Η διοίκηση Τραμπ καταβάλλει τώρα προσπάθειες για την επαναφορά εκατοντάδων ομοσπονδιακών υπαλλήλων που εργάζονταν στα προγράμματα πυρηνικών όπλων των ΗΠΑ, μετά από την αιφνιδιαστική απόλυσή τους στο πλαίσιο περικοπών στο ομοσπονδιακό κράτος από το υπερυπουργείο DOGE του οποίου προΐσταται ο Έλον Μασκ.
Η απόφαση αυτή, που προκάλεσε αναστάτωση και έντονες αντιδράσεις, αναθεωρήθηκε με σκοπό την αποκατάσταση της λειτουργίας κρίσιμων τομέων της εθνικής ασφάλειας. Σύμφωνα με τρεις Αμερικανούς αξιωματούχους, που μίλησαν στο Associated Press υπό καθεστώς ανωνυμίας λόγω φόβου για αντίποινα, έως και 350 υπάλληλοι της Διοίκησης Εθνικής Πυρηνικής Ασφάλειας (NNSA) απολύθηκαν αιφνιδιαστικά το βράδυ της Πέμπτης. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα έχασαν την πρόσβαση στους λογαριασμούς ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τους πριν καν ενημερωθούν για την απόλυσή τους, ενώ όταν επιχείρησαν την επόμενη ημέρα να εισέλθουν στους χώρους εργασίας τους, διαπίστωσαν ότι τα γραφεία τους είχαν κλειδωθεί.
Η αβεβαιότητα που προκάλεσε η απόφαση της DOGE να προχωρήσει σε απολύσεις, ακόμη και προσωρινές, έχει επιδράσει αρνητικά στο ηθικό των εργαζομένων. Ορισμένοι από τους υπαλλήλους που επανεντάχθηκαν δεν απάντησαν στα τηλεφωνήματα της υπηρεσίας τους, ενώ άλλοι εκφράζουν επιφυλάξεις για το αν θα επιστρέψουν, φοβούμενοι νέες, αιφνίδιες περικοπές.
Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα σοβαρό, δεδομένου ότι πολλοί από τους απολυθέντες είχαν πολυετή εμπειρία στον τομέα των πυρηνικών προγραμμάτων. Η υπηρεσία ήδη έχει χάσει σημαντική θεσμική γνώση λόγω ενός κύματος συνταξιοδοτήσεων τα τελευταία χρόνια, τη στιγμή που βρίσκεται σε εξέλιξη ένα φιλόδοξο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού πυρηνικών όπλων, ύψους 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει την ανάπτυξη νέων βαλλιστικών πυραύλων, βομβαρδιστικών stealth και εκσυγχρονισμένων κεφαλών για πυρηνικά υποβρύχια.
Ο Έντουιν Λάιμαν, διευθυντής ασφαλείας πυρηνικής ενέργειας στην Ένωση Επιστημόνων, εξέφρασε την ανησυχία του: «Η αναταραχή που προκαλείται από τέτοιες κινήσεις στέλνει σαφές μήνυμα στους αντιπάλους των ΗΠΑ: υπάρχει τρόπος να αποσταθεροποιηθεί το σύστημα εθνικής ασφάλειας. Αυτό μόνο να τους ωφελήσει μπορεί.»
Βαρύ πλήγμα στο εργοστάσιο Pantex
Ιδιαίτερα ισχυρό ήταν το πλήγμα για το εργοστάσιο Pantex κοντά στο Amarillo του Τέξας, το οποίο υπέστη περικοπές που άγγιξαν το 30% του προσωπικού του. Οι υπάλληλοι του Pantex ασχολούνται με τη συναρμολόγηση πυρηνικών κεφαλών, μια από τις πιο κρίσιμες και ευαίσθητες αποστολές στο πλαίσιο των πυρηνικών προγραμμάτων, που απαιτεί ανώτατο επίπεδο διαβάθμισης ασφαλείας.
Οι συγκεκριμένες απολύσεις εντάσσονταν σε μια ευρύτερη εκστρατεία περικοπών που υλοποιήθηκε από την ομάδα DOGE στο Υπουργείο Ενέργειας, η οποία είχε στόχο τη μείωση κατά 2.000 θέσεις εργασίας. «Οι άνθρωποι της DOGE εμφανίζονται χωρίς καμία γνώση για τις αρμοδιότητες αυτών των υπηρεσιών», σχολίασε ο Ντάριλ Κίμπαλ, εκτελεστικός διευθυντής της Ένωσης Ελέγχου Όπλων. «Φαίνεται να αγνοούν ότι πρόκειται για το υπουργείο πυρηνικών όπλων πολύ περισσότερο από ό,τι για το υπουργείο ενέργειας».
Αβεβαιότητα
Αργά το βράδυ της Παρασκευής, η εκτελούσα χρέη διευθύντριας του NNSA, Τερέσα Ρόμπινς, εξέδωσε υπόμνημα, με το οποίο ανέστειλε τις απολύσεις για όλους τους υπαλλήλους εκτός από 28. «Η παρούσα επιστολή αποτελεί επίσημη ειδοποίηση ότι η απόφαση απόλυσής σας που εκδόθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2025, ανακαλείται με άμεση ισχύ», ανέφερε χαρακτηριστικά το έγγραφο, το οποίο περιήλθε στην κατοχή του Associated Press.
Η διοίκηση Τραμπ, αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης, προσανατολίζεται στη διασφάλιση της ομαλής επιστροφής των υπαλλήλων που εργάζονταν σε τομείς υψηλής προτεραιότητας, όπως η ασφάλεια των πυρηνικών όπλων και η διαχείριση ραδιενεργών αποβλήτων.
Οι επιπτώσεις σε στρατηγικές εγκαταστάσεις
Οι απολύσεις επηρέασαν όχι μόνο το προσωπικό που ασχολείται άμεσα με τα προγράμματα πυρηνικών όπλων, αλλά και υπαλλήλους που διαχειρίζονται πυρηνικά απόβλητα και διασφαλίζουν την ασφάλεια των κοινοτήτων γύρω από κρίσιμες εγκαταστάσεις. Μεταξύ των περιοχών που πλήττονται είναι το Εθνικό Εργαστήριο Savannah River στη Νότια Καρολίνα, ο Πυρηνικός Χώρος Hanford στην Ουάσιγκτον, όπου εργαζόμενοι επιβλέπουν 177 δεξαμενές ραδιενεργών αποβλήτων, καθώς και η Οικολογική Ζώνη Oak Ridge στο Τενεσί, όπου πραγματοποιήθηκε μέρος των πειραμάτων του Manhattan Project.
Η βουλευτής του Οχάιο, Μάρσι Κάπτουρ, και η γερουσιαστής της Ουάσιγκτον, Πάτι Μάρεϊ, χαρακτήρισαν τις απολύσεις «εντελώς αναίσθητες και επικίνδυνες», προειδοποιώντας για τις πιθανές επιπτώσεις στην εθνική ασφάλεια.
*Η κεντρική εικόνα του άρθρου είναι αλληγορική και προϊόν τεχνητής νοημοσύνης
