Ο Σύριος πρόεδρος Μπασάρ Αλ Άσαντ και ο Τούρκος ομόλογός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα μπορούσαν ενδεχομένως να συναντηθούν στο περιθώριο της επικείμενης Συνόδου Κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Tasnim στις 21 Αυγούστου.
Η ετήσια σύνοδος κορυφής του Συμβουλίου Αρχηγών Κρατών της SCO για το 2022 θα πραγματοποιηθεί στις 15-16 Σεπτεμβρίου στην πρωτεύουσα του Ουζμπεκιστάν, Σαμαρκάνδη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Τι έλεγε ο Ερντογάν πριν τη μεγάλη στροφή: Θα πάμε στην Δαμασκό και θα κάνουμε και την προσευχή μας στο τζαμί Εμεβί
Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων, η συνάντηση θα γίνει εάν οι επερχόμενες συνομιλίες μεταξύ του Άσαντ και μιας τουρκικής αντιπροσωπείας πάνε καλά.
Ο αρχηγός του Πατριωτικού Κόμματος Ντογκού Περιντσέκ (Doğu Perinçek) θα ηγηθεί της τουρκικής πολιτικής και διπλωματικής αντιπροσωπείας, η οποία αναμένεται να φτάσει σύντομα στη Δαμασκό. Ο Περιντσέκ θα συνοδεύεται από μια σειρά από πρώην υπουργούς και βετεράνους διπλωμάτες στο ταξίδι του στη Συρία και έκθεση του ταξιδιού θα υποβληθεί στις τουρκικές αρχές.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η αντιπροσωπεία θα συζητήσει με τον Άσαντ τους τρόπους αποκατάστασης των σχέσεων μεταξύ Συρίας και Τουρκίας, τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας στη βόρεια Συρία και την επιστροφή των Σύριων προσφύγων.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Ερντογάν είπε ότι κατά την επίσκεψή του στη Ρωσία, ο πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν του ζήτησε να συμμετάσχει στη συνάντηση της Σαγκάης, προσθέτοντας ότι πιθανότατα θα συμμετείχε. Αργότερα, ο Ερντογάν κάλεσε σε διάλογο με τη Συρία.
Το πρακτορείο Tasnim είπε ότι ο Πούτιν κάλεσε επίσης τον Άσαντ να παραστεί στη συνεδρίαση της SCO. Εάν ο Άσαντ συμμετάσχει στη συνάντηση, τότε οι συνομιλίες με τον Ερντογάν πιθανότατα θα γίνουν.
Η Τουρκία είναι ο κύριος υποστηρικτής των Σύριων ανταρτών από το ξέσπασμα του πολέμου στη χώρα πριν από περισσότερο από μια δεκαετία. Τώρα, ωστόσο, ο Ερντογάν φαίνεται να βιάζεται να εξομαλύνει τις σχέσεις με τον Άσαντ πριν από τις τουρκικές εκλογές του επόμενου έτους. Η απειλή των κουρδικών δυνάμεων στη Συρία και το ζήτημα των Σύριων προσφύγων στην Τουρκία αποτελούν μεγάλη προτεραιότητα για τους Τούρκους ψηφοφόρους.
5 λόγοι γιατί ο Ερντογάν αποφάσισε να κάνει συμφωνία με τον Άσαντ
- Προβλήματα στην οικονομία. Ο πληθωρισμός αυξάνεται, η διαφορά μεταξύ εισαγωγών και εξαγωγών όλων των ειδών και υπηρεσιών αυξάνεται, τα στοιχεία που σχετίζονται με την αντιπολίτευση στο κυβερνών κόμμα έχουν απασφαλίσει. Για παράδειγμα, ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου (Ekrem Imamoglu) είπε ότι «η τουρκική οικονομία πλησιάζει στο τέλος», και πρώην συνεργάτης του προέδρου Νταβούτογλου σε συνέντευξή του στους Financial Times τόνισε ότι «η Τουρκία βιώνει τη σοβαρότερη οικονομική κρίση στην ιστορία της». Σε μια τέτοια κατάσταση, δεν είναι δυνατόν να τροφοδοτηθούν εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία και άλλες χώρες. Επομένως, πρέπει η χώρα να απαλλαχθεί. Εδώ αξίζει να θυμηθούμε το σχέδιο του Ερντογάν πέρυσι να καταλάβει νέα τμήματα της Συρίας στο βορρά και να εγκαταστήσει εκεί πρόσφυγες.
- Η απειλή της τρομοκρατίας. Περιοδικά εντός της επαρχίας Ιντλίμπ γίνονται επιθέσεις σε θέσεις του τουρκικού στρατού. Πίσω από τις επιθέσεις βρίσκονται διάφοροι πληρεξούσιοι του Khurras al-Din και του ISIS , στόχος τους είναι να χτυπήσουν την Τουρκία από την Ιντλίμπ και το Χαλέπι και να ανακτήσουν τον έλεγχο των ενόπλων ομάδων της «αντιπολίτευσης» προκειμένου να συνεχίσουν τον αγώνα κατά του Άσαντ. Οι αυξημένες επιθέσεις των τακφιριστών κατά των Τούρκων παρεμβατικών είναι ένα είδος αντίδρασης ορισμένων ατόμων από τις χώρες του Κόλπου που είναι δυσαρεστημένοι με την έλλειψη μεγάλης κλίμακας εχθροπραξιών στη βόρεια Συρία, μεταξύ των φιλοτουρκικών δυνάμεων και του συριακού στρατού. Η τουρκική κοινωνία ήταν πάντα αγανακτισμένη με τη σιωπηλή αντίδραση του Γενικού Επιτελείου. Ο Ερντογάν κατανοεί ότι σε περίπτωση μεγάλης εκστρατείας κατά των τζιχαντιστών στην Ιντλίμπ, ένας τέτοιος πόλεμος θα μπορούσε εύκολα να εξαπλωθεί στο τουρκικό έδαφος και να προκαλέσει άγριο χάος για τα επόμενα χρόνια.
- Πολιτική κίνηση. Από το 2016, το καθεστώς Ερντογάν έχει συνειδητοποιήσει τη ματαιότητα της προσπάθειας ανατροπής του Άσαντ και αποφάσισε να επικεντρωθεί στην κατοχή των βόρειων εδαφών της Συρίας από το Ιντλίμπ έως το Ντέιρ Εζόρ. Μετά την επίθεση του συριακού στρατού προς την κατεύθυνση της Ιντλίμπ το 2020, οι Τούρκοι συνειδητοποίησαν ότι η Δαμασκός ήταν αποφασισμένη να επιστρέψει τα εδάφη της. Έτσι η Άγκυρα συνειδητοποίησε ότι θα έπρεπε να διαπραγματευτεί. Υπάρχει όμως και ένας άλλος στόχος του Ερντογάν και της ΚΟ, ακολουθώντας το παράδειγμα των ΗΑΕ, οι Τούρκοι θα ήθελαν να επηρεάσουν την παλιά φρουρά του Μπάαθ. Το 2018, τα Εμιράτα αποκατέστησαν το έργο της συριακής πρεσβείας, οι ειδικοί σημείωσαν ότι μια τέτοια «συμφιλίωση» βασίζεται σε μια στρατηγική για να αποσπάσει το Ιράν από τη Συρία, δηλαδή το Άμπου Ντάμπι, πηγαίνοντας να συναντήσει τον Άσαντ, επιδιώκει στην πραγματικότητα τον στόχο μια συμμαχία με τους βετεράνους του τοπικού κόμματος Μπάαθ, οι οποίοι διατήρησαν τις θέσεις τους από την εποχή του Χαφέζ. Είναι γνωστό ότι βρίσκονται σε κρυφή αντίθεση με τον Μπασάρ και αντιτίθενται στην ιρανική παρουσία. Τώρα η Τουρκία εντάσσεται στην τακτική των ΗΑΕ, που θα ήθελε όχι μόνο να ελέγξει όλη την αντιπολίτευση (εσωτερική και εξωτερική), αλλά και να ανοίξει μια νέα σελίδα στις σχέσεις με τους Μπααθιστές.
- Αναγνώριση σε ισχύ. Σύριοι ειδικοί σημειώνουν ότι αυτό που συνέβη με τις τουρκικές σημαίες στην Ιντλίμπ και στα προάστια του Χαλεπίου είναι «θέαμα», αφού οι τουρκικές υπηρεσίες πληροφοριών ελέγχουν πλήρως τα όσα συμβαίνουν σε αυτές τις επαρχίες. Οι Σύριοι επισημαίνουν ότι οι Τούρκοι παρακολούθησαν σιωπηλά το κάψιμο της σημαίας τους στο Αζάζ και πώς στοιχεία της «αντιπολίτευσης» ποδοπάτησαν το εθνικό τους σύμβολο στο Τζαραμπλούς, αλλά όταν Σύριοι εργάτες, γυναίκες ή νέοι διαδηλώνουν για διάφορους λόγους, η MIT καταστέλλει ανελέητα τις συγκεντρώσεις. Κάνοντας έκκληση στην οργισμένη αντίδραση στη βόρεια Συρία, ο Ερντογάν θέλησε να δείξει στον Άσαντ, στον Πούτιν και στο Ιράν ότι «ο συριακός λαός δεν δέχεται συμφωνίες με το καθεστώς» και έτσι η Τουρκία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τις θέσεις της στις διαπραγματεύσεις στην Αστάνα και σε άλλους χώρους.
- Μεγάλη γεωπολιτική. Μην ξεχνάτε ότι η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και αυτό το στρατιωτικό μπλοκ έχει πλέον διαφορετικό καθήκον από τον αγώνα κατά του Άσαντ και του Ιράν. Το ΝΑΤΟ προετοιμάζεται για πόλεμο με τη Ρωσική Ομοσπονδία και την Κίνα, αντίστοιχα, όλα τα σημαντικά στοιχεία του θα πρέπει να συγκεντρωθούν στον αγαπημένο στόχο της Ουάσιγκτον. Σε μια τέτοια κατάσταση, οι Τούρκοι πρέπει να ξεχάσουν προσωρινά τις αυτοκρατορικές τους φιλοδοξίες και να ακολουθήσουν τον απόηχο των Αγγλοσαξόνων.
Αλλαγή στάσης του Ερντογάν στη Συρία
"Πρέπει να κάνουμε βήματα προόδου με τη Συρία. Με αυτά τα βήματα θα χαλάσουμε πολλά παιχνίδια στην περιοχή", είπε ο Ερντογάν στους δημοσιογράφους σε δηλώσεις που μεταδόθηκαν από τα εθνικά τηλεοπτικά κανάλια το Σαββατοκύριακο. "Ο πολιτικός διάλογος ή η διπλωματία δεν μπορούν να διακοπούν μεταξύ των κρατών".
Η Τουρκία ήταν ένθερμος υποστηρικτής των Σύριων ανταρτών κατά τη διάρκεια του μακροχρόνιου πολέμου της χώρας, καταδικάζοντας τακτικά τον Άσαντ για τις ενέργειες των στρατευμάτων του. Μάλιστα οι τζιχαντιστές που έχουν διεισδύσει και κατάτο πρόσφατο παρελθόν ήλεγχαν πλήρως τον Συριακό Εθνικό΄Στρατό (SNA) έδρασαν με τις ευλογίες, τα χρήματα και την υλική υποστήριξη του Τούρκου προέδρου και της κυβέρνησής του εναντίον του Άσαντ και των υπολοίπων "παικτών".
Με την υποστήριξη της Ρωσίας και του Ιράν, ωστόσο, η κυβέρνηση του Άσαντ έχει ανακτήσει τον έλεγχο μεγάλου μέρους της Συρίας. Αυτό άφησε την Τουρκία να επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στους Κούρδους μαχητές στη βόρεια Συρία που θεωρεί απειλή για τους δεσμούς τους με το PKK, για το οποίο λέει η Τουρκία ότι μάχεται για αυτονομία στο τουρκικό έδαφος εδώ και δεκαετίες.
Νωρίτερα τον Αύγουστο, ο Ερντογάν ταξίδεψε στο Σότσι για συνομιλίες με τον Ρώσο ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν, αναζητώντας προφανώς την ευλογία του για μια ακόμα διασυνοριακή επίθεση με στόχο τις Κουρδικές Μονάδες Άμυνας του Λαού ή YPG. Μετά τη συνάντηση, ο Ερντογάν είπε στους δημοσιογράφους ότι ο Πούτιν προέτρεψε την Άγκυρα να λύσει τα προβλήματά της με τη Δαμασκό.
Την Παρασκευή, ο Τούρκος ηγέτης δήλωσε ότι δεν υποχωρεί από την προθυμία του να χτυπήσει ξανά πέρα από τα σύνορα. "Μπορεί να έρθουμε ξαφνικά μια νύχτα", είπε ο Ερντογάν, μια φράση που χρησιμοποιεί όταν αναφέρεται σε επικείμενες στρατιωτικές επιχειρήσεις και που ειναι καραμέλα στο στομα όψιμων Γκρίζων Λύκων και λοιπών ερντογανικών όταν απειλούν την Ελλάδα. Στην ουσία έχει παρθεί από ένα ερωτικό τραγούδι του 2015.
Ο Ουτούν Ορχάν, ειδικός επί της Συρίας στο Κέντρο Μελετών Μέσης Ανατολής που εδρεύει στην Άγκυρα, είπε ότι οποιαδήποτε επικείμενη επανάσταση στους δεσμούς με τον Άσαντ είναι απίθανη καθώς οι δύο κυβερνήσεις έχουν ανταγωνιστικές προτεραιότητες στον τομέα ασφαλείας.
Η Δαμασκός περιμένει από την Τουρκία να σταματήσει την υποστήριξη προς τους εναπομείναντες Σύρους αντιπάλους της, είπε ο Ορχάν. Η Τουρκία, εν τω μεταξύ, είναι αποφασισμένη να διαλύσει την κουρδική αυτοδιοίκηση στη Συρία και στο παρελθόν έχει κινητοποιήσει Σύρους αντάρτες για να πολεμήσουν ενάντια στο YPG.
"Η προσδοκία μου είναι οι επαφές των υπηρεσιών πληροφοριών να γίνουν πιο συχνές και οι συνομιλίες να εξελιχθούν τελικά στην πολιτική διάσταση", είπε ο Ορχάν σε συνέντευξή του στο Bloomberg.
Η δεινή κατάσταση της οικονομίας της Τουρκίας θα μπορούσε να είναι ένας παράγοντας που θα ωθήσει μια επανεξέταση από την Άγκυρα. Μια κρίση κόστους ζωής καταδιώκει τους ψηφοφόρους λιγότερο από ένα χρόνο πριν από τις εκλογές, απειλώντας να εξαερώσει την υποστήριξη προς τον Ερντογάν. Μερικοί Τούρκοι δυσανασχετούν με την παρουσία των 3,7 εκατομμυρίων Σύριων μεταναστών που ζουν στην Τουρκία και οι αμφισβητίες του Ερντογάν επιδιώκουν να αξιοποιήσουν το αντιμεταναστευτικό αίσθημα, δεσμευόμενοι να απελάσουν Σύρους εάν εκλεγούν.
Ο Ερντογάν ανακοίνωσε σχέδια για μετεγκατάσταση τουλάχιστον ενός εκατομμυρίου προσφύγων σε κοινότητες που κατασκευάζει η Τουρκία σε μια λωρίδα γης που ελέγχει στη βόρεια Συρία.
Ο θυμός για τους πάνω από 3,7 εκατομμύρια πρόσφυγες ασκεί πίεση στον Ερντογάν
"Ο Ερντογάν είναι στριμωγμένος. Οι εκλογές πλησιάζουν. Επειδή η οικονομία πάει τρομερά άσχημα, υπάρχει αυξημένη αντίδραση προς τους μετανάστες", δήλωσε ο Γκιονούλ Τολ, διευθυντής του προγράμματος Τουρκίας στο Middle East Institute στην Ουάσιγκτον.
Η Συρία έγινε επίσης παρίας στον αραβικό κόσμο μετά την καταστολή μιας εξέγερσης από τον Άσαντ το 2011 που πυροδότησε τον πόλεμο. Όμως τον Μάρτιο, ο Άσαντ ταξίδεψε στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για συνομιλίες καθώς οι αραβικές κυβερνήσεις του Κόλπου κατέληξαν όλο και περισσότερο στο συμπέρασμα ότι προτιμούν να επαναφέρουν τη Συρία στο μαντρί παρά να την εγκαταλείψουν για να ανταγωνιστούν το Ιράν.
Η Τουρκία, η οποία έχει ξεκινήσει μια ευρεία διπλωματία για την αποκατάσταση των σπασμένων περιφερειακών δεσμών τους τελευταίους μήνες, θα μπορούσε να ακολουθήσει το παράδειγμά τους. Μερικοί από τους κορυφαίους βοηθούς του Ερντογάν ζήτησαν πρόσφατα άμεση εμπλοκή με την κυβέρνηση του Άσαντ.
Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου πυροδότησε διαμάχη νωρίτερα αυτό το μήνα, όταν αποκάλυψε δημόσια ότι μίλησε με τον Σύρο ομόλογό του, Φαϊζάλ Μεκντάντ, σε διεθνή συνάντηση πέρυσι.
Την περασμένη εβδομάδα, είπε ότι η "συμφιλίωση" μεταξύ της συριακής κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης ήταν απαραίτητη για την ειρήνη.
Τζιχαντιστικές ομάδες να αποχωρούν από τις τάξεις του εκ Τουρκίας αμειβόμενου μισθοφορικού Συριακού Εθνικού Στρατού, λόγω της αλλαγής στάσης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επειδή είχαν πληροφορίες γι' αυτό το επικείμενο "άδειασμα" από την Τουρκία.
Ο βασικός σύμμαχος του Ερντογάν, ο εθνικιστής ηγέτης Ντεβλέτ Μπαχτσελί, επανέλαβε τις δηλώσεις του Τσαβούσογλου. και ο αντιπρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος ΑΚ Χαγιάτι Γιαζίτσι είπε ότι η Τουρκία μπορεί να ξεκινήσει "άμεσες" και "υψηλού επιπέδου" συνομιλίες με τη Συρία.
Η επιρροή του Πούτιν μπορεί να αποδειχθεί καθοριστική. Η Τουρκία και η Ρωσία ήταν σε αντιπαράθεση στη Συρία, αλλά ο Ερντογάν και ο Ρώσος ηγέτης συνεργάστηκαν στενά αλλού. Ο Τούρκος πρόεδρος μεσολάβησε σε μια συμφωνία για την επανέναρξη των αποστολών σιτηρών από τα αποκλεισμένα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας της Ουκρανίας.
Η Τουρκία απέφυγε να συμμετάσχει στις δυτικές κυρώσεις λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ η Ρωσία είναι σημαντικός προμηθευτής ενέργειας και τουριστών για την Τουρκία.
