Ενώπιον δύσκολων αποφάσεων θα βρεθεί η Ελλάδα και οι άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου από την πίεση που αναμένεται να ασκηθεί από το Eurogroup της Δευτέρας για άμεση, δραστική μείωση έως 80% και -σταδιακά- πλήρη κατάργηση των μέτρων στήριξης κατά της ενεργειακής κρίσης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Σταϊκούρας στο Eurogroup: Πολύ υψηλότερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο ο ελληνικός ρυθμός ανάπτυξης
Κομισιόν και ΕΚΤ, έχουν ταυτιστεί στο θέμα. Με τη σημαντική υποχώρηση των τιμών του φυσικού αερίου και -λιγότερο- του πετρελαίου θεωρούν ότι θα πρέπει τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης να περιορίσουν τα μέτρα στήριξης μόνο στους οικονομικά ευάλωτους και να φτιάξουν ένα χρονοδιάγραμμα για την πλήρη κατάργηση τους. Τούτο διότι είναι ο μόνος τρόπος να επιταχυνθεί η αποκλιμάκωση του υψηλού ακόμη πληθωρισμού στην Ευρωζώνη, ο οποίος ανατροφοδοτείται και από τα "οριζόντια" μέτρα στήριξης.
Σύμφωνα με το άρθρο του Τάσου Δασόπουλου στο capital.gr, η Κομισιόν συμπεριέλαβε το σχετικό χωρίο και στις κατευθυντήριες γραμμές της δημοσιονομικής πολιτικής για το 2024 που ανακοινώθηκαν την Τετάρτη. Μάλιστα, τόσο ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις όσο και ο επίτροπος αρμόδιος για τα οικονομικά θέματα κ. Πάολο Τζεντιλόνι, προανήγγειλαν ότι τον Μάϊο, θα υπάρξει και εξειδίκευση του θέματος για κάθε κράτος μέλος. Θα δοθούν δηλαδή αναλυτικές οδηγίες, για το πως θα μπορούσε να μειωθούν τα μέτρα στήριξης για όλες τις χώρες και κατά συνέπεια και την Ελλάδα.
Στο Eurogroup της Δευτέρας αναμένεται το θέμα να επανέλθει στην ευρύτερη συζήτηση για την πορεία του πληθωρισμού και μάλιστα με περισσότερο πιεστικό τρόπο. Τούτο διότι οι χώρες όπως αυτές του Ευρωπαϊκού Βορρά, που πιέζεται ακόμη από υψηλό πληθωρισμό, πιέζουν για την όσο δυνατό ταχύτερη απόσυρση των μέτρων, θεωρούν ότι όσο καθυστερεί η εφαρμογή του ανατροφοδοτείται ο πληθωρισμός, εξαναγκάζοντας την ΕΚΤ σε συνέχιση της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής η οποία ροκανίζει την ανάπτυξη.
Τι σημαίνει για την Ελλάδα
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Πρόεδρος Eurogroup: Οι προβλέψεις της Επιτροπής δείχνουν ότι η Ευρωζώνη έχει διατηρήσει την ανθεκτικότητά της
Η άμεση και δραστική μείωση των μέτρων στήριξης από τη σημερινή τους μορφή θα δημιουργήσει πολλά και δυσεπίλυτα προβλήματα. Η μικρή σχετικά ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας (η Ελλάδα παράγει περίπου το 25% της ενέργειας που καταναλώνει) επιβάλλει την υλοποίηση γενναίων μέτρων στήριξης ώστε να στηριχθούν χαμηλά και μεσαία εισοδήματα από τις αυξήσεις των τιμών που έχουν μεγαλύτερη αρνητική επίδραση από άλλες χώρες.
Έτσι, στις επιδοτήσεις ρεύματος η Ελλάδα καλύπτει το 95% των αυξήσεων για κατανάλωση μέχρι και 500 MWh, με την επιδότηση για μεγαλύτερες καταναλώσεις να αποκλιμακώνεται μεν αλλά με αργούς ρυθμούς, συνδεόμενη με κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας.
Το λεγόμενο "Ολλανδικό μοντέλο" που προτείνεται από την Κομισιόν, ως το επικρατέστερο εναλλακτικό, προβλέπει την κάλυψη του συνόλου των αυξήσεων αλλά μόνο για τους οικονομικά ευάλωτους και για καταναλώσεις μεγαλύτερες από τις 500 MWh δεν δίνεται καμία επιδότηση. Έτσι, θεωρείται ότι δίνονται πιο ουσιαστικά κίνητρα για την εξοικονόμησης ενέργειας.
Επίσης, οριζόντια -ή σχεδόν οριζόντια- μέτρα στήριξης, όπως το market pass το οποίο καλύπτει για το 85% των ελληνικών νοικοκυριών το 10% των μηνιαίων αγορών μέχρι τα 1000 ευρώ, το οποίο θα τρέχει μέχρι και το τέλος Ιουλίου, είναι από αυτά που θεωρείται ότι θα πρέπει να πάψουν να υπάρχουν.
Οι αποφάσεις που θα πρέπει αν ληφθούν θα είναι δύσκολες, καθώς η Ελλάδα εμφάνισε και το 2022 τις αναλογικά υψηλότερες δαπάνες για μέτρα στήριξης εντός της ΕΕ, φτάνοντας (μαζί με τη συνέχιση μέτρων για την πανδημία) τα 8,7 δισ. ευρώ.
Ο αντίλογος της Ελλάδας, της Ιταλίας και των άλλων χωρών του Νότου είναι ότι τα μέτρα καλύπτουν τη σχετικά μεγαλύτερη επίπτωση των τιμών της ενέργειας, στηρίζοντας εισοδήματα τα οποία είναι κατά τεκμήριο χαμηλότερα από αυτά των Βόρειων χωρών. Ένα ακόμη βάσιμο επιχείρημα είναι το τι θα γίνει αν μετά τη δραστική μείωση των μέτρων στήριξης έχουμε μια νέα κορύφωση των τιμών όπως συνέβη πολλές φορές μέσα στο 2012.
