Λίγες ημέρες μετά την αποκάλυψη ότι η Κίνα απέκρυψε σημαντικά δεδομένα για την κυκλοφορία του πανδημικού κορωνοϊού στην αγορά της Γουχάν, αξιωματούχοι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας επικρίνουν το Πεκίνο σε ασυνήθιστα σκληρή γλώσσα και δηλώνουν βέβαιοι ότι υπάρχουν και άλλα δεδομένα που πρέπει να έρθουν στο φως.
H συμπεριφορά της Κίνας «είναι ασυγχώρητη» λέει στον δικτυακό τόπο του Science η αμερικανίδα επιδημιολόγος Μαρία Βαν Κερκόβε, τεχνική υπεύθυνη του ΠΟΥ για τη διαχείριση της πανδημίας.
Ο Σι Τζινπίνγκ και οι «τρεις εποχές» της Κίνας
Την περασμένη Κυριακή, η Βαν Κερκόβε ενημερώθηκε ότι μόλις είχαν ανακαλυφθεί τυχαία τα αποτελέσματα γενετικών ελέγχων σε δείγματα που ελήφθησαν τον Ιανουάριο του 2020 από την αγορά της Γουχάν, επίκεντρο της πανδημίας Covid-19 που μόλις είχε ξεσπάσει.
Τα δεδομένα εντοπίστηκαν στην διεθνή βάση δεδομένων GISAID από την Φλορένς Ντεμπάρ, εξελικτική βιολόγο του γαλλικού Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας.
Έμεινε έκπληκτη όταν διαπίστωσε ότι τα δείγματα περιείχαν γενετικό υλικό του SARS-CoV-2 μαζί με γενετικό υλικό από θηλαστικά που είναι πλέον γνωστό ότι προσβάλλονται εύκολα από τον ιό.
Αυτό διαψεύδει τον ισχυρισμό της Κίνας ότι κανένα από τα 80.000 ζώα που ελέγχθηκαν στη χώρα δεν βρέθηκε θετικό στον κορονοϊό.
Επιπλέον, τα γενετικά δεδομένα προσφέρουν στήριξη στη θεωρία ότι ιός μεταδόθηκε στον άνθρωπο από άγρια ζώα που πωλούνταν παράνομα στην αγορά, και δεν δραπέτευσε από το Εργαστήριο Ιολογίας της Γουχάν.
Η Κίνα επέμενε να αρνείται ότι στην αγορά πωλούνταν ζωντανά θηλαστικά μέχρι τον Ιούνιο του 2021, οπότε δημοσιεύτηκε μελέτη που τεκμηρίωνε το παράνομο εμπόριο.
Επιπλέον, το Πεκίνο υποστηρίζει μέχρι και σήμερα πως ο ιός ούτε μεταδόθηκε από άγρια ζώα στο έδαφός της, ούτε διέρρευσε από το εργαστήριο, δήλωσε η Βαν Κερκόβε στο Science.
Άρνηση συνεργασίας
Τα επίμαχα δείγματα είχαν συλλεχθεί από την αγορά της Γουχάν από την ομάδα του Τζορτζ Γκάο, τέως επικεφαλής του κινεζικού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Όταν η Ντεμπάρ επικοινώνησε με τον Γκάο για να ζητήσει τη συνεργασία του στην ανάλυση των δεδομένων, οι αλληλουχίες διαγράφηκαν από τη βάση δεδομένων χωρίς εξήγηση.
Οι αποκαλύψεις ήταν κύριο θέμα σε συνέντευξη Τύπου του ΠΟΥ το πρωί της Παρασκευής, αναφέρει το Science.
«Τα δεδομένα μπορούσαν και έπρεπε να είχαν κοινοποιηθεί πριν από τρία χρόνια» δήλωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΤ Τέντρος Ανταμόμ Γκεμπρεγιέσους. «Συνεχίζουμε να ζητούμε από την Κίνα να είναι διαφανής στην κοινοποίηση δεδομένων».
«Τα δεδομένα αυτά δεν προσφέρουν οριστική απάντηση στο ερώτημα του πώς ξεκίνησε η πανδημία, όμως όλα τα δεδομένα είναι σημαντικά για να πλησιάσουμε περισσότερο την απάντηση» είπε ο επικεφαλής του ΠΟΥ.
Οι αποκαλύψεις «επιβεβαιώνουν αυτό που υποψιαζόμασταν» δήλωσε η Βαν Κερκόβε στο Science. Επιβεβαιώνουν ότι «στην αγορά υπήρχαν ζώα ευάλωτα στη λοίμωξη από SARS-CoV-2, ότι η αγορά έπαιζε βέβαια πολύ σημαντικό ρόλο, σίγουρα όσον αφορά την επιτάχυνση της διασποράς του ιού τις πρώτες ημέρες της πανδημιας».
Οι αποκαλύψεις «θέτουν υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία τους, κάτι που έχω πει και στους ίδιους. Είναι κάτι παραπάνω από εξοργιστικό να βρίσκομαι σε αυτή τη θέση και να μαθαίνω εκ των υστέρων ότι αυτά τα δεδομένα υπάρχουν» δήλωσε η επιδημιολόγος.
Το ερώτημα μένει ανοιχτό
Τα επίμαχα δείγματα από την αγορά της Γουχάν περιείχαν μεταξύ γενετικό υλικό από νυκτηρευτές και μοσχογαλές, ζώα στα οποία έχουν στραφεί οι υποψίες για την προέλευση του κορονοϊού.
Οι αλληλουχίες δείχνουν να επιβεβαιώνουν ότι πράγματι στην αγορά πωλούνταν μολυσμένα ζώα, ωστόσο δεν προσφέρουν οριστική απάντηση στο μυστήριο.
Για παράδειγμα, οι υποστηρικτές της θεωρίας της διαρροής από εργαστήριο θα μπορούσαν να συμπεράνουν ότι τα ζώα της αγοράς μολύνθηκαν από ανθρώπους.
Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν εξάλλου ότι η θεωρία της διαρροής είναι απλά αδύνατο να επιβεβαιωθεί ή διαψευστεί.
«Κανείς δεν γνωρίζει» αν θα μάθουμε ποτέ την αλήθεια, είπε η Κερκόβε. «Μάθαμε στη διάρκεια της πανδημίας ότι όποιος μιλά με απόλυτη βεβαιότητα στην πραγματικότητα δεν γνωρίζει την απάντηση».
Παρόλα αυτά, η επιδημιολόγος του ΠΟΥ δήλωσε βέβαιη πως «υπάρχουν περισσότερα δεδομένα εκεί έξω».