Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία αρκετοί ευρωπαίοι ηγέτες είχαν εκφραστεί θετικά ως προς την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Το ενδιαφέρον της Ελλάδας για εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του στον Καναδά, μιλώντας στο καναδικό τηλεοπτικό δίκτυο CTV.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε πως η Ελλάδα είναι μια σημαντική πύλη εισόδου για το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), όχι μόνο για την ελληνική αγορά, αλλά και για τα Βαλκάνια, για την Ανατολική Ευρώπη.
« Θεωρητικά, θα μπορούσαμε να προμηθεύσουμε ακόμα και την Ουκρανία. Έχουμε μία πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης στη Βόρεια Ελλάδα, η οποία ξεκινά τη λειτουργία της. Βέβαια, ο σκοπός αυτής της υποδομής δεν είναι μόνο να εξυπηρετεί την ελληνική αγορά, αλλά να εξυπηρετήσει και τους γείτονές μας προς τον βορρά.Επομένως, επί της αρχής, ναι, μας ενδιαφέρει πολύ να προμηθευτούμε LNG σε ανταγωνιστικές τιμές» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Η αναφορά, ωστόσο, του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για το ενδιαφέρον της Ελλάδας να προμηθευθεί LNG από την χώρα σε ανταγωνιστικές τιμές, προκάλεσε αντιδράσεις εντός του Καναδά.
Και τούτο διότι πολλοί σχολιαστές στον Καναδά έκαναν λόγο για χαμένη ευκαιρία με δεδομένο ότι η Οτάβα είναι πολύ πιο «συγκρατημένη» στον σχεδιασμό της για παραγωγή και εξαγωγές LNG σε σχέση με τις ΗΠΑ, οι οποίες έσπευσαν να καλύψουν το κενό στις ευρωπαϊκές εισαγωγές φυσικού αερίου που δημιούργησε η μείωση των εισαγωγών από τη Ρωσία, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα energymag.gr
Ενδεικτική των αντιδράσεων που προκάλεσε η αναφορά του κ. Μητσοτάκη είναι η ανάρτηση της Καναδής βουλευτού της αντιπολίτευσης Σάνον Σταμπς: «Σε λιγότερο από 200 ημέρες οι ΗΠΑ κατασκεύασαν επτά τερματικά LNG και η Γερμανία ένα. Στα 8 χρόνια της θητείας του Τζάστιν Τριντό 18 έργα LNG προτάθηκαν στον Καναδά, μόνο τρία εγκρίθηκαν και μόλις ένα βρίσκεται υπό κατασκευή, το οποίο είχε εγκριθεί επί της προηγούμενης κυβέρνησης….
Χαμένη ευκαιρία;
Η Ελλάδα έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά χωρών του εξωτερικού (Γερμανία, Γαλλία, Ιαπωνία) που έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για προμήθεια LNG από τον Καναδά. Παρότι η χώρα έχει υψηλό παραγωγικό δυναμικό, χρησιμοποιεί το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου που παράγει για να καλύψει τις εγχώριες ανάγκες της και εξάγει ένα μικρό μέρος στις ΗΠΑ.
Ήδη υπάρχουν φωνές στον Καναδά, που μιλούν για την ανάγκη να απομακρυνθεί η χώρα από τα ορυκτά καύσιμα πυκνώνουν.
Μάλιστα επικαλούνται τις εξελίξεις στην Ευρώπη και την αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Πριν δύο χρόνια αρκετοί πολιτικοί μιλούσαν για την ανάγκη να αντικατασταθεί το ρωσικό αέριο με LNG από τον Καναδά. Τα πράγματα όμως έχουν αλλάξει. Σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης Ember τα επίπεδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα στην Ευρώπη πέρυσι έφτασαν σε ιστορικό χαμηλό. Συνολικά, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούσαν το 44% παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι ΗΠΑ αντιπροσώπευαν σχεδόν το ήμισυ των εισαγωγών LNG της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου το 2023, καθιστώντας τις τον μεγαλύτερο προμηθευτή για τρίτη συνεχή χρονιά, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύτηκε από την Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ (EIA).
Οι ΗΠΑ παρείχαν τη μεγαλύτερη ποσότητα LNG στην Ευρώπη σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη ήπειρο. Το Κατάρ και η Ρωσία ήταν οι δεύτεροι και τρίτοι μεγαλύτεροι προμηθευτές LNG στην Ευρώπη το 2023.
Σήμερα ο Καναδάς δεν εξάγει καθόλου LNG παρότι είναι η πέμπτη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής φυσικού αερίου στον κόσμο και οι χώρες-εταίροι μας αναγκάζονται να υπογράφουν deals αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων με χώρες όπως το Κατάρ». Στον αντίποδα, στις ΗΠΑ λειτουργούν ήδη επτά τερματικά LNG και άλλα οκτώ προγραμματίζεται να τεθούν σε λειτουργία έως το 2028.
Δυο LNG projects που θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τις αγορές της Ευρώπης -συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής-, με φορείς υλοποίησης την ισπανική Repsol και την καναδέζικη Pieridae Energy αντίστοιχα, ακυρώθηκαν το 2023 εν μέσω σφοδρών αντιδράσεων από περιβαλλοντικές οργανώσεις αλλά και αμφιβολιών για την οικονομική τους βιωσιμότητα.
Παρότι οι ηγέτες των Ευρωπαϊκών χωρών προβάλλουν τον Καναδά ως πειστική εναλλακτική λύση στο φυσικό αέριο της Ρωσίας, οι πολέμιοι των σχεδίων ανάπτυξης νέων υποδομών LNG με εξαγωγικό προσανατολισμό υπογραμμίζουν τον κίνδυνο αυτές οι υποδομές να περιπέσουν σε αχρησία σε βάθος χρόνου, να γίνουν δηλαδή stranded assets καθώς προχωρά η ενεργειακή μετάβαση και η στροφή προς καθαρές πηγές ενέργειας. Τη θέση αυτή φαίνεται να υιοθετεί και η σημερινή κυβέρνηση, καθώς τόσο ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό όσο και ο Υπουργός Ενέργειας Τζόναθαν Γουίλκινσον φαίνεται να προωθούν έργα που προωθούν καθαρότερες πηγές ενέργειας.
Κληθείσα να σχολιάσει τα σχόλια του κ. Μητσοτάκη, η εκπρόσωπος τύπου του Υπουργείου Ενέργειας του Καναδά περιορίστηκε να δηλώσει ότι «Για να παίξει το LNG κάποιο ρόλο στο μέλλον, θα πρέπει να γίνει κατά τρόπο που να ευθυγραμμίζεται με τις κλιματικές δεσμεύσεις του Καναδά για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας, κάτι που σημαίνει μεταξύ άλλων και διασφάλιση ότι το LNG που θα εξάγεται στο εξωτερικό θα αντικαθιστά πιο ρυπογόνες πηγές ενέργειας όπως ο άνθρακας». Την ίδια στιγμή, τόνισε το ενδιαφέρον της καναδικής κυβέρνησης να προωθήσει τις επενδύσεις σε ΑΠΕ.