Όταν ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αποκάλυψε τον πύραυλου Kinzhal το 2018, το αποκάλεσε ένα 'αόρατο' όπλο και επιδοκίμασε της 'υπερηχητικές' του ικανότητες. Τώρα, η Μόσχα αναφέρει πως τον χρησιμοποίησε στην Ουκρανία. Εάν οι αναφορές αυτές αληθεύουν, θα είναι η πρώτη φορά που υπερηχητικοί πύραυλοι χρησιμοποιήθηκαν σε ένοπλη σύρραξη. Στις 19 Μαρτίου, ρωσικές δυνάμεις δήλωσαν πως χρησιμοποίησαν έναν Kinzhal πύραυλο για να καταστρέψουν ένα χώρο αποθήκευσης πυρομαχικών στην ανατολική Ουκρανία. Μία μέρα αργότερα δήλωσαν πως άλλος ένας πύραυλος ίδιου τύπου χρησιμοποιήθηκε για να ανατινάξει μία αποθήκη καυσίμου κοντά στο Μικολάιβ, στον Νότο. Η Ουκρανία επιβεβαίωσε πως οι επιθέσεις συνέβησαν, αλλά δεν αναφέρθηκε στα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν. Το αμερικανικό τμήμα άμυνας δήλωσε πως δεν μπορεί να διαψεύσει τις δηλώσεις των Ρώσων περί χρήσης υπερηχητικών όπλων, ωστόσο δεν μπορεί ούτε να τις επιβεβαιώσει. Αλλά ποια είναι αυτά τα υπερηχητικά όπλα, τα χρησιμοποιεί όντως η Ρωσία στην Ουκρανία;
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Κοινό πρόγραμμα ανάπτυξης υπερηχητικών όπλων ανακοίνωσαν Βρετανία, ΗΠΑ και Αυστραλία
Τα Υπερηχητικά Όπλα
Τα υπερηχητικά όπλα ταξιδεύουν με ταχύτητες περίπου 1,6 χλμ/δευτερόλεπτο, ή περισσότερο από πέντε φορές την ταχύτητα του ήχου. Ωστόσο, δεν είναι η μέγιστη ταχύτητά τους το χαρακτηριστικό που τους κάνει να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα όπλα. Οι βαλλιστικοί πύραυλοι μεγάλης εμβέλειας, οι οποίοι πετούν σε υψηλά υψόμετρα, πλησιάζουν παρόμοιες ταχύτητες όταν επανέρχονται στην ατμόσφαιρα. Οι υπερηχητικοί πύραυλοι ξεχωρίζουν για την ικανότητά τους να διατηρούν αυτές τις ταχύτητες και σε μικρότερα υψόμετρα, όπως επίσης και να εκτελούν ελιγμούς όσο πετούν με αυτές. Τα όπλα αυτού του τύπου χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Οι υπερηχητικοί πύραυλοι cruise παίρνουν ενέργεια από ρουκέτες ή jet κατά την διάρκεια της πτήσης τους, και ουσιαστικά αποτελούν γρηγορότερες εκδόσεις των ήδη υπαρχόντων πυραύλων cruise (όπως τον Tomahawk). Από την άλλη, τα υπερηχητικά όπλα boost-glide διαφέρουν: αυτά εκτοξεύονται στην ανώτερη ατμόσφαιρα, στην κορυφή βαλλιστικών πυραύλων, αλλά μετά απελευθερώνουν υπερηχητικά οχήματα glide χωρίς κινητήρα (hypersonic glide vehicles - HGV), τα οποία πετάνε χαμηλότερα, γρηγορότερα και λιγότερο προβλέψιμα (για εχθρικά ραντάρ) σε σύγκριση με τα παραδοσιακά οχήματα επανεισόδου.
Και τα δύο είδη αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για τις πυραυλικές άμυνες. Η ταχύτητά τους παρέχει στους εχθρούς μικρότερο χρόνο αντίδρασης. Η ευελιξία τους τους κάνει δυσκολότερο να αναχαιτιστούν. Και τέλος, η απρόβλεπτη πορεία τους για το μεγαλύτερο διάστημα της πτήσης τους, τους επιτρέπει να θέτουν μία μεγάλη περιοχή σε ρίσκο. Μπορούν ακόμη και να αλλάξουν στόχο στα μέσα της πτήσης. Ο χρόνος μεταξύ της αντίληψης του τελικού στόχου μέχρι της στιγμής της σύγκρουσης μπορεί να είναι μόλις κάποια δευτερόλεπτα. Όπως ακριβώς με τον Kinzhal, η Ρωσία έχει δοκιμάσει ένα υπερηχητικό boost-glide όπλο με την ονομασία Avangard. Η τελευταία γνωστή δοκιμή φαίνεται να έγινε στα τέλη του 2018. Η Ρωσία βέβαια δεν αποτελεί τη μόνη χώρα που πειραματίζεται με τέτοιου τύπου όπλα. Η Κίνα δοκιμάζει HGV πρωτότυπα για χρόνια. Από την άλλη, η Αμερική ελπίζει να ανακοινώσει πως ο δικός της υπερηχητικός πύραυλος cruise θα είναι έτοιμος για μάχη μέσα στο έτος (ωστόσο αμφισβητείται αυτή η προθεσμία). Η Αυστραλία, η Γαλλία, η Ιαπωνία και η Ινδία εργάζονται όλες σε υπερηχητικές τεχνολογίες για δικά τους όπλα.
Ο Kinzhal
Υπάρχουν κάποιες διαφωνίες για το αν ο Kinzhal είναι τόσο επαναστατικός όσο θέλει ο Πούτιν να πιστεύει η Δύση. Ομολογουμένως, έχει βεληνεκές περίπου 2.000 χιλιομέτρων και μέγιστη ταχύτητα έως δέκα φορές αυτήν του ήχου. Αλλά όταν παρουσιάστηκε στον κόσμο το 2018, πολλοί αναλυτές πρόσεξαν τις ομοιότητές του με έναν υπάρχοντα ρωσικό βαλλιστικό πύραυλο μικρής εμβέλειας, τον Iskander. Ο Kinzhal φαίνεται να αποτελεί μία τροποποιημένη έκδοση που υιοθετήθηκε για εκτόξευση από μαχητικά jet. Στις 21 Μαρτίου, το υπουργείο άμυνας της Βρετανίας τόνισε πως πύραυλοι Iskander έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί σε μεγάλη κλίμακα από ρωσικές δυνάμεις στην επίθεσή τους στην Ουκρανία. Ο Iskander μπορεί να φτάσει υπερηχητικές ταχύτητες, αλλά όχι μέσω μίας χαμηλής, επίπεδης πορείας πτήσης όπως μπορεί ένας πύραυλος cruise.
Ακόμη και εάν οι πύραυλοι είναι όσο εξελιγμένοι όσο αναφέρει ο Πούτιν, είναι απίθανο να αλλάξουν την πορεία του πολέμου. Πολλοί από τους ρωσικούς συμβατικούς βαλλιστικούς πυραύλους και πυραύλους cruise χρησιμοποιούνται ήδη εναντίων των στόχων. Αμερικανοί αμυντικοί αξιωματικοί διατυπώνουν επίσημα την άποψή τους πως οι ρωσικές επιδοκιμασίες για τα υπερηχητικά όπλα είναι απλή προπαγάνδα που σκοπό έχει να στείλει το μήνυμα της ρωσικής υπεροχής και των ρωσικών δυνατοτήτων στην Δύση. Αλλά, μπορεί να αποκαλύψουν και μία ρωσική αδυναμία. Όσο ο πόλεμος συνεχίζεται, η Ρωσία μπορεί να καταφύγει στον Kinzhal διότι 'ξεμένει' από άλλα πυρομαχικά ακριβείας.
