Εμπειρογνώμονες και ακαδημαϊκοί από όλο τον κόσμο συγκεντρώθηκαν το Σάββατο στην Κωνσταντινούπολη για να συζητήσουν, για πρώτη φορά, τις σχέσεις μεταξύ Κίνας και Παλαιστίνης καθώς και τον ρόλο και τον αντίκτυπο της στη σύγκρουση Παλαιστίνης-Ισραήλ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Σ.Καλεντερίδης: Αποδυναμώστε την προπαγάνδα της Τουρκίας
Το διήμερο συνέδριο φιλοξενείται από το Asia Middle East Forum στην Κωνσταντινούπολη.
«Το συνέδριο θα επικαλεστεί τις ιστορικές σχέσεις Κίνας-Παλαιστίνης και θα σταθεί στους πιο σημαντικούς πολιτικούς και πολιτιστικούς δεσμούς», δήλωσαν οι διοργανωτές.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα συζητηθεί «το όραμα και η στρατηγική της Κίνας και η φύση του αναγεννησιακού και αναπτυξιακού της ρόλου στη Δυτική Ασία».
«Η συζήτηση θα προλάβει επίσης τον ρόλο της Κίνας στην προσπάθεια επίτευξης μιας δίκαιης και συνολικής λύσης για την παλαιστινιακή υπόθεση», πρόσθεσαν.
Τουλάχιστον 16 ομιλητές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από την Κίνα, έχουν προγραμματιστεί να συζητήσουν την κινεζική υποστήριξη «κατά της κατοχής από το Ισραήλ Παλαιστινιακών εδαφών και τον αντίκτυπο της σύγκρουσης ΗΠΑ-Κίνας στην παλαιστινιακή υπόθεση», μαζί με άλλα θέματα.
«Το συνέδριο θα συζητήσει επίσης το παλαιστινιακό όραμα για τον ρόλο της Κίνας στη Μέση Ανατολή», σύμφωνα με τους διοργανωτές.
Το Πεκίνο μιλάει έντονα για τα δεινά των Παλαιστινίων σε διεθνείς πλατφόρμες όπως ο ΟΗΕ, αλλά τα οικονομικά και μακροπρόθεσμα περιφερειακά του συμφέροντα σημαίνουν ότι η αλληλεγγύη του δεν θα υπερβεί την έντονη ρητορική.
Κατά τη διάρκεια της μονοετούς προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ, οι ΗΠΑ υποχώρησαν σε μεγάλο βαθμό από διεθνείς θεσμούς όπως τα Ηνωμένα Έθνη υπέρ μιας εξωτερικής πολιτικής «Πρώτα η Αμερική».
Σε απάντηση, η Κίνα προσπάθησε να αποκτήσει μεγαλύτερη μόχλευση στον ΟΗΕ, αμφισβητώντας άμεσα την αμερικανική ηγεσία σε μια σειρά από διεθνή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης.
Θέλοντας να αποφύγει τη θέση σε παρατεταμένες συγκρούσεις και γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς, η Κίνα προσεγγίζει τη Μέση Ανατολή με μια προσεκτική εξωτερική πολιτική που γενικά διατηρεί το Πεκίνο, διατηρώντας καλές σχέσεις με σχεδόν όλες τις χώρες σε όλες τις πλευρές των διαφόρων πολέμων και διαφορών.
Όσον αφορά την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση, η Κίνα είναι κοντά στο εβραϊκό κράτος, ενώ παράλληλα συνεργάζεται διπλωματικά τόσο με την Παλαιστινιακή Αρχή στη Δυτική Όχθη όσο και με τη Χαμάς στη Γάζα.
Ο Sun Degang, κορυφαίος Κινέζος μελετητής για τις υποθέσεις της Μέσης Ανατολής, έγραψε κάποτε ότι η θέση του Πεκίνου είναι «Ηθική υπεροχή με την Παλαιστίνη και υπεροχή συνεργασίας με το Ισραήλ»,
Ο ορισμός της Sun είναι μια τέλεια σύνοψη του τι βλέπει η Κίνα όταν κοιτάζει την Παλαιστίνη και την Ισραηλινο-Παλαιστινιακή σύγκρουση
Ο Τζόναθαν Χόφμαν, διδάκτορας πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Μέισον, δήλωσε:
«Οι κινεζικές πολιτικές σχετικά με το Ισραήλ και τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη είναι μια μικρογραφία της ευρύτερης στρατηγικής του Πεκίνου για τη Μέση Ανατολή, η οποία έχει σχεδιαστεί για να ελίσσεται κάτω από την υπό την ηγεσία των ΗΠΑ τάξη ασφαλείας στην περιοχή, ενώ διαχωρίζουν τις σχέσεις τους με μεμονωμένα έθνη με την ελπίδα να αποφύγουν να θεωρηθούν ότι παίρνουν κατάφωρα τη μία πλευρά σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη σύγκρουση έναντι της άλλης».
Όπως συνοψίζει η ισορροπία είναι το κλειδί για την προσέγγιση της Κίνας στο Ισραήλ/Παλαιστίνη.
«Διατηρώντας την πόρτα της διπλωματίας ανοιχτή, το Πεκίνο προσφέρει μια θέση που δεν μπορεί να απορριφθεί ρητά από τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους, ενώ αποστασιοποιείται αρκετά από τις πιο φιλοσυγκρουσιακές φατρίες και των δύο στρατοπέδων».
Από τον Μάο στον Σι
Επί Μάο Τσε Τουνγκ, η Κίνα ακολούθησε μια άκρως ιδεολογική πολιτική στη Μέση Ανατολή, υποστηρίζοντας αντιιμπεριαλιστικές, αραβικές εθνικιστικές και μαρξιστικές κυβερνήσεις και εξεγέρσεις στην Αλγερία, την Αραβική Χερσόνησο, την Αίγυπτο, τη Λιβύη και τη Συρία, ενώ το Πεκίνο εξόπλισε την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.
Αλλά μετά το θάνατο του Μάο το 1976, οι Κινέζοι άρχισαν να προσεγγίζουν το εβραϊκό κράτος με λιγότερο ιδεολογικούς τρόπους, με αποτέλεσμα η φιλοπαλαιστινιακή εξωτερική πολιτική του Πεκίνου να λάβει κυρίως διπλωματικές και συμβολικές διαστάσεις.
Μέχρι το 1992, η Κίνα και το εβραϊκό κράτος επισημοποίησαν τις διπλωματικές σχέσεις και η σινο-ισραηλινή συνεργασία έχει εμβαθύνει σε πολλούς τομείς όπως η τεχνολογία, η άμυνα, οι επενδύσεις και η εκπαίδευση από τότε.
Οι δεσμοί μεταξύ των χωρών έχουν γίνει στενές, τόσο πολύ που οι ΗΠΑ άσκησαν πίεση στο Ισραήλ να χαλαρώσει τη σχέση του με τον ασιατικό γίγαντα.
Ωστόσο, όταν πρόκειται για την πολιτική γύρω από το Παλαιστινιακό ζήτημα, η θέση του Πεκίνου δεν έχει αλλάξει.
Σύμφωνα με τη διεθνή συναίνεση, το Πεκίνο υποστηρίζει μια λύση δύο κρατών που απαιτεί την επιστροφή του Ισραήλ στα σύνορα του 1967.
Κινέζοι αξιωματούχοι καταδικάζουν συχνά την κατοχή της παλαιστινιακής γης από το Ισραήλ και την επέκταση των εποικισμών.
Η Κίνα αναγνωρίζει επίσης τη Χαμάς ως νόμιμη πολιτική ομάδα, όχι τρομοκρατική οργάνωση, πηγή διαμάχης μεταξύ του Πεκίνου και του Τελ Αβίβ.
«Ο παλαιστινιακός λαός μπορεί πάντα να υπολογίζει στην υποστήριξη της Κίνας για τη δίκαιη υπόθεση και τα νόμιμα εθνικά δικαιώματά του», είπε ο απεσταλμένος της Κίνας στον ΟΗΕ Ζανγκ Τζουν μιλώντας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πέρυσι.
Εν μέσω του 11ήμερου βομβαρδισμού του Ισραήλ στη Γάζα τον Μάιο του 2021, το Πεκίνο κατήγγειλε έντονα το Ισραήλ .
Η Κίνα επέκρινε επίσης την κυβέρνηση Μπάιντεν για τον ρόλο της σε αυτές τις πρόσφατες συγκρούσεις ως η μόνη χώρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ που αντιτάχθηκε στο 15μελές σώμα που εξέδωσε δήλωση σχετικά με την ανάγκη τερματισμού των εχθροπραξιών.
Τι μπορούν να δουν οι Παλαιστίνιοι στην Κίνα;
Οι Παλαιστίνιοι έχουν εκτιμήσει τη φιλοπαλαιστινιακή ρητορική της Κίνας. Τον Ιούλιο του 2019, η Χαμάς επαίνεσε το Πεκίνο για τη στάση του ενάντια στην κατεδάφιση κατοικιών από το Ισραήλ στην περιοχή Sur Baher της Ιερουσαλήμ, καταδικάζοντας παράλληλα τη βία που ασκείται κατά των Παλαιστινίων.
Μπορεί, όμως, η Χαμάς ή οποιαδήποτε άλλη παλαιστινιακή φατρία να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο η Κίνα να κάνει πολλά πέρα από τη διατύπωση ισχυρής ρητορικής ενώπιον των διεθνών οργανισμών;
Εμπειρογνώμονες όπως η Lucille Greer του Wilson Center υποστηρίζουν ότι το Πεκίνο προσφέρει στους Παλαιστίνιους ρητορική «βραστήρα», αλλά όχι πολλά άλλα ,λόγω των σχέσεων της Κίνας με το Ισραήλ.
«Η υλική διάσταση της σινο-ισραηλινής σχέσης είναι πολύ πιο πολύτιμη για την Κίνα από αυτή με τους Παλαιστίνιους και είναι αναμφισβήτητα ένας περιορισμός στην ικανότητα ή την προθυμία του Πεκίνου να γίνει πιο ενεργός μεσολαβητής», είπε ο Δρ Γκάι Μπάρτον. επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Διακυβέρνησης των Βρυξελλών, σε συνέντευξή του στο TRT World.
Καθώς οι αξιωματούχοι στο Πεκίνο προσβλέπουν στα μακροπρόθεσμα συμφέροντά τους στην ανατολική Μεσόγειο, το Ισραήλ το οποίο ξεχωρίζει ως καινοτόμο, πλούσιο, μορφωμένο και τεχνολογικά προηγμένο, είναι σημαντικό για αυτούς.
Επιπλέον, οι περισσότεροι Ισραηλινοί έχουν θετικές απόψεις για την Κίνα. Επομένως, παρά τις πολιτικές τους διαφωνίες για την παλαιστινιακή υπόθεση, οι Κινέζοι θέλουν να συνεργαστούν με τους Ισραηλινούς.
Τουλάχιστον δύο άλλοι παράγοντες μπορεί επίσης να εξηγήσουν την απόφαση του Πεκίνου να αποφύγει τη σημαντική ανάμειξη στην πολιτική της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης.
Πρώτον, η ταλαιπωρία στη Γάζα δίνει στο Πεκίνο την ευκαιρία να παρουσιάσει τις ΗΠΑ ως απομονωμένη δύναμη στα Ηνωμένα Έθνη, ενώ τονίζει ότι η στάση της Κίνας αγκαλιάζεται σχεδόν από όλες τις χώρες.
Δεύτερον, οι ανθρωπιστικές κρίσεις που μαστίζουν τη Γάζα επιτρέπουν στην Κίνα να απομακρυνθεί από τις δικές της παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά των μουσουλμάνων στο Xinjiang, όπου η Διεθνής Αμνηστία κατηγόρησε πρόσφατα το Πεκίνο για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».
Αυτό το σημείο επεξηγήθηκε από τον Κινέζο απεσταλμένο στον ΟΗΕ, καλώντας την Ουάσιγκτον να χρησιμοποιήσει τη μόχλευση που ασκεί στο Ισραήλ για να βάλει τέλος στον πόλεμο στη Γάζα, υποστηρίζοντας ότι «οι ΗΠΑ έχουν κάθε ευκαιρία να αποδείξουν ότι ενδιαφέρονται για τους μουσουλμάνους».
Αν και οι οικονομικές εκτιμήσεις διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό την εξωτερική πολιτική του Πεκίνου στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, οι θέσεις της Κίνας για την κατάσταση στη Γάζα και στα υπόλοιπα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη αφορούν περισσότερο τη διπλωματία και τα πολιτικά συμφέροντα.
Ως δύναμη που υπερασπίζεται την αλληλεγγύη ενάντια στον δυτικό ιμπεριαλισμό, η παλαιστινιακή υπόθεση δεν είναι ένα ζήτημα που μπορεί να αγνοήσει το Πεκίνο, ωστόσο η Παλαιστίνη έχει μικρότερη σχέση με τη φιλόδοξη Πρωτοβουλία Belt and Road από άλλες χώρες της περιοχής όπως το Ιράν, το Ιράκ, η Λιβύη , και αναφέρει το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου.
