Την ώρα που ο πόλεμος στην Ουκρανία μαίνεται, ένα άλλο παλαιότερο μέτωπο στρατιωτικών επιχειρήσεων απειλεί να ανοίξει εκ νέου, αυτό μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν κατά της Αρμενίας.
Αιτία το άνοιγμα του στρατηγικής σημασίας διαδρόμου του Zangezur που θα έχει ως αποτέλεσμα την χερσαία διασύνδεση Τουρκίας -Αζερμπαϊτζάν,ένα από τα σημαντικότερα αποτελέσματα της νίκης Ναγκόρνο-Καραμπάχ επί των Αρμενίων, με τεράστια πολλαπλά γεωπολιτικά και οικονομικά οφέλη για την Τουρκία.
Αυτά τα οφέλη αποτέλεσαν τους βασικότερους λόγους στήριξης της Τουρκίας προς το "αδελφό κράτος" του Αζερμπαϊτζάν ,η οποία μέσω του διαδρόμου Zangezur θα διασυνδέεται άμεσα πλέον με τις χώρες του "Τουρκικού κόσμου" της Κεντρικής Ευρασίας.
Όπως αναφέραμε σε πρόσφατο άρθρο μας η κατάσταση μυρίζει μπαρούτι μεταξύ Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν, με τον Ερντογάν να παρεμβαλινει ζητώντας άμεσα την διάνοιξη του εν λόγω διαδρόμου, "τον οποίο η Αρμενία επιδιώκει να κρατήσει για πάντα κλειστό" σύμφωνα με άρθρο Διεθνούς ΜΜΕ , το οποίο φιλοξενεί συνέντευξη την οποία παραχώρησε για το θέμα, ο Ντμίτρι Σολόννικοφ, Διευθυντή του Ρωσικού Ινστιτούτου Σύγχρονης Κρατικής Ανάπτυξης, ο οποίος απάντησε σε ερωτήσεις της Matanat Nasibova, ως εξής:
Κοινό συμφέρον Ρωσίας-Τουρκίας-Aζερμπαϊτζάν το άνοιγμα του διαδρόμου Zangezur
ΕΡΩΤΗΣΗ 1η: Θα ήθελα να ακούσω τη γνώμη σας για πολλά θέματα της επικείμενης συνάντησης των προέδρων της Τουρκίας και της Ρωσίας, η οποία αναμένεται αυτόν τον μήνα. Πρέπει να περιμένουμε σοβαρή πρόοδο όσον αφορά τον διάδρομο Zangezur, δηλαδή το άνοιγμα του, αφού η υλοποίηση αυτού του έργου είναι προς το συμφέρον τόσο της Μόσχας όσο και της Άγκυρας;
- Αναμφίβολα, το άνοιγμα του διαδρόμου Zangazur είναι προς το συμφέρον τόσο της Ρωσίας όσο και της Τουρκίας, και όταν μιλάμε για τη διαδρομή Βορρά-Νότου, που ακούμε συνεχώς στις ομιλίες του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, δεν μιλάμε μόνο για την έξοδο από τη Βαλτική Θάλασσα, ούτε μόνο μέσω του Αζερμπαϊτζάν και του Ιράν προς τον Περσικό Κόλπο και περαιτέρω στον Ινδικό Ωκεανό, αλλά και για τις διαδρομές που θα θέλαμε να πραγματοποιηθούν μέσω του Αζερμπαϊτζάν.
Και αυτός είναι πρώτα απ' όλα ο διάδρομος Zangazur μέσω του εδάφους της Αρμενίας προς το Nakhchivan και περαιτέρω προς την Τουρκία και τα λιμάνια της Μεσογείου.
Αυτό είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο και όταν ο Πούτιν, ο Αλίεφ και ο Πασινιάν υπέγραψαν την Τριμερή Δήλωση το 2020, συζητήθηκε, ειδικότερα ότι θα ανοίξει αμέσως.
Ωστόσο, έχουν περάσει σχεδόν τρία χρόνια, και δεν υπάρχει διάδρομος, και είναι αδύνατο να πούμε ότι έχουμε φτάσει πιο κοντά στην υλοποίηση αυτού του έργου. Μάλλον, έχουμε αποστασιοποιηθεί από αυτόν.
Η τρέχουσα επιδείνωση στην περιοχή του δρόμου Λατσίν υποδηλώνει ότι η Αρμενία προσπαθεί να προωθήσει ένα διεθνές σενάριο πίεσης στο Αζερμπαϊτζάν, αφήνοντας το σύστημα Zangezur για το δεύτερο ή το τρίτο στάδιο.
Πριν από λίγους μήνες, στις συνομιλίες στη Μόσχα, τέθηκε το θέμα του ανοίγματος των δρομολογίων επιμελητείας, ωστόσο, όπως δείχνουν τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων, το Ερεβάν προβαίνει σε σκληρές προκλήσεις, παρασύροντας σε αυτό Ρώσους ειρηνευτές, προκειμένου, όπως ήδη τόνισα να δημιουργήσουν διεθνή πίεση στο Μπακού, να πιέσουν το άνοιγμα του δρόμου του Λατσίν και να αφήσουν το θέμα του διαδρόμου του Zangazur για αργότερα, στην πραγματικότητα, για ποτέ.
Ως εκ τούτου, ο Πούτιν και ο Ερντογάν μπορούν, φυσικά, να συζητήσουν αυτό το πρόβλημα, αλλά δεδομένου ότι δεν έχουν μοχλούς πραγματικής πίεσης στον Αρμένιο πρωθυπουργό, το έργο είναι πρακτικά μη υλοποιήσιμο βραχυπρόθεσμα.
Τι ανταλλάγματα θέλει η Μόσχα για να επανέλθει στη συμφωνία των σιτηρών;
ΕΡΩΤΗΣΗ 2η :Κατά την εκτίμησή σας, μπορεί η Ρωσική Ομοσπονδία να επιστρέψει στη συμφωνία σιτηρών, και εάν ναι, με ποιους όρους μπορεί να συνεχίσει τη συμμετοχή της σε αυτό το έργο;
- Η κατηγορηματική θέση της Ρωσίας είναι ότι είναι έτοιμη να επιστρέψει στη συμφωνία για τα σιτηρά μόλις εκπληρωθούν όλοι οι όροι στη σχέση της, οι οποίοι είχαν αρχικά καθοριστεί πριν από ένα χρόνο.
Αναφέρομαι στην άρση των περιορισμών στο έργο των ρωσικών τραπεζών Swift, κυρίως της Rosselkhoznadzor (Ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Κτηνιατρικής και Φυτοϋγειονομικής Εποπτείας), στην επανέναρξη της ασφάλισης για τα ρωσικά πλοία που μεταφέρουν λιπάσματα, σιτηρά και τρόφιμα.
Και, φυσικά, η ελεύθερη κυκλοφορία των ρωσικών πλοίων με τρόφιμα σε όλο τον κόσμο, η άρση της σύλληψης για τα ρωσικά λιπάσματα σε όλα τα λιμάνια. Μετά από όλα αυτά, ναι, η Ρωσία θα επιστρέψει στη συμφωνία σιτηρών.
Δυστυχώς, ο Ερντογάν δεν μπορεί να επιλύσει αυτό το ζήτημα, όπως και ο Γκούτερις και οι υπόλοιποι συμμετέχοντες.
Ως εκ τούτου, πιθανότατα δεν θα υπάρξει επιστροφής της Ρωσικής Ομοσπονδίας σε αυτή τη συμφωνία.
Αδύνατη η επανέναρξη διαπραγματεύσεων Ρωσίας-Ουκρανίας για τερματισμό του πολέμου
-ΕΡΩΤΗΣΗ 3η: Υπάρχει ακόμη πιθανότητα επανέναρξης των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας με τη μεσολάβηση της Τουρκίας;
- Η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με την Ουκρανία στην παρούσα κατάσταση είναι μάλλον αδύνατη, ούτε με τη μεσολάβηση της Τουρκίας ούτε με τη μεσολάβηση της Βραζιλίας, της Κίνας ή των αφρικανικών κρατών.
Η Μόσχα κατανοεί ξεκάθαρα ότι οι δυνάμεις πίσω από την Ουκρανία πιστεύουν ότι μπορεί να νικήσουν τη Ρωσία στρατιωτικά, και ως εκ τούτου δεν θέλουν να διεξαγάγουν διαπραγματεύσεις, υπολογίζοντας στην παράδοση της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Η δυτική κοινότητα προκάλεσε εσκεμμένα αυτή τη σύγκρουση, συνειδητοποιώντας ότι σε μια μεγάλη αντιπαράθεση αυτή θα κέρδιζε και η Ουκρανία θα έχανε.
Και αφού κανείς στη Δύση δεν λυπάται την Ουκρανία και θεωρείται εκεί ως αναλώσιμο υλικό, δεν βλέπουν κανένα νόημα να συμφωνήσουν σε οτιδήποτε.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες γίνονται πλουσιότερες σε αυτή τη σύγκρουση και η απώλεια της Ουκρανίας δεν αποτελεί συστημικά σημαντικό παράγοντα για τη διεθνή πολιτική. Κατά συνέπεια, όλα θα συνεχιστούν και η Δύση θα επιμείνει ότι θα νικήσει τη Ρωσία αν και μέχρι στιγμής δεν είναι ορατή πρόοδος προς αυτή την κατεύθυνση.
Το ζήτημα της Συρίας
Ερώτηση 4η Θα συζητηθεί το θέμα της Συρίας στη συνάντηση Ερντογάν-Πούτιν;
- Το θέμα της Συρίας μπορεί επίσης να είναι στην ατζέντα των συζητήσεων, αν και τώρα σαφώς δεν βρίσκεται στα πρωτοσέλιδα της τρέχουσας πραγματικότητας ούτε για τη Ρωσία ούτε για την Τουρκία. Επομένως, δεν νομίζω ότι αυτό το θέμα θα είναι επίκαιρο στις συνομιλίες.
Το μέλλον των σχέσεων Τουρκίας-Ρωσίας
Ερώτηση 5η : Όλα πάνε καλά στις τουρκορωσικές σχέσεις και πώς βλέπετε το μέλλον τους;
- Είναι μια στρατηγική σχέση. Και εδώ υπάρχουν δύο σημεία. Πρώτα απ 'όλα, μακροπρόθεσμα, η Τουρκία και η Ρωσία είναι υπέρ της δημιουργίας ενός πολυπολικού κόσμου, για να είναι και οι δύο χώρες πλήρως ανεξάρτητα υποκείμενα του κόσμου, καθορίζοντας τη δική τους πολιτική και τις σχέσεις τους με γειτονικά κράτη στη ζώνη των συμφερόντων τους, αντί παίζοντας ένα μόνο σενάριο που σχεδιάστηκε στην Ουάσιγκτον, όπως βολεύει πολλές χώρες να κάνουν.
Στα στρατηγικά συμφέροντα τους Ρωσία και Τουρκία συγκλίνουν, άρα θα έχουμε σχέσεις εταιρικής σχέσης.
Όσον αφορά την τρέχουσα τεχνική στιγμή, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η οικονομική κρίση στην Τουρκία είναι αρκετά ισχυρή και η Άγκυρα αναμένει να την αντιμετωπίσει με τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών.
Και όπως καταλαβαίνουμε, ο Μπάιντεν έχει ήδη υποσχεθεί δισεκατομμύρια δολάρια μέσω του ΔΝΤ.
Από αυτή την άποψη, η Τουρκία θα δεσμευτεί από αυτές τις υποχρεώσεις. Υπάρχει ένα περίπλοκο σύστημα συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης της εισόδου της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, του θέματος της συμφωνίας για τα σιτηρά και πολλών άλλων ζητημάτων γύρω από τα οποία συνάπτονται συμφωνίες μεταξύ της Άγκυρας και της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της.
Η Tουρκία κατά κανόνα, δεν εκπληρώνει τις υποσχέσεις της έως ότου εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει οι ίδιες οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Δηλαδή, η Τουρκία χτίζει τις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες με αυτόν τον τρόπο και η Ρωσία θα πρέπει να αντιμετωπίζει τον άλλο κόσμο με τον ίδιο τρόπο.
Κατά συνέπεια, δεδομένου του γεγονότος ότι η Ρωσία και η Τουρκία έχουν πολλά κοινά στρατηγικά συμφέροντα, θα προχωρήσουμε μαζί σε πολλά μακροπρόθεσμα έργα.
Αλλά αυτή τη στιγμή, η δύσκολη οικονομική κατάσταση της Τουρκίας κάνει τον Ερντογάν πιο προσανατολισμένο προς την πολιτική των ΗΠΑ, και αυτό είναι ήδη μια αντικειμενική πραγματικότητα.
Συμπεράσματα
Από τα παραπάνω επισημαίνουμε ότι:
-Αποτελεί κοινό συμφέρον Ρωσίας-Τουρκίας-Aζερμπαϊτζάν το άνοιγμα του διαδρόμου Zangezur και συνεπώς θα δεχθεί η Αρμενία αφόρητες πιέσεις από τα παραπάνω κράτη για το θέμα αυτό.
-Δεν θα υπάρξει πιθανότητα επιστροφής της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη συμφωνία των σιτηρών όσο δεν εκπληρώνονται κάποιες απαιτήσεις της οι οποίες μάλλον ποτέ δεν θα πραγματοποιηθούν.
-Στην παρουσα φάση είναι αδύνατη η επανέναρξη διαπραγματεύσεων Ρωσίας-Ουκρανίας για τερματισμό του πολέμου.
- Το Συριακό ζήτημα δεν αποτελεί προτεραιότητα στις συζητήσεις Πούτιν-Ερντογά.
-Ρωσία και Τουρκία πεχουν συγκλίνοντα στρατηγικά συμφέροντα, αν και η Τουρκία λόγω της κακής οικονομικής της κατάστασης προσεγγίζει τις ΗΠΑ λόγω πολλών δις δολλαρίων που η τελευταία θα της δώσει μέσω ΔΝΤ.
Κλείνοντας επισημαίνουμε ότι ο Ρώσος ειδικός αναφερόμενος στη σχέση Τουρκίας -ΗΠΑ, λέει ότι η πρώτη κατά κανόνα, δεν εκπληρώνει τις υποσχέσεις της προς την δεύτερη, έως ότου εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει οι ίδιες οι Ηνωμένες Πολιτείες απέναντι της.
Ειδικά αυτό το τελευταίο πρέπει να το έχουμε κατά νου στις διαπραγματεύσεις με τους Τούρκους, οι οποίοι λένε πάντα τι θα μου δώσεις πρώτα για να σου δώσω μετά, σε αντίθεση με την Ελλάδα που λέει, σου δίνω αυτό, εσύ τι θα μου δώσεις;
