"Η ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση που προκύπτει από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία απαιτεί γρήγορες λύσεις και τα κοιτάσματα φυσικού αερίου του Ισραήλ αντιπροσωπεύουν μία από αυτές.¨", αναφέρει στην εισαγωγή άρθρο του en.globes.co.il, το οποίο συνεχίζει αναφέροντας τα εξής:
"Ανώτεροι αξιωματούχοι από τις χώρες της περιοχής και των ΗΠΑ, και στελέχη της βιομηχανίας φυσικού αερίου, λένε όλοι την ίδια ιστορία, προτρέποντας με όλη τους τη δύναμη την εφαρμογή λύσεων που θα μειώσουν την εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ισραήλ: Αλλαγή στάσης Ευρωπαίων προς την Τουρκία- Πράσινο φως για την πώληση F-16 στην Τουρκία;
Αν δεν υπήρχαν οι Συμφωνίες του Αβραάμ, οι συνομιλίες μεταξύ των χωρών της περιοχής δεν θα ήταν δυνατές. Η πιεστική ανάγκη για μια απάντηση στο ενεργειακό πρόβλημα της Ευρώπης έχει ωθήσει τους Αμερικανούς σε ακόμη μεγαλύτερη συμμετοχή στην προώθηση περιφερειακών συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής περισσότερων χωρών στην εξίσωση επίλυσης του προβλήματος
Οι πιθανές λύσεις έχουν συζητηθεί σε πολλές συναντήσεις, συμπεριλαμβανομένης της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών περιφερειακών κρατών, μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, στο Νεγκέβ.
Η Ρωσία προμήθευσε την Ευρώπη με περισσότερα από 155 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (BCM) φυσικού αερίου πέρυσι, περίπου το 40% της κατανάλωσης της ηπείρου. Με την υπόθεση ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες θα συνεχίσουν να λαμβάνουν φυσικό αέριο από τη Ρωσία, προκύπτει η ανάγκη αντικατάστασης 100-120 BCM φυσικού αερίου.
Οι ΗΠΑ έχουν υποσχεθεί 15-20 BCM υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ετησίως. Το Κατάρ υποτίθεται ότι θα προσθέσει 20-30 BCM και οι χώρες της ΝΑ μεσογείου, με επικεφαλής το Ισραήλ, άλλα 20 BCM. Από αυτά, τουλάχιστον 10 BCM πρόκειται να προέρχονται από το κοίτασμα Leviathan του Ισραήλ, η οποία παράγει επί του παρόντος 12 BCM ετησίως.
Οι συναντήσεις που πραγματοποίησε η Υπουργός Εθνικών Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων Karine Elharrar στην Αίγυπτο ασχολήθηκαν με αυτό το θέμα, όπως και οι συναντήσεις του Υπουργού Εξωτερικών Yair Lapid και του πρωθυπουργού Naftali Bennett με ηγέτες και υπουργούς Εξωτερικών χωρών της περιοχής.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τουλάχιστον δύο πηγές, ανώτεροι Ισραηλινοί αξιωματούχοι επισκέφθηκαν τρεις χώρες που δεν έχουν διπλωματικούς δεσμούς με το Ισραήλ, προκειμένου να προωθήσουν λύσεις.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters, εκπρόσωποι του Ισραήλ, των ΗΠΑ και των Κούρδων του Ιράκ συζήτησαν τη μεταφορά φυσικού αερίου από την κουρδική αυτόνομη περιοχή στο βόρειο Ιράκ στην Τουρκία και από εκεί στην Ευρώπη.
Πηγές πληροφορούν την «Globes» ότι σε συνομιλίες με ορισμένα από τα κράτη του Κόλπου, με επικεφαλής τα ΗΑΕ, συζητήθηκε μια πιο φιλόδοξη ιδέα, ένας αγωγός φυσικού αερίου από τον Κόλπο μέσω Ιράκ να ενωθεί με τον τουρκικό αγωγό που ήδη μεταφέρει φυσικό αέριο στην Ευρώπη.
Οι Τούρκοι λαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού τους αερίου από τη Ρωσία, το Αζερμπαϊτζάν και το Ιράν. Κάποιο το χρησιμοποιούν οι ίδιοι, ενώ το υπόλοιπο μεταφέρεται στην Ευρώπη. Το Ισραήλ, σύμφωνα με δύο πηγές, βοηθά σε αυτές τις διαπραγματεύσεις. Αυτή, ωστόσο, είναι η πιο μακροπρόθεσμη λύση από όλες, και είναι επίσης προβληματική, λόγω της ανάγκης να διασχίσουμε το ασταθές Ιράκ.
Η δεύτερη λύση που συζητείται είναι η μεταφορά ισραηλινού φυσικού αερίου στην Τουρκία μέσω ενός υποθαλάσσιου αγωγού που τοποθετείται από το κοίτασμα Λεβιάθαν, ενισχύοντας παράλληλα την παραγωγή του Λεβιάθαν. Το κόστος της τοποθέτησης ενός τέτοιου αγωγού που εκτείνεται για περίπου 550 χιλιόμετρα είναι περίπου 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια, το οποίο συγκρίνεται με 6 δισεκατομμύρια δολάρια για τον EastMed, τον αγωγό από το Ισραήλ στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας.
Από την πλευρά της Τουρκίας, αυτή είναι μια οξεία ανάγκη, και προέκυψε σε συζητήσεις μεταξύ του προέδρου του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτζογκ και του Τούρκου ηγέτη Ρετζέπ Ταγίπ Ερντοάν στην Άγκυρα. Ενόψει των εκλογών στην Τουρκία τον Ιούνιο του 2023, ο Ερντοάν αναζητά μια λύση για τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας στη χώρα του, αφού έπρεπε να αυξήσει την τιμή του φυσικού αερίου κατά 50% και του ηλεκτρισμού κατά 28%.
Η περίπτωση της Τουρκίας
Αυτό που καθυστερεί αυτή την κίνηση είναι η απροθυμία της Τουρκίας να χρηματοδοτήσει την κατασκευή του αγωγού και η ελπίδα της ότι ο προϋπολογισμός θα προέλθει από κάπου αλλού.
"Εφόσον οι Τούρκοι δεν βλέπουν με σοβαρότητα το θέμα, προς το παρόν όλα είναι συζητήσεις και καμία δράση", είπε ανώτερος Ισραηλινός .
Ποιος θα μπορούσε να το λύσει αυτό; Τα Εμιράτα, με επικεφαλής τον διάδοχο του Άμπου Ντάμπι Μοχάμεντ μπιν Ζάιντ, ο οποίος τους τελευταίους μήνες πλησιάζει όλο και περισσότερο την Άγκυρα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Middle East Eye με έδρα το Λονδίνο, μέσα στους επόμενους μήνες η Τουρκία αναμένεται να στείλει πρεσβευτή στο Κάιρο, μετά από μια δεκαετία σχεδόν πλήρους αποξένωσης και σκληρού ανταγωνισμού μεταξύ των δύο χωρών, κάτι που θα μπορούσε να ενθαρρύνει περαιτέρω το Άμπου Ντάμπι να βοηθήσει
Αυτός είναι ένας τρόπος για να δείξει η Τουρκία ότι έχει επιστρέψει στο μαντρί των μετριοπαθών κρατών.
Η Συρία δεν είναι ασφαλής
Μια άλλη πιθανή λύση μέσω Τουρκίας είναι ένας πολύ μικρότερος χερσαίος αγωγός, μήκους μόλις 60 χιλιομέτρων, που θα συνδέεται με τον αγωγό στη Συρία που προορίζεται να φέρει φυσικό αέριο από την Αίγυπτο στη Συρία και τον Λίβανο.
Όπως αναφέρει η «Globes», μία από τις δυνατότητες είναι η αύξηση της παροχής φυσικού αερίου από το Λεβιάθαν στην Αίγυπτο και η εξαγωγή του μέσω αυτού του δικτύου. Το κόστος είναι πολύ χαμηλότερο, μόλις 150 εκατομμύρια δολάρια, και ο χρόνος κατασκευής είναι επίσης πολύ μικρότερος.
Πού είναι το πρόβλημα;
Και πάλι, είναι θέμα ασφάλειας και γεωπολιτικής: η Συρία είναι μια διχασμένη χώρα και το καθεστώς Άσαντ θα δυσκολευτεί να δικαιολογήσει τη μεταφορά ισραηλινού φυσικού αερίου μέσω συριακού εδάφους στην Τουρκία.
Δύο άλλες λύσεις περιλαμβάνουν την υγροποίηση του αερίου από το Λεβιάθαν και τη μεταφορά στην Ευρώπη.
Η πρώτη είναι η κατασκευή ενός αγωγού από το Λεβιάθαν στα εργοστάσια υγροποίησης στις αιγυπτιακές ακτές και η μεταφορά του από εκεί στην Ευρώπη με βυτιοφόρα πλοία. Η τοποθέτηση ενός τέτοιου αγωγού είναι εφικτή. Θα χρειαστούν περίπου τρία χρόνια και δεν θα υπάρξει πρόβλημα χρηματοδότησής του, εφόσον συναφθούν μακροπρόθεσμες συμφωνίες πώλησης με τους ευρωπαίους καταναλωτές. Εξαρτάται από την ισραηλινή κυβέρνηση, κυρίως από το Υπουργείο Εθνικών Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων, το οποίο είναι εξοικειωμένο με το θέμα, αλλά δεν αναλαμβάνει την πρωτοβουλία. Οι εταιρείες που παράγουν φυσικό αέριο από τη Leviathan λένε ότι μόλις ληφθεί η έγκριση, όλα θα προχωρήσουν γρήγορα.
Το Υπουργείο Εθνικών Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων απάντησε ότι η δυνατότητα κατασκευής αγωγού φυσικού αερίου από την πλατφόρμα παραγωγής Leviathan προς τα εργοστάσια υγροποίησης στην Αίγυπτο προέκυψε σε συνομιλίες μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου και εξετάζεται από τις εμπορικές εταιρείες. αλλά δεν έχει υποβληθεί επίσημο αίτημα στο υπουργείο.
Η δεύτερη πιθανότητα είναι πιο ανεξάρτητη λύση και εξαρτάται από την ισραηλινή κυβέρνηση. Περιλαμβάνει υπεράκτια εργοστάσια υγροποίησης κοντά στα κοιτάσματα αερίου, κυρίως Λεβιάθαν.
Πρόκειται για εργοστάσια που κατασκευάστηκαν σε πλοία και απαιτούν σύντομους αγωγούς από τις δεξαμενές φυσικού αερίου προς το εργοστάσιο και από αυτόν σε δεξαμενόπλοια για τη μεταφορά του LNG στην Ευρώπη.
Γρήγορη λύση: Συμπίεση και όχι υγροποίηση
Μια ταχύτερη λύση είναι η συμπίεση του αερίου (CNG) παρά η υγροποίησή του (LNG), μια πολύ πιο σύντομη διαδικασία που δεν απαιτεί την κατασκευή ειδικών εγκαταστάσεων αλλά μόνο συμπιεστές στις θύρες που θα συμπιέσουν το αέριο σε δοχεία.
Ο πρόεδρος της Ampa Capital, Shlomi Fogel, λέει ότι αρκετοί παράγοντες της αγοράς εξετάζουν το κόστος αυτής της μεθόδου.
Τι γίνεται με την Ελλάδα και την Κύπρο;
Προορίζονται να αποτελούν μέρος του έργου του αγωγού EastMed και θα πρέπει να συνδέονται με οποιοδήποτε δίκτυο μεταφορών που θα έχει αποφασιστεί. Ο Υπουργός Εξωτερικών Λάπιντ συναντήθηκε με τον Κύπριο και τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών στην Ελλάδα.
Το Ισραήλ είναι βασικός παίκτης
Το Ισραήλ βρίσκεται σε κομβική θέση, λόγω της παραγωγής φυσικού αερίου και της γεωγραφικής του θέσης, αλλά κυρίως λόγω του νέου καθεστώτος που του έχουν χαρίσει οι "Συμφωνίες του Αβραάμ".
Θεωρείται ως χώρα διευκόλυνσης, έχοντας καλές σχέσεις με τα κράτη του Κόλπου, την Αίγυπτο, την Ιορδανία και πάνω απ' όλα τις ΗΠΑ.
Η σύνδεση του Ισραήλ με τα περιφερειακά ενεργειακά δίκτυα είναι σημαντική όχι μόνο για τις πωλήσεις φυσικού αερίου και από οικονομική άποψη, αλλά και ως μέσο ενίσχυσης και εδραίωσης της περιφερειακής μετριοπαθούς συμμαχίας του "
Διαπιστώσεις-Συμπεράσματα
Οι εξελίξεις στην πολιτική ζωή του Ισραήλ τρέχουν και πλέον η φίλη και η φίλη και σύμμαχος χώρα, μετά την απώλεια της πλειοψηφίας της κυβέρνησης συνασπισμού υπό τον Μπένετ στην Κνεσέτ εισέρχεται, σε προεκλογική περίοδο, με τον Νετανιάχου να φιλοδοξεί να αναλάβει εκ νέου τα ηνία της χώρας
Κάτι τέτοιο θα σήμαινε πιθανότατα την ακύρωση της οποιαδήποτε προοπτικής υιοθέτησης από το Ισραήλ της μεταφοράς του φυσικού του αερίου μέσω Τουρκίας, αφού Νετανιάχου και Ερντογάν είναι άσπονδοι εχθροί
Σε προγενέστερο άρθρο μας είχαμε αναλύσει γιατί επείγει και γιατί είναι τεράστιας Εθνικής σημασίας η άμεση κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου με την Αίγυπτο, εξηγώντας ότι η χρονική συγκυρία και η προσπάθειες της ΕΕ για εξεύρεση πηγών φυσικού αερίου είναι θετικές για την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου Αιγύπτου-Ελλάδας, ο οποίος εκτός των άλλων έχει τεράστια Εθνική σημασία, αφού θα ακυρώνει στην πράξη το παράνομο τουρκοολιβυκό μνημόνιο
Η Ελλάδα θα πρέπει να κινηθεί στην σίγουρη παρακαταθήκη που έχει διασφαλίσει με την Αίγυπτο που εδράζεται, στην μερική οριοθέτηση των ΑΟΖ μας μέχρι τον 28ο μεσημβρινό κατόπιν συμφωνίας των 2 χωρών , καθώς και στην ενεργειακή διασύνδεση Ελλάδος -Αιγύπτου με καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που επίσης έχει συμφωνηθεί μεταξύ μας.
Με αφετηρία τα δύο παραπάνω η Ελλάδα θα πρέπει άμεσα να συμπράξει με την Αίγυπτο στην δημιουργία -κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου στην όδευση Αίγυπτος-Κρήτη-ηπειρωτική Ελλάδα-Ευρώπη, όσο γρηγορότερα γίνεται ,προλαβαίνοντας τις τουρκικές προσπάθειες για συμφωνια με το Ισραήλ για την κατασκευή που θα διοχετεύει το Ισραηλινό φυσικό αέριο στην Τουρκία
Για την χρηματοδότηση του έργου αυτού μπορούμε να ζητήσουμε άμεσα την βοήθεια της ΕΕ, ενώ κυρίαρχο ρόλο σε αυτό θα έπαιζε η Γαλλία η οποία ανέλαβε την Προεδρία της ΕΕ για το 1ο εξάμηνο του 2022.
