Στις 18 Ιανουαρίου του 1996 ο Κώστα Σημίτης εξελέγη αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και της κυβέρνησης από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος λόγω της παραίτησης του Ανδρέα Παπανδρέου για λόγους υγείας.
Η ΚΟ του ΠΑΣΟΚ κλήθηκε να επιλέξει ανάμεσα στους Κώστα Σημίτη, Άκη Τσοχατζόπουλο, Γεράσιμο Αρσένη και Γιάννη Χαραλαμπόπουλο. Στον πρώτο γύρο, ο Κ. Σημίτης πήρε 57 ψήφους και ο Άκης Τσοχατζόπουλος 53. Ο Γεράσιμος Αρσένης έλαβε 50 και ο Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος 11. Τελικά, ο Σημίτης επικράτησε με 86 έναντι 75 ψήφων του Άκη Τσοχατζόπουλου.
Στις 22 Ιανουαρίου 1996 ο Κ. Σημίτης ορκίστηκε πρωθυπουργός προετοιμαζόμενος για το επικείμενο Συνέδριο του Ιουνίου. Μία εβδομάδα πριν το Συνέδριο, στις 23 Ιουνίου 1996, ο Ανδρέας Παπανδρέου πέθανε.
Σε φορτισμένη ατμόσφαιρα, στις 30 Ιουνίου, πάνω από 5.000 μέλη του κόμματος συγκεντρώθηκαν στο Ολυμπιακό Στάδιο για το 4ο συνέδριο του κόμματος, από το οποίο θα προέκυπτε ο νέος πρόεδρός του. Σημίτης και Τσοχατζόπουλος βρέθηκαν ξανά αντιμέτωποι.
Το «τελεσίγραφο» του Κώστα Σημίτη προς τους συνέδρους «εάν δεν εκλεγώ πρόεδρος, θα παραιτηθώ και από πρωθυπουργός» ξεσήκωσε αποδοκιμασίες από τους υποστηρικτές του Τσοχατζόπουλου, καθώς και κριτική από κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ.
O Kώστας Λαλιώτης, τότε, είχε προτείνει «να προχωρήσετε στη λυτρωτική πράξη για όλο το ΠΑΣΟΚ, σε ένα δίδυμο: Εσύ αγαπητέ Κώστα, ως πρωθυπουργός της χώρας και εσύ αγαπητέ Άκη ως πρόεδρος του Κινήματος. Αυτό είναι το δίδυμο».
Τελικά, η τακτική του Σημίτη απέδωσε και με 53,77% επικράτησε του Τσοχατζόπουλου που συγκέντρωσε 46,23%.
