Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Mohammad Javad Zarif και ο Κινέζος ομόλογός του, Wang Yi, υπέγραψαν μια καθοριστική συμφωνία στην Τεχεράνη στις 27 Μαρτίου.
Ο Mohammad Javad Zarif ευχαρίστησε τον ομόλογό του, Wang Yi, και σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων ISNA, ο Ζαρίφ χαρακτήρισε την Κίνα «φίλο σε δύσκολες στιγμές», αναφερόμενος στις κυρώσεις που επέβαλαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και στις δύο χώρες.
"Οι σχέσεις μας με το Ιράν δεν θα επηρεαστούν από την τρέχουσα κατάσταση, αλλά θα είναι μόνιμες και στρατηγικές", ανέφερε ο Wang Yi σύμφωνα με τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Το Ιράν και η Κίνα υπέγραψαν αυτό που η κρατική τηλεόραση αποκαλούσε «σύμφωνο στρατηγικής συνεργασίας 25 ετών». Η συμφωνία, η οποία διατηρήθηκε σχεδόν μυστική, υπογράφηκε από τους υπουργούς Εξωτερικών και των δύο χωρών, Mohammad Javad Zarif και Wang Yi.
Ιστορικό και λεπτομέρειες
Τον Ιανουάριο του 2016, τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης και τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν συνάντηση στην Τεχεράνη μεταξύ του Κινέζου Προέδρου Xi Jinping και του Ανώτατου Ηγέτη του Ιράν Ali Khamenei, η οποία σηματοδότησε την έναρξη της αρχικής συμφωνίας. "Το Ιράν είναι πρόθυμο να συνεργαστεί με την Κίνα για να εφαρμόσει αποφασιστικά την ολοκληρωμένη στρατηγική εταιρική σχέση Ιράν-Κίνας για να ωθήσει τη διμερή συνεργασία στην πράξη σε νέο επίπεδο", δήλωσε τότε ο Χαμενεΐ.
Το σχέδιο συμφωνίας συντάχθηκε τα τελευταία δύο χρόνια, ένα έγγραφο 18 σελίδων που επιτρέπει στην Κίνα να επεκτείνει την παρουσία της στις τραπεζικές υπηρεσίες, τηλεπικοινωνίες, λιμάνια, σιδηροδρόμους και δεκάδες άλλα έργα του Ιράν.
Σε αντάλλαγμα, η Κίνα θα λάβει τακτικά και με μεγάλη έκπτωση προμήθεια ιρανικού πετρελαίου για τα επόμενα 25 χρόνια. Περιλαμβάνει επίσης στρατιωτική συνεργασία, η οποία θα δώσει στην Κίνα ένα ισχυρό πάτημα στην περιοχή. Θα πραγματοποιηθούν κοινές δραστηριότητες εκπαίδευσης, ανάπτυξης όπλων και ανταλλαγής πληροφοριών.
Αν και τα πλήρη στοιχεία της 25ετούς συμφωνίας δεν έχουν ακόμη δοθεί στη δημοσιότητα, ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Saeed Khatibzadeh δήλωσε ότι η συμφωνία αποτελεί έναν «οδικό χάρτη» για το εμπόριο και την οικονομική συνεργασία. Και στις μεταφορές, με ιδιαίτερη έμφαση στον ιδιωτικό τομείς των δύο χωρών. Οι κινεζικές επενδύσεις αναμένεται επίσης να εισαχθούν στους τομείς της ενέργειας και των υποδομών του Ιράν.
Σύμφωνα με τους New York Times, "η Κίνα συμφώνησε να επενδύσει 400 δισεκατομμύρια δολάρια στο Ιράν για 25 χρόνια σε αντάλλαγμα για μια συνεχή παροχή πετρελαίου για να τροφοδοτήσει την αναπτυσσόμενη οικονομία της." Ωστόσο, πολλοί είναι δύσπιστοι ότι η Κίνα θα επενδύσει στην.... ασθένεια του Ιράν.
Μη επιβεβαιωμένες πηγές έγραψαν ότι η Κίνα θα επενδύσει 280 δισεκατομμύρια δολάρια στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου του Ιράν και 120 δισεκατομμύρια δολάρια στις βιομηχανίες μεταφορών του Ιράν. Σε αντάλλαγμα, τα κινεζικά συμφέροντα θα έχουν προτεραιότητα και 5.000 Κινέζοι στρατιώτες θα σταλούν στο Ιράν για να επιβλέψουν την «ασφάλεια» των έργων τους.
Η Κίνα είναι ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους του Ιράν και μακροχρόνια σύμμαχος. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες δυτικές δυνάμεις που συμμετέχουν στην πυρηνική συμφωνία JCPOA του 2015 έρχονται σε αντίθεση με το Ιράν.
Απάντηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Κάποιοι Ιρανοί πάντως μέσω του Twitter εξέφρασαν τον θυμό τους για την 25ετή συμφωνία Ιράν-Κίνας χρησιμοποιώντας το hashtag # No2ChinaIRAccord και άλλα hashtags. Πολλοί έγραψαν «η χώρα μας δεν είναι προς πώληση» ή ότι το καθεστώς είχε παραδώσει τον έλεγχο πολλών πόλεων στην Κίνα για τη δική του επιβίωση, αποκαλώντας τη συμφωνία «διεφθαρμένη», «προδοσία» και «έγκλημα» εναντίον του λαού του Ιράν. .
Μετά από κριτική σχετικά με το γιατί δεν δημοσιεύθηκαν λεπτομέρειες της συμφωνίας, ο Βοηθός του Υπουργείου Εξωτερικών για θέματα Ασίας και Ωκεανίας Reza Zabib ισχυρίστηκε ότι «δεν ήταν συνηθισμένο» να δημοσιεύονται συμφωνίες που ήταν «ανεφάρμοστες».
Ένα σχέδιο για παραμονή στην εξουσία
Με αυτήν τη συμφωνία, το ιρανικό καθεστώς σχεδιάζει να ανοικοδομήσει την κατεστραμμένη οικονομία του χρησιμοποιώντας τους πόρους της Κίνας για να εξουδετερώσει τις αμερικανικές κυρώσεις, παρατείνοντας έτσι τη δικτατορία και τη διεφθαρμένη κυβέρνησή του, λένε αναλυτές. Ωστόσο, με την πώληση των πόρων του Ιράν σε ξένες χώρες, ο Χαμενεϊ πυροδοτεί περαιτέρω την εσωτερική οργή. Γνωρίζει ότι η οικονομική κρίση, η διαφθορά, η ανεργία, η φτώχεια και άλλα προβλήματα που εξοργίζουν τους Ιρανούς αποτελούν μια εκρηκτική κατάσταση για την κοινωνία, και ουκ ολίγοι είναι επιρρεπείς σε διαμαρτυρίες που μπορούν να καταρρίψουν το καθεστώς του.
Πολλοί αναλυτές, συμπεριλαμβανομένων υποστηρικτών του καθεστώτος, περιγράφουν το τρέχον κοινωνικό περιβάλλον ως καζάνι που είναι έτοιμο να εκραγεί.