Η πανδημία του κορονοϊού σπέρνει τον όλεθρο στον κλάδο του ευρωπαϊκού τουρισμού. Εάν η ΕΕ δεν λάβει τάχιστα μέτρα, οι μισές επιχειρήσεις ενδέχεται να κλείσουν εντός έξι μηνών, επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) σε νέα γνωμοδότησή της.
Επ’ ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Τουρισμού 2020, η ΕΟΚΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου εφιστώντας την προσοχή στη γνωμοδότηση που ενέκρινε κατά τη σύνοδο ολομέλειας του Σεπτεμβρίου.
Σε αυτή τη γνωμοδότηση, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι η κρίση της νόσου COVID-19 καθιστά αναγκαία την ανάληψη ενωσιακής δράσης για να κρατηθούν όρθιες οι επιχειρήσεις και να διατηρήσουν το προσωπικό που απασχολούν. Εξάλλου, δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο: η αδράνεια για άλλους έξι μήνες θα ανάγκαζε τις μισές επιχειρήσεις του κλάδου να κλείσουν οριστικά.
Προς επίρρωση των εκτιμήσεών της, η ΕΟΚΕ διεξήγαγε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού διαδικτυακή έρευνα στην οποία συμμετείχαν 175 οργανώσεις που εκπροσωπούν χιλιάδες τουριστικές επιχειρήσεις, οι οποίες απασχολούν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζομένους σε ολόκληρη την ΕΕ.
Οι απαντήσεις τους στο ερωτηματολόγιο της ΕΟΚΕ άφησαν να διαφανεί μια εικόνα επικείμενου ολέθρου. Το 88,2% των συμμετεχόντων απάντησε ότι η κρίση COVID-19 τους επηρέασε «πολύ αρνητικά».
Επιπλέον, το 80,6% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι οι επιπτώσεις της κρίσης θα είναι ακόμα σοβαρότερες μακροπρόθεσμα απ’ ό,τι βραχυπρόθεσμα.
Όμως, το ανησυχητικότερο όλων είναι ότι το 45% θεωρεί μάλλον απίθανη την επιβίωσή του κατά το 2021.
Η γνωμοδότηση εκπονήθηκε ως απάντηση στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με θέμα Τουρισμός και μεταφορές το 2020 και μετά.
«Καλώ την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μην περιμένει να βυθιστεί ο τουριστικός κλάδος ως το λαιμό στα προβλήματα. Χρειαζόμαστε έναν μηχανισμό διάσωσης των εργαζομένων και των επιχειρήσεων πάραυτα. Σε έξι μήνες θα είναι πολύ αργά, καθώς οι επιχειρήσεις θα έχουν πτωχεύσει έως τότε», δήλωσε ο εισηγητής της γνωμοδότησης της ΕΟΚΕ Παναγιώτης Γκόφας.
Οι απώλειες εσόδων του τουριστικού κλάδου της ΕΕ υπολογίζονται σε περίπου 1 δισ. ευρώ μηνιαίως λόγω της πανδημίας COVID-19. Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδίων και Τουρισμού προβλέπει ότι το 2020 ενδέχεται να χαθούν 6,4 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα δύσκολη σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, όπως η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Μάλτα και η Κύπρος.
Για να δοθεί ώθηση στον εν λόγω κλάδο, μετά από μια τουριστική περίοδο που σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία φαίνεται να έχει χαθεί, η ΕΕ οφείλει πρωτίστως να αναλάβει δράση για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στην ασφάλεια των ταξιδιών, εκτιμά η ΕΟΚΕ.
Εν αναμονή κατάλληλου εμβολίου, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την ιδέα ενός «Διαβατηρίου υγείας της ΕΕ», με εναρμονισμένο έντυπο εντοπισμού επιβατών (PLF) και κωδικούς QR, σε συνδυασμό με μια πολυγλωσσική πλατφόρμα υγειονομικής βοήθειας.
Οι πολίτες θα μπορούν να χρησιμοποιούν τον κωδικό QR για να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες και υπηρεσίες υγείας στη χώρα που επισκέπτονται και να έχουν επείγουσα πρόσβαση στα συστήματα υγείας και κοινωνικής ασφάλισης.
«Αν όλα τα κράτη μέλη συμφωνούσαν να μοιράζονται τόσο τις νέες πληροφορίες του εντύπου PLF όσο και τα δεδομένα των εργαστηριακών εξετάσεων των ταξιδιωτών, τότε θα μπορούσαμε να επιτύχουμε οικονομίες κλίμακας όσον αφορά τους πόρους δοκιμών», υποστηρίζει ο κ. Γκόφας.
«Αν όλα τα κράτη μέλη αποφάσιζαν να υιοθετήσουν την ίδια πλατφόρμα PLF, τότε όλα τα διαπιστευμένα εργαστήρια θα μπορούσαν να κοινοποιούν τα αποτελέσματα μέσω της ίδιας της πλατφόρμας, δημιουργώντας έτσι ένα διαβατήριο COVID-19 για όλους τους ταξιδιώτες, το οποίο θα ήταν αξιόπιστο και θα εξασφάλιζε την ελαχιστοποίηση των κινδύνων που σχετίζονται με τις μετακινήσεις».
Μια ακόμη ύψιστη προτεραιότητα συνίσταται στην ταχύτερη δυνατή παροχή ρευστότητας στις τουριστικές επιχειρήσεις και στους εργαζομένους τους, δεδομένου ότι η ανεπάρκεια ταμειακών ροών απειλεί την ίδια την επιβίωσή τους.
Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, το πρόγραμμα SURE που αποσκοπεί στον μετριασμό της ανεργίας θα πρέπει να προσφέρει ανακούφιση στους ανέργους του τουριστικού κλάδου και μισθολογικές αντισταθμίσεις στις ΜΜΕ, τουλάχιστον έως τις 30 Ιουνίου 2021.
Η ΕΟΚΕ θεωρεί επίσης σκόπιμο να θεσπίσει η ΕΕ ένα μηχανισμό για την παρακολούθηση της εφαρμογής των μέτρων στήριξης. Το αίτημα αυτό απορρέει από το γεγονός ότι πολλές οργανώσεις που συμμετείχαν στην έρευνα κατήγγειλαν τη μη παροχή οικονομικής βοήθειας σε συνέχεια της εξαγγελίας της ΕΕ για τη διάθεση κονδυλίων, λόγω είτε της γραφειοκρατίας είτε άλλων κωλυμάτων στη χώρα τους.
Με βάση την εμπειρία του παρελθόντος, η ΕΟΚΕ θεωρεί σημαντικό να υπάρχει εξαρχής σαφής εικόνα όσον αφορά τον τρόπο χρήσης των κονδυλίων της ΕΕ, το κατά πόσον τα κονδύλια διατίθενται σε εκείνους που τα χρειάζονται και το εάν οι δικαιούχοι γνωρίζουν την προέλευσή τους.
Η ΕΕ αποτελεί τον κορυφαίο τουριστικό προορισμό παγκοσμίως, με 563 εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις και 30% των παγκόσμιων εσόδων το 2018. Το 2019, ο κλάδος του τουρισμού ανήλθε σχεδόν σε 10% του ΑΕΠ της ΕΕ.
