Στην Ρωσία οι μουσουλμάνοι υπολογίζονται στα 20 εκατομμύρια, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 14% του πληθυσμού της χώρας. Με μακρά την προϊστορία διαμάχης με το Ισλάμ, από την εξέγερση των μουσουλμάνων του Βορείου Καυκάσου τον 19ο αιώνα μέχρι τους πολέμους στην Τσετσενία στα μέσα των δεκαετιών του ’90 – αρχές 2000, η κατάσταση μοιάζει ιδιαίτερα εκρηκτική στο συγκεκριμένο τάιμινγκ, με τόσα “ανοιχτά” ζητήματα να “τρέχουν” παράλληλα.
Το Κρεμλίνο βρίσκεται σε συναγερμό
Σύμφωνα με το think tank Carnegie Moscow Center, Ρώσοι ειδικοί εκτιμούν, ότι περί τους 500.000 Ρώσους μουσουλμάνους είναι συμπαθούντες, έχουν δεσμούς ή είναι μέλη του ISIS. Πρόκειται για άτομα που οραματίζονται, την δημιουργία κράτους με τις αρχές του Ισλάμ και θεωρούν ότι οι τζιχαντιστές «αγωνίζονται», για κοινωνική δικαιοσύνη και κράτος δικαίου. Μια μερίδα τους, δεν ταυτίζεται τόσο με τις θρησκοληπτικές μανίες των τζιχαντιστών, όσο με το γεγονός ότι είναι εχθροί της Δύσης.
Ρωσία και Αίγυπτος, αποφάσισαν να δημιουργήσουν κοινό μέτωπο έναντι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, (απαγορευμένη και στα δύο κράτη) βάζοντας φρένο στα σχέδια του Ερντογάν, αφού τους χρησιμοποιεί παρεμβαίνοντας στις εσωτερικές υποθέσεις των δυο κρατών.
Το δίκτυο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, με αρχικές ρίζες στην Αίγυπτο, έχει άρρηκτες σχέσεις με την Τουρκία, και ιδιαίτερα με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν (το όχημα του Ερντογάν για να κυριαρχήσει) και τα σχέδια του περί νεο-οθωμανισμού και πανισλαμισμού, όπως αυτά εκφράζονται με την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας.
Η Αίγυπτος έχει πρόσφατα εντείνει την υποστήριξή της προς τη Ρωσία, στον αγώνα ενάντια σε εξτρεμιστικές ιδεολογίες και ομάδες, κυρίως με την Μουσουλμανική Αδελφότητα. Στις 3 Αυγούστου, το Dar al-Ifta της Αιγύπτου (η αιγυπτιακή αρχή που είναι υπεύθυνη για την έκδοση θρησκευτικών διατάξεων) ανακοίνωσε την αποφοίτηση 21 ιμάμηδων από τη Ρωσία, από ένα στρατόπεδο εκπαίδευσης σχετικά με την έκδοση φετβά (θρησκευτικό μανιφέστο) κατά των εξτρεμιστικών ιδεολογιών.
Το Dar al-Ifta, ανέφερε σε αναφορά στην ιστοσελίδα του την ίδια μέρα,ότι «το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για Ρώσους ιμάμηδες, έχει ως στόχο να τους δώσει τη δυνατότητα να εκδίδουν φετβά, να τηρούν τη μετριοπαθή προσέγγιση του Ισλάμ και να παρακολουθούν και να αναλύουν εξτρεμιστικές ιδέες."
Σε δήλωσή του στις 4 Αυγούστου, ο μουφτής της Μόσχας και ο επικεφαλής ιμάμης του Καθεδρικού Ναού της Μόσχας, lλνταρ Αλιαουτντίνοφ, δήλωσε: «Το πρόγραμμα εκπαίδευσης της φετβά, ήταν πολύ επωφελές για τους ιμάμηδες της Ρωσίας. Το Αιγυπτιακό Dar al-Ifta επιθυμούσε, μέσω αυτής της εκπαίδευσης, να αποφοιτήσει από Ρώσους μουφτήδες που γνωρίζουν καλά τη σημασία και τη σοβαρότητα των φετφά και τις σωστές μεθόδους για την έκδοση μέτριων φετφά».
Ο Alyautdinov εξήγησε, ότι οι απόφοιτοι αυτού του προγράμματος κατάρτισης, θα εξυπηρετήσουν τους Ρώσους μουσουλμάνους σε διάφορες περιοχές και δημοκρατίες σε όλη τη Ρωσία, καθώς επιλέχθηκαν από διάφορα μέρη που καλύπτουν όλες τις ρωσικές δημοκρατίες.
Ο διευθυντής του τμήματος κατάρτισης στο Dar al-Ifta, Amr al-Wardani, σημείωσε σε δήλωση Τύπου στις 3 Αυγούστου, ότι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για Ρώσους ιμάμηδες περιελάμβανε 20 συνεδρίες, με δύο συνεδρίες ημερησίως σε διάστημα 10 ημερών. Επεσήμανε ότι το πρόγραμμα σπουδών, περιλαμβάνει επιστήμες που σχετίζονται με τον σχηματισμό του μουφτή σε Σαρία και πολιτικά επίπεδα, για να αντικατοπτρίζουν την εικόνα του μετριοπαθούς και ανεκτικού Ισλάμ.
Χαρακτηριστικό της σημασίας που δίνουν οι δύο χώρες, είναι ότι το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Dar al-Ifta περιελάμβανε μια Ρωσίδα, την Kavalova Elina, η οποία εργάζεται ως ερευνήτρια της Σαρία. Εκπαιδεύτηκε για την αντιμετώπιση εξτρεμιστικών ιδεών, μεταξύ των Ρώσων γυναικών πολιτών.
Η Αίγυπτος και η Ρωσία, μοιράζονται μια εχθρική στάση εναντίον της Μουσουλμανικής Αδελφότητας . Και οι δύο χώρες την έχουν καταχωρίσει ως απαγορευμένη τρομοκρατική ομάδα . Ο Ρώσος πρέσβης στο Κάιρο, Γκεόργκι Μπορισένκο, είχε δηλώσει σε δήλωση Τύπου τον Ιούνιο του 2020, ότι «η Μουσουλμανική Αδελφότητα έχει απαγορευτεί στη Ρωσία από το 2004, πολύ πριν από την Αίγυπτο».
Ισχυρίστηκε ότι η Αδελφότητα, δεν μπορεί να πραγματοποιήσει κανένα γεγονός στη Ρωσία και θα αντιμετωπιστεί, σύμφωνα με το ποινικό δίκαιο εάν το κάνει.
Τον Δεκέμβριο του 2013, η Αίγυπτος κήρυξε τη Μουσουλμανική Αδελφότητα νομικά απαγορευμένη τρομοκρατική ομάδα.
Εν τω μεταξύ, η Πνευματική Διοίκηση Μουσουλμάνων της Ρωσίας εργάζεται, για την αντιμετώπιση του εξτρεμισμού και των εξτρεμιστικών ομάδων στη Ρωσία. Εξέδωσε περισσότερα από 50 βιβλία, για να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο εξτρεμισμού και να απαντήσει σε εξτρεμιστικές ομάδες στη χώρα.
Τον Δεκέμβριο του 2020, ο Μεγάλος Μουφτής της Αιγύπτου Shawki Allam, υπέγραψε με την Πνευματική Διοίκηση Μουσουλμάνων της Ρωσίας, μνημόνιο κατανόησης και συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Ο Allam εξήγησε τότε ότι "η συμφωνία στοχεύει στη δημιουργία εταιρικών σχέσεων, για τη διάδοση του μετρίου και την καταπολέμηση της εξτρεμιστικής ιδεολογίας, τη δημοσίευση και τη μετάφραση βιβλίων και την πραγματοποίηση επιστημονικών συναντήσεων, με στόχο την αντιμετώπιση της ιδεολογίας του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας".
Τον ίδιο μήνα, το αιγυπτιακό Dar al-Ifta οργάνωσε το πρώτο διαδικτυακό εκπαιδευτικό του σεμινάριο, για Ρώσους ιμάμηδες και μέλη του Συμβουλίου των Μουφτήδων στη Ρωσία. Η διήμερη εκπαίδευση, είχε επίσης ως στόχο την αντιμετώπιση του εξτρεμισμού και των ριζοσπαστικών ιδεών, που προωθήθηκαν και διαδόθηκαν από εξτρεμιστικές ομάδες στη Ρωσία.
Πιο πρόσφατα, στις 29 Ιουλίου, το Ρωσικό Πολιτιστικό Κέντρο στην Αίγυπτο διοργάνωσε συμπόσιο για την καταπολέμηση της εξτρεμιστικής ιδεολογίας. Παρακολούθησαν πλήθος μελετητών του Νταρ αλ-Ιφτά και μια ρωσική θρησκευτική αντιπροσωπεία. Στο τέλος του συμποσίου, ο Alyautdinov είπε, ότι ο εξτρεμισμός στην Αίγυπτο είναι παρόμοιος με αυτόν που υπάρχει στη Ρωσία. Τόνισε ότι υπάρχει πρωτόκολλο συνεργασίας με το Αλ-Αζχάρ της Αιγύπτου, για την καταπολέμηση του εξτρεμισμού και στις δύο χώρες.
Στις αρχές του 2019, ο Al-Azhar εξέφρασε την ετοιμότητά του να παράσχει υποτροφίες και στρατόπεδα εκπαίδευσης, για ιμάμηδες και ιεροκήρυκες από τη Ρωσία. Σε συνάντηση τότε με αντιπροσωπεία των μελών του Συμβουλίου των Ρώσων Μουφτίδων Σούρα, ο υφυπουργός Αλ-Αζχάρ, Σεΐχ Σάλεχ Αμπάς, επαίνεσε την ισχυρή σχέση μεταξύ Ρωσίας και Αιγύπτου. Τόνισε την ετοιμότητα της χώρας του, να παρέχει όλα τα μέσα υποστήριξης για τους μουσουλμάνους στη Ρωσία, είτε μέσω υποτροφιών είτε από την Ακαδημία Al-Azhar για την εκπαίδευση ιμάμηδων και ιεροκήρυκων για την αντιμετώπιση του εξτρεμισμού.
Υποστήριξε ότι η αποστολή Ρώσων ιμάμηδων, για σπουδές σε χώρες που υιοθέτησαν τη ριζοσπαστική σκέψη των Σαλαφιστών, συνέβαλε στη διάδοση της εξτρεμιστικής ιδεολογίας στη Ρωσία. «Αυτοί οι ιμάμηδες επέστρεψαν στην πατρίδα τους, εμποτισμένοι με εξτρεμιστικές ιδέες που η Ρωσία προσπαθεί να πολεμήσει», είπε.
Ο Eldeeb πρόσθεσε: «Η Ρωσία έκανε μια αλλαγή, στέλνοντας τους μουσουλμάνους μαθητές της να σπουδάσουν στο Al-Azhar της Αιγύπτου. Θέλει να επωφεληθεί από το μέτρο του Αλ-Αζχάρ. Αυτό είναι προς το συμφέρον τόσο του Καΐρου όσο και της Μόσχας, στον πόλεμο τους κατά της τρομοκρατικής και εξτρεμιστικής ιδεολογίας, κυρίως της ιδεολογίας της Αδελφότητας ».
Ο Σεΐχης Χαλέντ Εμράν, γενικός γραμματέας για τα φετβά στο Νταρ αλ-Ιφτά, δήλωσε στο Al-Monitor: «Τα εκπαιδευτικά προγράμματα για Ρώσους ιμάμηδες, επικεντρώνονται σε έναν πρωταρχικό στόχο, που είναι η προώθηση του μετριοπαθούς λόγου και των θεμελίων της συνύπαρξης στην κοινωνία και η συζήτηση και να παρακολουθούν τις εξτρεμιστικές ιδέες ».
Ο Εμράν πρόσθεσε: «Οι Ρώσοι ιμάμηδες έχουν εκπαιδευτεί να αποκτούν την ικανότητα να ανταποκρίνονται, να αντιμετωπίζουν και να αντικρούουν αυτές τις εξτρεμιστικές ιδέες».
«Η εκπαίδευση των Ρώσων ιμάμηδων περιελάμβανε γυναίκες συμμετέχοντες. Η ισλαμική θρησκεία πιστεύει στην ισότητα των φύλων όταν πρόκειται για λήψη γνώσης. Εάν μια γυναίκα ανέβει στο προσκήνιο στο κήρυγμα και την έκδοση φετβού, πρέπει να είναι εξοπλισμένη με τις δεξιότητες για να απαντά σε θρησκευτικές ερωτήσεις που σχετίζονται με γυναίκες », είπε.
