Σύμφωνα με το ΕΝΔΥΣΙ, υποχρεωμένοι να καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές ενός έτους, θα είναι οι μη μισθωτοί που έχουν μη ρυθμισμένες οφειλές προς τον ΕΦΚΑ, έτσι ώστε να μπορέσουν να αποκτήσουν πρόσβαση στις παροχές σε είδος και σε χρήμα. Οι εισφορές αυτές, κυμαίνονται από 55 έως 66 ευρώ το μήνα, άρα προκύπτει μια έξτρα δαπάνη που θα κυμαίνεται από 660 έως 792 ευρώ για δεκάδες χιλιάδες ασφαλισμένους.
Σύμφωνα με τη διοίκηση του ΕΦΚΑ, προωθείται ειδική διάταξη νόμου στη Βουλή, που θα δίνει τη δυνατότητα σε μη μισθωτούς ασφαλισμένους, ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολούμενους και αγρότες που έχουν μη ρυθμισμένες οφειλές προς τον ΕΦΚΑ και ως εκ τούτου δεν δικαιούνται ασφαλιστικής ικανότητας, να μπορέσουν κατ’εξαίρεση να την λάβουν για ένα έτος. Το δικαίωμα αυτό θα παρέχεται ανεξαρτήτως οφειλών, εφόσον οι ανωτέρω ασφαλισμένοι έχουν καταβάλει εντός του 2021 ή καταβάλλουν εντός του 2022 αναδρομικά για το έτος 2021, το ποσό που αντιστοιχεί στην ετήσια εισφορά για παροχές σε είδος και σε χρήμα.
Το ποσό αυτό υπολογίζεται στο δωδεκαπλάσιο της μηνιαίας ασφαλιστικής κατηγορίας για παροχές σε είδος και σε χρήμα, την οποία είχαν επιλέξει για το έτος 2021. Όσοι έχουν επιλέξει την α’ ασφαλιστική κατηγορία, οφείλουν 55 ευρώ το μήνα, άρα 660 ευρώ. Όλοι οι υπόλοιποι, οφείλουν 66 ευρώ το μήνα, άρα 792 ευρώ.
Η δυνατότητα αυτή παρέχεται κατ’εξαίρεση και για μια μόνο φορά καθώς από την 1η Μαρτίου 2023 θα εφαρμοστεί το καθεστώς που ίσχυε πάντοτε και που προβλέπει την παροχή ασφαλιστικής ικανότητας σε όσους μη μισθωτούς δεν οφείλουν ή σε εκείνους που έχουν ρυθμισμένες οφειλές.
Πρέπει να επισημανθεί ότι η ασφαλιστική ικανότητα αφορά το δικαίωμα πρόσβασης στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ωστόσο, ακόμα και αν ένας πολίτης δεν διαθέτει ασφαλιστική ικανότητα από τον ΕΦΚΑ, υπάρχει σχετική κάλυψη υγείας με βάση τους κανόνες του Υπουργείου Υγείας.
Την ίδια στιγμή, ταλαιπωρία περιμένει εκείνους τους μη μισθωτούς (ελεύθερους επαγγελματίες, αυταπασχολούμενους, αγρότες) που, αν και κατέβαλαν κανονικά τις οφειλές τους στο ΚΕΑΟ, μέχρι σήμερα δεν έχουν εμφανιστεί στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΕΦΚΑ και ως εκ τούτου δεν έχει αποδοθεί ψηφιακά η ασφαλιστική τους ικανότητα. Για να αποκτήσουν άμεσα ασφαλιστική ικανότητα, θα μπορούν να επισκεφθούν τα τοπικά υποκαταστήματα κλείνοντας ένα ραντεβού ηλεκτρονικά.
Υπενθυμίζεται ότι ανανεώθηκε από την 1η Μαρτίου και για ένα χρόνο (έως 28.02.2023) η ασφαλιστική ικανότητα στην συντριπτική πλειονότητα των άμεσα και έμμεσα ασφαλισμένων, σε εκείνους δηλαδή που κατά το προηγούμενο έτος είχαν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 50 ημέρες ασφάλισης. Επίσης, παρατάθηκε χωρίς προϋποθέσεις η ασφαλιστική ικανότητα για ένα χρόνο στα κατωτέρω πρόσωπα και στα μέλη των οικογενειών τους. Συγκεκριμένα:
- Στα πρόσωπα που έλαβαν, για διάστημα τουλάχιστον δύο μηνών, ή 50 ημερών εντός του έτους 2021, αποζημίωση ειδικού σκοπού, κατόπιν υποβολής μονομερούς υπεύθυνης δήλωσης (καλλιτέχνες, δημιουργοί και επαγγελματίες του πολιτισμού, ξεναγοί και τουριστικοί συνοδοί, δασεργάτες, ρητινοσυλλέκτες).
- Στους ανέργους ηλικίας άνω των 29 και έως 55 ετών, με περισσότερες από 600 ημέρες ασφάλισης, αν πληρούν τις διατάξεις του νόμου.
- Στους ασφαλισμένους του τ. ΟΓΑ που έχουν οφειλές από ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές, εφόσον έχει εκδοθεί απόφαση από τις αρμόδιες επιτροπές οικονομικής αδυναμίας.
- Στους ανέργους ασφαλισμένους του τ. ΟΑΕΕ ηλικίας άνω των 30 και έως 67 ετών, που διέκοψαν το επάγγελμά τους και έχουν 600 ημέρες ασφάλισης.
- Στους πληγέντες από θεομηνίες και φυσικές καταστροφές.
- Στους άστεγους που έχουν κάνει χρήση κοινωνικών ξενώνων.
- Όσοι υπάγονται στην ασφάλιση του eΕΦΚΑ ως μισθωτοί-μέλη Διοικητικών Συμβουλίων Α.Ε.
- Στους εργαζομένους στην επιχείρηση «Εταιρεία Τροχαίου Υλικού Ελλάδος Α.Ε.», στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος και στα Ναυπηγεία Ελευσίνας,
- Στους αναβάτες ιπποδρομιών, τους μαθητευόμενους αναβάτες και τους προπονητές δρομώνων ίππων.
