Νέα δημοσιεύματα που προέρχονται κυρίως από το λογαριασμό στο Twitter, «Αμιχαϊ Στάιν», δίνουν νέα πνοή στην ενεργειακή συνεργασία Τουρκίας-Ισραήλ, μετά και την πρόσφατη επίσκεψη του ισραηλινού ΥΠΕΞ στην Άγκυρα.
Ανώτεροι Τούρκοι αξιωματούχοι, όπως ο Πρόεδρος Ερντογάν και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είπαν στον Έλι Κοέν πως ενδιαφέρονται για συνεργασία σε θέματα φυσικού αερίου, επικαλούμενοι το γεγονός πως έχουν εγκαταστάσεις και μπορούμε να σας βοηθήσουμε να εξάγετε το φυσικό αέριο στην Ευρώπη. Ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Έλι Κοέν δεν το απέκλεισε: «Θα εξετάσουμε το θέμα».
Οι Τούρκοι ζητούσαν συνεργασία Ισραήλ-Τουρκίας για το φυσικό αέριο για χρόνια, επίσης κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Λάπιντ-Μπένετ, η οποία σχεδόν απέφευγε να μιλήσει για το θέμα. Τώρα που υπάρχει νέα κυβέρνηση, οι Τούρκοι ελέγχουν αν θα καταστεί δυνατή η επίτευξη συμφωνίας με τον Νετανιάχου.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δέχθηκε την Τρίτη τον υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ Έλι Κοέν στην πρωτεύουσα Άγκυρα για συνομιλίες. Σύμφωνα με την τουρκική προεδρία, ο Ερντογάν και ο Κοέν πραγματοποίησαν συνάντηση κεκλεισμένων των θυρών στην τουρκική Προεδρία Διαχείρισης Καταστροφών και Έκτακτης Ανάγκης. Το Ισραήλ ήταν μια σημαντική δύναμη που βοήθησε την Τουρκία μετά τον καταστροφικό σεισμό της περασμένης εβδομάδας που στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες και κατέστρεψε ολόκληρες κοινότητες.
Νωρίτερα την Τρίτη, ο Κοέν συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου και δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την αναζωογόνηση των εμπορικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών τους. Την Τετάρτη, το Reshet Bet Radio αποκάλυψε ότι οι Τούρκοι πρότειναν στο Ισραήλ να χρησιμοποιήσει αγωγό για να πουλήσει το φυσικό του αέριο σε ευρωπαίους πελάτες μέσω της Τουρκίας.
«Μας ενδιαφέρει η συνεργασία στον τομέα του φυσικού αερίου, τη στιγμή που η Ευρώπη αναζητά υποκατάστατα για το ρωσικό αέριο», είπε ο Τσαβούσογλου στον καλεσμένο του, προσθέτοντας: «Έχουμε εγκαταστάσεις και μπορούμε να σας βοηθήσουμε να εξάγετε το φυσικό αέριο στην Ευρώπη».
Ο Κοέν δεν το απέκλεισε και απάντησε ότι το θέμα θα εξεταστεί όταν επιστρέψει στην Ιερουσαλήμ.
Η Τουρκία ζήτησε για πρώτη φορά να δανείσει τις υπηρεσίες της για την πώληση ισραηλινού φυσικού αερίου στην Ευρώπη όταν ο Πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ (Isaac Herzog) επισκέφθηκε τον Ερντογάν τον Μάρτιο του 2022. Ο Χέρτζογκ πέρασε το μήνυμα στην κυβέρνηση Λάπιντ-Μπένετ, αλλά ο τότε υπουργός Εξωτερικών Γιαΐρ Λάπιντ (Yair Lapid) δεν ενδιαφέρθηκε.
Εάν το Ισραήλ αποφασίσει υπέρ της τουρκικής επιλογής – την οποία χρειάζεται απεγνωσμένα η Άγκυρα, δεδομένου ότι η οικονομία της είναι ενάντια στα σχοινιά με πληθωρισμό μεταξύ 60% και 85%, αναμένεται να προκαλέσει αντιρρήσεις και κλονίσει την εμπιστοσύνη των παραδοσιακών συμμάχων του Ισραήλ, την Ελλάδα και την Κύπρο, οι ιστορικοί εχθροί της Τουρκίας.
Αρμόδιες πηγές ανέφεραν στο Βασίλη Νέδο και στην «Καθημερινή» ότι κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ιερουσαλήμ ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ενημερώθηκε από τον Ισραηλινό ομόλογό του για τον ενεργειακό σχεδιασμό του Ισραήλ το ερχόμενο χρονικό διάστημα. Σε κάθε περίπτωση, οι τουρκικές διαρροές είναι ενδεικτικές της προσπάθειας που καταβάλλει η Άγκυρα ώστε να εκμεταλλευθεί την παρούσα συγκυρία για να προωθήσει παλαιούς στόχους της, παρά την κατάσταση που επικρατεί –λόγω του σεισμού– στο εσωτερικό.
Αυτή τη στιγμή το ισραηλινό φυσικό αέριο εξάγεται από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη και αλλού κατά κύριο λόγο μέσω της Αιγύπτου. Ανάμεσα στο Κάιρο και στην Ιερουσαλήμ υπάρχει πάρα πολύ στενή συνεργασία στον τομέα του φυσικού αερίου, γεγονός το οποίο έχει εκφραστεί και μέσω της συμμετοχής των δύο χωρών στο ενεργειακό φόρουμ της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF). Στο EMGF συμμετέχουν η Ελλάδα, η Κύπρος, η Αίγυπτος, η Γαλλία, το Ισραήλ, η Ιταλία, η Ιορδανία και η Παλαιστίνη.
Εκτίμησή μας είναι ότι οι οποιεσδήποτε προσπάθειες της Τουρκίας για ενεργειακή σύμπλευση με το Ισραήλ και ουσιαστικά "ομηρία" της Ευρώπης, δεν θα ευοδώσουν, καθώς η Ελλάδα αποτελεί σταθερότερο σύμμαχο και πιο άμεση "είσοδο" στην Ευρώπη και τη Δύση.
