74 χιλιόμετρα μακριά από την πρωτεύουσα Σαν Σαλβαδόρ βρίσκεται η περίφημη τεράστια φυλακή Cecot (Κέντρο Απομόνωσης Τρομοκρατίας) στο Ελ Σαλβαδόρ, που εγκαινιάστηκε τον Ιανουάριο από τον Πρόεδρο Nayib Bukele, όπως γράφει το BBC . Η Cecot έχει γίνει σύμβολο του «πολέμου κατά των συμμοριών» του Bukele, ο οποίος σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών έχει οδηγήσει στη φυλάκιση τουλάχιστον 68.000 ανθρώπων από την έναρξη της εκστρατείας τον Μάρτιο του 2022. Το Ελ Σαλβαδόρ είχε τους περισσότερους φυλακισμένους ανά εκατό χιλιάδες κατοίκους στον κόσμο το 2022, περισσότερους από 1.000.
Εξοπλισμένη με υψηλή τεχνολογία για την επιτήρηση, η γιγαντιαία φυλακή εγκαινιάστηκε από τον ίδιο τον Μπουκέλε, με σκοπό να κρατήσει ορισμένους από τους 65.000 φερόμενους ως μέλη συμμοριών που κρατούνται στο πλαίσιο ενός έκτακτου καθεστώτος που θέσπισε το Κογκρέσο, ως απάντηση στην κλιμάκωση της βίας που στοίχισε τη ζωή σε 87 ανθρώπους μεταξύ 25 και 27 Μαρτίου 2022.
Ο αριθμός δεν περιλαμβάνει τα περισσότερα από 70.000 άτομα που φυλακίστηκαν μετά τον Μάρτιο του 2022, δείχνουν τα στοιχεία του BBC. Στις παρακάτω θέσεις βρίσκονται η Κούβα, με 794 άτομα ανά εκατό χιλιάδες κατοίκους, η Ρουάντα με 621, το Τουρκμενιστάν με 576 και η Αμερικανική Σαμόα με 538. Υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι στο Ελ Σαλβαδόρ που δεν έχουν νέα για τους κρατούμενους συγγενείς τους εδώ και μήνες. Κάποιοι τα αναζητούν μέσω εικόνων ή βίντεο κλιπ που κυκλοφόρησαν από τις αρχές ή, στην περίπτωση των φυλακών ελάχιστης ασφάλειας, κοιτούν μέσα από τρύπες στον φράχτη.
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κήρυξε ο πρόεδρος Ναγίμπ Μπουκέλε, σε μια χώρα που είχε γίνει η πιο βίαιη στον κόσμο, εκτιμάται ιδιαίτερα από τους πολίτες. Σε μια έρευνα σε 1.200 πολίτες τον Ιανουάριο, το 92 τοις εκατό των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι είχαν «καλή γνώμη» για τον ηγέτη τους. Η τεράστια βαθμολογία αποδοχής τροφοδοτείται από τη δραστική πτώση της εγκληματικότητας από τότε που ανέλαβε ο Μπουκέλε στην εξουσία.
Πολλοί Σαλβαδόροι εκτιμούν την τρέχουσα κατάσταση, ειδικά σε γειτονιές που ελέγχονταν στο παρελθόν από ένοπλες ομάδες που εκφοβίζουν τον πληθυσμό με το σύνθημά τους: «Δες, άκου, σκάσε». Οι πολίτες μπορούν πλέον να μετακινούνται μεταξύ εδαφών που προηγουμένως ελέγχονταν από συμμορίες χωρίς φόβο παρενόχλησης ή δίωξης. Η κυβέρνηση του Ελ Σαλβαδόρ λέει ότι η Cecot μπορεί να κρατήσει έως και 40.000 αιχμαλώτους και θα είναι αποκλειστικά υψηλόβαθμα μέλη δύο αντίπαλων συμμοριών - η Mara Salvatrucha (MS-13) και η Barrio 18 - των οποίων η σύγκρουση έχει σημάνει δεκαετίες τρόμου και αιματοχυσίας στο Ελ Σαλβαδόρ. Το BBC δεν είχε πρόσβαση στη Cecot, αλλά αναδημιουργούσε λεπτομέρειες της φυλακής με βάση φωτογραφίες και βίντεο που κοινοποίησε η κυβέρνηση του Σαλβαδόρ, τοπικά μέσα ενημέρωσης - που είχαν πρόσβαση στη φυλακή πριν ανοίξει, συνεντεύξεις με αξιωματούχους του Σαλβαδόρ και πληροφορίες που παρασχέθηκαν υπό τον όρο ανωνυμία από μηχανικό που συμμετείχε στην κατασκευή της φυλακής. Σύμφωνα με την αναφερόμενη πηγή, ο Cecot έχει 256 κελιά και κάθε κελί μπορεί να φιλοξενήσει έως και 156 κρατούμενους.
Τα κρεβάτια είναι μεταλλικά και αλληλοκαλυπτόμενα. Υπάρχουν δύο πλήρως εκτεθειμένες τουαλέτες σε κάθε κελί και δύο χώροι όπου οι τρόφιμοι μπορούν να πλένουν τα ρούχα τους. Δεν υπάρχουν ανεμιστήρες, κλιματισμός ή παράθυρα. Δεν είναι γνωστό πόσο χώρο έχει ένας κρατούμενος στη φυλακή, αλλά τα σχέδια που είδαν το BBC Mundo δείχνουν μέγεθος 7,4 μέτρα επί 12,3 μέτρα για κάθε κελί, που είναι μια έκταση 91 τετραγωνικών μέτρων. Αυτό σημαίνει ότι κάθε κρατούμενος θα είχε έναν προσωπικό χώρο 0,58 τετραγωνικών μέτρων. Ο Ερυθρός Σταυρός συνιστά 3,4 τετραγωνικά μέτρα για κάθε κρατούμενο. Οι αρχές του Ελ Σαλβαδόρ ανακοίνωσαν ότι δεν αναμένουν ότι οι κρατούμενοι Cecot θα απελευθερωθούν ποτέ. Δεν είναι ακόμη γνωστό πόσοι κρατούμενοι βρίσκονται στο Cecot, και μέχρι στιγμής οι αρχές έχουν ανακοινώσει δημόσια μόνο δύο μεταγωγές, 2.000 κρατουμένων η καθεμία.
Δεν υπάρχει υπαίθριος χώρος αναψυχής και δεν επιτρέπονται οι επισκέψεις, κατά παράβαση των διεθνών συστάσεων για τα δικαιώματα των κρατουμένων. Τα κριτήρια φυλάκισης στο Cecot δεν έχουν δημοσιοποιηθεί και δεν είναι γνωστό εάν οι κρατούμενοι είναι πρόσφατα έγκλειστοι ή μεταφέρθηκαν από άλλες φυλακές. Ταυτόχρονα, δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα εικόνες ή σχέδια σχετικά με την κουζίνα, την τραπεζαρία ή το ιατρείο.
Οι αρχές του Ελ Σαλβαδόρ ισχυρίζονται ότι η Cecot διαθέτει υψηλό επίπεδο ασφάλειας: συστήματα σάρωσης στην είσοδο, εκτεταμένο δίκτυο επιτήρησης και καλά εξοπλισμένη αίθουσα όπλων. Ο Cecot θεωρείται από την κυβέρνηση του Σαλβαδόρ ως το τέλος της γραμμής για τους κρατούμενους. "Έχουμε μια υπόσχεση στους Σαλβαδόρους ότι οι κρατούμενοι Cecot δεν θα επιστρέψουν ποτέ στις κοινότητες. Και θα φροντίσουμε να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες υποθέσεις ώστε να μην επιστρέψουν", δήλωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Ασφάλειας Gustavo Villatoro στον δημοσιογράφο του BBC Will Grant. τον Μάιο. «Για εμάς, ο Cecot αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μνημείο για τη δικαιοσύνη που έχουμε φτιάξει, δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε», πρόσθεσε. Η δήλωση του υπουργού ενισχύθηκε με μήνυμα που ανάρτησε στο Twitter ο πρόεδρος Μπουκέλε.
«Ας ξέρουν όλες οι μη κυβερνητικές οργανώσεις «ανθρώπινων δικαιωμάτων» ότι θα εξοντώσουμε αυτούς τους εγκληματίες και τους συνεργάτες τους, θα τους βάλουμε στη φυλακή και δεν θα βγουν ποτέ», έγραψε ο Μπουκέλε στο Twitter. Σύμφωνα με το BBC, δεν είναι γνωστό πόσοι, ή αν υπάρχουν, από τους συλληφθέντες έχουν καταδικαστεί για τα εγκλήματα για τα οποία κατηγορούνται. Το BBC ζήτησε πληροφορίες από την κυβέρνηση του Σαλβαδόρ, αλλά δεν έλαβε απάντηση.
Η φυλακή κατασκευάστηκε για να οδηγηθούν εκεί τα περισσότερα από τα 64.000 μέλη συμμοριών που βρέθηκαν πίσω από τα σίδερα αφότου εξαπολύθηκε η επίθεση του κρατικού μηχανισμού εναντίον τους, χάρη στο καθεστώς εξαίρεσης που επέβαλε το κοινοβούλιο κατ’ απαίτηση του προέδρου Μπουκέλε.
Παρά τις επικρίσεις μη κυβερνητικών οργανώσεων υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τη σωρεία παραβιάσεων, ιδίως σε βάρος αθώων, ο «πόλεμος» κατά του εγκλήματος χαρίζει στον σαραντάρη πρόεδρο Μπουκέλε τεράστια δημοφιλία στο Ελ Σαλβαδόρ.