Η αγορά ενοικίων στην Ελλάδα κρύβει ένα σκοτεινό μυστικό, που απειλεί να καταπιεί ιδιοκτήτες και ενοικιαστές σε έναν ιστό ψεμάτων και φορολογικού τρόμου. Η κυβέρνηση, με όπλο το νέο επίδομα ενοικίου που θα χορηγηθεί τον Νοέμβριο, ανοίγει έναν επικίνδυνο χορό αποκαλύψεων. Πάνω από 2,8 δισ. ευρώ σε κρυφά εισοδήματα από ενοίκια βρίσκονται στο στόχαστρο της εφορίας, και η αποκάλυψή τους δεν θα είναι ανώδυνη. Το μέτρο, που παρουσιάζεται ως δώρο στους ενοικιαστές, κρύβει μια απειλητική αλήθεια: κάθε ευρώ που δηλώνεται θα γίνει κρίκος σε μια αλυσίδα που δένει και τις δύο πλευρές σε έναν αμείλικτο μηχανισμό ελέγχου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η στέγαση θα γίνει εφιάλτης! Η επιδότηση ενοικίου θα βάλει σε τσακωμό ενοικιαστές και ιδιοκτήτες
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Κυριάκος Πιερρακάκης, αποκάλυψε με ψυχρή ακρίβεια την έκταση της φοροδιαφυγής. Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί: ενοικιαστές με ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ δηλώνουν μόλις 208 ευρώ μηνιαίο ενοίκιο, ενώ όσοι κερδίζουν 45.000-50.000 ευρώ αναφέρουν 365 ευρώ. «Η φοροδιαφυγή είναι οριζόντια και αδιαπέραστη», δήλωσε, με φωνή που προμήνυε την επερχόμενη καταιγίδα. Το επίδομα, που μπορεί να φτάσει τα 800 ή 900 ευρώ, δεν είναι παρά το δόλωμα σε μια παγίδα: οι ενοικιαστές καλούνται να αποκαλύψουν το πραγματικό ποσό του ενοικίου, αλλιώς χάνουν την επιστροφή. Όμως, κάθε δήλωση που κατατίθεται στην εφορία είναι ένα βήμα πιο κοντά στην αποκάλυψη των ιδιοκτητών που κρύβουν εισοδήματα.
Το σχέδιο, εμπνευσμένο από τον επικεφαλής της ΑΑΔΕ, Γιώργο Πιτσιλή, δεν σταματά εδώ. Το καλοκαίρι του 2025, το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ) θα τεθεί σε λειτουργία, ένα ψηφιακό «μάτι» που θα παρακολουθεί κάθε ακίνητο στη χώρα. Επτά εκατομμύρια ιδιοκτήτες θα κληθούν να δηλώσουν εκ νέου τα ακίνητά τους: επιφάνεια, θέση, χρήση, ακόμα και αν είναι ηλεκτροδοτούμενα ή κενά. Οι ενοικιαστές, με τη σειρά τους, θα καταθέσουν τις δικές τους δηλώσεις. Κάθε απόκλιση, κάθε ψέμα, κάθε παράλειψη θα εντοπίζεται από τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις. Το ΜΙΔΑ, συνδεδεμένο με το Κτηματολόγιο και τον ΔΕΔΔΗΕ, θα δημιουργήσει έναν ατομικό φάκελο για κάθε ακίνητο, έναν φάκελο που δεν συγχωρεί λάθη.
Η εφορία δεν αστειεύεται. Οι ιδιοκτήτες που κρύβουν εισοδήματα θα βρεθούν αντιμέτωποι με πρόστιμα, αναδρομικούς φόρους και, σε ακραίες περιπτώσεις, ποινικές διώξεις. Οι ενοικιαστές, από την άλλη, βρίσκονται σε ένα ηθικό δίλημμα: να αποκαλύψουν την αλήθεια και να προδώσουν τους ιδιοκτήτες τους ή να συνεχίσουν το παιχνίδι της σιωπής, χάνοντας το επίδομα και εκθέτοντας τον εαυτό τους σε έλεγχο. Το «μαύρο χρήμα» που κυκλοφορεί στην αγορά ενοικίων δεν είναι πια απλώς ένα οικονομικό ζήτημα – είναι μια βόμβα έτοιμη να εκραγεί, με θύματα και από τις δύο πλευρές.
Η φορολογία των ενοικίων παραμένει αμείλικτη: 15% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ, 35% από 12.001 έως 35.000 ευρώ, και 45% για οτιδήποτε παραπάνω. Αν τα πραγματικά εισοδήματα αποκαλυφθούν, τα 9,2 δισ. ευρώ που δηλώθηκαν το 2023 μπορεί να εκτοξευθούν στα 12 δισ., με τους φόρους να ακολουθούν. Όμως, η γραφειοκρατική επιβάρυνση είναι εξίσου τρομακτική. Οι ιδιοκτήτες, που ήδη υποβάλλουν στοιχεία στο Ε9, το Ε1 και τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, καλούνται να ξαναδηλώσουν τα πάντα, υπό την απειλή ενός συστήματος που δεν συγχωρεί.
Το δάσος της φοροδιαφυγής φλέγεται, και κανείς δεν ξέρει ποιος θα βγει ζωντανός. Το επίδομα ενοικίου, που παρουσιάζεται ως σανίδα σωτηρίας, μπορεί να αποδειχθεί ο δούρειος ίππος που θα καταστρέψει όσους τολμήσουν να το αγγίξουν. Σε αυτό το παιχνίδι, δεν υπάρχουν νικητές – μόνο παγιδευμένοι.
