Ο Πούτιν χρησιμοποίησε την επίσκεψή του στο Πεκίνο την Παρασκευή, 4 Φεβρουαρίου, για να προωθήσει μια νέα συμφωνία για το φυσικό αέριο με την Κίνα, η οποία υπολογίζεται σε 117,5 δισεκατομμύρια δολάρια, προκειμένου να ξεφύγει από τις αναμενόμενες κυρώσεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, σε περίπτωση αποτυχίας επίτευξης συμφωνίας για την Ουκρανία και την παροχή των ζητούμενων εγγυήσεων από τη Ρωσία στην Ανατολική Ευρώπη.
Η νέα συμφωνία για το φυσικό αέριο προσχώρησε σε μια προηγούμενη συμφωνία για την παροχή ρωσικού φυσικού αερίου στην Κίνα μέσω του αγωγού φυσικού αερίου Power Siberia μήκους 8.000 km που προέρχεται από την ανατολική Ρωσία στην ανατολική Κίνα και ο οποίος έχει προμηθεύσει το Πεκίνο με περισσότερα από 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου τα τελευταία τρία χρόνια , ενώ αναμένεται ότι και ο μογγολικός αγωγός φυσικού αερίου από τη Ρωσία θα ενταχθεί σε αυτόν.
Συμμαχία φυσικού αερίου ενόψει των κυρώσεων
Το Πεκίνο έχει βρει στο ρωσικό αέριο ένα ασφαλές καταφύγιο που μπορεί να μειώσει την εξάρτηση από το αυστραλιανό φυσικό αέριο, καθώς η Κίνα εισάγει το 40%των αναγκών της από τον "ενοχλητικό" εμπορικό εταίρο της Αυστραλία, που δεν σταμάτησε να επικρίνει το Πεκίνο με το πρόσχημα ότι είναι υπεύθυνος για το ξέσπασμα του κορωνοϊού κατά καιρούς και για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της μουσουλμανικής μειονότητας Ουιγούρων και των πολιτών του Χονγκ Κονγκ
Οι επικρίσεις από την αυστραλιανή πρωτεύουσα, Καμπέρα, μετατράπηκαν γρήγορα σε άμεση απειλή για την ασφάλεια του Πεκίνου, αφού η Καμπέρα προσχώρησε στη συμφωνία ασφαλείας AUKUS που περιλαμβάνει την Αυστραλία, την Αγγλία και τις ΗΠΑ οι οποίες θα προμηθεύσουν την Καμπέρα με 12 πυρηνικά υποβρύχια.
Οι οικονομικοί κίνδυνοι της εξάρτησης του Πεκίνου από το αυστραλιανό αέριο έχουν αυξηθεί, όπως και οι κίνδυνοι εξάρτησης της Ρωσίας από την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας έχουν αυξηθεί λόγω της κρίσης στην Ουκρανία και των επανειλημμένων απειλών για επιβολή κυρώσεων στη Μόσχα, η οποία προμηθεύει την ευρωπαϊκή ήπειρο με μεγάλο ποσοστό των αναγκών της.
Η Ρωσία μάλιστα είχε φιλοδοξήσει να διπλασιάσει τις εξαγωγές της μέσω της λειτουργίας του αγωγού Nord Stream στη Βαλτική Θάλασσα προς τη Γερμανία.
Οι ανησυχίες ενίσχυσαν τη ρωσοκινεζική προσέγγιση μέσω της κοινής δήλωσης που υπέγραψαν ο Κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, και ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, στο Πεκίνο, την περασμένη Παρασκευή,
Κοινή Δήλωση του Πεκίνου
Η προσέγγιση Κίνας-Ρωσίας δεν περιορίστηκε στο φυσικό αέριο, αλλά επεκτάθηκε σε στρατηγικά θέματα, όπως το ζήτημα της διάδοσης των πυρηνικών όπλων, η απαλλαγή από τα εργαστήρια χημικών όπλων και βιολογικών όπλων και το ζήτημα της επέκτασης του ΝΑΤΟ και της δημιουργίας νέων συμμαχιών στον Ειρηνικό και Ινδικό Ωκεανό.
Αυτή η προσέγγιση ενσαρκώθηκε από την κοινή ρωσο-κινεζική δήλωση των Προέδρων Πούτιν και Σι στη Σύνοδο Κορυφής του Πεκίνου.
Η δήλωση τόνισε την απόρριψη της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά κοντά στα ρωσικά σύνορα, δηλώνοντας την αλληλεγγύη του Πεκίνου στις απαιτήσεις της Μόσχας να παρασχεθούν γραπτές και νομικές εγγυήσεις για να αποτρέψουν την επέκταση του ΝΑΤΟ κοντά στα σύνορά της.
Συνοδευόταν από τη ρωσική υποστήριξη προς την Κίνα στην κριτική της για τη συμμαχία AUKUS, η οποία περιλαμβάνει την Αυστραλία, την Αγγλία και την Αμερική στον Ινδο-Ειρηνικό. Η δήλωση προειδοποίησε ότι η συμφωνία AUKUS συνιστά απειλή για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στον Ειρηνικό και τον Ινδικό Ωκεανό.
Η κοινή διακήρυξη Κίνας-Ρωσίας δεν ήταν χωρίς σαφείς ενδείξεις της ρωσικής υποστήριξης στην αρχή της μίας Κίνας σε αντάλλαγμα της κινεζικής υποστήριξης για τη θέση της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία.
Μια νέα εποχή
Η Σύνοδος Κορυφής της Κίνας ολοκλήρωσε τις προσπάθειες πενταετούς συνεργασίας και προσέγγισης μεταξύ των δύο χωρών, με την ελπίδα να εγκαθιδρυθεί μια νέα εποχή στις σχέσεις τους, γεγονός που τόνισαν οι Πρόεδροι της Κίνας και της Ρωσίας στην κοινή Σύνοδο Κορυφής στο Πεκίνο.
Η ελπίδα για τη νέα εποχή δεν είναι να εξαρτηθεί στη δομή της μόνο από τη στρατιωτική και πυρηνική ισχύ των κρατών ή των στρατιωτικών συμμαχιών, αλλά ακόμη και από διάφορες οικονομικές δομές.
Αυτές οι δομές που επιδιώκουν να αναπτύξουν η Μόσχα και το Πεκίνο είναι με την εισαγωγή συστημάτων χρηματοοικονομικών μεταφορών SWIFT που υπερβαίνουν το τρέχον χρηματοπιστωτικό σύστημα που ελέγχεται από την Αμερική και τους συμμάχους της μέσω 3.000 χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Το Πεκίνο και η Μόσχα επιδιώκουν να υποστηρίξουν αυτό το σύστημα αυξάνοντας τις εμπορικές ανταλλαγές μεταξύ των δύο χωρών, οι οποίες σημείωσαν σημαντική αύξηση πέρυσι κατά 34% για να φτάσουν τα 140 δισεκατομμύρια δολάρια, με προσδοκίες ότι θα αυξηθούν στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022 μετά την υπογραφή 14 εμπορικών συμφωνιών μεταξύ των δύο χωρών.
Η Κίνα και η Ρωσία επιδιώκουν επίσης να στηρίξουν το εγχείρημα , ανοίγοντας την πόρτα σε νέες αγορές και νέες θεσμικές και χρηματοοικονομικές δομές, κυρίως στην Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων Υποδομής ή στη συμφωνία OPEC + στην οποία η Ρωσία συνέβαλε στην επίτευξη του 2017.
Τέλος, η Σύνοδος Κορυφής του Πεκίνου μεταξύ του Κινέζου Προέδρου, Σι Τζινπίνγκ, και του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν, είναι η πρώτη σύνοδος κορυφής αυτού του είδους που παρουσίασε ένα σαφές και ρητό όραμα ενός πολυπολικού συστήματος.
Οι υπαινιγμοί μετατράπηκαν σε διακηρύξεις, θέσεις και ημιανακοινωμένες συμμαχίες μεταξύ των δύο χωρών για τη δημιουργία ενός πολυπολικού συστήματος οικονομικού και ασφάλειας.
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Η «αναμόρφωση» της γεωπολιτικής παγκόσμιας τάξης είναι δεδομένο ότι δεν ευνοεί τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Δύση, οι οποίες σπεύδουν να βρούν συμμάχους στην Ασία δημιουργώντας το AUKUS, σε μια προσπάθεια συγκράτησης της εξόδου της Κίνας στον Ινδοειρηνικό ωκεανό
Παράλληλα μέσω της Ουκρανικής κρίσης η Ουάσιγκτον επιχειρεί να ωθήσει την ΕΕ να μπει σε περίοδο Ψυχρού πολέμου με τη Ρωσία, επικαιροποιώντας τη σημασία και το ρόλο του ΝΑΤΟ
Αυτό έχει ως σκοπό την περιθωριοποίηση της σημασίας της δημιουργίας του Ευρωστρατού και την διαμόρφωση ψυχροπολεμικών σχέσεων μεταξύ ΕΕ-Ρωσίας, έτσι ώστε η ΕΕ να προσδεθεί στο άρμα των ΗΠΑ πολύ στενά.
Με τον τρόπο αυτό η ΕΕ θα έχει ψυχρές σχέσεις με τη Ρωσία με επακόλουθο την αγκίστρωση Ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων στα Ευρωπαϊκά σύνορα.
Έτσι η Ρωσία δεν θα μπορεί αφενός να υποστηρίξει την Κίνα αγκιστρώνοντας δυνάμεις των ΗΠΑ στην Ευρώπη, αφετέρου οι ΗΠΑ θα εστιάσουν στην Ασία και την Κίνα.
Η παραπάνω προσέγγιση των ΗΠΑ είναι εκείνη που ενίσχυσε ακόμη περισσότερο τη στρατηγική συνεργασία Κίνας-Ρωσίας, η οποία βρισκόταν ήδη σε πολύ καλό επίπεδο.
