Η ύφεση που προκαλεί στην οικονομία η πανδημία του κορωνοϊού θα οδηγήσει στην αύξηση των κόκκινων δανείων μέσω της αύξησης της ανεργίας, επισημαίνει το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), ενώ αλυσιδωτές, σύμφωνα με την ανάλυση της Moody’s, αναμένεται να είναι και οι επιπτώσεις στις προσπάθειες των τραπεζών για τις τιτλοποιήσεις και την ένταξη στον μηχανισμό των κρατικών εγγυήσεων «Ηρακλής».
της Ευγενίας Τζώρτζη
Στην ανάλυσή του «Οι επιπτώσεις στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των ελληνικών τραπεζών εξαιτίας του COVID-19» το ΚΕΠΕ εξηγεί ότι το χτύπημα από την ύφεση της οικονομίας θα είναι πιο ισχυρό στον τομέα των στεγαστικών δανείων, καθώς η μείωση του ρυθμού μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ κατά 1% οδηγεί σε αύξηση κατά 3% των κόκκινων στεγαστικών δανείων. Από την άλλη, η επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης της ανεργίας κατά 1% θα μπορούσε να οδηγήσει σε αντίστοιχη επιτάχυνση της αύξησης των κόκκινων δανείων σε ποσοστά που κυμαίνονται μεταξύ 0,33% και 0,96% για τα επιχειρηματικά και καταναλωτικά δάνεια. Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση της ανεργίας είναι η κύρια μεταβλητή βάσει της οποίας θα επηρεαστεί η ικανότητα των νοικοκυριών να εξυπηρετούν τα δάνειά τους και για αυτό το ΚΕΠΕ αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην προσπάθεια ανάσχεσης της εκτίναξης των κόκκινων δανείων, στην αύξηση των κρατικών δαπανών και στη στήριξη της πραγματικής οικονομίας.
Στην περίπτωση της χώρας μας, όπως αναφέρει η εφημερίδα Καθημερινή,όπως επισημαίνει το ΚΕΠΕ, αυτό μπορεί να σημαίνει μείωση των απαιτούμενων πρωτογενών πλεονασμάτων του κρατικού προϋπολογισμού για όσο διάστημα απαιτείται, προκειμένου να στηριχθεί η οικονομία υπό έκτακτες συνθήκες σχεδόν «μεταπολεμικής» ανοικοδόμησης. Η σχετικά μικρή επίδραση του ύψους του δημοσίου χρέους στην αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποτελεί ένα ενθαρρυντικό μήνυμα προς τους υπεύθυνους χάραξης μιας περισσότερο παρεμβατικής πολιτικής στήριξης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, σημειώνει το ΚΕΠΕ. Με δεδομένο, πάντως, ότι η στήριξη του εισοδήματος και του ΑΕΠ αποτελούν τον κύριο παράγοντα επίδρασης στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ο ρόλος του δημοσιονομικού ισοζυγίου και του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού θα πρέπει να εκτιμηθεί σε συνδυασμό με την προσδοκώμενη θετική επίδραση των δημοσίων δαπανών.
Η χρηματοοικονομική ευρωστία των τραπεζικών ιδρυμάτων, όπως αυτή αντανακλάται στη διατήρηση ισχυρής κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, αποτελεί, σύμφωνα με το ΚΕΠΕ, τη δεύτερη σημαντική γραμμή άμυνας για την ανάσχεση νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων όλων των κατηγοριών στο μέλλον, καθώς συμβάλλει στη διαφύλαξη της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα και στη χρηματοοικονομική σταθερότητα γενικότερα. Οι αναλυτές του ΚΕΠΕ εκτιμούν ότι η αρνητική επίπτωση που θα έχουν πιθανές δυσμενείς μεταβολές στις τιμές των ακινήτων στα κόκκινα στεγαστικά δάνεια είναι αναμενόμενη, αλλά μικρή, ενώ η αύξηση των παρεχόμενων κινήτρων προς τις τράπεζες για ενίσχυση της χρηματοδότησης προς την οικονομία θα έχουν βραχυπρόθεσμα ευεργετική, αν και μικρή, επίδραση στη μείωση ή συγκράτηση της αύξησης των κόκκινων δανείων.
Συμπεραίνει επομένως ότι τον κύριο μοχλό στήριξης της οικονομίας και ανάσχεσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων πρέπει να αποτελέσει η αύξηση των κρατικών δαπανών ως βασικός στυλοβάτης του εισοδήματος σε περιόδους κρίσης, με την παράλληλη μέριμνα για διατήρηση της χρηματοοικονομικής ευρωστίας των τραπεζών ως αναγκαία γέφυρα για την «επόμενη μέρα» της ελληνικής οικονομίας.
Η Moody’s
Σύμφωνα με τη Moody’s, oι ελληνικές τράπεζες έχουν τον υψηλότερο δείκτη προβληματικών δανείων στην Ευρώπη, αν και η μείωσή τους το τελευταίο διάστημα ήταν σημαντική. Η διακοπή της οικονομικής δραστηριότητας είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη εξέλιξη για την Ελλάδα, όπου οι συναλλαγές στην αγορά των μη εξυπηρετούμενων δανείων είχαν αρχίσει να επιταχύνουν, τονίζει ο οίκος, ενώ οι καθυστερήσεις λόγω COVID-19 στην εφαρμογή του σχεδίου «Ηρακλής», που στόχευε να βοηθήσει τις ελληνικές τράπεζες να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, είναι προφανώς αναπόφευκτες, καταλήγει.
