήκαμε πρωτοφανείς κρίσεις.
Τώρα, με ρωτήσατε για τον κ. Ανδρουλάκη. Δεν έχω να σας πω πολλά γιατί δεν έχω ακούσει πολλά. Έχω ακούσει κάποιες ενδιαφέρουσες πολύ γενικές τοποθετήσεις, ότι θέλει να κάνει σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση, άρα τοποθετείται εκ των πραγμάτων στην κεντροαριστερή και όχι στην κεντροδεξιά πολυκατοικία, αυτό κατάλαβα από αυτά τα οποία είπε.
Ίδωμεν, ο χρόνος είναι μπροστά. Εξάλλου, όπως σας είπα, έχουμε ακόμα πολύ χρόνο μέχρι τις εκλογές.
Νίκος Χατζηνικολάου: Είναι σαφές πάντως ότι στο μυαλό σας έχετε δύο εκλογές. Αν δεν καταφέρετε να αποσπάσετε ποσοστό αυτοδυναμίας με την απλή αναλογική που είναι πολύ δύσκολο…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Μα το πρόβλημα με την απλή αναλογική, κύριε Χατζηνικολάου, είναι ότι δυσκολεύει πάρα πολύ τη δημιουργία κυβέρνησης.
Νίκος Χατζηνικολάου: Επομένως δυο εκλογές….
Κυριάκος Μητσοτάκης: …η δημιουργία κυβέρνησης, ναι. Ο στόχος, ο πήχης στην απλή αναλογική μπορεί να είναι στο 46%, 47%. Δεν είμαι αιθεροβάμων, ξέρω ότι είναι ένας πάρα πολύ φιλόδοξος στόχος, αλλά δεν ψήφισα εγώ την απλή αναλογική. Εγώ ήμουν απολύτως συνεπής ως προς την πίστη μου στο ποιο είναι το καλύτερο εκλογικό σύστημα για τη χώρα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, το σχόλιό σας για τις δημοσκοπήσεις του τελευταίου διαστήματος θέλω. Εμφανίζουν ακόμη τη Νέα Δημοκρατία να προηγείται με διψήφιο ποσοστό σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ και το ερώτημα είναι πάρα πολύ απλό: μπορεί να μην έχει υποστεί φθορά μετά από δύο χρόνια πανδημίας, με 20.000 νεκρούς, η κυβέρνηση; Δεν ακούγεται λογικό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν αμφισβητώ τις δημοσκοπήσεις ούτε όταν είναι θετικές ούτε όταν είναι αρνητικές για εμάς. Και είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση έχει υποστεί κάποια φθορά, είναι απολύτως λογικό. Από την άλλη είναι μια κυβέρνηση η οποία προσπαθεί πάρα πολύ, πιστεύω ότι έχει αλλάξει τους κανόνες για το τι σημαίνει μία σοβαρή και αποτελεσματική κυβέρνηση σε σχέση με αυτά τα οποία είχαμε συνηθίσει.
Και δεν αναφέρομαι μόνο στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Αντιμετωπίσαμε μεγάλες εθνικές κρίσεις, πιστεύω με σοβαρότητα και αποτελεσματικότητα και με αίσθημα εθνικής υπερηφάνειας.
Και ταυτόχρονα, όπως σας είπα, προχωράμε σε πάρα πολύ σημαντικές αλλαγές οι οποίες μας επιτρέπουν να είμαστε πολύ αισιόδοξοι για τις προοπτικές της χώρας.
Πιστεύω ότι με τον τρόπο της, δηλαδή, η Ελλάδα, για να το πω λαϊκά, όπως τα έλεγαν τα παιδιά μας, αλλάζει πίστα. Και αυτό είναι κάτι το οποίο οι πολίτες, παρά τις δυσκολίες, παρά τις αστοχίες -πρώτος εγώ τις αναγνωρίζω με πολύ μεγάλο θάρρος, μόνο όποιος δεν κάνει τίποτα δεν κάνει λάθη- είναι κάτι το οποίο μας το πιστώνουν, αυτή τη σοβαρότητα και την αποτελεσματικότητα.
Και γι’ αυτό και πιστεύω ότι εξακολουθούμε να προηγούμαστε στις μετρήσεις με μεγαλύτερη διαφορά, το τονίζω, με μεγαλύτερη διαφορά από αυτή την οποία είχαμε στις εκλογές του Ιουλίου του 2019.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, οι δημοσκόποι και οι δημοσκοπήσεις δέχονται πολλές βολές από πολλές πλευρές του πολιτικού σκηνικού, ακόμη περισσότερες βολές δέχονται τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Και έχει ασκηθεί κριτική από την αντιπολίτευση στην κυβέρνησή σας ότι έχει επιδιώξει κατά καιρούς να χειραγωγήσει τα μέσα ενημέρωσης είτε με τη λίστα Πέτσα, είτε δηλαδή με παροχές, είτε με διώξεις.
Και αναφέρομαι στη χθεσινή ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος σας κατηγορεί ότι οι διώξεις που ασκήθηκαν, και μάλιστα για κακουργήματα, σε βάρος γνωστών δημοσιογράφων, του κ. Βαξεβάνη, της κας Παπαδάκου, είναι εκδικητικές διώξεις. Διώξεις δηλαδή που υπαγόρευσε η κυβέρνηση διότι οι συγκεκριμένοι τής ασκούν κριτική. Θέλω την απάντησή σας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, σχετικά με το ζήτημα του τοπίου στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, κάναμε -και σωστά κάναμε, το έκαναν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες- μία πολύ εκτεταμένη εκστρατεία ενημέρωσης για τον κορονοϊό. Και δώσαμε χρήματα, κρατικό χρήμα, σε παραπάνω από 1.000 μέσα -αν δεν κάνω λάθος- σε ολόκληρη τη χώρα.
Υπήρξε μία Εξεταστική Επιτροπή η οποία ζητήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, εμείς δώσαμε τη συνταγματική δυνατότητα στον ΣΥΡΙΖΑ να την κάνει αυτή την Εξεταστική Επιτροπή. Έχουν βγει τα συμπεράσματα, θεωρώ ότι το ζήτημα αυτό έχει ουσιαστικά κλείσει.
Και αν με ρωτήσετε αν έχουμε πλουραλισμό σήμερα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, έχουμε μεγάλο πλουραλισμό στη χώρα. Ξέρετε, κάθε πρωί το πρώτο πράγμα το οποίο κοιτάμε είναι οι πρωινές εφημερίδες. Για δείτε λίγο τα πρωτοσέλιδα των πρωινών εφημερίδων, πόσες ασκούν κριτική στην κυβέρνηση και πόσες στηρίζουν την κυβέρνηση. Η πλειοψηφία ασκεί έντονη κριτική στην κυβέρνηση και αυτό σημαίνει ουσιαστικά πολυφωνία στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Τώρα, για το δεύτερο θέμα το οποίο με ρωτήσατε…
Νίκος Χατζηνικολάου: Βέβαια, για την λίστα Πέτσα, παρότι είναι παλαιά συζήτηση αυτή, υπήρξαν παράπονα, γκρίνιες, από άλλους ότι εξαιρέθηκαν, από άλλους ότι πήραν λιγότερα χρήματα…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Νομίζω δόθηκαν όλες οι απαντήσεις. Δεν κάναμε εμείς την κατανομή. Η κατανομή έγινε με επαγγελματικά κριτήρια, ξέρετε καλύτερα εξάλλου εσείς πώς δουλεύει αυτή η αγορά.
Εμείς βγάλαμε το κονδύλι, είπαμε αυτή είναι η καμπάνια την οποία θέλουμε να κάνουμε, άλλος μοίρασε τα χρήματα. Μάλιστα εμφανίστηκε στην Επιτροπή και έδωσε και τις σχετικές εξηγήσεις.
Τώρα πληροφορήθηκα και εγώ ότι ο κ. Βαξεβάνης είναι κατηγορούμενος. Δεν έχω τίποτα να πω γιατί δεν παρεμβαίνω στη Δικαιοσύνη. Θεσμικά μου απαγορεύεται.
Το ερώτημα είναι γιατί παρεμβαίνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Θεωρεί δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ ότι ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί χειραγωγούνται από την κυβέρνηση; Αν το πιστεύει να βγει να το πει.
Νίκος Χατζηνικολάου: Ωστόσο η αίσθηση που έχει δημιουργηθεί, κυρίως στο διαδίκτυο, είναι αυτή, δηλαδή ότι έκανε σκληρή κριτική απέναντι στην κυβέρνηση ο συγκεκριμένος και γι’ αυτό τώρα δέχεται βέλη.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Εμείς ως προς την υπόθεση του κ. Παπαγγελόπουλου…
Νίκος Χατζηνικολάου: Και ήταν σε αυτούς που εξαιρέθηκαν από τις κρατικές χρηματοδοτήσεις του προηγουμένου διαστήματος.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Στο ζήτημα του κυρίου Παπαγγελόπουλου παρεμπιπτόντως συμπεριελήφθη ο κ. Βαξεβάνης στο σχετικό πόρισμα. Η Δικαιοσύνη ερεύνησε την υπόθεση και η Δικαιοσύνη έκρινε ότι πρέπει να προσέλθει ως κατηγορούμενος.
Δεν έχει καταδικαστεί εξάλλου. Υπάρχει κράτος δικαίου στη χώρα.
Το ερώτημα, λοιπόν, όμως εδώ είναι άλλο: αμφισβητεί ο ΣΥΡΙΖΑ την ανεξαρτησία της Ελληνικής Δικαιοσύνης; Γιατί σήμερα υπάρχουν κορυφαίοι δικαστικοί λειτουργοι -όπως ξέρετε αυτή η υπόθεση εκδικάζεται σε ανώτατο επίπεδο- που κάνουν την δουλειά τους.
Να βγει να το πει, λοιπόν, ότι «εμείς αμφισβητούμε την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και θεωρούμε ότι αυτές οι διώξεις είναι κατευθυνόμενες». Αλλά θα πρέπει, αν βγει να το πει αυτό -είναι πολύ βαριά κουβέντα αυτή- να βγει και να μπορεί να το υποστηρίξει και με στοιχεία.
Νίκος Χατζηνικολάου: Έρχομαι στα εθνικά θέματα, κ. Πρόεδρε. Θα ξεκινήσω όχι από το σοβαρότερο, που είναι χωρίς αμφιβολία οι σχέσεις μας με την Τουρκία, που ιδιαίτερα αυτή την περίοδο εμφανίζουν μία όξυνση. Είχαμε μόλις χθες επίθεση και στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας από την Τουρκική πλευρά.
Θα ξεκινήσω από το θέμα που έχει προκαλέσει τη μεγαλύτερη ένταση ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και στον ΣΥΡΙΖΑ. Μιλώ για τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Θέλω να σας ρωτήσω, εσείς σε συνέντευξη που κάναμε τρεις μέρες πριν από τις εκλογές μαζί, μου είχατε πει τότε ότι οι συμφωνίες δεσμεύουν τα κράτη και όχι τα κόμματα. Και από τη στιγμή που έγινε η συμφωνία αυτή δεν μπορώ να μην την εφαρμόσω, να μην την υλοποιήσω. Όμως, μου είχατε πει, θα προσπαθήσω για τη θεραπεία των ελαττωμάτων της συμφωνίας αυτής μέσα από την ευρωπαϊκή πορεία της γειτονικής χώρας.
Θέλω να σας ρωτήσω, λοιπόν, έχουμε κάνει κάτι για τη θεραπεία των ελαττωμάτων αυτής της συμφωνίας; Ή τους υποστηρίζουμε για την είσοδό τους στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς να ζητούμε τίποτα; Είμαστε οι «καλοί πρόσκοποι», δηλαδή, των Βαλκανίων.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ήμουν απολύτως συνεπής σε αυτά τα οποία σας είπα προεκλογικά.
Θα ήταν πάρα πολύ εύκολο και ενδεχομένως πολύ πολιτικά ωφέλιμο για εμένα, κ. Χατζηνικολάου, αν σας έλεγα τρεις μέρες πριν τις εκλογές ότι θα σκίσω τη συμφωνία με έναν νόμο κι ένα άρθρο. Δεν το έκανα γιατί είμαι σοβαρός πολιτικός και ξέρω πολύ καλά ότι οι συμφωνίες αυτές δεν μπορούν αλλάξουν.
Εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να ξεκινήσει η ενταξιακή διαδικασία για τη γειτονική χώρα άμεσα, διότι μέσα από την ενταξιακή διαδικασία έχουμε τη δυνατότητα να πιέσουμε για την εφαρμογή της συμφωνίας και να θεραπεύσουμε και τις όποιες αδυναμίες της μας επιτρέπει το νομικό πλαίσιο να κάνουμε.
Από εκεί και πέρα…
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, εκ των υστέρων, κοιτάζοντας τη συμφωνία αυτή, ήταν μία καλή συμφωνία; Δηλαδή έκανε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θετική κίνηση με τη Συμφωνία των Πρεσπών;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η κριτική μου στη συμφωνία δεν αφορούσε το όνομα, αφορούσε τη μακεδονική γλώσσα και την μακεδονική εθνότητα. Και εξακολουθώ να πιστεύω ότι αυτό είναι ένα μεγάλο λάθος και ότι αυτή τη συμφωνία εγώ δεν θα την ψήφιζα.
Είμαι πολύ σαφής και πολύ ξεκάθαρος και πολύ ειλικρινής…
Νίκος Χατζηνικολάου: Αυτά, όμως, δεν θεραπεύονται πλέον.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτά δεν μπορούν να θεραπευτούν, όχι. Αυτά δεν μπορούν να θεραπευτούν. Από εκεί και πέρα, από τη στιγμή που αυτή η στιγμή έγινε, έχουμε κάθε λόγο να επιδιώξουμε τις καλύτερες δυνατές σχέσεις με τη Βόρεια Μακεδονία και κυρίως να επεκτείνουμε και την οικονομική μας επιρροή. Διότι αυτή τη στιγμή η Ελλάδα ξαναγίνεται πρωταγωνίστρια στον ενεργειακό χάρτη των Βαλκανίων, όχι μόνο στο τι γίνεται στην Ελλάδα.
Η Ελλάδα είναι η φυσική πηγή εισόδου ενέργειας προς τα Βαλκάνια και προς την κεντρική και ανατολική Ευρώπη και έχουμε σκοπό αυτό τον ρόλο μας να τον αξιοποιήσουμε στο έπακρο.
Διαφημιστικό διάλειμμα
Νίκος Χατζηνικολάου: Επιστρέφουμε, φίλες και φίλοι, στη συζήτησή μας, στη συνέντευξή μας με τον Πρωθυπουργό, τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη.
Και θα ήθελα, κύριε Πρόεδρε, ένα σύντομο σχόλιό σας για αυτό το non-paper για τον αγωγό, το αμερικανικό non-paper.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν το θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό. Ο EastΜed είναι ένα από τα αρκετά έργα τα οποία συζητούνται αυτή την εποχή προκειμένου η Ελλάδα να καταστεί διαμετακομιστικός κόμβος ενέργειας από την ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη. Περιβάλλεται από ένα διακρατικό κέλυφος, πλην όμως είναι ένα επιχειρηματικό έργο και τελικά η αγορά η ίδια θα κρίνει αν το έργο αυτό μπορεί να είναι βιώσιμο.
Θέλω να θυμίσω ότι ταυτόχρονα με τη συζήτηση για τον EastMed προχωρούν πολύ σημαντικές συζητήσεις για τη μεταφορά φυσικού αερίου σε υγροποιημένη μορφή από την Αίγυπτο προς την Ελλάδα. Αυτό είναι κάτι το οποίο θα μπορούσε θεωρητικά να ξεκινήσει άμεσα. Θέλω να θυμίσω ότι ένα μεγάλο κομμάτι του παγκόσμιου στόλου των LNG πλοίων είναι ελληνόκτητος, άρα υπάρχει και ελληνικό ενδιαφέρον από αυτής της πλευράς.
Ταυτόχρονα συζητάμε κι ένα εξαιρετικά σημαντικό project το οποίο μακροπρόθεσμα έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία και το οποίο ανοιχτά στηρίζεται και από την Ευρώπη και από την Αμερική και αναφέρομαι στην ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου. Να παράγεται δηλαδή φθηνή ενέργεια από τον ήλιο στην Αίγυπτο και να εξάγεται στην Ελλάδα και από την Ελλάδα προς την Ευρώπη.
Σε αυτό το καλώδιο αποδίδω εξαιρετικά μεγάλη σημασία, γιατί αυτό το καλώδιο θα έρθει και θα πατήσει ακριβώς πάνω στην ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία. Άρα δεν τίθεται κανένα απολύτως ζήτημα γεωπολιτικής αμφισβήτησης αυτής της πρωτοβουλίας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Τώρα, έρχομαι στα ελληνοτουρκικά. Η οικονομική κρίση στην Τουρκία είναι, από ό,τι φαίνεται, βαθιά και προκαλεί πρόσθετη ανησυχία για το ενδεχόμενο να εξαχθεί αυτή η κρίση μέσω προκλήσεων στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο.
Μόλις χθες, με αφορμή τα εγκαίνια του Κέντρου του Ποντιακού Ελληνισμού και την απλή παράθεση των ιστορικών γεγονότων από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, υπήρξε νέα επίθεση των Τούρκων στο πρόσωπό της, ενώ συχνά έχουμε δει και επιθέσεις σε εσάς και στην Ελληνική Κυβέρνηση.
Θέλω να σας ρωτήσω αν σας ανησυχεί -και σε ποιο βαθμό- το ενδεχόμενο μιας πιθανής κλιμάκωσης και με θερμό επεισόδιο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το δεύτερο δεν με ανησυχεί ιδιαίτερα, έχω όμως μία υποχρέωση να πρέπει διαρκώς να ενισχύω -στα πλαίσια των δημοσιονομικών μας δυνατοτήτων- την αποτρεπτική δυνατότητα της χώρας.
Την επόμενη εβδομάδα θα έρθουν στη χώρα μας τα πρώτα Rafale. Σημαντικότατη προσθήκη η οποία μας δίνει μία, θα έλεγα, υπεροχή τουλάχιστον ως προς τον τύπο του αεροπλάνου αυτού σε σχέση με την γείτονα χώρα.
Γνωρίζετε ότι έχει προχωρήσει το σημαντικότερο πρόγραμμα εξοπλισμού του Πολεμικού μας Ναυτικού και αναμένουμε και άλλες ανακοινώσεις να γίνουν σύντομα.
Έχουμε λοιπόν μία υποχρέωση, 10 χρόνια παρατημένες οι Ένοπλες Δυνάμεις ως απότοκο και της κρίσης, να τις θωρακίσουμε για τα επόμενα 30 χρόνια. Αυτές οι επενδύσεις δεν είναι επενδύσεις οι οποίες γίνονται με ορίζοντα μόνο την επόμενη τετραετία ή την επόμενη ωκταετία.
Από εκεί και πέρα πιστεύω ότι η θεωρία της εξαγωγής της κρίσης, επιτρέψτε μου, είναι λίγο απλοϊκή. Γιατί το λέω αυτό; Μία χώρα που αντιμετωπίζει μία μεγάλη οικονομική κρίση δεν θέλει ταυτόχρονα να εμπλακεί και σε γεωπολιτικές περιπέτειες. Θα είχε ακόμα πιο δραματικές συνέπειες για το νόμισμά της, για τον πληθωρισμό, θα προκαλούσε ακόμα μεγαλύτερη αστάθεια στην τουρκική οικονομία.
Η στάση μας απέναντι στην Τουρκία δεν έχει αλλάξει. Η πόρτα του διαλόγου και η δική μου προσωπική δυνατότητα να συνομιλήσω με τον Πρόεδρο Erdogan υπάρχει πάντα. Υπάρχουν σημεία και πεδία στα οποία και σήμερα συζητάμε, παραδείγματος χάρη η τουριστική συνεργασία. Υπάρχουν πεδία, δηλαδή, τα οποία μπορούμε να συζητήσουμε.
Αλλά τουλάχιστον σε αυτά τα οποία διαφωνούμε να συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε πολιτισμένα, χωρίς ρητορικές εξάρσεις και χωρίς προβολές ισχύος οι οποίες τις πιο πολλές φορές, επιτρέψτε μου να πω, ενέχουν και ένα στοιχείο γραφικότητας αν όχι γελοιότητας.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάντως οι τουρκικές δηλώσεις του τελευταίου διαστήματος δείχνουν ότι στην πρόθεσή τους όχι απλώς δεν είναι να αποσύρουν το casus belli αλλά αντίθετα διευρύνουν και τα όριά του, δηλαδή μιλούν πλέον εκτός από το Αιγαίο και για την ανατολική Μεσόγειο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Το casus belli είναι μία πραγματικότητα που μας συνοδεύει από το 1995 και καλά κάνουμε και σε κάθε ευκαιρία το επισημαίνουμε.
Αλλά το πρόβλημα δεν είναι μόνο το casus belli, το πρόβλημα είναι η «Γαλάζια Πατρίδα» ως ένα αφήγημα προβολής κυριαρχίας το οποίο αμφισβητεί την Ελληνική κυριαρχία και τα Ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Έχουμε υψώσει γραμμές άμυνας διπλωματικές αλλά και στρατιωτικές. Έχουμε χτίσει συμμαχίες με πάρα πολύ μεγάλη ισχύ. Αναφέρομαι στην Ελληνογαλλική Συμφωνία, στη Συμφωνία με τις ΗΠΑ, βλέπετε το…
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάντως, συγγνώμη για τη διακοπή κ. Πρόεδρε, υπάρχουν δυνάμεις στην Ευρώπη οι οποίες εξακολουθούν, παρ’ όλα αυτά, και δεν θέλω να πω την λέξη «στηρίζουν» την Τουρκία αλλά θα πω ότι πωλούν όπλα στην Τουρκία, την αντιμετωπίζουν ως αγορά.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και οι πωλήσεις όπλων, σήμερα, δεν είναι αυτές που ήταν πριν από κάποια χρόνια. Δεν θέλω να πω κάτι περισσότερο για αυτό. Η Ελλάδα όμως σήμερα έχει χτίσει ένα νέο πλαίσιο συμμαχιών, η Αμερικανική παρουσία στην Αλεξανδρούπολη είναι εξαιρετικά σημαντική, όπως σημαντικός είναι και ο νέος νόμος που ψηφίστηκε από το Αμερικανικό Κογκρέσο με την υποστήριξη του γερουσιαστή Menendez, που ουσιαστικά καλύπτει όλες τις Ελληνικές ανησυχίες και ικανοποιεί όλα τα Ελληνικά αιτήματα.
Φυσικό είναι αυτό να προκαλεί μία νευρικότητα στην Τουρκία αλλά οι δικές μας συμμαχίες δεν στρέφονται κατά οποιουδήποτε. Θα το ξαναπώ: Ελλάδα και Τουρκία είμαστε γείτονες, θα είμαστε γείτονες για πάντα, είμαστε καταδικασμένοι από τη γεωγραφία να ζούμε μαζί και είναι στη χέρι της Τουρκίας να επιλέξει το δρόμο της συνεργασίας ή το δρόμο της έντασης. Είμαστε έτοιμοι και για τα δύο ενδεχόμενα, το έχουμε αποδείξει εξάλλου έμπρακτα.
Νίκος Χατζηνικολάου: Πιέζουν πολύ για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών το τελευταίο διάστημα και θέλω να το σχολιάσετε αυτό. Και μας κατηγορούν και υψώνουν τόνους.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιέζει μία χώρα η οποία έχει μία μεγάλη αποβατική στρατιά…
Νίκος Χατζηνικολάου: Τη Στρατιά του Αιγαίου λέτε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: …στις ακτές της και η οποία έχει εισβάλει στην Κύπρο. Νομίζω ότι αυτή είναι η μόνη απάντηση που χρειάζεται να δώσω στο ζήτημα αυτό.
Νίκος Χατζηνικολάου: Έχω δεκάδες ερωτήματα αλλά θα έπρεπε να έχουμε άλλη μία εκπομπή για να τα θέσω όλα. Δεν μπορώ, όμως, να αγνοήσω, παρότι έχουμε ήδη υπερβεί το χρόνο της εκπομπής, το θέμα της βίας στα πανεπιστήμια η οποία έχει κλιμακωθεί το τελευταίο διάστημα.
Είδαμε ένα ξυλοδαρμό καθηγητή στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο που μας σόκαρε όλους. Βλέπουμε ομάδες οι οποίες εισβάλουν στα πανεπιστήμια και προσπαθούν να γκρεμίσουν τοίχους, να κάνουν καταλήψεις.
Θέλω, λοιπόν, με αφορμή αυτά τα γεγονότα, που είναι δυσάρεστα γεγονότα, να σας ρωτήσω τι γίνεται με την πανεπιστημιακή αστυνομία. Γιατί καθυστερεί; Έχει εγκαταλειφθεί στην πραγματικότητα το σχέδιο αυτό;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο λόγος για τον οποίο προκαλούν τώρα το ενδιαφέρον όλα αυτά τα συμβάντα είναι επειδή η κυβέρνηση αποφάσισε να αντιμετωπίσει έμπρακτα το ζήτημα της βίας στα πανεπιστήμια. Συνέχεια συνέβαιναν αυτά, απλά κανείς δεν ενδιαφερόταν γιατί θεωρούσαν ότι ήταν κανονική η κατάσταση αυτή.
Η κυβέρνηση έχει ήδη αλλάξει το νόμο για το πανεπιστημιακό άσυλο, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στην αστυνομία, σε συνεννόηση με τους πρυτάνεις, να παρεμβαίνει. Και έχουν γίνει ουκ ολίγες παρεμβάσεις με τελευταία -μάλλον με προτελευταία, διότι έγινε και μία στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο- την παρέμβαση που έγινε στο ΑΠΘ. Μετά από 30 και τόσα χρόνια απελευθερώθηκε ένα στέκι το οποίο ήταν υπό κατάληψη.
Αυτά τελειώνουν πια στα ελληνικά πανεπιστήμια. Και πιστεύω ότι η πλειοψηφία της κοινωνίας απαιτεί πια τα πανεπιστήμια να είναι χώροι γνώσης και όχι χώροι τραμπουκισμού και ανομίας.
Δεν υπάρχει καμία περίπτωση στο ζήτημα αυτό η κυβέρνηση να κάνει ούτε ένα βήμα πίσω. Η πανεπιστημιακή αστυνομία πράγματι απεδείχθη στην υλοποίησή της μια πιο σύνθετη άσκηση. Γιατί το λέω αυτό;
Νίκος Χατζηνικολάου: Και υπάρχει πάντα το μεγάλο ερώτημα αν θα την στηρίξουν οι πανεπιστημιακοί.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα έρθω και σε αυτό. Ξεκινά η εκπαίδευση των πρώτων πανεπιστημιακών αστυνομικών στην Κομοτηνή τη Δευτέρα. Καταλήξαμε ότι πρέπει να περάσουν από μία πολύ ειδική εκπαίδευση διότι μπαίνουν σε ένα ευαίσθητο χώρο.
Και με το που θα ολοκληρωθεί η εκπαίδευσή τους οι πρώτοι θα πάνε στα πανεπιστήμια τα οποία είναι και τα πιο προβληματικά, διότι δεν είναι όλα τα πανεπιστήμια στην ίδια κατάσταση.
Όμως χρειαζόμαστε τη συνεργασία των Πρυτάνεων. Οι Πρυτάνεις έχουν υποχρέωση, βάσει του νόμου, να εκπονήσουν σχέδια ασφάλειας για τα πανεπιστήμια και πρέπει να καταλάβουν και αυτοί ότι έχουν μία υποχρέωση απέναντι στα ιδρύματα τα οποία υπηρετούν, να συνεργαστούν με την πολιτεία έτσι ώστε να τελειώνουμε πια μια και καλή με τα φαινόμενα αυτά.
Και κάτι ακόμα να σας πω, το οποίο μου κάνει πάντα εντύπωση: πειθαρχικό των φοιτητών. Είναι δυνατόν κάποιος, κ. Χατζηνικολάου, ο οποίος μονίμως μπαίνει και τα σπάει να παραμένει φοιτητής; Γιατί δεν διαγράφεται; Δηλαδή, πείτε μου σε ποιο πανεπιστήμιο του κόσμου θα τα έκανες αυτά και δεν θα σε είχαν πετάξει έξω με τις κλωτσιές.
Αυτά είναι θέματα τα οποία αφορούν τα πανεπιστήμια. Έχουν τα όπλα στη διάθεσή τους για να το κάνουν. Ακούω ότι συλλαμβάνονται «αιώνιοι φοιτητές». Μα είναι σοβαρά πράγματα αυτά;
Δηλαδή θα πρέπει να δούμε το θέμα στην ολότητά του. Εγώ προσωπικά δεσμεύομαι ότι παρά τις καθυστερήσεις, και υπήρξαν, ναι, καθυστερήσεις στο ζήτημα της πανεπιστημιακής αστυνομίας, το τονίζω, όχι της παρέμβασης στα πανεπιστήμια, ότι η πανεπιστημιακή αστυνομία…
Νίκος Χατζηνικολάου: Πάντως και όταν τους πιάνουν, συγγνώμη τώρα που θα το πω έτσι λαϊκά, τους ξαναβλέπουμε στην επόμενη κατάληψη μετά από λίγες μέρες.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, όμως, να σας πω κάτι; Δεν θα κερδηθεί αυτή η μάχη από αυτούς, θα κερδηθεί από το κράτος δικαίου. Και αν χρειαστεί η αστυνομία να μπαίνει πιο συχνά στα πανεπιστήμια για να εκκενώνει καταλήψεις θα το κάνει.
Νίκος Χατζηνικολάου: Κλείνω, μια που μιλήσαμε για αστυνομία και για περιστατικά στα πανεπιστήμια, πρέπει να σας πω και μισή κουβέντα κλείνοντας για την ανασφάλεια που έχουν τα νοικοκυριά στις γειτονιές.
Θα ενισχυθεί περαιτέρω η αστυνόμευση στις γειτονιές; Αυτό είναι ένα μεγάλο θέμα, θα έπρεπε να έχω περισσότερο χρόνο για να το κουβεντιάσουμε αλλά έστω ένα σχόλιό σας, μία απάντηση.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ήδη ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη έχει κάνει συγκεκριμένες ανακοινώσεις. Διάφορα ρεπορτάζ τα οποία βλέπω νομίζω δείχνουν μία βελτίωση σε επίπεδο αστυνόμευσης στις πιο δύσκολες γειτονιές της Αθήνας.
Ο σκοπός μας είναι να βγάλουμε τους αστυνομικούς στον δρόμο. Και πρέπει να σας πω ότι ένα παράπλευρο όφελος από την μεγάλη ψηφιακή επανάσταση η οποία γίνεται είναι ότι μπορούμε να αποδεσμεύσουμε κρατικούς λειτουργούς και αστυνομικούς. Αντί να ασχολούνται με διαδικασίες χαρτούρας μέσα στο Αστυνομικό Τμήμα να μπορούν να βγουν και να κάνουν ουσιαστικά την δουλειά τους και να εμπεδώσουν το αίσθημα ασφάλειας στις γειτονιές.
Νίκος Χατζηνικολάου: Στεναχωριέμαι γιατί είχα άλλα τρία-τέσσερα μεγάλα θέματα, θα θέλαμε άλλη μία ώρα. Για παράδειγμα δεν είπαμε τίποτα για το Σύμφωνο Σταθερότητας και την Ευρώπη, δεν είπαμε για το μεταναστευτικό. Αλλά σε μία επόμενη…
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θέλετε να κάνετε μία συνέντευξη Τύπου ΔΕΘ μόνος σας, μία τρίωρη.
Νίκος Χατζηνικολάου: Σε μία επόμενη συνέντευξη. Σας ευχαριστώ θερμότατα, κύριε Πρόεδρε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και εγώ και καλή χρονιά σε όλες και σε όλους.
Νίκος Χατζηνικολάου: Σας ευχαριστούμε, κυρίες και κύριοι, που μείνατε μαζί μας. Καλό ξημέρωμα.