Νέες και σημαντικές ανατιμήσεις αναμένει η αγορά στον καφέ και στο κακάο. Οι ανατιμήσεις είναι αποτέλεσμα της υπέρμετρης αύξησης των διεθνών τιμών των συγκεκριμένων προϊόντων, που στο τέλος του 2024 φτάνουν σε ιστορικά υψηλά. Οπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, μετά την αλλαγή του έτους θα έρθουν ανατιμήσεις σε γλυκίσματα, σοκολάτες, καφέδες κ.λπ.
Ειδικά στο κακάο, από το οποίο δημιουργείται η σοκολάτα, η διεθνής τιμή έχει εκτοξευθεί, αφού τα Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης (ΣΜΕ) του προϊόντος διαπραγματεύονται σε υπερτριπλάσια τιμή απ’ ό,τι έναν χρόνο πριν. Συγκεκριμένα, η τιμή του κακάο στα διεθνή χρηματιστήρια ανέρχεται πλέον σε περίπου 12.500 δολάρια ΗΠΑ ο τόνος, από 4.000 δολάρια που ήταν έναν χρόνο πριν.
Διπλασιάστηκε η τιμή του κακάο
Πρόκειται αναμφιβόλως για ιστορικό υψηλό της τιμής του κακάο, έχοντας ως δεύτερο υψηλό τον Σεπτέμβριο του 1977. Τότε η τιμή του είχε ανέλθει σε 4.700 δολάρια ο τόνος. Οπως αναφέρει ο Δημήτρης Ασημακόπουλος, επιχειρηματίας ζαχαροπλάστης και πρώην πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, «η τιμή της σοκολάτας έχει διπλασιαστεί από τις αρχές του έτους. Την αγοράζαμε 5 ευρώ το κιλό και σήμερα την αγοράζουμε 10 ευρώ και η τιμή της, φοβάμαι, θα ανέλθει περαιτέρω».
Ο ίδιος κάνει λόγο για μείωση της κατανάλωσης από τους Ελληνες, αλλά τις πληθωριστικές πιέσεις διατηρεί το κύμα των τουριστών που καταφτάνει στην Ελλάδα, όπως και οι διεθνείς ανατιμήσεις του κακάο. Επίσης, όπως σημειώνει, πολλοί ζαχαροπλάστες αξιοποιούν υποκατάστατα σοκολάτας, τα οποία προέρχονται από φυτικές ουσίες και τα οποία πωλούνται σε πολύ χαμηλότερη τιμή. «Εκεί που αξιοποιούσαν ένα κιλό σοκολάτας με 5 ευρώ, τώρα αξιοποιούν μισό κιλό, που κοστίζει πάλι 5 ευρώ, και προσθέτουν άλλο μισό κιλό φυτικού παρασκευάσματος σοκολάτας, που κοστίζει 2-3 ευρώ».
Ετσι, η τιμή του γλυκίσματος αυξάνεται, αλλά όχι με τον ρυθμό της αύξησης της τιμής της σοκολάτας. Ο πρώην πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ επισημαίνει ότι οι ζαχαροπλάστες θα πρέπει να επιμείνουν στην παροχή ποιοτικών γλυκών, αξιοποιώντας γνήσιες σοκολάτες και όχι απομιμήσεις.
Σε ιστορικό υψηλό και η τιμή του καφέ
Αντίστοιχη είναι η κατάσταση με τον καφέ. Η διεθνής τιμή του βρίσκεται επίσης σε ιστορικό υψηλό, με την τιμή του στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων να ανέρχεται τις τελευταίες ημέρες στα 330 δολάρια η λίβρα (περίπου 728 δολάρια το κιλό). Η αμέσως επόμενη ιστορικά υψηλότερη τιμή ήταν στα 308 δολάρια η λίβρα, που σημειώθηκε τον Φεβρουάριο του 1977.
Η διεθνής του καφέ «φλέρταρε» με τα 300 δολάρια ανά λίβρα πολλές φορές στο παρελθόν (Μάιος 1997, Απρίλιος 2011 κ.ά.). Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Ενωσης Καφέ, Τάσο Γιάγκογλου, η τιμή του καφέ -τουλάχιστον στο ράφι- θα αυξηθεί κατά 20% έως 30% τις πρώτες εβδομάδες του έτους. «Νομίζω ότι η τιμή του ελληνικού καφέ, που σήμερα βρίσκεται στα 19 έως 20 ευρώ το κιλό, σύντομα θα βρεθεί στα 23-24 ευρώ», προσθέτει.
Σημειώνεται ότι όλα τα προϊόντα καφέ έχουν ανατιμηθεί, εξαιτίας της μειωμένης παραγωγής. Σε χώρες όπως η Βραζιλία και το Βιετνάμ υπήρξε ξηρασία, ενώ αντίθετα στο Πουέρτο Ρίκο υπήρξαν μεγάλες βροχοπτώσεις, που κατέστρεψαν την παραγωγή καφέ. Η κλιματική αλλαγή, επομένως, πιέζει τους παραγωγούς και τον όγκο της παραγωγής και αυτό στη συνέχεια οδηγεί σε αύξηση των τιμών.
Μονόδρομος η άρση της ειδικής φορολογίας
Με βάση τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο καφές έχει ανατιμηθεί τουλάχιστον 23% από το 2021 έως και σήμερα. Οι νέες αυξήσεις που έρχονται σημαίνουν ότι μέσα στο 2025 οι Ελληνες θα πίνουν «πικρό» καφέ, αφού μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια η τιμή του θα έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 50%.
«Δεν γίνεται διαφορετικά», παραδέχεται ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Καφέ, αναφέροντας ότι οι υπέρογκες ανατιμήσεις στην τιμή του καφέ που σημειώθηκαν φέτος μέχρι σήμερα είχαν απορροφηθεί σε σημαντικό βαθμό από τους εμπόρους, αξιοποιώντας και τα αποθέματα που είχαν αγοράσει σε χαμηλότερες τιμές. Τώρα οι αυξήσεις των 4 ευρώ είναι μονόδρομος, εκτός και αν η Πολιτεία πάρει πίσω την ειδική φορολογία καφέ, που είναι 2 ευρώ το κιλό στον επεξεργασμένο ελληνικό καφέ. Η φορολογία αυξάνει στα 3 ευρώ το κιλό για τον καφέ σε συσκευασίες (κάψουλες) και στα 4 ευρώ για τον στιγμιαίο καφέ.
«Βρισκόμαστε σε επαφές και με την κυβέρνηση και με τα κόμματα και πιέζουμε -αν όχι για την άρση του 100%- τουλάχιστον για την άρση του 50% της ειδικής φορολογίας», λέει ο Τάσος Γιάγκογλου. «Ετσι οι ανατιμήσεις θα είναι πιο ήπιες και ευελπιστούμε ότι ο κλάδος μου, που διέπεται από μεγάλο ανταγωνισμό, θα καταφέρει να αντεπεξέλθει σε αυτές τις μεγάλες ανατιμήσεις».
