Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην Αποθήκη Γ’ του Λιμανιού της πόλης, όπου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση (Ασκαβά) στην μνήμη των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας, ενώ μετά τους χαιρετισμούς και τις ομιλίες, ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στο μνημείο Ολοκαυτώματος των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, στην πλατεία Ελευθερίας.
Ως παράδειγμα αγώνα κατά του ναζισμού και κάθε είδους ολοκληρωτισμού από τον οποίο υπέφερε η ανθρωπότητα τον περασμένο αιώνα, χαρακτήρισε τους Εβραίους Μάρτυρες της Θεσσαλονίκης, ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Δημήτρης Παπαδημητρίου. Εκπροσωπώντας την κυβέρνηση και χαιρετίζοντας την εκδήλωση, ο κ. Παπαδημητρίου επισήμανε ότι η προστασία της μνήμης των λαών μπορεί να αποτελέσει ασπίδα για ενδεχόμενες νέες ανθρώπινες τραγωδίες στο μέλλον.
«Ο φόβος, το μίσος και ο αλυτρωτισμός εξουδετερώνονται με τη βαθιά γνώση της Ιστορίας και όχι με την άγνοιά της. Η ιστορία των Ελλήνων Εβραίων της Θεσσαλονίκης είναι μία τέτοια περίπτωση που οφείλουμε να μελετήσουμε ξανά, καθώς θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι πάντοτε θα ελλοχεύει ο κίνδυνος η ανθρωπότητα να παγιδευτεί ξανά σε επικίνδυνες ατραπούς», υπογράμμισε ο ίδιος.
Εκδήλωση μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος
Αναφερόμενος στις σχέσεις Ελλάδας – Ισραήλ, τόνισε ότι οι δύο χώρες έχουν εισέλθει τα τελευταία χρόνια σε μία νέα περίοδο στις πολιτικές, οικονομικές και πολιτιστικές σχέσεις τους, ενώ πρόσθεσε ότι έχουν ήδη μπει οι βάσεις για ακόμη μεγαλύτερη σύσφιξη των σχέσεων που θα είναι προς το συμφέρον των δύο λαών. Μάλιστα, ο υπουργός χαρακτήρισε την εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης ως έναν ακόμη «κρίκο επαφής» ανάμεσα σε Ελλάδα και Ισραήλ.
Την τελετή χαιρέτησε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, ο οποίος καταδίκασε την προ ημερών βεβήλωση του Μνημείου Ολοκαυτώματος των Εβραίων στη Θεσσαλονίκη, λέγοντας ότι τέτοια φαινόμενα είναι λυπηρά και εξοργιστικά, ενώ τόνισε την ανάγκη να υπάρξει μηδενική ανοχή απέναντι στο ναζισμό, καλώντας την κυβέρνηση και την Πολιτεία να πάρουν κάθε μέτρο και πρωτοβουλία ώστε να μην αναβιώσει το παρελθόν.
Από την πλευρά της η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου, στο χαιρετισμό της είπε ότι η Θεσσαλονίκη «σαν μάνα» αγκαλιάζει όλα τα θύματα των ναζιστικών εγκλημάτων, «δεν τους ξεχνά και τους τιμά», ενώ ο πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος και της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ στάθηκε στην άνοδο παγκοσμίως των ακροδεξιών και ξενοφοβικών κομμάτων, επισημαίνοντας ότι η «μαύρη σελίδα του Ολοκαυτώματος οφείλει να είναι η αφετηρία για ένα καλύτερο αύριο που θα δημιουργήσουμε όλοι μαζί».
Η παρουσία του Γιάννη Μπουτάρη
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, ο οποίος ανέβηκε στο βήμα φορώντας το χαρακτηριστικό εβραϊκό κιπά (καπέλο). «Ο δήμος Θεσσαλονίκης έχει ολοένα και μεγαλύτερη επίγνωση του βάρους της ιστορίας που η πόλη καλείται να σηκώσει. Τώρα που οι επιζώντες μάς αφήνουν και η σκυτάλη της μνήμης περνά σε όλους και όλες εμάς, ο δήμος σκοπεύει να συνεχίσει να μετατρέπει τη σιωπή σε λόγο, λόγο παρηγορητικό, αλλά και λόγο θαρραλέο» είπε, ενώ εξέφρασε την επιθυμία του η ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας και το Μουσείο του Ολοκαυτώματος να αποτελέσουν «το νέο μνημονικό άξονα της πόλης, την αφετηρία και την απόληξη της μεγάλης, πολυπολιτισμικής, χριστιανικής, μουσουλμανικής και εβραϊκής διαδρομής της Θεσσαλονίκης».
Αναφερόμενος -ειδικότερα- στο Μουσείο Ολοκαυτώματος, ο δήμαρχος είπε ότι είναι μία οφειλή στους Εβραίους της πόλης αλλά και ένα προσωπικό στοίχημα για τον ίδιο, ενώ όσον αφορά την ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας, σημείωσε ότι θα είναι ένα σημείο όπου οι δύσκολες και τραυματικές μνήμες όλων των κατοίκων της πόλης θα συνυπάρχουν αρμονικά. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «ίσως να μην είναι τόσο μακριά η μέρα που θα δούμε μια αναθηματική πλάκα στον περίβολο του Αγίου Δημητρίου, στον «‘Αγιο Δημήτριο των νεκρών Εβραίων», στο πραγματικό εβραϊκό μαυσωλείο της Θεσσαλονίκης».
Στην ερώτηση γιατί αυτή η έμφαση στην ιστορία και τη μνήμη των Θεσσαλονικιών Εβραίων, ο κ. Μπουτάρης απάντησε παραφράζοντας τον Ιταλο-εβραίο συγγραφέα και ποιητή Πρίμο Λέβι, ο οποίος φθάνοντας στο ‘Αουσβιτς δέχθηκε από Γερμανό φρουρό την απάντηση «εδώ δεν υπάρχουν γιατί». «Εδώ, δεν υπάρχουν γιατί, θα μπορούσα να απαντήσω και εγώ σε όσους παραξενεύονται με την επιμονή μου. Το Ολοκαύτωμα των Εβραίων δοκιμάζει τα όρια της λογικής κι ο μόνος τρόπος να αναμετρηθούμε μαζί του είναι να αποδεχτούμε ότι θα είναι πάντα μια σκισμένη σελίδα γραμμένη σε μια άγνωστη γραφή, μια αλήθεια που περιμένει πάντα την αποκρυπτογράφησή της».
