Την πρόταση του ΜέΡΑ25 για λύση στα κόκκινα δάνεια χωρίς πλειστηριασμούς παρουσίασε ο γενικός γραμματέας του κόμματος Γιάνης Βαρουφάκης σε συνέντευξη τύπου και απηύθυνε κάλεσμα για διάλογο σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις προκειμένου να διαμορφωθεί μια κοινή πρόταση η οποία θα νομοθετηθεί.
Ο κ. Βαρουφάκης είπε ότι το πλαίσιο λύσης που προτείνει το κόμμα του βασίζεται στο πάγωμα των πλειστηριασμών και τη δημιουργία ενός δημόσιου φορέα στον οποίο θα μεταφερθούν όλα τα κόκκινα δάνεια, ο οποίος στα συνέχεια θα τα διαχειριστεί, έτσι ώστε να απαλλαγούν οι τράπεζες από το πρόβλημα στους ισολογισμούς αλλά να διαφυλαχθεί και το κοινωνικό συμφέρον.
Όπως είπε ο γ.γ. του ΜέΡΑ25, η λύση που προτείνει διαφυλάσσει τα συμφέροντα όλων των πλευρών, ήτοι των τραπεζών, της οικονομίας αλλά και του κοινωνικού συνόλου, αλλά όχι και τα συμφέροντα των ξένων fund, τα οποία θα είναι τα μόνα που θα επωφεληθούν από τους πλειστηριασμούς, αποκομίζοντας σημαντικές υπεραξίες. Επομένως, είπε ο κ. Βαρουφάκης, δεν βλέπουμε γιατί οποιοσδήποτε από την ελληνική πλευρά θα είχε λόγο να αντιταχθεί σε ένα σχέδιο, είτε από την κυβέρνηση είτε από τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, αφού ο μόνος που θα «χάσει» είναι τα ξένα funds που θα έχουν διαφυγόντα κέρδη από τους πλειστηριασμούς που δεν θα γίνουν.
Όπως ανακοινώθηκε, το ΜέΡΑ25 θα προχωρήσει σε διάλογο με τους κοινωνικούς και επιχειρηματικούς φορείς, αλλά και με όλα τα πολιτικά κόμματα, προκειμένου να συζητηθεί το πλαίσιο που προτείνει το ΜέΡΑ25 και να διαμορφωθεί μια κοινή πρόταση και διοργανώνει ημερίδα για το θέμα, στις 24 Φεβρουαρίου όπου θα συζητηθούν τα συμπεράσματα του διαλόγου.
Εάν όλα τα κόμματα υποστηρίξουν μια κοινή πρόταση για λύση, είπε ο κ. Βαρουφάκης, οι θεσμοί δεν θα μπορέσουν να την αποτρέψουν.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε: «Κυβέρνηση και Αξιωματική Αντιπολίτευση θεωρούν ότι δεν υπάρχει εναλλακτική από τις αγοραίες «λύσεις» υπαγορευμένες απ’την Τρόικα – όπως ο «Ηρακλής». Το ΜέΡΑ25 διαφωνεί. Θεωρούμε ιερή υποχρέωση όλου το πολιτικού συστήματος να βάλει τους πολίτες του μπροστά απ’ τους κερδοσκόπους και με αυτό ως κριτήριο να λύσει οριστικά ένα πρόβλημα που είναι εθνικής σημασίας» .
Τα βασικά σημεία της πρότασης του ΜέΡΑ25 είναι τα εξής:
Η τρόικα απαίτησε, και οι κυβερνώντες αποδέχθηκαν, την άρση της προστασίας της 1ης κατοικίας από τον Απρίλιο. Το σχέδιο «Ηρακλής» που ψηφίστηκε τον Δεκέμβριο, για πώληση των κόκκινων δανείων στα ταμεία/funds, ήταν ο προπομπός. Η καταιγίδα των πλειστηριασμών θα δώσει το τελικό χτύπημα στους μη προνομιούχους δημιουργώντας
- νέα ανεργία (καθώς μικρές επιχειρήσεις θα ρευστοποιηθούν), και
- νέα ανασφάλεια στη μεσαία τάξη
- περιορισμό κατανάλωσης, μικρομεσαίων επενδύσεων κλπ.
Αυτές οι εξελίξεις, μεσοπρόθεσμα, θα αποσταθεροποιήσουν τις ίδιες τις τράπεζες οι οποίες, λόγω της γενικευμένης ανασφάλειας, δεν θα βρίσκουν πελάτες για στεγαστικά/επιχειρηματικά δάνεια – ακόμα κι αν αρχίσουν να τα προσφέρουν.
ΣΧΕΔΙΟ «ΗΡΑΚΛΗΣ»: ΝΕΟΣ ΦΑΥΛΟΣ ΚΥΚΛΟΣ
Οι τράπεζες πρέπει, αναμφισβήτητα, να εκκαθαρίσουν τα βιβλία τους από τα κόκκινα δάνεια είτε απευθείας με πώλησή τους ή εμμέσως με πώληση ομολόγων που έχουν ως αντίκρυσμα τα κόκκινα δάνεια, όπως εκείνα του «Ηρακλή». Όμως, κάθε προσπάθεια να γίνει αυτό μέσω πωλήσεών τους απαιτεί γίνεται από αγοραστές των κόκκινων δανείων (ή των ομολόγων του «Ηρακλή») οι οποίοι πληρώνουν χαμηλές πρόθυμους να πληρώσουν τιμές (π.χ. μισοτιμής) που να συμφέρει τις τράπεζες.
Κι εδώ γεννιέται ο φαύλος κύκλος, επειδή οι τιμές των κόκκινων δανείων και των ομολόγων είναι ανάλογες με τον ρυθμό επιτάχυνσης της ρευστοποίησης των ακινήτων (δηλαδή των πλειστηριασμών): Είτε θα επιβραδυνθούν οι πλειστηριασμοί, οπότε το σχέδιο θα αποτύχει, καθώς οι τιμές των κόκκινων δανείων και των ομολόγων θα παραμείνουν χαμηλές και οι τράπεζες δεν θα πουλήσουν. Είτε μετά από μαζικούς πλειστηριασμούς, οι τιμές τους θα φτάσουν σε ικανοποιητικά, για τις τράπεζες, επίπεδα
Εν κατακλείδι, η εκκαθάριση των κόκκινων δανείων μέσω της πώλησής τους είναι καταδικασμένη (α) να αποτύχει βραχυπρόθεσμα (χαμηλές τιμές, λίγοι πλειστηριασμοί) είτε (β) να αποτύχει μακροπρόθεσμα (υψηλές τιμές λόγω καταιγίδας πλειστηριασμών που υπονομεύουν την οικονομική δραστηριότητα της μικρομεσαίας τάξης στερώντας τις τράπεζες από την πελατεία στην οποία βασίζουν την ανάκαμψή τους!)
ΤΟ ΒΟΥΝΟ ΚΟΚΚΙΝΩΝ ΔΑΝΕΙΩΝ – ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Ως και το 2009, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια δεν ξεπερνούσαν τα 20 δις ευρώ ή το 10% του συνόλου των δανείων. Η αλματώδης αύξηση τους άρχισε το 2010, ως απόρροια της χρεοκοπίας που έπληξε τη χώρα. Σήμερα ξεπερνούν τα 70 δις ευρώ και αποτελούν το 42% του συνόλου των δανείων. Κάθε χρόνο δημιουργούνται νέα κόκκινα δάνεια, αφού δάνεια τα οποία είχαν ρυθμιστεί ξανα-κοκκινίζουν καθώς πολλοί δανειολήπτες αδυνατούν να συνεχίσουν την αποπληρωμή τους.
Με τον «Ηρακλή» θα έρχονται αντιμέτωποι με τα ταμεία (funds) που αγόρασαν τα δάνειά τους με μεγάλη έκπτωση τα οποία όμως απαιτούν από τους δανειολήπτες ολόκληρο το ποσό έχοντας την διακριτική ευχέρεια είτε να προχωρήσουν σε πλειστηριασμό είτε να εκβιάσουν για διακανονισμό που θα τους επιφέρει σημαντικά κέρδη σε σύγκριση με την τιμή στην οποία το αγόρασαν.
H ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΟΥ ΜΕΡΑ25
Κυβέρνηση και Αξιωματική Αντιπολίτευση θεωρούν ότι δεν υπάρχει εναλλακτική από τον «Ηρακλή» ή παρόμοιες αγοραίες «λύσεις» υπαγορευμένες απ’την Τρόϊκα.
Το ΜέΡΑ25 διαφωνεί. Θεωρούμε ιερή υποχρέωση όλου το πολιτικού συστήματος να βάλει τους πολίτες του μπροστά απ’ τους κερδοσκόπους, και με αυτό σαν ως κριτήριο να λύσει οριστικά ένα πρόβλημα που είναι Εθνικής σημασίας.
Το ΜέΡΑ25 θεωρεί ότι υπάρχουν άμεσα εφαρμόσιμες ορθολογικές εναλλακτικές και, για αυτό το λόγο αναλαμβάνουμε πρωτοβουλία για την άμεση έναρξη διαλόγου με κόμματα, φορείς, δήμους. Την 24η Φεβρουαρίου διοργανώνουμε ημερίδα όπου θα συζητηθούν τα συμπεράσματα του διαλόγου αυτού.
Ξέρουμε ότι δεν είμαστε οι μόνοι που ανησυχούν, δε διεκδικούμε αυτό το μονοπώλιο. Ο διάλογος που προτείνουμε πρέπει να υπερβαίνει τα κόμματα και τις ηγεσίες τους, και να συμπεριλάβει όλους όσους αναγνωρίζουν το μέγεθος της απειλής για την κοινωνική συνοχή
ΟΙ 4 ΣΤΟΧΟΙ ΕΝΟΣ ΝΕΟΥ ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΔΑΝΕΙΑ
ΤΡΑΠΕΖΕΣ: Εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος. Εκκαθάριση κόκκινων δανείων και δημιουργία σταθερού μηχανισμού αντιμετώπισής τους.
ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Τερματισμός μαζικής ρευστοποίησης μικρομεσαίων περιουσιών που μετατρέπουν εν δυνάμει μεγάλες υπεραξίες σε προσόδους των funds [οι οποίες θα εξαχθούν, ως επί το πλείστον, εκτός Ελλάδας]. Παράλληλα, προοπτική για επανένταξη στη διαδικασία αποπληρωμής των δανειοληπτών.
OIKONOMIA: Τερματισμός του φαύλου κύκλου ο οποίος, εν τέλει, υπονομεύει τις τράπεζες [πωλήσεις κόκκινων δανείων] ? [πλειστηριασμοί] ? [ανασφάλεια] ? [απροθυμία δανεισμού από ιδιώτες] ? [Συμπίεση δραστηριότητας που δημιουργεί νέα κόκκινα δάνεια]
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ: Κατάργηση σύγκρουσης συμφερόντων με νέο συμμετοχικό (αντί για τραπεζικοκεντρικό] θεσμό διαχωρισμού στρατηγικών από ακούσιων κακοπληρωτών
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΤΟΥ ΜέΡΑ25
Ως αφετηρία του διαλόγου που αναλαμβάνουμε να διοργανώσουμε, καταθέτουμε:
(α) το βασικό πλαίσιο που θεωρούμε ότι πρέπει να διέπει το σχέδιο επίλυσης του προβλήματος
και (β) τα βασικά χαρακτηριστικά και τους θεσμούς του εναλλακτικού σχεδίου.
ΒΑΣΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
Άμεση, μαζική μεταφορά των κόκκινων δανείων (αντί για πώλησή τους) σε Δημόσια Εταιρεία Αναδιάρθρωσης & Διαχείρισης Ιδιωτικών Χρεών (ΔΕΑΔΙΧ)
Διακοπή όλων των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας και ακινήτων που στεγάζουν λειτουργούσες επιχειρήσεις
Πάγωμα των δανείων
Διατήρηση του ποσοστού ιδιοκτησίας των δανειοληπτών
Νέο συμμετοχικό όργανο στο οποίο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι του Κράτους, της Δικαιοσύνης, των τραπεζών, των επιχειρήσεων και της Κοινωνίας, που θα διαχωρίζει τους στρατηγικούς από τους ακούσιους κακοπληρωτές
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ, ΘΕΣΜΟΙ και ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
Ιδρύεται Δημόσια Εταιρεία Αναδιάρθρωσης & Διαχείρισης Ιδιωτικών Χρεών (ΔΕΑΔΙΧ)
Άμεση μεταφορά από τις τράπεζες στην ΔΕΑΔΙΧ όλων των κόκκινων δανείων
Παροχή στις τράπεζες τίτλων της ΔΕΑΔΙΧ ίσης ονομαστικής αξίας με εκείνη των μεταφερμένων δανείων – τίτλους στηριζόμενους από τα ενέχυρα-ακίνητα συν εγγυήσεις του Δημοσίου
Νομοθετείται μορατόριουμ στους πλειστηριασμούς (α) πρώτης κατοικίας και (β) καταστημάτων/εμπορικών χώρων κάτω μιας συγκεκριμένης αξίας και εφόσον η επιχείρηση λειτουργεί
Όλα τα υπόλοιπα ακίνητα τα διαχειρίζεται η ΔΕΑΔΙΧ με στόχο την μακροπρόθεσμη μεγιστοποίηση των υπεραξιών της (π.χ. ενοικίαση, πώληση ή τιτλοποίηση)
Για πρώτες κατοικίες και λειτουργούσες μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις η ΔΕΑΔΙΧ δεσμεύεται να κρατά στα βιβλία της τα «κόκκινα» δάνεια έως ότου η τιμή των δεσμευμένων ακινήτων ξεπεράσει ένα επίπεδο. Έως τότε, το δάνειο παγώνει εφόσον οι δανειζόμενοι καταβάλλουν μηνιαία Εισφορά Διατήρησης Δικαιώματος Χρήσης και Συνιδιοκτησίας. Το ύψος αυτής της Εισφοράς Διατήρησης προσδιορίζεται από τις δημοτικές αρχές με γνώμονα τα ενοίκια της περιοχής και με μέγιστο το 1/3 των καθαρών εισοδημάτων του δανειολήπτη.
Ιδρύεται Συμβούλιο Εκκαθάρισης αποτελούμενο από εκπροσώπους του Υπουργείου Οικονομικών, των κομμάτων της αντιπολίτευσης, των τραπεζών, των δανειοληπτών και κληρωτούς πολίτες. Το Συμβούλιο Εκκαθάρισης συντάσσει κανόνες εντοπισμού στρατηγικών κακοπληρωτών και, εξωδικαστικά, συντάσσει κατάλογο στρατηγικών κακοπληρωτών των οποίων τα ακίνητα διακρατεί η ΔΕΑΔΙΧ.
Όταν δανειολήπτης δηλώσει ότι, λόγω βελτίωσης της κατάστασής της/του, μπορεί να αρχίσει ξανά να αποπληρώνει το δάνειο, της/του επιτρέπεται να το κάνει
Όταν δανειολήπτης δηλώσει ότι επιθυμεί την πώληση του ακίνητου, π.χ. λόγω αύξηση της τιμής του, τότε έχει λαμβάνειν ποσό από την πώληση ανάλογο του ποσοστού του αρχικού δανείου που είχε αποπληρώσει.
Όταν, εν καιρώ, ξεπεραστεί η κρίση, τα κεφάλαια της ΔΕΑΔΙΧ (είτε από πωλήσεις είτε από συσσωρευμένες Εισφορές Διατήρησης είτε από αποπληρωμές των δανειοληπτών) ανταλλάσσονται με τους τίτλους της ΔΕΑΔΙΧ που έλαβαν, και κρατούν στα βιβλία τους, οι τράπεζες
Με την ίδρυση της ΔΕΑΔΙΧ, και τις πιο πάνω διαδικασίες, επιτυγχάνονται ταυτόχρονα:
Η εξυγίανση των τραπεζών
Η προστασία της πρώτης κατοικίας και των μικρομεσαίων από την ρευστοποίηση
Η εκποίηση των ακινήτων των στρατηγικών κακοπληρωτών
Η ωφέλεια της κοινωνίας, και του Δημόσιου, από τις μεγάλες υπεραξίες που σήμερα υφαρπάζουν τα ταμεία-funds (που θα εξάγουν στο εξωτερικό)
Ο τερματισμός του φαύλου κύκλου πτωχευμένων τραπεζών & πτωχευμένων μικρομεσαίων.
