Πολλά έχουν ειπωθεί προεκλογικά από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τράμπ, αναφορικά με την πρόθεσή του να μειώσει το στρατιωτικό αποτύπωμα-παρουσία της χώρας του στη Συρία.
Πολλοί αναλυτές ερμήνευαν τις παραπάνω δηλώσεις ως προεκλογικά πυροτεχνήματα και πως τελικά οι ΗΠΑ δεν θα εγκαταλείψουν για χάρη της Τουρκίας, τους συμμάχους τους Κούρδους του SDF στον αγώνα τους κατά των τρομοκρατών του ISIS.
Μάλιστα δικαιολογούσαν την άποψή τους μετά την τοποθέτηση του Ρούμπιο ως ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, ο οποίος ήταν υπέρμαχος της συμμαχίας με τους Κοπυρδους του SDF.
"Στον αέρα" η αποχώρηση στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ από τη Συρία
Ωστόσο σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο τουρκικού ΜΜΕ αναφέρει ότι "Ο Τραμπ λέει ότι η απόφαση για τα αμερικανικά στρατεύματα στη Συρία εκκρεμεί εν μέσω αναφορών για συνομιλίες αποχώρησης με την Τουρκία", επισημαίνοντας:
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Πέμπτη ότι θα ληφθεί απόφαση σχετικά με το μέλλον των αμερικανικών στρατευμάτων στη Συρία, μετά από αναφορές ότι η κυβέρνησή του σκοπεύει να αποχωρήσει από περιοχές που ελέγχονται από τους Κούρδους και συνδέει αυτή την απόσυρση με τη συμφιλίωση της Τουρκίας με το Ισραήλ.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με δημοσιεύματα ισραηλινών μέσων ενημέρωσης, ο Τραμπ αρνήθηκε ότι είπε ότι θα αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη Συρία.
«Δεν ξέρω ποιος το είπε αυτό. Αλλά θα πάρουμε μια απόφαση για αυτό», είπε ο Τραμπ και πρόσθεσε: «Δεν εμπλεκόμαστε στη Συρία. Η Συρία είναι το δικό της χάλι. … Δεν χρειάζονται τη συμμετοχή μας».
Τα σχόλια του Τραμπ έρχονται μετά από αναφορά του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού οργανισμού Kan του Ισραήλ, σύμφωνα με τον οποίο αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου ενημέρωσαν τους Ισραηλινούς ομολόγους τους για την πρόθεση του Τραμπ να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από τη Συρία.
Οι όροι Τράμπ προς τον Ερντογάν
Επιπλέον, το ισραηλινό ειδησεογραφικό πρακτορείο Maariv ανέφερε ότι ο Τραμπ έχει θέσει ως όρο την αποχώρηση από τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αποκαταστήσει τους δεσμούς με το Ισραήλ, οι οποίοι έχουν επιδεινωθεί απότομα από την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 και τις επακόλουθες στρατιωτικές ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα.
Ο Ερντογάν έχει τοποθετηθεί ως ένας από τους πιο σκληρούς επικριτές του Ισραήλ, διακόπτοντας τους εμπορικούς δεσμούς ενώ το κατηγορεί για εγκλήματα πολέμου.
Η Τουρκία αντιτίθεται εδώ και καιρό στη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στη Συρία λόγω της υποστήριξης της Ουάσιγκτον στις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις υπό την ηγεσία των Κούρδων (SDF), οι οποίες διαδραμάτισαν βασικό ρόλο στην ήττα του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και το Λεβάντε (ISIL).
Η Άγκυρα θεωρεί την κυρίαρχη φατρία των SDF, τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), ως προέκταση του παράνομου Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο η Τουρκία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση χαρακτηρίζουν τρομοκρατική οργάνωση.
Ο Ερντογάν έχει επανειλημμένα ζητήσει την αποχώρηση των ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι τα αμερικανικά στρατεύματα στη Συρία παρέχουν προστασία σε κουρδικές φατρίες που η Τουρκία θεωρεί απειλή για την εθνική της ασφάλεια.
Μια έξοδος των ΗΠΑ θα έδινε στην Άγκυρα μεγαλύτερη ελευθερία να κλιμακώσει τις επιχειρήσεις εναντίον περιοχών που ελέγχονται από τους Κούρδους στα βορειοανατολικά.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ διπλασίασαν πρόσφατα την παρουσία των στρατευμάτων τους στη Συρία, αυξάνοντας τους αριθμούς από 900 σε περίπου 2.000, μετά την ανατροπή του Σύριου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ στις 8 Δεκεμβρίου από τον συνασπισμό ανταρτών υπό την ηγεσία της Χάιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS ).
Το Πεντάγωνο έχει περιγράψει την αύξηση των στρατευμάτων ως προσωρινή, με στόχο να αποτρέψει το Ισλαμικό Κράτος να ανακτήσει ερείσματα στη χώρα.
"Σε αναμένα κάρβουνα" oι Κούρδοι του SDF
Ωστόσο, η προοπτική μιας αποχώρησης των ΗΠΑ έχει προκαλέσει ανησυχία στις κουρδικές δυνάμεις, οι οποίες θεωρούν τα αμερικανικά στρατεύματα ως ένα κρίσιμο προστατευτικό δίχτυ ασφαλείας τόσο κατά της Τουρκίας όσο και των πιθανών αναζωπυρούμενων απειλών από το ISIL και δυνάμεων υπέρ του καθεστώτος.
Ο Διοικητής των SDF Mazloum Abdi έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει για αποχώρηση των ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι θα αποσταθεροποιήσει την περιοχή και θα αφήσει τα εδάφη που ελέγχονται από τους Κούρδους ευάλωτα στις τουρκικές επιθέσεις.
Από τον Νοέμβριο οι δυνάμεις που υποστηρίζονται από την Τουρκία έχουν καταλάβει αρκετούς θύλακες που ελέγχονται από τις SDF στη βόρεια Συρία, εν μέσω των προσπαθειών της Ουάσιγκτον να μεσολαβήσει για κατάπαυση του πυρός.
Η κυβέρνηση υπό την ηγεσία των Κούρδων προέτρεψε τους Αμερικανούς αξιωματούχους να διατηρήσουν την παρουσία τους για να αποτρέψουν περαιτέρω εισβολές.
Το Ισραήλ ανησυχεί
Το Ισραήλ εξέφρασε επίσης ανησυχία για τις συνέπειες μιας αποχώρησης των ΗΠΑ.
Ο υπουργός Άμυνας Israel Katz, ο οποίος επισκέφτηκε το όρος Hermon στη Συρία αυτή την εβδομάδα, είπε ότι οι ισραηλινές αμυντικές δυνάμεις θα παραμείνουν στην περιοχή "επ' αόριστον" για να αποτρέψουν εχθρικούς παράγοντες από το να εδραιώσουν ένα έδαφος.
Το Ισραήλ θεωρούσε εδώ και καιρό την παρουσία των αμερικανικών δυνάμεων στη Συρία ως αντίβαρο στην ιρανική επιρροή και ως αποτρεπτικό παράγοντα έναντι των απειλών της Χεζμπολάχ και άλλων πολιτοφυλακών.
Το θέμα "ακουμπάει" την Ελλάδα
Ο όρος συμφιλίωσης-αποκατάστασης της Τουρκίας με το Ισραήλ ,που θέτει ο Τράμπ στον Ερντογάν για στρατιωτική αποχώρηση των ΗΠΑ από τη ΒΑ Συρία, αντιλαμβανόμαστε ότι "ακουμπάει" την χώρα μας.
Ο λόγος προφανής, αφού μια τέτοια εξέλιξη θα διαταράξει τις άριστες σχέσεις Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου, προκαλώντας ενδεχομένως μια σειρά αρνητικών εξελίξεων τόσο σε γεωπολιτικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο στρατιωτικής συνεργασίας.
Ωστόσο οι Ισραηλινοί δεν φαίνονται διατεθιμένοι να πεισθούν από τυχόν διαβεβαιώσεις του Ερντογάν για αποκατάσταση των σχέσεων μαζί του, την στιγμή που η Τουρκία έχει κατηγορήσει τον Πρωθυπουργό Νετανιάχου και το ίδιο το κράτος του Ισραήλ ως εγληματίες πολέμου, ενώ παράλληλα στηρίζει ακρεφνώς την τρομοκρατική οργάνωση της Χαμάς.
Τέλος και για τον ίδιο τον Ερντογάν, είναι πολύ δύσκολο να "μαζέψει" τα όσα έχει πεί και προκαλέσει δημόσια κατά του Ισραήλ.
Συνεπώς πλήν εξαιρετικά θεαματικού απροόπτου οι σχέσεις Άγκυρας-Τέλ Αβίβ δεν εκτιμούμε πως μπορεί να αποκατασταθούν στο προσεχές μέλλον, κάτι όμως που θα πρέπει να παρακολουθούμε πολύ στενά, αφού το Ισραήλ, μαζί με ΗΠΑ-Γαλλία , αποτελεί μέχρι στιγμής τους ισχυρότερους συμμάχους μας.
