Τον Ιανουάριο, στην καρδιά της Τεχεράνης, οι Ιρανοί νομοθέτες ήταν απασχολημένοι με συναντήσεις συζητώντας το νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό του νέου έτους. Οι δρόμοι εξακολουθούσαν να είναι καυτοί από μήνες βίαιης καταστολής των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, οι άνθρωποι υπέφεραν από σοβαρές διακοπές φυσικού αερίου εν μέσω ενός τσουχτερού χειμώνα και εμφανίζονταν αναφορές για εργάτες που αυτοκτόνησαν λόγω επιδείνωσης των συνθηκών διαβίωσης.
Ωστόσο, ακόμη και όταν οι Ιρανοί αγωνίζονται να επιβιώσουν χρόνια μιας αδυσώπητης οικονομικής κρίσης, το νομοσχέδιο πρότεινε περικοπές στον τομέα της υγείας και του δημόσιου τομέα και χορηγούσε αύξηση στον προϋπολογισμό των στρατιωτικών δυνάμεων και των δυνάμεων ασφαλείας.
Όπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του Middle East Eye στην Τεχεράνη, oι νομοθέτες ενέκριναν στις 22 Ιανουαρίου τα περιγράμματα του νομοσχεδίου για τον προϋπολογισμό, που υπέβαλε ο συντηρητικός Πρόεδρος Ιμπαρήμ Ραΐσι (Ebrahim Raisi), για το ιρανικό έτος που αρχίζει στις 21 Μαρτίου.
Αυξημένη βαρβαρότητα, αυξημένοι προϋπολογισμοί
Η ετήσια αύξηση του προϋπολογισμού των δυνάμεων ασφαλείας και των στρατιωτικών δυνάμεων δεν είναι κάτι νέο στο Ιράν. Ωστόσο, φέτος, συνέπεσε με τις τελευταίες σπίθες των πολύμηνων αντικυβερνητικών διαδηλώσεων που συγκλόνισαν τη χώρα μετά τον θάνατο της 22χρονης Μάχσα Αμίνι υπό την αστυνομία. Η Ιρανοκούρδισα είχε συλληφθεί επειδή δεν φορούσε σωστά το χιτζάμπ.
«Η κυβέρνηση γελάει πολύ τολμηρά μπροστά στους Ιρανούς», δήλωσε στο Middle East Eye ένας οικονομολόγος που ζει στην Τεχεράνη υπό τον όρο της ανωνυμίας, φοβούμενος αντίποινα από τις δυνάμεις ασφαλείας. «Η αστυνομία σκότωσε πρώτα ένα αθώο νεαρό κορίτσι υπό κράτηση και στη συνέχεια σκότωσε όσους διαμαρτυρήθηκαν για αυτό το περιστατικό. Τώρα τους [χορηγείται] αύξηση του προϋπολογισμού», πρόσθεσε ο οικονομολόγος.
Πάνω από 500 διαδηλωτές έχουν σκοτωθεί από την αστυνομία και το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) από τον θάνατο της Αμίνι στις 16 Σεπτεμβρίου 2022, σύμφωνα με το Πρακτορείο Ειδήσεων Ακτιβιστών Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRANA).
Η αύξηση που αναφέρουν οι οικονομολόγοι είναι μια αύξηση 44,5% στον αστυνομικό προϋπολογισμό της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης 40% του συνολικού προϋπολογισμού.
«Σε αυτήν την οικονομική συγκυρία, η καλύτερη απόφαση της κυβέρνησης για τις δαπάνες του επόμενου έτους θα ήταν μια υψηλότερη αύξηση μισθών για τους πολίτες χαμηλότερου εισοδήματος, η διάθεση περισσότερων κεφαλαίων στον δημόσιο τομέα και η πρόταση οικονομικών εκστρατειών για τη στήριξη των ευάλωτων», είπε ο οικονομολόγος.
Επιπλέον, η προτεινόμενη αύξηση στους μισθούς των κρατικών υπαλλήλων είναι μόνο 20%, ενώ η κυβέρνηση προβλέπει ετήσιο πληθωρισμό 40% για το επόμενο ιρανικό έτος. «Βλέπουμε ότι για άλλη μια φορά η κυβέρνηση τάχθηκε κατά του λαού», πρόσθεσε ο οικονομολόγος.
Σώματα ασφαλείας, στρατιωτικοί και άλλοι νικητές
Εκτός από την αστυνομία, μερίδιο από τη γενναιοδωρία της κυβέρνησης Ραΐσι έχουν κερδίσει και άλλες δυνάμεις που δραστηριοποιούνται στα παρασκήνια της βάναυσης καταστολής των Ιρανών πολιτών.
Το Υπουργείο Πληροφοριών έλαβε αύξηση 43% στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Ωστόσο, αυτό το υπουργείο δεν είναι η μόνη οργάνωση πληροφοριών πίσω από τη συστηματική εξαναγκαστική εξαφάνιση αντιφρονούντων και τη λήψη εξαναγκαστικών αυτο-ενοχοποιητικών ομολογιών. Ο διαβόητος μηχανισμός πληροφοριών του IRGC είχε εδώ και καιρό ζωτικό ρόλο σε αυτές τις πρακτικές.
Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη για τους Ιρανούς το γεγονός ότι το IRGC, η πιο ισχυρή στρατιωτική και οικονομική οντότητα της χώρας, θα απολάμβανε επίσης αύξηση του προϋπολογισμού κατά 37% το επόμενο έτος. Ωστόσο, δύο πηγές που μίλησαν στο MEE ανέφεραν ότι η πραγματική αύξηση του προϋπολογισμού για το IRGC θα είναι πολύ μεγαλύτερη.
«Ορισμένα μέρη του ετήσιου προϋπολογισμού κρατούνται μυστικά από το κοινό και αυτά τα μέρη σχετίζονται κυρίως με το IRGC», είπε ένας μεταρρυθμιστής πολιτικός που ενημερώθηκε για το νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό της χώρας, ο οποίος θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Ο πολιτικός εξήγησε ότι ο προϋπολογισμός που αφιερώνεται στα πυραυλικά και πυρηνικά προγράμματα είναι μεταξύ αυτών των μυστικών κονδυλίων. Επιπλέον, το IRGC θα επωφεληθεί από τις αυξήσεις που χορηγούνται σε άλλους στρατιωτικούς και δημόσιους οργανισμούς.
«Για παράδειγμα, υπάρχει ένας συγκεκριμένος προϋπολογισμός για το Γενικό Επιτελείο των Ενόπλων Δυνάμεων της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, αλλά κανείς δεν ξέρει πώς ακριβώς αυτά τα χρήματα θα μοιραστούν μεταξύ του επίσημου στρατού και του IRGC», είπε η πηγή.
Σύμφωνα με τον πολιτικό, ακόμη και η παραμικρή αύξηση των ετήσιων κονδυλίων για το δημόσιο τομέα ωφελεί επίσης το IRGC, καθώς κατέχει μετοχές σε πολλές δημόσιες τράπεζες, πετροχημικές εταιρείες, διυλιστήρια και φαρμακευτικά προϊόντα, για να αναφέρουμε μόνο μερικά.
Κάνοντας τους φτωχούς, φτωχότερους
Ο αυξημένος προϋπολογισμός για την αστυνομία, τον στρατό και το IRGC εμφανίζεται καθώς επίσημες αναφορές δείχνουν μια απότομη μείωση στην κατανάλωση κρέατος και φρούτων μεταξύ των Ιρανών λόγω της αυξανόμενης φτώχειας. Τον Οκτώβριο, τα τοπικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι το ένα τρίτο του πληθυσμού των 87,9 εκατομμυρίων της χώρας ζούσε σε συνθήκες ακραίας φτώχειας.
Παρά τις προειδοποιήσεις των ειδικών για την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης για εκατομμύρια Ιρανούς, η κυβέρνηση αποφάσισε να επενδύσει το εισόδημά της από το πετρέλαιο σε οντότητες που την υπερασπίζονται έναντι μιας αυξανόμενης αντιπολίτευσης.
Ένας ειδικός στον προϋπολογισμό που εργάζεται για τον Οργανισμό Σχεδίου και Προϋπολογισμού της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν είπε στο MEE ότι αναλυτές και οικονομολόγοι είχαν προειδοποιήσει την κυβέρνηση για τις επιπτώσεις της δαπάνης δισεκατομμυρίων ριαλ σε στρατιωτικά σχέδια και σχέδια ασφαλείας, ενώ οι απλοί πολίτες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να τα βγάλουν πέρα.
«Το σχέδιο προϋπολογισμού που υπέβαλε ο Ιμπραήμ Ραΐσι στο κοινοβούλιο είναι πολύ διαφορετικό από αυτό που συνέταξαν οι ειδικοί και παρέδωσαν στην κυβέρνηση», είπε ο ειδικός.
«Ο φετινός προϋπολογισμός θα κάνει τους ανθρώπους φτωχότερους και αυτό θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη κοινωνική δυσαρέσκεια, για την οποία οι αρχές πρέπει να βρουν λύση».
«Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το επόμενο έτος δείχνει ότι η μόνη λύση που θα μπορούσε να σκεφτεί η κυβέρνηση ήταν να δώσει περισσότερη εξουσία στην αστυνομία, τις δυνάμεις ασφαλείας και τις ένοπλες υπηρεσίες», κατέληξε ο ίδιος.