«Βουτιά» σημείωσε το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού στο α΄εξάμηνο του 2018, παρότι το κράτος δεν πληρώνει τα χρέη του, αλλά ούτε και τις δημόσιες επενδύσεις που θα έφερναν την Ανάπτυξη στη χώρα. Αντιθέτως, και η άλλη πηγή ανάπτυξης, δηλαδή η κατανάλωση του ιδιωτικού τομέα, δείχνει εξαιρετικά αδύναμη να δώσει ώθηση στην Οικονομία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού τα οποία ανακοίνωσε εχθές το υπουργείο Οικονομικών, εμφανίζεται πρωτογενές πλεόνασμα 617 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο πρόκειται για «μαγική εικόνα», καθώς:
- Οι δαπάνες για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) «ψαλιδίστηκαν» κατά 41,5% για να βγει το πλεόνασμα. Δαπανήθηκαν μόλις 956 εκατ. ευρώ (ούτε 1 δισ. δηλαδή) ενώ στο Μεσοπρόθεσμο που ψηφίστηκε ούτε 1 μήνα (στις 20 Ιουνίου) στόχος ήταν να έχουν δαπανηθεί 1,635 δισ. ευρώ. Αν το δημόσιο είχε κάνει την δαπάνη αυτή για επενδύσεις, θα είχε δώσει 679 εκατ. ευρώ παραπάνω. Δηλαδή δεν θα είχε πρωτογενές πλεόνασμα 617 εκατ. ευρώ αλλά έλλειμμα 62 εκατ. ευρώ, για τον λόγο αυτό και μόνον.
- Το πρωτογενές πλεόνασμα έχει πάρει την κατρακύλα, καθώς τον Μάιο έφτανε στα 1,525 δισ. ευρώ και ήταν 8,5 φορές μεγαλύτερο από τον στόχο στον Προϋπολογισμό του Δεκεμβρίου (180 εκατ. ευρώ). Τον Ιούνιο δηλαδή μειώθηκε 908 εκατ. ευρώ ή -59,5% σε έναν μήνα, στα 617 εκατ. ευρώ.
- Ακόμα χειρότερα, στο Μεσοπρόθεσμο που ψηφίστηκε τον Ιούνιο, ο στόχος για το πρωτογενές αποτέλεσμα έδειχνε ότι το υπουργείο Οικονομικών ανέμενε έλλειμμα (και όχι πλεόνασμα) 465 εκατ. ευρώ. Και αυτό γιατί στο Μεσοπρόθεσμο του Ιουνίου αναθεωρεί την πρόβλεψη του κρατικού Προϋπολογισμού για πλεόνασμα μόλις 1,769 δισ. ευρώ, αντί για 4,257 δισ. που εκτιμούσε τον Δεκέμβριο. Δηλαδή 6 μήνες μετά την ψήφισή του Κρατικού Προϋπολογισμού, εκτιμά ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι τελικά μειωμένο κατά 2,5 δισ. ευρώ!
Η υστέρηση αυτή πάντως των 2,5 δισ. ευρώ ή σε ποσοστό 58,4% (δηλαδή πρωτογενές πλεόνασμα μικρότερο και από μισό σε σχέση με τον στόχο) φαίνεται να έχει εξήγηση:
- Η εφορία δεν θα έχει τα έσοδα που ανέμενε το υπουργείο Οικονομικών: οι εισπράξεις φόρων 6μήνου ήταν μεν υψηλότερες κατά 169 εκατ. ευρώ πάνω από τον στόχο (22,719 αντί 22,250 δισ. που υπολόγιζε τον Ιούνιο) αλλά για το 2018 συνολικά τα Μεσοπρόθεσμο προβλέπει σχεδόν 1 δισ. ευρώ λιγότερα έσοδα από φόρους σε σχέση με όσα υπολόγιζε αρχικά. Για την ακρίβεια προβλέπει 354 εκατ. ευρώ λιγότερα έσοδα (47,522 δισ. αντί στόχου τον Δεκέμβριο πέρυσι για 47,876) αλλά και 756 εκατ. ευρώ περισσότερες επιστροφές φόρου από το αρχικά αναμενόμενο (4,4 δισ. αντί 3,76 δισ. ευρώ).
Η πτώση αυτή μάλιστα αντανακλά μείωση του δηλωτέου φορολογητέου εσοδήματος των νοικοκυριών (-163 εκατ. ευρώ για το 2018) αλλά και της ιδιωτικής κατανάλωσης συνολικά (-147 εκατ. ευρώ από φόρους συναλλαγών και -216 εκατ. ευρώ από φόρους κατανάλωσης).
Ποιος πληρώνει το «μάρμαρο»
Όσο «παγώνει» το ΠΔΕ, τόσο «ξεφουσκώνουν» και οι εισροές κονδυλίων από την ΕΕ που μέχρι τον Μάιο σημείωναν πλεόνασμα 437 εκατ. ευρώ στο 5μηνο (+75% από τα 580 εκατ. ευρώ που προϋπολογίστηκαν τον Δεκέμβριο) αλλά τον μήνα Ιούνιο η υπέρβαση μειώθηκε απότομα κατά 90% (σε μόλις 46 εκατ. ευρώ όλα κι όλα).
Εκτός από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, «μεγάλο ψαλίδι» έχει πέσει γενικότερα στις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού που για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουνίου 2018 ανήλθαν στα 24,278 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 800 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (25,078 δισ. ευρώ). Μειωμένες κατά 122 εκατ. ευρώ ήταν και οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού που ανήλθαν σε 23,321 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου, κυρίως λόγω περικοπών σε δαπάνες δημόσιας Υγείας για επιχορηγήσεις νοσοκομείων και ΥΠΕ-ΠΕΔΥ κατά 165 εκατ. ευρώ.
Αντιθέτως το υπουργείο Οικονομικών προσβλέπει σε υπέρβαση στις εισπράξεις από ΕΝΦΙΑ (3,139 εκατ. ευρώ φόρους περιουσίας έναντι πρόβλεψης πριν 6 μήνες για 3,100 δισ. ευρώ).
Ταυτόχρονα το οικονομικό επιτελείο αναθεωρεί προς τα κάτω την πρόβλεψή του για το ονομαστικό ΑΕΠ της χώρας εφέτος κατά 1,732 δισ. ευρώ (ή σχεδόν 1% του ΑΕΠ) και συγκεκριμένα από 184,691 δισ. που υπολόγιζε τον Δεκέμβριο, σε 182,959 δισ. τον Ιούνιο.
Ενώ όμως η Ανάπτυξη και το πρωτογενές πλεόνασμα του «στενού» δημόσιου Τομέα (Κρατικός Προϋπολογισμός) συρικνώνονται, η κυβέρνηση προβλέπει συνολικό πρωτογενές πλεόνασμα (μαζί με τον ευρύτερο δημόσιο Τομέα) ύψους 6,510 δισ. ευρώ ή 3,56%, δηλαδή 0,06% ή 107 εκατ. ευρώ παραπάνω από τα 6,404 δισ. ή 3,5% που είναι στόχος στο Μνημόνιο.
Συγεκριμένα, στα 1,769 δισ. πλεόνασμα του «στενού» δημόσιου Τομέα, το οικονομικό επιτελείο συνυπολογίζει και πρωτογενές πλεόνασμα ασφαλιστικών Ταμείων (ΕΦΚΑ – ΕΤΕΑΕΠ) 1,809 δισ. ευρώ, των Νοσοκομείων και ΠΕΔΥ (με "νυστέρι" στις δαπάνες Υγείας ) 150 εκατ. ευρώ και των ΟΤΑ κατά 482 εκατ. ευρώ.